1 Informacje ogólne...2 2 Dane Firmy...5 3 Dane_Makro...5 4 Model_Sprzedaży...7 5 Koszty_Operacyjne...8 6 Koszty_Produkcji...9 7 Zatrudnienie_Płace_Szkolenia...10 8 Pozostałe_Przychody/Koszty_Operacyjne...12 9 Plan_Inwestycyjny...13 10 Kapitał_Pracujący...16 11 Pozostałe_Pozycje_Bilansowe...17 12 Finansowanie...17 13 Sprawozdania_Finansowe...19 14 NPV_Kalkulacja...21 15 Podatek_Dochodowy...25 16 Dodatkowe_Kalkulacje...26 1
1 Informacje ogólne Model finansowy (dalej zwany model) jest integralnym elementem II części wniosku o dofinansowanie BIZNES PLAN i zawiera niezbędne składniki prognozy finansowej projektu przygotowywanego przez Wnioskodawców. Otwieranie modelu Plik należy zapisać na dysku twardy. Przy otwarciu należy zaznaczyć opcję Włącz makra. W przeciwnym razie nie będzie możliwe przeprowadzenie prawidłowych wyliczeń w modelu. Rysunek 1 Otwieranie modelu ostrzeżenie o makrach Zmiana poziomu zabezpieczeń arkusza Excel W przypadku pojawienia się komunikatu Makra są wyłączone jak na rysunku 2 należy przejść do aplikacji Excel, a następnie zgodnie z podaną ścieżką Narzędzia Makro Zabezpieczenia wybrać Zabezpieczenia i pojawi się okno Zabezpieczenia, a następnie wybrać w zakładce Poziom zabezpieczeń poziom zabezpieczenia Średnie jak na rysunku 3. Rysunek 2 Komunikat Makra są wyłączone Rysunek 3 Okno Zabezpieczenia 2
Następnie należy zatwierdzić dokonany wybór przyciskiem OK. Od tego momentu możemy korzystać z pełnej funkcjonalności Modelu. Struktura modelu finansowego Model finansowy zawiera następujące tabele (w poszczególnych arkuszach): 1. Dane Firmy 2. Dane_Makro 3. Model_Sprzedaży 4. Koszty_Operacyjne 5. Koszty_Produkcji 6. Zatrudnienie_Płace_Szkolenia 7. Pozostałe_Przychody/Koszty_Operacyjne 8. Plan_Inwestycyjny 9. Kapitał_Pracujący 10. Pozostałe_Pozycje_Bilansowe 11. Finansowanie 12. Sprawozdania_Finansowe 13. NPV_Kalkulacja 14. Podatek_Dochodowy 15. Dodatkowe_Kalkulacje Rysunek 4 Struktura modelu finansowego Model obejmuje lata 2006 2020, z czego okres 2006-2008 stanowi podstawę do oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej Wnioskodawcy, natomiast okres 2009-2020 jest prognozą sytuacji finansowej Wnioskodawcy z uwzględnieniem realizacji planowanego projektu. W roku 2009 występuje miesięczny przekrój projekcji, a pozostałe lata przedstawiane są w ujęciu rocznym. Z poziomu każdego arkusza można przechodzić do 4 arkuszy modelu tj. Dane Firmy, Dane Makro, Finansowanie i Sprawozdania Finansowe za pomocą zamieszczonych przycisków nawigacyjnych. Parametry modelu określone jako wielkości wynikowe arkusza nie podlegają ingerencji Wnioskodawcy. Nie wolno w modelu przesuwać wierszy. Dane do modelu należy wpisywać zgodnie z opisem w tabelach oraz zgodnie z niniejszą instrukcją wyłącznie na polach zaznaczonych na żółto. Wprowadzenie wartości tekstowych w polach żółtych przeznaczonych do wpisywania wartości liczbowych bądź procentowych powoduje nieprawidłowe przeliczanie modelu. Dane finansowe należy planować w tysiącach złotych. 3
W każdym arkuszu jest umieszczone pole tekstowe Komentarz, w którym należy opisać przyjęte założenia do prognozowanych danych. Drukowanie i zabezpieczanie danych Po wypełnieniu modelu należy przejść do arkusza Dane Firmy i uruchomić przycisk Drukuj wszystko w celu przygotowania wersji papierowej. Przed rozpoczęciem drukowania użytkownik powinien się upewnić, że ma zainstalowaną drukarkę. W celu udokumentowania wersji drukowanej Wnioskodawca musi zarchiwizować przynajmniej jeden egzemplarz datowany automatycznie datą wydruku. W celu ochrony danych zawartych w modelu należy przed zapisaniem modelu uruchomić w arkuszu Dane Firmy przycisk Zabezpiecz / zapisz Arkusz, który ma dwie opcje: Zabezpiecz bez zapisu - od momentu uruchomienia tego przycisku wszystkie dane w modelu będą zabezpieczone przed niepożądanymi zmianami, Zabezpiecz i zapisz daje możliwość zapisania pliku z modelem. Nie należy zmieniać nazwy modelu przy zapisywaniu. Rysunek 5 Arkusz Dane Firmy Rysunek 6 Opcje zapisu i zabezpieczania danych 4
