Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 3(1) 24, 11-23 DYNAMIKA WZROSTU I KWITNIENIA AKSAMITKI ROZPIERZCHŁEJ (Tagetes patula L.) UPRAWIANEJ Z ROZSADY PODDANEJ DZIAŁANIU RETARDANTÓW STOSOWANYCH DOLISTNIE I DOGLEBOWO Marek Jerzy, Anita Schroeter Akademia Rolnicza w Poznaniu Streszczenie. Dowiadczenie przeprowadzono w latach 21 22. Rozsad aksamitki rozpierzchłej Jumbo Golden Yellow uprawiano w szklarni w doniczkach, w substracie torfowym z dodatkiem piasku. Zastosowano, i 1 3 razy w odstpach 14-dniowych: dolistnie i doglebowo. W maju roliny posadzono do gruntu. Przeledzono dynamik wzrostu i kwitnienia rolin uprawianych w gruncie. Najsilniej i najdłuej hamowały wzrost rolin i zastosowane dolistnie. i zastosowane doglebowo miały silniejsze właciwoci skarlajce ni. oraz zastosowany doglebowo dwukrotnie w steniu,2% wywierał pozytywny nastpczy wpływ na kwitnienie rolin. Słowa kluczowe: Tagetes patula L., retardanty, wzrost, kwitnienie WSTP Od kilku lat w Polsce odnotowuje si wzrost zainteresowania rolinami rabatowymi. Udział w produkcji szklarniowej midzy innymi takich gatunków, jak: aksamitka rozpierzchła, lobelia przyldkowa, bratek ogrodowy, systematycznie ronie. Ze wzgldu na du konkurencj na rynku, rozsada oferowana przez producentów musi by dobrej jakoci o wyrównanym wzrocie i pokroju. Dziki retardantom mona uzyska roliny nisze, bardziej zwarte, czsto te obficiej kwitnce [Latimer 1991, Pobudkiewicz 199, Startek 21]. Retardanty najczciej stosowane s dolistnie, ale istnieje take moliwo doglebowej ich aplikacji. W przypadku aksamitki rozpierzchłej badania potwierdziły, e retardant paclobutrazol zastosowany doglebowo ma dłusze i silniejsze działanie ni podany dolistnie [Hass-Tschirschke 199]. W niniejszej pracy przedstawiono dynamik wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej Jumbo Golden Yellow poddanej działaniu trzech retardantów:, u i u. Badano nastpczy wpływ tych inhibitorów wzrostu na roliny uprawiane w gruncie. Adres do korespondencji Corresponding author: Marek Jerzy, Katedra Rolin Ozdobnych Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, ul. Dbrowskiego 19, 6-94 Pozna, e-mail: ozdobne4@owl.au.poznan.pl
12 M. Jerzy, A. Schroeter MATERIAŁ I METODY W latach 21-22 przeprowadzono dwa dowiadczenia, w których oceniano wpływ retardantów, u i u stosowanych dolistnie i doglebowo na wzrost i kwitnienie aksamitki rozpierzchłej Jumbo Golden Yellow. Rozsad posadzono do doniczek o rednicy 9 cm i od 4 marca uprawiano w szklarni. Jako podłoe wykorzystano substrat torfowy z dodatkiem piasku, w proporcji objto- ciowej 3:1. Podłoe wzbogacono 2 g wolno działajcego nawozu wieloskładnikowego Osmocote 3-4 M oraz, g Superby brzowej na 1 dm 3 podłoa. Do dokarmiania pogłównego rolin, co 1 dni stosowano,1% roztwory nawozów wieloskładnikowych: Kristalon ółty (13:4:13), Kristalon niebieski (19:6:2) oraz Kristalon biały (1::3), w iloci ml roztworu na doniczk. Jednorazowo na pocztku uprawy wszystkie roliny zasilono dolistnie,1% saletr wapniow. W dowiadczeniu pierwszym, przeprowadzonym od marca do lipca 21 roku, retardanty stosowano dolistnie. Po raz pierwszy potraktowano nimi roliny 27 marca 21 roku. Kolejne zabiegi wykonano 1 i 24 kwietnia 21 roku. Zastosowano 