RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH IV WSL 2010/2011 dr inż. Wojciech Machowiak
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W MAŁYCH PRZEDSIĘBIORSTWACH
Ryzyko w m.p. przykład I: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: sklep detaliczny z odzieŝą, połoŝony przy małej ulicy
Ryzyko w m.p. przykład I: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: sklep detaliczny z odzieŝą, połoŝony przy małej ulicy Opis sytuacji: spadek sprzedaŝy spowodowany zmniejszeniem się liczby klientów wskutek otwarcia w mieście duŝego centrum handlowego
Ryzyko w m.p. przykład I: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: sklep detaliczny z odzieŝą, połoŝony przy małej ulicy Opis sytuacji: spadek sprzedaŝy spowodowany zmniejszeniem się liczby klientów wskutek otwarcia w mieście duŝego centrum handlowego RozwaŜane rozwiązanie: zmiana lokalizacji sklepu (przeniesienie do c.h.)
Ryzyko w m.p. przykład I: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: sklep detaliczny z odzieŝą, połoŝony przy małej ulicy Opis sytuacji: spadek sprzedaŝy spowodowany zmniejszeniem się liczby klientów wskutek otwarcia w mieście duŝego centrum handlowego RozwaŜane rozwiązanie: zmiana lokalizacji sklepu (przeniesienie do c.h.) Szanse: - większy ruch pieszych - wzrost sprzedaŝy - wspólne (w c.h.) akcje promocyjne i marketing
Ryzyko w m.p. przykład I: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: sklep detaliczny z odzieŝą, połoŝony przy małej ulicy Opis sytuacji: spadek sprzedaŝy spowodowany zmniejszeniem się liczby klientów wskutek otwarcia w mieście duŝego centrum handlowego RozwaŜane rozwiązanie: zmiana lokalizacji sklepu (przeniesienie do c.h.) Szanse: - większy ruch pieszych - wzrost sprzedaŝy - wspólne (w c.h.) akcje promocyjne i marketing ZagroŜenia: - zwiększona konkurencja - utrata stałych klientów - zmiana wizerunku - wzrost kosztów (przeprowadzka, urządzenie nowej placówki, wyŝsze koszty najmu, leasing, marketing)
Ryzyko w m.p. przykład II: RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH Rodzaj biznesu: usługi ogrodnicze w małym mieście
Ryzyko w m.p. przykład II: Rodzaj biznesu: usługi ogrodnicze w małym mieście Opis sytuacji: trzy lata działalności jako jedyna taka placówka w mieście; zatrudnienie dwóch pracowników na niepełnym etacie; zmiana sytuacji polegała na pojawieniu się konkurencji, która w dodatku reprezentuje dobrze znaną markę
Ryzyko w m.p. przykład II: Rodzaj biznesu: usługi ogrodnicze w małym mieście Opis sytuacji: trzy lata działalności jako jedyna taka placówka w mieście; zatrudnienie dwóch pracowników na niepełnym etacie; zmiana sytuacji polegała na pojawieniu się konkurencji, która w dodatku reprezentuje dobrze znaną markę ZagroŜenia: - spadek obrotów - konieczność redukcji zatrudnienia
Ryzyko w m.p. przykład II: Rodzaj biznesu: usługi ogrodnicze w małym mieście Opis sytuacji: trzy lata działalności jako jedyna taka placówka w mieście; zatrudnienie dwóch pracowników na niepełnym etacie; zmiana sytuacji polegała na pojawieniu się konkurencji, która w dodatku reprezentuje dobrze znaną markę ZagroŜenia: - spadek obrotów - konieczność redukcji zatrudnienia Rozwiązanie: właściciel liczył się z taką ewentualnością, na którą (w ramach zarządzania ryzykiem) miał opracowany plan działania, który mógł natychmiast wdroŝyć: rozszerzył zakres działalności i zaoferował nowe rodzaje usług
Finansowe Organizacyjne Prawne Ryzyka w MSP Operacyjne Handlowe Strategiczne Techniczne Technologiczne Projektowe Relacje PR Bezpieczeństwo..
