Wykłady Specjalizacyjne PRAWO MEDYCZNE Rafał Kubiak Wydawnictwo C. H. Beck
Wykłady Specjalizacyjne Prawo medyczne
W sprzedaży: L. Ogiegło USTAWA O ZAWODACH LEKARZA I LEKARZA DENTYSTY. KOMENTARZ Komentarze Becka B. Banaszak KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Komentarze Becka R. Kubiak USTAWA O ZAWODACH LEKARZA I LEKARZA DENTYSTY. USTAWA O ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ. USTAWA O IZBACH LEKARSKICH Teksty Ustaw Becka. Edycja Sądowa R. Szczęsny REKLAMA FARMACEUTYCZNA I POKREWNA Zarys Prawa KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ, wyd. 10 Twoje Prawo www.edukacjaprawnicza.pl www.sklep.beck.pl
Wykłady Specjalizacyjne PRAWO MEDYCZNE Rafał Kubiak Uniwersytet Łódzki Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2010
Redakcja: Ksenia Rzepka, Julia Wróblewska Projekt okładki: Robert Rogiński Wydawnictwo C.H. Beck 2010 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H. Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-1451-8
Spis treści Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XIX Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej... 1 1. Wprowadzenie. Rozwój rozwiązań prawnych... 1 2. Umiejscowienie regulacji w systemie prawa... 3 3. Podmiotowy zakres regulacji... 6 4. Zakres przedmiotowy regulacji... 11 Rozdział II. Deinicja oraz cechy szczególne zawodu lekarza i lekarza dentysty... 17 1. Wprowadzenie... 17 2. Przedmiotowy zakres zawodu lekarza... 18 I. Uwagi wstępne... 18 II. Udzielenie świadczeń zdrowotnych... 18 III. Prace badawcze... 21 IV. Nauczanie zawodu lekarza... 22 V. Zatrudnienie w NFZ i innych urzędach... 23 3. Profesjonalny charakter czynności lekarskich... 24 4. Zawód lekarza jako zawód zaufania publicznego... 26 5. Zawód lekarza jako wolny zawód... 27 6. Podsumowanie... 29 Rozdział III. Prawo wykonywania zawodu lekarza... 31 1. Wprowadzenie... 31 2. Warunki uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty... 32 I. Uwagi wstępne... 32 II. Obywatelstwo polskie lub innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej... 33 III. Posiadanie dyplomu lekarza lub lekarza dentysty... 34 IV. Pełna zdolność do czynności prawnych... 36 V. Stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu lekarza lub lekarza dentysty... 38 VI. Nienaganna postawa etyczna... 40 V
Spis treści VII. Odbycie stażu podyplomowego lekarza lub lekarza dentysty... 42 VIII. Złożenie z wynikiem pozytywnym Lekarskiego Egzaminu Państwowego lub Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego 46 IX. Uzyskiwanie prawa wykonywania zawodu lekarza przez cudzoziemców... 52 3. Procedura uzyskiwania prawa wykonywania zawodu oraz wpisu do rejestru lekarzy... 53 Rozdział IV. Kwaliikacje zawodowe lekarzy... 57 1. Wprowadzenie. Punkty edukacyjne... 57 2. Specjalizacja... 58 I. Uwagi wprowadzające... 58 II. Model i tryby szkolenia specjalizacyjnego... 59 III. Postępowanie kwaliikacyjne do rozpoczęcia specjalizacji... 62 IV. Kierownik specjalizacji... 64 V. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny... 65 3. Uzyskiwanie umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych... 66 Rozdział V. Formy wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty... 69 1. Wprowadzenie... 69 2. Wykonywanie zawodu lekarza na podstawie stosunku pracy... 70 I. Uwagi wprowadzające... 70 II. Czas pracy w zakładach opieki zdrowotnej... 71 III. Dodatkowe świadczenia pieniężne związane z pracą w zakładach opieki zdrowotnej... 84 3. Prowadzenie praktyki lekarskiej... 87 I. Uwagi wstępne... 87 II. Formy praktyk lekarskich... 