8 SP w steniu,1 i,2%, zawierajcy daminozyd odpowiednio w steniu 127, mgl -1 i 17 mgl -1, 46 SL w steniu,2 i,3%, zawierajcy chloromekwat odpowiednio w steniu 92 mgl -1 i 138 mgl -1 oraz 1 SL w steniu,2 i,%, zawierajcy flurprimidol odpowiednio w steniu 3,79 mgl -1 i 7,8 mgl -1. Schemat dowiadczenia przedstawia tabela 1. Tabela 1. Schemat dolistnego zastosowania retardantów Table 1. Scheme of retardant application to leaves Termin zabiegu Term of application 27.3 1.4 24.4 27.3 1.4 24.4 27.3 1.4 24.4 retardant Wariant zastosowania retardantu Variant of retardant application (%) (%) (%) I,1,1,2,2,2,2 II,1,1,1,2,2,2,2,2,2 III,1,1,2,2,3,3,2,, IV,2,2,2,3,3,3,,, Dowiadczenie składało si z 1 kombinacji (rodzaj retardantu wariant jego zastosowania) z 3 powtórzeniami w kadej, przy czym powtórzeniem była jedna rolina. Roliny poddane działaniu retardantów posadzono do gruntu 8 maja 21 r. w rozstawie 2 2 cm. Pomiary i obserwacje wykonywane były co 14 dni i dotyczyły nastpujcych cech: wysokoci roliny oraz liczby pków i kwiatów. Dla ostatniego pomiaru w szklarni i ostatniego pomiaru w gruncie wyniki opracowano statystycznie za pomoc analizy wariancji, a otrzymane rednie pogrupowano testem Duncana na poziomie istotnoci =,. Dowiadczenie drugie przeprowadzono od 4 marca do 3 wrzenia 22 roku. Po miesicu uprawy roliny podlano roztworami retardantów. Zastosowano 8 SP w steniu,2% zawierajcy daminozyd o steniu 17 mgl -1 ; 46 SL w st- eniu,3%, zawierajcy chloromekwat 138 mgl -1 ; 1 SL w steniu Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 13,2%, zawierajcy flurprimidol w steniu 3,79 mgl -1, stosujc ml roztworu na doniczk. Dwa tygodnie pó niej roliny w wariancie drugim podlano po raz drugi. Roliny poddane działaniu retardantów posadzono do gruntu 1 maja 22 r. w rozstawie 2 2 cm. Dowiadczenie składało si z 9 kombinacji (rodzaj retardantu wariant jego zastosowania) z 1 powtórzeniami w kadej, przy czym powtórzeniem była jedna rolina. Pomiary biometryczne wykonywano co miesic od maja do wrzenia i dotyczyły nastpujcych cech: wysokoci roliny oraz liczby pków i kwiatów. Wyniki opracowano statystycznie za pomoc analizy wariancji, a rednie pogrupowano testem Duncana, na poziomie istotnoci =,. WYNIKI Dynamika wzrostu i kwitnienia rolin uprawianych z rozsady poddanej działaniu retardantów stosowanych dolistnie Nie stwierdzono istotnych rónic midzy działaniem rónych retardantów na roliny uprawiane w szklarni. Wystpiły natomiast rónice uzalenione od sposobu traktowania rolin rónymi retardantami. Najbardziej efektywny okazał si sposób polegajcy na trzykrotnym zastosowaniu u w steniu,3% i u w steniu,% (wariant IV) (tab. 2). Tabela 2. Wysoko rolin (cm) mierzona co dwa tygodnie po dolistnym zastosowaniu retardantów Table 2. Height of plants measured in two weeks interval after application of retardants to leaves Wariant zastosowania retardantu Variant of retardant application Hortorum Cultus 3(1) 24 Termin pomiaru Term of measurement 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 szklarnia greenhouse grunt field 6, 11,3 14,9 1,1 e 1,9 16, 17,3 18,3 18,6 18,8 c I,6 1,9 13, 13,3 c 14,3 1,7 1,4 1,3 16,9 16,6 b II,7 11, 13,1 13,1 c 13,2 12,3 12,3 1, 16,7 16, b III,9 1,3 11,6 12,8 