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych - bezpośrednia kontrola właściciela/managera
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych - bezpośrednia kontrola właściciela/managera - wysoka decyzyjność
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych - bezpośrednia kontrola właściciela/managera - wysoka decyzyjność - kapitał obrotowy w całości w gestii właściciela
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych - bezpośrednia kontrola właściciela/managera - wysoka decyzyjność - kapitał obrotowy w całości w gestii właściciela - koncentracja kompetencji i zadań
Specyfika małych przedsiębiorstw - niezaleŝność pod względem własności i działań operacyjnych - bezpośrednia kontrola właściciela/managera - wysoka decyzyjność - kapitał obrotowy w całości w gestii właściciela - koncentracja kompetencji i zadań - odmienne spektrum ryzyka
Wyznaczniki dobrego zarządzania w m.p. - optymalne funkcjonowanie biznesu (tu równieŝ relacje z dostawcami i klientami, finanse, zasoby, kadry i inne)
Wyznaczniki dobrego zarządzania w m.p. - optymalne funkcjonowanie biznesu (tu równieŝ relacje z dostawcami i klientami, finanse, zasoby, kadry i inne) - zapewnienie najwyŝszej jakości produktu końcowego
Wyznaczniki dobrego zarządzania w m.p. - optymalne funkcjonowanie biznesu (tu równieŝ relacje z dostawcami i klientami, finanse, zasoby, kadry i inne) - zapewnienie najwyŝszej jakości produktu końcowego - zgodność biznesu z uregulowaniami prawnymi, normami i innymi przepisami
Wyznaczniki dobrego zarządzania w m.p. - optymalne funkcjonowanie biznesu (tu równieŝ relacje z dostawcami i klientami, finanse, zasoby, kadry i inne) - zapewnienie najwyŝszej jakości produktu końcowego - zgodność biznesu z uregulowaniami prawnymi, normami i innymi przepisami - zarządzanie ryzykiem zapewnienie bezpieczeństwa biznesu, ochrona przed sytuacjami mogącymi stanowić zagroŝenie
Zarządzanie ryzykiem: - nie zastąpi podejmowania decyzji - nie zagwarantuje wyeliminowania wszystkich ryzyk - nie zapewni, Ŝe w działalności gospodarczej nie wystąpią zakłócenia/sytuacje kryzysowe - nie jest wolne od błędów
Dlaczego chcemy zarządzać ryzykiem w m.p. - poprawa relacji (z klientami, partnerami, pracownikami) - pozytywny wpływ na planowanie i realizację celów - obniŝenie potencjału sporów sądowych - poprawa konkurencyjności - poprawa jakości produktu - wzrost wydajności i efektywności - redukcja zagroŝeń w sferze finansów
Dlaczego powinniśmy zarządzać ryzykiem w m.p. - przejrzystość w zarządzaniu - warunki pracy (bezpieczeństwo biznesu, zaufanie) - zaufanie klienta do produktu i firmy - bezpieczeństwo majątku firmy - perspektywy na przyszłość
Dlaczego musimy zarządzać ryzykiem w m.p. zgodność z przepisami: - BHP - prawo o działalności gospodarczej - kontrakty - wymagania firm ubezpieczeniowych - sprawozdawczość finansowa
Obszary korelacji: - planowanie biznesu - system zapewnienia jakości - BHP - prawne aspekty działalności gospodarczej - HR - relacje z klientami - finanse - sprzedaŝ
Korelacja na przykładzie HR: - czy zatrudniamy odpowiednich ludzi - czy pracownik posiada odpowiednie kwalifikacje - czy jest zdolny wykonywać powierzane mu zadania - czy jego osobowość odpowiada roli w biznesie - czy zapewniamy odpowiednie szkolenia i nadzór - czy w firmie stosujemy się do przepisów antydyskryminacyjnych - czy stosujemy w firmie właściwy, motywacyjny i konkurencyjny system wynagrodzeń
Proces zarządzania ryzykiem Identyfikacja zagroŝeń i zrozumienie ich istoty Analiza i ocena ryzyka Wybór i priorytetyzacja działań WdroŜenie działań Monitoring, kontrola, korekty, informacja
Identyfikacja (potencjalnych) zagroŝeń Co moŝe się zdarzyć? Jaki moŝe być przebieg zdarzeń? Dlaczego moŝe się zdarzyć?