2 Dane Firmy W arkuszu Dane Firmy należy wypełnić formularz danymi teleadresowymi firmy, podać rodzaj działania Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, do którego aplikuje Wnioskodawca. 3 Dane_Makro Arkusz Dane_Makro obejmuje założenia do prognozy finansowej w odniesieniu do: o Lat projekcji o Danych Operacyjnych, o Kosztów / nakładów inwestycyjnych, o Kapitału Pracującego, o VAT dla rodzajów przychodów (należny), o VAT dla rodzajów kosztów (naliczony) o VAT Nakłady Inwestycyjne (naliczony) o Stawek Amortyzacji, o Finansowania. Lata projekcji Lata projekcji należy wskazać końcowy rok projekcji finansowej (komórka I 14). Wybór powinien zawsze się odbywać poprzez używanie suwaków i nie powinien być ręcznie wpisywany. Domyślnie model jest ustawiony do roku 2020. Lata projekcji obejmują okres prognozy finansowej, który określa Wnioskodawca zgodnie z właściwymi wytycznymi dla zapewnienia trwałości i utrzymania własności rezultatów projektu przez okres minimum 5 lat od zakończenia realizacji projektu (3 lata w przypadku MSP). Rysunek 7 Określenie lat projekcji Dane Operacyjne Liczba dni w okresie wielkość założona w modelu Liczba miesięcy wielkość założona w modelu Stopa Dyskonta wielkość założona w modelu Współczynnik dyskonta wielkość wynikowa arkusza Stopa podatku dochodowego wielkość założona w modelu Wzrost płac należy podać planowany realny % wzrost płac w kolejnych okresach Wzrost płac kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Premie należy podać planowaną premię jako % płac 5
ZUS jako % płac należy podać średni planowany ZUS jako % płac, domyślnie w modelu przyjęto 20,41% Koszty / nakłady inwestycyjne Wzrost kosztów Remontów - należy podać planowany średni % wzrostu kosztów remontów Kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Wzrost kosztów Materiałów i Energii - należy podać planowany średni % wzrostu kosztów materiałów i energii Kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Wzrost kosztów Usług Obcych - należy podać planowany średni % wzrostu kosztów usług obcych Kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Wzrost kosztów Pozostałych - należy podać planowany średni % wzrostu kosztów pozostałych Kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Zmiana cen Nakładów Inwestycyjnych należy podać planowany średni % wzrostu cen nakładów inwestycyjnych Kumulatywnie wielkość wynikowa arkusza Kapitał pracujący Ilość dni spływu należności należy podać średni okres spływu należności z tyt. sprzedaży produktów, towarów i materiałów w kolejnych okresach Rotacja zapasów - należy podać średni okres rotacji zapasów ogółem w kolejnych okresach Okres rozliczeniowy zobowiązań Koszty - należy podać średni okres dla zakupów kredytowanych bieżących Okres rozliczeniowy zobowiązań Nakłady inwestycyjne - należy podać średni okres dla zakupów inwestycyjnych Rozliczenie podatku VAT - należy podać średni okres rozliczeniowy dla podatku VAT VAT dla rodzajów przychodów (należny) Należy podać średnie stawki podatku VAT w kolejnych okresach dla pozycji sprzedażowych: Przychody netto ze sprzedaży produktów, Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów W modelu przyjęto domyślnie stawkę 22%. VAT dla rodzajów kosztów (naliczony) Należy podać średnie stawki podatku VAT w kolejnych okresach dla pozycji kosztowych: Zużycie materiałów i energii, Usługi obce, Pozostałe koszty rodzajowe, Wartości sprzedanych towarów i materiałów, Pozostałe koszty operacyjne. W modelu przyjęto domyślnie stawkę 22%. VAT Nakłady inwestycyjne (naliczony) Należy podać średnie stawki podatku VAT w kolejnych okresach dla pozycji nakładów inwestycyjnych: Grunty, Budynki i budowle, 6