89 III. Warunki podjęcia praktyki lekarskiej... 91 1. Wprowadzenie... 91 2. Rejestracja działalności gospodarczej... 91 3. Szczególne warunki dotyczące rozpoczęcia praktyki lekarskiej... 96 4. Rejestracja... 100 IV. Podawanie do publicznej wiadomości informacji o prowadzonej praktyce... 105 V. Możliwość zatrudniania innych osób... 109 VI. Kontrola praktyki lekarskiej... 110 VII. Wykreślenie z rejestru i zakończenie działalności... 112 Rozdział VI. Zasady organizacji zakładów opieki zdrowotnej... 115 1. Wprowadzenie. Ewolucja rozwiązań prawnych... 116 2. Deinicja zakładu opieki zdrowotnej... 119 3. Podziały zakładów opieki zdrowotnej... 122 I. Uwagi wprowadzające... 122 VI
Spis treści II. Podział zakładów ze względu na czasokres, w którym udzielane są świadczenia zdrowotne... 122 1. Zakłady przeznaczone dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych... 122 2. Zakłady udzielające świadczeń osobom niewymagającym ich całodobowo lub całodziennie... 127 III. Podział zakładów ze względu na miejsce regulacji... 130 IV. Podział zakładów w oparciu o kryterium formalnoprawne... 132 1. Publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej... 132 2. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej... 138 4. Utworzenie zakładu opieki zdrowotnej... 141 I. Uwagi wprowadzające... 141 II. Akt erekcyjny... 141 III. Wyposażenie zakładu... 143 IV. Akty wewnątrzzakładowe statut i regulamin wewnętrzny... 143 V. Wymogi kadrowe... 148 VI. Wpis do rejestru zakładów opieki zdrowotnej... 149 VII. Rejestracja SP ZOZ-ów... 153 VIII. Aktualizacja danych wpisanych do rejestrów... 154 IX. Wykreślenie z rejestru... 156 5. Zarządzanie zakładem opieki zdrowotnej... 159 I. Kierownik zakładu opieki zdrowotnej... 159 1. Uwagi wprowadzające... 159 2. Podstawy zatrudnienia kierownika zakładu opieki zdrowotnej... 160 3. Prawa i obowiązki kierownika zakładu opieki zdrowotnej... 166 4. Rozwiązanie stosunku pracy lub umowy menadżerskiej... 167 II. Rada społeczna... 168 1. Uwagi wprowadzające... 168 2. Powołanie rady społecznej... 169 3. Skład rady społecznej... 170 4. Zasady funkcjonowania i zadania rady społecznej... 173 6. Kontrola i nadzór nad zakładami opieki zdrowotnej... 176 I. Uwagi wprowadzające... 176 II. Kontrola zakładu opieki zdrowotnej... 177 III. Nadzór nad zakładami opieki zdrowotnej... 180 7. Przekształcanie, łączenie i podział zakładów opieki zdrowotnej... 184 I. Uwagi wprowadzające... 184 II. Przekształcanie i łączenie SP ZOZ-ów... 186 8. Likwidacja zakładu opieki zdrowotnej... 190 I. Uwagi wstępne... 190 II. Rozpoczęcie likwidacji... 190 II. Przeprowadzenie likwidacji... 193 IV. Czasowe zaprzestanie działalności... 196 VII
Spis treści Rozdział VII. Obowiązek udzielenia pomocy lekarskiej... 201 1. Wprowadzenie i źródła prawne obowiązku udzielania pomocy... 201 2. Podmiotowy i przedmiotowy zakres obowiązku udzielania pomocy lekarskiej... 205 3. Przypadki legalnego zaniechania udzielania pomocy... 213 I. Uwagi wstępne... 213 II. Regulacja zawarta w art. 162 KK... 215 III. Unormowanie zawarte w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty... 219 IV. Przyczyny zaniechania pomocy leżące po stronie pacjenta... 227 1. Sprzeciw pacjenta... 227 2. Klauzule antycypacyjne... 228 3. Ratowanie samobójców... 231 4. Podawanie krwi Świadkom Jehowy... 235 Rozdział VIII. Dokumentacja medyczna... 241 1. Wprowadzenie, źródła regulacji... 241 2. Pojęcie, rodzaje i treść dokumentacji medycznej... 245 3. Sposób prowadzenia dokumentacji medycznej oraz jej ochrona... 250 4. Zasady udostępniania dokumentacji medycznej... 254 I. Wprowadzenie... 