bc 12, 12,6 12,9 13,6 1,8 16,2 ab IV,6 1, 12,4 12,4 ab 12,4 12,9 13,3 1,2 1,8 16,7 b rednia Mean 13,3 a 16,9 a 6, 11,3 14,9 1,1 e 1,9 16, 17,3 18,3 18,6 18,8 c I 6, 1,1 13,7 14,6 de 13,3 14,9 14,2 1,6 16,3 16,9 b II 6,2 1, 12,8 12,8 bc 12,6 12,9 12, 14,3 1,8 16, a III 6,6 1,4 12,7 12,9 bc 11,6 11,2 12,9 14,8 14,9 1,7 a IV 6,3 9,9 11,2 12,2 a 12,2 12,6 13,2 13,8 1,2 1,6 a rednia Mean 13, a 16, a 6, 11,3 14,9 1,1 e 1,9 16, 17,3 18,3 18,6 18,8 c I,9 9,9 12,7 14,7 d 12,6 13, 14,4 1,9 18, 18,7 c II,9 9,9 12,2 12,7 abc 12, 13,4 12,1 1,3 16,9 17, bc III,6 9, 12,6 12,9 bc 12,7 13,4 13,7 16,7 17,1 18,9 c IV,7 9,1 12,6 12,1 a 11,3 12, 13,2 14,6 18,8 18,8 c rednia Mean 13,4 a 18, b Wartoci oznaczone t sam liter nie róni si istotnie Value followed by the same letters do not differ significantly
14 M. Jerzy, A. Schroeter 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 1 1 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 1 1 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 1 1 I II III IV 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 Rys. 1. Dynamika wzrostu aksamitki rozpierzchłej po dolistnym zastosowaniu retardantów Fig. 1. Dynamics of growth of Marigold after application of different retardants to leaves Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 1 4 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 3 2 1 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 4 3 2 1 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 4 3 2 1 I II III IV 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 Rys. 2. Dynamika kwitnienia aksamitki rozpierzchłej po dolistnym zastosowaniu retardantów Fig. 2. Dynamics of flowering of Marigold after application of different retardants to leaves Hortorum Cultus 3(1) 24
16 M. Jerzy, A. Schroeter Istotne rónice midzy wysokoci rolin kontrolnych a wysokoci rolin skarlanych w róny sposób retardantem, odnotowane w dniu 8 maja, gdy sadzono rozsad do gruntu, utrzymały si a do 3 lipca, tj. do zakoczenia obserwacji rolin rosncych w gruncie. Utrzymały si take istotne rónice midzy wysokoci rolin kontrolnych a wysokoci rolin skarlanych rónymi sposobami em. Nie utrzymały si natomiast rónice midzy wysokoci rolin kontrolnych a wysokoci rolin skarlanych rónymi sposobami em, odnotowane 8 maja po posadzeniu ich do gruntu. Z zastosowanych retardantów najsilniej i najdłuej na aksamitk rozpierzchł działał i. Roliny traktowane tymi retardantami były nisze od rolin kontrolnych a do momentu zakoczenia ich uprawy w gruncie. Najsłabiej na roliny podziałał, niezalenie od sposobu jego zastosowania. W chwili zakoczenia dowiadczenia roliny traktowane tym retardantem nie róniły si wysokoci od rolin kontrolnych (rys. 1). Zastosowane retardanty nie wpłynły na intensywno kwitnienia aksamitki rozpierzchłej uprawianej w szklarni. Wyjtek stanowił, który zastosowany dwukrotnie w steniu,2% spowodował zwikszenie liczby pków i kwiatów (tab. 3). Tabela 3. Liczba pków i kwiatów okrelana co dwa tygodnie po dolistnym zastosowaniu retardantów Table 3. Number of buds and flowers determined in two weeks interval after application of retardants to leaves Wariant zastosowania retardantu Termin obserwacji Term of observation Variant of 27.3 1.4 24.4 8. 