Obiekty inżynierii lądowej i wodnej, Kotły i maszyny energetyczne, Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania, Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty, Urządzenia techniczne, Środki transportu, Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, Wartości niematerialne i prawne. W modelu przyjęto domyślnie stawkę 22%. Instrukcja wypełniania modelu finansowego Stawki Amortyzacji Należy podać średnie stawki amortyzacji w kolejnych okresach dla poszczególnych rodzajów środków trwałych oraz dla wartości niematerialnych i prawnych. W modelu przyjęto domyślnie następujące stawki amortyzacji: Budynki i budowle 10%, Obiekty inżynierii lądowej i wodnej 20%, Kotły i maszyny energetyczne 20%, Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania 20%, Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty 20%, Urządzenia techniczne 20%, Środki transportu 20%, Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie 20%, Wartości niematerialne i prawne 30%. Finansowanie Koszt pożyczek od udziałowców należy podać średni koszt kapitału (w %) pochodzącego z pożyczek od udziałowców Koszt pożyczek krótkoterminowych należy podać średni koszt kapitału (w %) pochodzącego z pożyczek krótkoterminowych Koszt kredytów długoterminowych należy podać średni koszt kapitału (w %) pochodzącego z kredytów długoterminowych Oprocentowanie środków pieniężnych - należy podać średnie oprocentowanie środków pieniężnych na rachunku bankowym Oprocentowanie depozytów - należy podać średnie oprocentowanie depozytów Oprocentowanie pozostałe - należy podać średnie oprocentowanie pozostałych inwestycji pieniężnych 4 Model_Sprzedaży Arkusz Model_Sprzedaży obejmuje prognozę sprzedaży produktów i/lub towarów/materiałów dla całego podmiotu Wnioskodawcy w ujęciu ilościowym i wartościowym. Przychody netto ze sprzedaży produktów należy podać dla poszczególnych okresów prognozowane ilości i ceny w podziale na grupy asortymentowe. W założeniach należy uzasadnić podstawę prognozy ilościowej sprzedaży w oparciu o analizę rynkową i podstawę kalkulacji cen sprzedaży. 7
Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów należy podać dla poszczególnych okresów prognozowane ilości i ceny w podziale na grupy asortymentowe. W założeniach należy uzasadnić podstawę prognozy ilościowej sprzedaży w oparciu o analizę rynkową i podstawę kalkulacji cen sprzedaży. Wartość sprzedanych towarów i materiałów należy podać dla poszczególnych okresów prognozowane ilości i ceny w podziale na grupy asortymentowe. W założeniach należy uzasadnić podstawę prognozy ilościowej zakupów w oparciu o analizę rynkową i podstawę kalkulacji cen zakupu. Rysunek 8 Arkusz Model_Sprzedaży 5 Koszty_Operacyjne Arkusz Koszty_Operacyjne obejmuje prognozę kosztów podstawowej działalności operacyjnej Wnioskodawcy w ujęciu rodzajowym. W założeniach należy opisać przyjęte metody kalkulacji poszczególnych rodzajów kosztów, podstawę przyjętych szacunków i/lub istotne czynniki kształtujące ich poziom. 8