254 II. Krąg podmiotów uprawnionych do dostępu do dokumentacji medycznej... 255 1. Uwagi wstępne... 255 2. Pacjent i jego przedstawiciel ustawowy... 255 3. Osoba upoważniona przez pacjenta... 257 4. Uprawnione instytucje i urzędy... 258 III. Sposób udostępnienia dokumentacji medycznej... 261 IV. Opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej... 262 5. Przechowywanie dokumentacji medycznej... 263 Rozdział IX. Tajemnica lekarska... 267 1. Wprowadzenie... 267 I. Uzasadnienie obowiązku zachowania tajemnicy... 267 II. Źródła prawne tajemnicy lekarskiej... 270 2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy tajemnicy lekarskiej... 272 3. Formy i sposoby naruszenia tajemnicy lekarskiej... 274 4. Sankcje za naruszenie tajemnicy lekarskiej... 277 5. Przypadki dopuszczalnego ujawnienia tajemnicy lekarskiej... 282 I. Uwagi wstępne... 282 II. Upoważnienie udzielone przez pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego... 283 III. Ujawnienie tajemnicy uzasadnione dobrem pacjenta... 286 IV. Ochrona interesu osób trzecich i interesu publicznego... 289 V. Zwolnienie z obowiązku konidencji na podstawie odrębnych ustaw 294 VIII
Spis treści Rozdział X. Zasady wypisywania recept na leki i materiały medyczne oraz zleceń na przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i lecznicze środki techniczne... 299 1. Uwagi terminologiczne. Sprzedawanie produktów leczniczych przez lekarza... 299 2. Podmioty uprawnione do wystawiania recept i warunki ich wystawiania.. 303 3. Elementy konstrukcyjne recepty. Korekta danych zamieszczonych na recepcie... 307 4. Przechowywanie blankietów recept... 317 5. Limity ilości przepisanych leków i wyrobów medycznych... 317 6. Kontrola wystawionych recept... 319 7. Sankcje... 321 Rozdział XI. Obowiązki lekarza związane ze zgłaszaniem niepożądanego działania produktu leczniczego oraz incydentu medycznego wyrobu medycznego... 325 1. Wprowadzenie... 325 2. Zgłaszanie niepożądanego działania produktu leczniczego... 326 3. Zgłaszanie incydentu medycznego wyrobu medycznego... 328 Rozdział XII. Zgoda pacjenta na wykonanie zabiegu lekarskiego... 331 1. Wprowadzenie... 333 2. Ewolucja poglądów na temat wymogu zgody pacjenta na zabieg leczniczy... 335 3. Warunki skutecznej zgody pacjenta na zabieg leczniczy... 339 I. Uwagi wstępne... 339 II. Podmiotowy zakres zgody... 343 1. Zgoda pacjenta... 343 2. Zgoda zastępcza... 345 3. Zgoda kumulatywna... 351 4. Zezwolenie sądu opiekuńczego... 355 III. Zgoda uświadomiona (objaśniona)... 356 1. Uwagi wstępne... 356 2. Zakres przekazywanych informacji... 357 3. Sposób przekazania informacji... 363 4. Podmioty uprawnione do uzyskania informacji... 365 5. Ograniczenie obowiązku informacyjnego... 374 6. Podsumowanie... 376 IV. Wymóg dobrowolności zgody oraz jej szczegółowości... 377 V. Forma zgody... 380 4. Wykonanie zabiegów bez zgody pacjenta zgoda domniemana... 386 5. Przypadki przymusowego leczenia... 395 I. Uwagi wstępne... 395 II. Ochrona społeczeństwa przed skutkami nałogów przeciwdziałanie i leczenie uzależnień... 396 IX
