ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA

Transkrypt

1 GENOWEFA REJMAN ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa 11

2 Spis treści Wstęp 7 Rozdział I Pojęcie odpowiedzialności i różne jej formy 9 1. Analiza odpowiedzialności 9 2. Granice wymagalności w strukturze organizacyjnej Odpowiedzialność moralna Zbieg odpowiedzialności dyscyplinarnej z odpowiedzialnością sądową Wpływ koncepcji etycznych na pojęcie czynu niezgodnego z zawodem lekarza Rozdział II 26 Zagadnienie bezprawności czynu 1. Bezprawność kryminalna na tle norm prawa międzynarodowego Bezprawność kryminalna na tle norm etycznych i deontologicznych Bezprawność kryminalna na tle wiedzy medycznej Bezprawność kryminalna jako funkcja kary Bezprawność czynu jako wynik zanegowania zakazu poprzez kontratypy Bezprawność przestępstw nieumyślnych Bezprawność przestępstw z zaniechania Bezprawność czynu a kwestia kwalifikacji prawnej przestępstwa Czynność lecznicza wykpnana przez lekarza a problem kwalifikacji prawnej Kwalifikacja czynu lekarza polegającego na wydaniu błędnego orzeczenia Rozdział III 51 Zgoda pacjenta 1. Przepisy prawa dotyczące zgody pacjenta Zakres zgody Sztuka informowania pacjenta o jego stanie zdrowia Paternalistyczny system ochrony zdrowia a zagadnienie zgody Wielostopniowość zgody Przegląd judykatury na temat zgody pacjenta Zgoda na zabieg osób nie mających zdolności do działań prawnych Zgoda na zabieg osoby małoletniej Zgoda osoby psychicznie chorej

3 Rozdział IV Pobranie tkanki, narządu lub organu z organizmu żyjącego człowieka a problem bezprawności czynu 1. Ocena prawna czynu polegającego na udziale w samookaleczeniu człowieka 2. Wykorzstanie części ciała pozostawionych przez pacjenta w zakładzie leczniczym 3. Pobranie ex vivo części ciała z punktu widzenia prawa a. Koncepcje sprowadzające prawność czynności lekarza do zgody dawcy b. Koncepcje uzależniające prawność czynu od odwracalności lub nieodwracalności zmian w ogranizmie dawcy c. Zgoda dawcy, która nie sprzeciwia się dobrym obyczajom jako podstawa prawności czynu lekarza 4. Przeciwnicy pobierania tkanki lub narządu ex vivo 5. Zwolennicy legalizacji pobierania ex vivo tkanki, narządu lub organu 6. Pobieranie tkanek z organizmu osoby nieletniej 7. Płód jako dawca 8. Płód jako biorca tkanki lub narządu 9. Przeszczepy ksenogeniczne 10. Klonowanie człowieka 11. Podsumowanie Rozdział V Pobranie narządów lub organów nieparzystych a zagadnienie śmierci człowieka 1. Określenie śmierci a. Śmierć biologiczna b. Śmierć kliniczna c. Śmierć mózgowa 2. Faza umierania człowieka jako przedmiot ochrony prawnej 3. Konflikt pomiędzy interesem dawcy i biorcy narządu 4. Uchylenia bezprawności czynu przez społeczne niebezpieczeństwo 5. Uchylenie bezprawności czynu przez stan wyższej konieczności 6. Śmierć płodu Rozdział VI Pobranie organu, narządu lub tkanek ze zwłok w świetle prawa 1. Ochrona zwłok do 1932 r. 2. Stanowisko reprezentowane przez k.k. z 1932 r. 3. Stanowisko reprezentowane przez k.k. z 1969 r. 4. Czy w pojęciu tkanki mieści się narząd i organ? 5. Stanowisko wyrażone w projekcie ustawy o opiece lekarskiej i zawodach medycznych 6. Uzasadnienie prawne poszczególnych rozwiązań (teoria pierwotnego zawłaszczenia) 7. Teoria zgody wyrażonej za życia na pobranie tkanki, narządu lub organu ze zwłok 8. Niewykluczenie za życia pobrania tkanki, narządu lub organu jako forma wyrażenia zgody Rozdział VII Ocena innych czynności lekarza z punktu widzenia prawa 1. Przerywanie ciąży a. Wskazania prawne b. Wskazania lekarskie c. Wskazania teratologiczne w koncepcji wskazań lekarskich d. Płód jako pacjent (

4 e. Płód a człowiek (ujęcie prawnicze) Sztuczne zapłodnienie - czynność lecznicza czy zabroniona 140 a. Sztuczna inseminacja 140 b. Zastępcza matka 141 c. Zapłodnienie po za ustrojowe (dziecko z probówki) Sterylizacja i kastracja a zabieg leczniczy Czynność chirurgiczna zmieniająca płeć człowieka w świetle prawa karnego Zabieg kosmetyczny jako czynność lecznicza Zabieg polegający na wkłuciu się" do organizmu człowieka Rozdział VHI 158 Błąd sztuki lekarskiej 1. Błąd a ryzyko - rozgraniczenie pojęć Ryzyko zwykłe i ryzyko nadzwyczajne Błąd faktyczny Błąd co do prawa Błąd sztuki lekarskiej czy zaniedbanie lekarza Pojęcie wiedzy medycznej obowiązującej lekarza Zbieg metod leczniczych a kwestia błędu sztuki lekarskiej Problem wyboru metody leczniczej ze względu na wymogi pozalecznicze Zbieg metody leczniczej z pozaraedycznymi sposobami leczenia Zbieg metody leczniczej z indywidualnym zapatrywaniem lekarza na zwalczanie schorzenia Metoda lecznicza z wyboru pacjenta Klasyfikacja błędów sztuki 178 a. Błąd diagnostyczny 179 b. Błąd terapeutyczny Rozdział IX ' 190 Zespołowe podejmowanie czynności leczniczych a kwestia błędu sztuki lekarskiej 1. Zespół lekarski jako podmiot czynności leczniczej Charakter zależności występujących w zespole leczniczym Rodzaj konfliktów powstających w zespole - klauzula sumienia Zespół chirurgiczny Szczególne przypadki związane z błędem sztuki lekarskiej (pozostawienie ciał obcych we wnętrzu człowieka) Zespół lekarzy Pogotowia Ratunkowego 1 7. Związek zespołu lekarskiego z zespołem pracowników pomocniczych Związek zespołu osób oddzielonych od siebie w czasie i miejscu działania Błąd w czynnościach administracyjnych i organizacyjnych Rozdział X 212 Błąd sztuki lekarskiej a wina - rozgraniczenie pojęć 1. Czynność dotknięta błędem jako znamię strony przedmiotowej Czynności psychiczne charakteryzujące czyn i winę Świadomość i wola w konstrukcji winy umyślnej Analiza zamiaru ewentualnego Zamiar ewentualny a lekkomyślność Rozgraniczenie zamiaru ewentualnego i lekkomyślności na podstawie teorii prawdopodobieństwa Niedbalstwo jako forma winy nieumyślnej 223 5

5 8. Przypadek jako podstawa wyłączenia winy Rozdział XI 238 Eksperyment medyczny 1. Podstawy prawne eksperymentu medycznego Eksperyment poznawczy na ludziach a nie tylko ich tkankach Płód jako przedmiot eksperymentu Eksperyment na embrionach znajdujących się poza organizmem człowieka Placebo Analiza znamion eksperymentu w świetle arl 23 lit a/ k.k Bibliografia 261 6