22..6 19.6 3.7 17.7 3.7 retardant application szklarnia greenhouse grunt field 4, 6,3 6,8 ab 6,1 1,1 1,4 26,9 17, 19 d I,2 6,2 6,7 ab, 8,7 12,9 27,7 16, 14,1 a II 4,9 6,3 6,7 ab,6 8,1 11,6 26,1 1,6 1,3 abc III,3 6, 6, ab,3 9, 14,1 27,9 14, 16,4 abc IV 3,9 6,4 6,7 ab,6 9,6 14,3 31,9 1,7 17,3 bcd rednia Mean 6,7 a 16,4 a 4, 6,3 6,8 ab 6,1 1,1 1,4 26,9 17, 19 d I 3,7 6,8 7,6 c,7 9,4 16,2 3,2 16,1 16,9 bcd II 4,1 6, 7 bc 6, 8, 1,6 33,3 1,3 17, cd III 4,8 6,1 6,1 a 6,3 9,1 16,1 36,7 1,4 14,7 ab IV 4,6,9 6,3 ab 6,3 9,4 16,6 39, 1,9 1, cd rednia Mean 6,8 a 16,7 a 4, 6,3 6,8 ab 6,1 1,1 1,4 26,9 17, 19 d I 4,7 4,7 6,9 bc 6,4 1,9 17,7 39, 2,1 17, cd II 4,4 4,8 6,6 ab,7 1, 16, 39,9 2, 18,3 d III 4,,1 6,3 ab,6 1,9 14,4 36,7 17,8 16,6 bcd IV 4,7, 6,7 ab 6,1 11,7 16,3 39,1 18,2 17,4 cd rednia Mean 6,7 a 17,7 a Wartoci oznaczone t sam liter nie róni si istotnie Value followed by the same letters do not differ significantly Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 17 Istotne rónice midzy obfitoci kwitnienia rolin kontrolnych, a obfitoci kwitnienia rolin skarlanych w róny sposób pojawiły si w trakcie uprawy rolin w gruncie. W dniu 3 lipca widoczne było wyra ne zwikszenie liczby pków i kwiatów pod wpływem działania tego retardantu. W dniu zakoczenia obserwacji 3 lipca skarlane roliny miały mniejsz liczb pków i kwiatów od rolin kontrolnych. Brak istotnych rónic midzy kwitnieniem rolin kontrolnych a kwitnieniem rolin skarlanych w róny sposób em i em odnotowany 8 maja utrzymał si do 3 lipca, tj. do chwili zakoczenia obserwacji w gruncie. Roliny nie róniły si liczb pków i kwiatów. Wyjtek odnotowano jedynie po zastosowaniu III sposobu skarlania rolin. Roliny traktowane trzykrotnie em w steniu,2% i,3% kwitły mniej obficie (rys. 2). Dynamika wzrostu i kwitnienia rolin uprawianych z rozsady poddanej działaniu retardantów stosowanych doglebowo Nie wykazano rónic midzy działaniem retardantów. Rónice zaobserwowa mona było jedynie w poszczególnych wariantach ich zastosowania (tab. 4). Pocztkowo silniejszym działaniem ni charakteryzował si i. Pod wpływem tych dwóch preparatów roliny uprawiane w szklarni były nisze rednio o 2% w stosunku do rolin kontrolnych. Efekt ten powoli zanikał i pod koniec obserwacji w gruncie roliny podlewane roztworami retardantów nie róniły si od rolin kontrolnych. Wyjtek stanowił zastosowany dwukrotnie w steniu,2%, który powodował, e roliny uprawiane w gruncie były nisze w stosunku do rolin kontrolnych. Brak rónic midzy działaniem retardantów potwierdza analiza statystyczna wykonana, we wrzeniu (rys. 3). Tabela 4. Wysoko rolin (cm) mierzona co miesic, po doglebowym zastosowaniu retardantów Table 4. Height of plants measured every months after application of retardants directly to peatsubstrate Wariant zastosowania Termin pomiaru Term of measurement retardantu Variant of retardant application szklarnia greenhouse grunt field O 1,6 c 18,8 19,4 21,7 23,8 I 13, b 17,6 18,6 21,2 23,1 II 13,2 ab 18,1 19,3 2,6 22,7 rednia Mean 14,1 b 23,2 b O 1,6 c 18,8 19,4 21,7 23,8 I 12,8 ab 16, 17, 19,8 22,7 II 12, ab 1,7 16,8 18,9 22, rednia Mean 13,6 ab 23, b O 1,6 c 18,8 19,4 21,7 23,8 I 12, a 1,1 17,1 19,6 22, II 12,2 a 14,9 17,9 19,4 21,8 rednia Mean 13,2 a 22,7 ab Wartoci oznaczone t sam liter nie róni si istotnie Value followed by the same letters do not differ significantly Hortorum Cultus 3(1) 24