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny Zarządzanie kadrami Wywiady, przegląd kadr
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny Zarządzanie kadrami Compliance Wywiady, przegląd kadr Przegląd obowiązujących przepisów
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny Zarządzanie kadrami Compliance BHP Wywiady, przegląd kadr Przegląd obowiązujących przepisów Audyt stanu BHP
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny Zarządzanie kadrami Compliance BHP Wizerunek firmy Wywiady, przegląd kadr Przegląd obowiązujących przepisów Audyt stanu BHP Badanie satysfakcji klienta
Przykłady metod moŝliwych do zastosowania w identyfikacji ryzyka w msp: Obszar ryzyka Metoda identyfikacji ryzyka Zarządzanie finansami Audyt zewnętrzny Zarządzanie kadrami Compliance BHP Wizerunek firmy Baza techniczna Wywiady, przegląd kadr Przegląd obowiązujących przepisów Audyt stanu BHP Badanie satysfakcji klienta Przegląd stanu wyposaŝenia Analiza SWOT
ryzyko = prawdopodobieństwo x skutek
Wybór działań: - rozpoznanie moŝliwych opcji - oszacowanie skuteczności i kosztów - wybór optymalnej opcji - plan działania - program wdroŝenia
Sposoby przeciwdziałania ryzyku - eliminacja/uniknięcie ryzyka - redukcja/złagodzenie ryzyka - transfer ryzyka - tolerowanie/akceptacja ryzyka
WdroŜenie akcji przeciwdziałających ryzyku powinno następować przy moŝliwie najniŝszych kosztach, oraz przy moŝliwie najniŝszym poziomie zakłóceń dla innych procesów realizowanych w ramach wykonywanej misji.
RYZYKO W PROCESACH TRANSPORTOWYCH
Ryzyko w transporcie towarów - opóźnienie
Ryzyko w transporcie towarów - opóźnienie - uszkodzenie produktu
Ryzyko w transporcie towarów - opóźnienie - uszkodzenie produktu - zniszczenie/utrata ładunku
Czynniki wraŝliwości procesów transportowych na ryzyko opóźnień - planowanie czasu przejazdu
Czynniki wraŝliwości procesów transportowych na ryzyko opóźnień - planowanie czasu przejazdu - okna czasowe
Czynniki wraŝliwości procesów transportowych na ryzyko opóźnień - planowanie czasu przejazdu - okna czasowe - styk transportu z innymi aktywnościami (przeładunki, transport wewnętrzny, odprawy, inne)
Fazy procesów transportowych, w których najczęściej powstają opóźnienia - podjęcie towaru w punkcie załadunku
Fazy procesów transportowych, w których najczęściej powstają opóźnienia - podjęcie towaru w punkcie załadunku - tranzytowe/intermodalne punkty przeładunkowe
Fazy procesów transportowych, w których najczęściej powstają opóźnienia - podjęcie towaru w punkcie załadunku - tranzytowe/intermodalne punkty przeładunkowe - odprawa celna, kontrole
Fazy procesów transportowych, w których najczęściej powstają opóźnienia - podjęcie towaru w punkcie załadunku - tranzytowe/intermodalne punkty przeładunkowe - odprawa celna, kontrole - trasowanie przejazdu
Fazy procesów transportowych, w których najczęściej powstają opóźnienia - podjęcie towaru w punkcie załadunku - tranzytowe/intermodalne punkty przeładunkowe - odprawa celna, kontrole - trasowanie przejazdu - przyjęcie towaru w punkcie przeznaczenia
Wyniki badań opóźnień w transporcie dla łańcucha dostaw produktów Ŝywnościowych (McKinnon, 1999) Główna przyczyna opóźnienia % opóźnień ogółem Przeciętna wielkość opóźnienia (min) Przyczyny po stronie firmy 13 63 - awaria sprzętu - brak kierowcy 2 88 2 47 Problem w punkcie podjęcia ładunku 10 40 Problem w punkcie docelowym 31 55 Zatory drogowe 23 35