Spis treści 1. Leczenie osób uzależnionych od alkoholu... 396 2. Leczenie osób uzależnionych od narkotyków... 398 3. Przymusowe leczenie w związku z popełnieniem przestępstwa... 399 4. Stosowanie środków leczniczych wobec nieletnich... 402 III. Leczenie osób z zaburzeniami psychicznymi... 403 1. Uwagi wstępne... 403 2. Przymusowe badanie osób z zaburzeniami psychicznymi... 404 3. Przymusowa hospitalizacja... 406 4. Przymusowe leczenie osób niepoczytalnych na zasadach Kodeksu karnego... 415 IV. Leczenie chorób zakaźnych... 420 V. Przymusowe wykonywanie zabiegów lekarskich na potrzeby postępowania karnego... 427 VI. Przymusowe leczenie osób osadzonych... 433 6. Karna odpowiedzialność za wykonanie zabiegu bez zgody pacjenta... 439 Rozdział XIII. Stwierdzanie zgonu i postępowanie ze zwłokami... 451 1. Wprowadzenie i źródła regulacji... 451 2. Podmioty uprawnione do stwierdzania zgonu... 452 3. Obowiązki lekarza stwierdzającego zgon... 453 4. Sekcja zwłok... 457 5. Podsumowanie... 459 Rozdział XIV. Warunki prawne przeszczepiania komórek, tkanek i narządów... 461 1. Wprowadzenie... 461 2. Ewolucja regulacji etycznych i prawnych dotyczących transplantacji... 464 I. Regulacje międzywojenne oraz z okresu PRL... 464 II. Unormowania ustawowe do 2005 r.... 467 III. Stan prawny pod rządami ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z 2005 r.... 470 IV. Normy etyczne i deontologiczne... 472 V. Rozwiązania przyjęte w prawie międzynarodowym... 473 3. Uwagi terminologiczne... 474 4. Przeszczepy ex mortuo... 476 I. Deinicja śmierci... 476 II. Metodyka ustalenia śmierci... 481 III. Modele decydowania o pobraniu materiału ze zwłok... 483 IV. Sposoby wyrażania sprzeciwu... 487 V. Eksplantacja ex mortuo a interes postępowania karnego... 492 VI. Obowiązek poszanowania zwłok poddanych eksplantacji... 493 5. Przeszczepy ex vivo... 494 I. Uwagi wprowadzające... 494 II. Warunki podmiotowe dotyczące dawcy... 496 III. Zgoda dawcy i biorcy... 501 IV. Zasadność i celowość przeprowadzenia transplantacji... 507 X
Spis treści V. Przeprowadzenie zabiegu lege artis... 510 VI. Wykorzystanie materiału pooperacyjnego do implantacji... 512 6. Odpowiedzialność karna za czyny okołotransplantacyjne... 514 I. Uwagi wprowadzające... 514 II. Odpowiedzialność karna w związku z transplantacją ex mortuo... 514 III. Odpowiedzialność karna w związku z transplantacją ex vivo... 516 IV. Odpowiedzialność karna na podstawie przepisów ustawy transplantacyjnej... 519 Rozdział XV. Przerywanie ciąży... 527 1. Wprowadzenie... 527 2. Ewolucja poglądów i regulacji prawnych dotyczących zabiegów przerywania ciąży... 528 I. Unormowania antyczne... 528 II. Poglądy Kościoła katolickiego... 529 III. Światowe unormowania średniowieczne i nowożytne... 531 IV. Regulacje na ziemiach polskich... 534 3. Modele regulacji dotyczącej przerywania ciąży... 542 4. Warunki dopuszczalności przerywania ciąży w aktualnym stanie prawnym... 547 5. Odpowiedzialność za nielegalny zabieg przerwania ciąży... 560 I. Sankcje karne... 560 II. Sankcje cywilne... 563 III. Sankcje zawodowe... 567 Rozdział XVI. Eksperymenty medyczne... 569 1. Wprowadzenie... 570 2. Ewolucja unormowań etycznych i prawnych dotyczących eksperymentów na ludziach... 571 3. Typologia eksperymentów medycznych... 579 4. Zasadność przeprowadzenia eksperymentu opłacalność projektu... 590 5. Przestrzeganie reguł ostrożnego eksperymentowania... 594 6. Zgoda uczestnika eksperymentu... 602 I. Ewolucja regulacji dotyczącej zgody uczestnika eksperymentu... 602 II. Warunki skuteczności prawnej zgody uczestnika eksperymentu... 606 7. Pozytywna opinia komisji bioetycznej... 631 8. Podsumowanie... 633 Rozdział XVII. Zabiegi estetyczne... 635 1. Wprowadzenie... 635 2. Warunki dopuszczalności zabiegów kosmetycznych... 637 I. Podziały czynności kosmetycznych oraz sankcje za ich nielegalne wykonanie... 637 II. Czynności kosmetyczne o charakterze leczniczym... 638 XI
Spis treści III. Czynności kosmetyczne podejmowane wyłącznie w celach estetycznych... 639 1. Zgoda zainteresowanego jako podstawa legalności zabiegów prostych... 639 2. Kontratyp czynności kosmetycznych... 643 3. Podsumowanie... 647 Indeks rzeczowy... 649 XII