18 M. Jerzy, A. Schroeter 2 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 1 1 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 2 1 1 2 Wysoko rolin, cm Height of plants, cm 2 1 1 O I II Rys. 3. Dynamika wzrostu aksamitki rozpierzchłej po doglebowym zastosowaniu retardantów Fig. 3. Dynamics of growth of Marigold after application of different retardants directly to peatsubstrate Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 19 2 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 2 1 1 Termin pomiaruterm of measurement 2 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 2 1 1 2 Liczba pków i kwiatów Number of buds and flowers 2 1 1 O I II Rys. 4. Dynamika kwitnienia aksamitki rozpierzchłej po doglebowym zastosowaniu retardantów Fig. 4. Dynamics of flowering of Marigold after application of different retardants directly to peat-substrate Hortorum Cultus 3(1) 24
2 M. Jerzy, A. Schroeter Najsilniej na kwitnienie rolin wpłynł. Zastosowany jedno- i dwukrotnie w steniu,2% niekorzystnie wpłynł na liczb pków i kwiatów, zmniejszajc j odpowiednio o 26,1% i 22,4% w stosunku do kontroli. We wrzeniu, pod koniec uprawy, efekt ten był niewidoczny, a roliny podlewane roztworem u nie róniły si od rolin kontrolnych (tab., rys. 4). Tabela. Liczba pków i kwiatów okrelana co miesic, po doglebowym zastosowaniu retardantów Table. Number of buds and flowers determined every months after application of retardants directly to peat-substrate Wariant zastosowania Termin obserwacji Term of observation retardantu Variant of retardant application szklarnia greenhouse grunt field O 1,7 bc 21,6 18,7 2,1 1,4 ab I 11,8 c 22, 19 2, 14,2 a II 8,8 a 22,8 19,7 18,3 16,1 c rednia Mean 1,4 b 1,2 ab O 1,7 bc 21,6 18,7 2,1 1,4 ab I 9,4 ab 19,1 2,3 19, 16,9 c II 9,2 a 2,8 21,1 2,6 17,8 c rednia Mean 9,7 b 16,7 b O 1,7 bc 21,6 18,7 2,1 1,4 ab I 7,9 a 21,2 18,2 17,4 1,2 ab II 8,3 a 2,3 17,1 16,9 14,9 a rednia Mean 9, a 1,1 ab Wartoci oznaczone t sam liter nie róni si istotnie Value followed by the same letters do not differ significantly Pod koniec obserwacji w gruncie roliny podlewane em jeden raz i dwukrotnie roztworem tego preparatu w steniu,3% tworzyły odpowiednio o 9,7% i 1,% wicej pków i kwiatów ni roliny kontrolne. Nieco wicej pków i kwiatów ni u rolin kontrolnych tworzyło si na rolinach podlanych dwukrotnie roztworem w steniu,2%. Analiza statystyczna wykonana we wrzeniu nie wykazała rónic midzy działaniem poszczególnych retardantów. DYSKUSJA W przeprowadzonym dowiadczeniu wszystkie retardanty hamowały wzrost rolin, ale działanie ich było niejednakowe i zaleało od sposobu aplikacji oraz zastosowanego wariantu ste. Retardanty wzrostu najczciej podawane s dolistnie. Jest to zabieg oszczdny, gdy zuywa si mniej substancji czynnej ni przy podlewaniu. Jednak warunkiem uzyskania wyrównanego materiału rolinnego jest dokładne pokrycie rolin roztworem preparatu. Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 21 Podlewanie retardantami jest zabiegiem bardziej precyzyjnym i w efekcie prowadziło do uzyskania wyrównanego wzrostu rolin [Jankiewicz 1997]. Flurprimidol moe by stosowany zarówno dolistnie, jak i doglebowo. Przy obu sposobach aplikacji odznacza si silnym działaniem hamujcym wzrost rolin [Pobudkiewicz 199, Startek 21]. W dowiadczeniu własnym flurprimidol zastosowany dolistnie niezalenie od stenia działał najsłabiej sporód zastosowanych retardantów. W chwili zakoczenia dowiadczenia roliny traktowane tym retardantem nie róniły si wysokoci od rolin kontrolnych. zastosowany dolistnie nie wywarł równie wpływu na obfito kwitnienia aksamitki. Inne wyniki uzyskały Schroeter i Janowska [23a, 23b] opryskujc aksamitk rozpierzchł Jumbo Golden Yellow em w steniu,2%. Pod wpływem tego retardantu otrzymały słabiej kwitnce ro- liny, na których rozwijało si znacznie mniej pków i kwiatów ni na rolinach kontrolnych. Ten sam preparat zastosowany doglebowo odznaczał si silniejszym działaniem. Hass-Tschirschke [199] poprzez taki sposób aplikacji paclobutrazolu uzyskał zahamowanie wzrostu u aksamitki rozpierzchłej Honeycomb trwajce 2 tygodni. W do- wiadczeniu własnym wysoko rolin podlewanych em w steniu,2% była o 22-23% mniejsza od rolin kontrolnych. Podobne wyniki otrzymały Schroeter i Janowska [23], podlewajc aksamitk jeden raz roztworem u w takim samym steniu zastosowany dolistnie odznaczał si silniejszym działaniem ni podany rolinie dolistnie, natomiast zastosowany doglebowo powodował silniejsze zahamowanie wzrostu aksamitki rozpierzchłej ni w przypadku traktowania rolin w ten sam sposób preparatem. Silniejsze działanie chloromekwatu w porównaniu z daminozydem potwierdzaj badania Startek [21], która podaje równie, e poprawiał pokrój rolin, ale działał na bratki krótko, najwyej 2 4 tygodnie. Schroeter i Janowska [23a, 23b] w swych badaniach nie zaobserwowały wpływu u na obfito kwitnienia aksamitki rozpierzchłej. Zawadziska [2] natomiast po zastosowaniu u uzyskała pelargoni rabatow charakteryzujc si wiksz liczb kwiatostanów. Doglebowa aplikacja u umoliwiła uzyskanie pod koniec uprawy rolin obficiej kwitncych w porównaniu z rolinami kontrolnymi. Natomiast w fazie rozsady na rolinach pod wpływem u tworzyło si mniej pków i kwiatów. polecany jest głównie do traktowania dolistnego, poniewa efektywno tego preparatu jak twierdzi Jankiewicz [1997], w działaniu doglebowym jest niewielka. Potwierdzaj to badania własne. zastosowany doglebowo sporód zastosowanych retardantów najsłabiej hamował wzrost rolin. Dwukrotne podlanie rolin roztworem tego preparatu w steniu,2% powodowało, e pocztkowo na rolinach tworzyło si mniej pków i kwiatów, natomiast pod koniec obserwacji roliny kwitły obficiej. zastosowany dolistnie działa na aksamitk rozpierzchł silnie i długo. Przez cały okres uprawy roliny opryskane tym preparatem s nisze od rolin kontrolnych. Innego zdania jest Startek [2], która twierdzi, e ma najsłabsze właciwoci skarlajce i na bratki działa najkrócej w porównaniu z em i em. Podobnego zdania jest Latimer [1991]. Autor ten na podstawie własnych dowiadcze stwierdza, e działanie daminozydu ogranicza wysoko rolin przez 7 tygodni od posadze- Hortorum Cultus 3(1) 24