Uszkodzenia towarów w transporcie - powaŝne źródło zaburzeń (skutki zakłócenia w produkcji, procesach magazynowych,zmniejszona sprzedaŝ, konieczność naprawy na miejscu lub zwrotu)
Uszkodzenia towarów w transporcie - powaŝne źródło zaburzeń (skutki zakłócenia w produkcji, procesach magazynowych,zmniejszona sprzedaŝ, konieczność naprawy na miejscu lub zwrotu) - najczęściej podczas operacji przeładunkowych i wypadków
Uszkodzenia towarów w transporcie - powaŝne źródło zaburzeń (skutki zakłócenia w produkcji, procesach magazynowych,zmniejszona sprzedaŝ, konieczność naprawy na miejscu lub zwrotu) - najczęściej podczas operacji przeładunkowych i wypadków - wpływ wibracji w transporcie, temperatury, procesów chemicznych
Uszkodzenia towarów w transporcie - powaŝne źródło zaburzeń (skutki zakłócenia w produkcji, procesach magazynowych,zmniejszona sprzedaŝ, konieczność naprawy na miejscu lub zwrotu) - najczęściej podczas operacji przeładunkowych i wypadków - wpływ wibracji w transporcie, temperatury, procesów chemicznych - specyfika branŝowa
Uszkodzenia towarów w transporcie - powaŝne źródło zaburzeń (skutki zakłócenia w produkcji, procesach magazynowych,zmniejszona sprzedaŝ, konieczność naprawy na miejscu lub zwrotu) - najczęściej podczas operacji przeładunkowych i wypadków - wpływ wibracji w transporcie, temperatury, procesów chemicznych - specyfika branŝowa - znaczenie opakowań i sposobu traktowania
Utrata/zniszczenie towarów w transporcie Przyczyny: - kradzieŝe - zaginięcia (błędy operatorów)
Utrata/zniszczenie towarów w transporcie Wyniki badań: w Europie (w sektorze FMCG) rocznie traci się towary o wartości 18 mld EUR (2,31% sprzedaŝy)
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników - tracking samochodów i towarów
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników - tracking samochodów i towarów - lokalizacja dostawców
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników - tracking samochodów i towarów - lokalizacja dostawców - rezerwy w planowaniu przejazdów
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników - tracking samochodów i towarów - lokalizacja dostawców - rezerwy w planowaniu przejazdów - usprawnianie procesów (procedury, dokumenty)
Przeciwdziałanie ryzyku w transporcie - staranny dobór rodzaju transportu i przewoźnika - dywersyfikacja przewoźników - tracking samochodów i towarów - lokalizacja dostawców - rezerwy w planowaniu przejazdów - usprawnianie procesów (procedury, dokumenty) - własne bazy paliwowe
Zasady zarządzania ryzykiem w projektach:
1. zadbaj o dobrą, adekwatną i wiarygodną informację (rynkową, techniczną, kosztową
2. sprawdź wszystkie moŝliwe opcje i alternatywy
3. dobrze przeprowadź analizę i ocenę ryzyka
4. zaangaŝuj doświadczony personel i doradców
5. sporządź dobry plan realizacyjny projektu (harmonogramy, koszty, punkty kontrolne, organizacja i zarządzanie, logistyka, sprzęt, ludzie, podwykonawcy, przepływ informacji, finansowanie, odbiory, )
6. angaŝuj środki stopniowo, krok po kroku
7. zadbaj o elastyczność realizacji na kaŝdym etapie
8. zapewnij systematyczną kontrolę przebiegu realizacji projektu
9. podziel się ryzykiem RYZYKO W SYSTEMACH LOGISTYCZNYCH