1. Źródła prawa Wykaz skrótów ChorobyZakU... ustawa z 5.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. Nr 234, poz.1570 ze zm.) CmentU... ustawa z 31.1.1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 23, poz. 295 ze zm.) DobraPrKlinR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11.3.2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań Dobrej Praktyki Klinicznej (Dz.U. Nr 57, poz. 500) EgzAdmU... ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.) FinPublU... ustawa z 27.8.2009 r. o inansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240) IndDokMedR... rozporządzenie z 30.7.2001 r. w sprawie rodzajów indywidualnej dokumentacji medycznej, sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania (Dz.U. Nr 83, poz. 903) IzbyLekU... ustawa z 2.12.2009 r. o izbach lekarskich (Dz.U. Nr 219, poz. 1708) KC... Kodeks cywilny KierZOZR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.5.2000 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać osoby na stanowiskach kierowniczych w zakładach opieki zdrowotnej określonego rodzaju (Dz.U. Nr 44, poz. 520 ze zm.) KK... Kodeks karny KK z 1932 r.... rozporządzenie Prezydenta RP z 11.7.1932 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 60, poz. 571 ze zm.) KK z 1969 r.... ustawa z 19.4.1969 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 13, poz. 94 ze zm.) KKW... Kodeks karny wykonawczy KKW z 1969 r.... ustawa z 19.4.1969 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 13, poz. 98 ze zm.) KomBioetR... rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 11.5.1999 r. w sprawie szczegółowych zasad powoływania i i- nansowania oraz trybu działania komisji bioetycznych (Dz.U. Nr 47, poz. 480) Konstytucja RP... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) XIII
Wykaz skrótów KP... Kodeks pracy KPA... Kodeks postępowania administracyjnego KPC... Kodeks postępowania cywilnego KPK... Kodeks postępowania karnego KRO... Kodeks rodzinny i opiekuńczy KRSU... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 ze zm.) KSH... Kodeks spółek handlowych KW... Kodeks wykroczeń NadzórZOZR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 18.11.1999 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru nad samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej i nad jednostkami transportu sanitarnego (Dz.U. Nr 94, poz. 1097). OchrDanychU... ustawa z 9.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) OchrPłoduU... ustawa z 7.1.1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. Nr 17, poz. 78 ze zm.) PostNielU... ustawa z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 ze zm.) PrFarm... ustawa z 6.9.2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.) PrPacjentaU... ustawa z 6.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 ze zm.) PrzeciwAlkU... ustawa z 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.) PrzeciwNarkU... ustawa z 29.7.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) PrzeszczepyU... ustawa z 1.7.2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. Nr 169, poz. 1411 ze zm.) ReceptyR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.5.2007 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. Nr 97, poz. 646 ze zm.) RejPrakLekR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 20.3.2007 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach wpisu do rejestrów indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich i grupowych praktyk lekarskich (Dz.U. Nr 60, poz. 409) RejZOZR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16.7.2004 r. w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 169, poz. 1781 ze zm.) SamGminU... ustawa z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. ) XIV