22 M. Jerzy, A. Schroeter nia do gruntu i po upływie tego czasu rolinny traktowane tym retardantem osigały tak sam wysoko, co roliny kontrolne. Krause i in. [22] wyra ne zahamowanie wzrostu aksamitki rozpierzchłej Jumbo Bicolor uzyskały po dwukrotnym zastosowaniu, po raz pierwszy w steniu,1% a powtórnie w steniu,3%. WNIOSKI 1. Retardantami, które najsilniej i najdłuej hamowały wzrost rolin, były i zastosowane dolistnie we wszystkich wariantach ste. natomiast był retardantem działajcym najsłabiej. 2. Nie stwierdzono ujemnego nastpczego wpływu u i u zastosowanego dolistnie na liczb zawizanych na rolinach pków i kwiatów. Obserwowano jedynie ujemny nastpczy wpływ na kwitnienie rolin. 3. Wszystkie retardanty zastosowane doglebowo hamowały wzrost rozsady aksamitki rozpierzchłej. 4. zastosowany doglebowo w trakcie produkcji rozsady dwukrotnie w steniu,2% i w steniu,3%, stosowany jedno lub dwukrotnie, miały pozytywny nastpczy wpływ na kwitnienie rolin. PIMIENNICTWO Hass-Tschirschke I., 199. Wuchshemmung bei Tagetes. GbGw 13, 627 628. Jankiewicz L. S. (red.), 1997. Regulatory wzrostu i rozwoju rolin. Cz. II. PWN, Warszawa, 111 131. Krause J., Krystyniak E., Schroeter A., 22. Efect of retardant on the growth and flowering of bedding plants. J. Fruit Orn. Plant Res. (w druku). Latimer J. 1991., Growth Retardants Affect Landscape Performance of Zinnia, Impatiens and Marigold. HortScience 26(), 7 6. Pobudkiewicz A., 199. Retardanty wzrostu zarejestrowane w Polsce do stosowania w uprawie chryzantem wielkokwiatowych (Dendranthema grandiflora Tzvelev.) Wiadomoci Chryzantemowe 19, 4 47. Schroeter A., Janowska B., 23a. Wpływ retardantów stosowanych doglebowo na jako rozsady niecierpka Walleriana (Impatiens walleriana Hook.) i aksamitki rozpierzchłej (Tagetes patula L.). Roczniki AR w Poznaniu. Ogrodnictwo 63 (w druku). Schroeter A., Janowska B., 23b. Wpływ retardantów stosowanych dolistnie na jako rozsady aksamitki rozpierzchłej (Tagetes patula L.). i niecierpka Walleriana (Impatiens walleriana Hook.). Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 491, 237 244. Startek L., 21. Wpływ retardantów wzrostu oraz miejsca uprawy i zimowania na cechy morfologiczne bratka ogrodowego (Viola wittrockiana Gams.). AR w Szczecinie, Rozprawy 21, 72. Zawadziska A., 2. Wpływ retardantów wzrostu 46 SL i 1 SL na wzrost i kwitnienie pelargonii rabatowej (Pelargonium hortorum Bailey) rozmnaanej z nasion. Roczniki AR w Poznaniu. Ogrodnictwo 29, 14 146. Acta Sci. Pol.
Dynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej... 23 THE DYNAMICS OF GROWTH AND FLOWERING OF MARIGOLD CULTIVATED FROM TRANS-PLANTS TREATED WITH DIFFERENT RETARDANTS USED TO LEAVES AND DIRECTLY TO PEAT-SUBSTRATE Abstract. The experiments were carried out in 21 22. Young plants of Tagetes patula were growed in pots in peat substrate. Plants were sprayed or soil drenched with, and. All the retardants were applied 1-3 times with a 2 weeks interval. The plants were planted in the field in May. After-effect of and applied to leaves was observed to the end of experiment. and used directly to peat-substrate retarded growth of plants the strongest. and applied twice in.2% concentration directly to peat-substrate stimulated flowering of plants. Keywords: Tagetes patula L., retardants, growth, flowering Zaakceptowano do druku Accepted for print:.12.23 Hortorum Cultus 3(1) 24