Wykaz skrótów SamWojU... ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ze zm.) SpecLekR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 20.10.2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. Nr 213, poz. 1779 ze zm.) StażPodyplR... rozporządzenie Miistra Zdrowia z 24.3.2004 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. Nr 57, poz. 553 ze zm.) SwobGospU... ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.) ŚwOpZdrowU... ustawa z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej inansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.) UzdrowiskaU... ustawa z 28.7.2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. Nr 167, poz. 1399 ze zm.) WyrMedU... ustawa z 20.4.2004 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 52, poz. 419 ze zm.) ZawLekU... ustawa z 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 ze zm.) ZawLekU z 1950 r.... ustawa z 28.10.1950 r. o zawodzie lekarza (Dz.U. Nr 50, poz. 458 ze zm.) ZdrPsychU... ustawa z 19.8.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. Nr 111, poz. 535 ze zm.) ZOZDokMedR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 21.12.2006 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. Nr 247, poz. 1819 ze zm.) ZOZU... ustawa z 30.8.1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm.) 2. Publikatory i czasopisma Biul.... Biuletyn CzPKiNP... Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz.... Dziennik Urzędowy GL... Gazeta Lekarska GW... Gazeta Wyborcza Pr. Bank.... Prawo Bankowe KPP... Kwartalnik Prawa Prywatnego KZS... Krakowskie Zeszyty Sądowe MoP... Monitor Prawniczy M.P.... Monitor Polski XV
Wykaz skrótów NP... Nowe Prawo NZS... Nowe Zeszyty Samorządowe OSA... Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSNAP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNC... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna OSNCP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNKW... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Wojskowa OSNP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych OSNPK... Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Sądów Apelacyjnych, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Trybunału Konstytucyjnego OSP... Orzecznictwo Sądów Polskich OSPiKA... Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych OwSS... Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych Pal.... Palestra PiM... Prawo i Medycyna PiP... Państwo i Prawo PiZS... Praca i Zabezpieczenie Społeczne PPP... Przegląd Prawa Publicznego Prok. i Pr.... Prokuratura i Prawo Prz. OSN... Przegląd Orzecznictwa Sądu Najwyższego Prz. Sądowy... Przegląd Sądowy PWP... Przegląd Więziennictwa Polskiego Rej.... Rejent RPEiS... Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Rzeczp.... Rzeczpospolita SI... Studia Iuridica SP-E... Studia Prawno-Ekonomiczne ST... Samorząd Terytorialny TPP... Transformacje Prawa Prywatnego WPP... Wojskowy Przegląd Prawniczy 3. Inne skróty art.... artykuł (-y) CEM... Centrum Egzaminów Medycznych CMKP... Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego EDG... Ewidencja Działalności Gospodarczej ETS... Europejski Trybunał Sprawiedliwości itd.... i tak dalej itp.... i tym podobne KEL... Kodeks Etyki Lekarskiej XVI
Wykaz skrótów KRS... Krajowy Rejestr Sądowy LEP... Lekarski Egzamin Państwowy LDEP... Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy m.in.... między innymi nast.... następna (-e, -y) NFZ... Narodowy Fundusz Zdrowia niepubl.... niepublikowany (-e) np.... na przykład Nr... numer NRL... Naczelna Rada Lekarska NSA... Naczelny Sąd Administracyjny NSA (7)... Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów NZOZ... Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PAN... Polska Akademia Nauk PES... Państwowy Egzamin Specjalizacyjny PEU... Państwowy Egzamin Umiejętności PKD... Polska Klasyikacja Działalności pkt... punkt (-y) podkr. aut.... podkreślenie autora por.... porównaj post.... postanowienie poz.... pozycja ppkt... podpunkt (-y) przyp. aut.... przypis autora PZOZ... Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej r.... rok red.... redakcja s.... strona (-y) SA... Sąd Apelacyjny SN... Sąd Najwyższy SN (7)... Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów SO... Sąd Okręgowy SP ZOZ... Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej t.... tom (-y) tekst jedn.... tekst jednolity tj.... to jest TK... Trybunał Konstytucyjny tzw.... tak zwany (-e) uchw.... uchwała UE... Unia Europejska ust.... ustęp (-y) WE... Wspólnoty Europejskie WSA... Wojewódzki Sąd Administracyjny wyd.... wydanie XVII
wyr.... wyrok z.... zeszyt ze sprost.... ze sprostowaniem ze zm.... ze zmianami (-ą) zob.... zobacz Wykaz skrótów XVIII
Wykaz literatury I. Andrejew, Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1978. I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973. J. Baia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1971. M. Balicki, Przymus w psychiatrii regulacje i praktyka, PiM 1999, Nr 1. J. Berent, W. J. Baranowski, A. P. Jurczyk, B. Jankowska, S. Szram, Opiniowanie sądowo-lekarskie powikłań medycznych zabiegów kosmetycznych opis przypadku, Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii 2001, Nr 3. J. Biederman, Glosa do wyr. SN z 12.1.2000 r., IV KKN 269/99, PiP 2000, z. 11, s. 114. P. Bielski, Glosa do post. SN z 26.4.2002 r., IV CKN 1667/00, Rej. 2004, Nr 2. G. Bieniek (red.), Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. 1, Warszawa 2001. G. Bieniek (red.), Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. 2, Warszawa 2001. A. Bilikiewicz, W. Strzyżewski (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa 1992. E. Blaski (red.), Prawo karne. Repetytorium, Kraków 2005. T. Bogdanik, Współczesne poglądy o placebo, Przegląd Lekarski 1996, Nr 6. M. Bogdanowicz, Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa 1985. L. Bogunia, Przerywanie ciąży: problemy prawnokarne i kryminologiczne, Wrocław 1980. J. Bogusz, Zasady deontologiczne rodzone przez postępy wiedzy lekarskiej, [w:] T. Kielanowski (red.), Wybrane zagadnienia z etyki i deontologii lekarskiej, Warszawa 1980. M. Boratyńska, Umowa w sprawie zapłodnienia pozaustrojowego, PiM 2008, Nr 1. M. Boratyńska, P. Konieczniak, Prawa pacjenta, Warszawa 2001. L. Bosek, Roszczenia wrongful life i wrongful birth w świetle standardów konstytucyjnych i europejskich, Prz. Sądowy 2008, Nr 1. K. Buchała, Bezprawność przestępstw nieumyślnych oraz wyłączające ją dozwolone ryzyko, Warszawa 1971. J. Bujny, Rada społeczna w świetle ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, ST 2004, Nr 7 8. A. Carmi (red.), Świadoma zgoda, Wrocław 2007. J. Ciechorski, Statut ZOZ jako źródło prawa pracy, PiM 2006, Nr 3. M. Cieślak, Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1990. A.M. Clarke, A. Clarke, Upośledzenie umysłowe. Nowe poglądy, Warszawa 1971. XIX