Rysunek 9 Arkusz Koszty_Operacyjne Instrukcja wypełniania modelu finansowego 6 Koszty_Produkcji W przypadku tych Wnioskodawców, których profil działania dotyczy produkcji, wszystkie koszty związane z kalkulacją kosztów produkcji należy przedstawić w arkuszu Koszty_Produkcji. Kalkulacja kosztów produkcji odbywa w cenach nominalnych. Urealnienie kosztów następuje w arkuszu Koszty_Operacyjne, gdzie suma kosztów produkcji przenosi się w cenach nominalnych. W arkuszu Koszty_Produkcji wszystkie operacje obliczeniowe związane z prawidłowym wyliczeniem kosztów produkcji są dozwolone. Liczba wierszy podana do edycji jest ograniczona. W założeniach należy opisać przyjęte metody kalkulacji poszczególnych rodzajów kosztów, podstawę przyjętych szacunków i/lub istotne czynniki kształtujące ich poziom. 9
Rysunek 10 Arkusz Koszty_produkcji Instrukcja wypełniania modelu finansowego 7 Zatrudnienie_Płace_Szkolenia Arkusz Zatrudnienie_Płace_Szkolenia obejmuje prognozę zatrudnienia, kosztów wynagrodzeń i kosztów szkolenia pracowników. W tabeli Zatrudnienie / Zwolnienie - należy podać liczbę dotychczasowych pracowników oraz średnie wynagrodzenie brutto dla każdej z grup zdefiniowanych przez Wnioskodawcę. W tej tabeli nie należy pokazywać przyrostów/zmniejszenia liczby pracowników w poszczególnych grupach, a stan rzeczywisty w odniesieniu jedynie do dotychczasowo zatrudnionych pracowników, gdyż zatrudnienie nowych pracowników związanych z planowanym projektem jest wykazywane w tabeli poniżej Zatrudnienie Nowych Pracowników. Wnioskodawca może zostawić nazwy grup z kolumny G zgodnie z propozycją. Natomiast opisy w kolumnie H odnoszące się do poszczególnych grup powinny zostać wypełnione zgodnie z rzeczywistym przypisaniem stanowisk. Dane w tej tabeli należy wypełnić we wszystkich okresach, począwszy od okresu n-2. W tych przypadkach kiedy działalność wnioskodawcy rozpoczyna się w okresie późniejszym np. n-1, należy zatrudnienie wpisać do tego okresu. W tabeli Zatrudnienie Nowych Pracowników Wnioskodawca planuje zatrudnienie nowych pracowników. Wnioskodawca ma również możliwość zmniejszania liczby zatrudnionych. Nazwy Grup oraz Opisy przenoszą się automatycznie z tabeli Zatrudnienie / Zwolnienie. W tej tabeli należy również podać średnie wynagrodzenie brutto dla każdej z grup definiowanych dla danego podmiotu. Tabele Pracownicy SUMA oraz Koszty Wynagrodzeń Wszystkich Pracowników bez Podwyżek są tabelami wynikowymi arkusza. W tabeli Podwyżki Wynagrodzeń Wnioskodawca ma możliwość rewaloryzacji płac, przypisując procentowo podwyżkę wynagrodzeń dla poszczególnych Grup i dla poszczególnych okresów. Tabele Podwyżki Wynagrodzeń Wskaźnik Wzrostu oraz Koszty Wynagrodzeń Wszystkich Pracowników z Podwyżkami są to tabele wynikowe zawierające przeliczenie wskaźnika wzrostu kumulatywnie oraz przeliczenie wynagrodzeń wszystkich pracowników z uwzględnieniem podwyżek. 10
Tabela Premie jest tabelą, w której Wnioskodawca ma możliwość wpisania wysokości premii wartościowo. Tabela Całkowite Koszty Wynagrodzeń jest to tabela wynikowa zawierająca podział wynagrodzeń z podwyżkami oraz premiami na poszczególne grupy. W wierszu Bezosobowy Fundusz Płac należy wpisać wartości za poszczególne okresy (w przypadku gdy taka kategoria kosztów istnieje u Wnioskodawcy) W wiersz Wynagrodzenia Pozostałe należy pokazać koszty związane z umowami zlecenia i umowami o dzieło oraz inne wartościowo. W wierszu Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych należy podać koszty wartościowo. W wierszu Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników należy podać koszty wartościowo. W wierszu Pozostałe (BHP ) należy podać koszty wartościowo. Tabela Szkolenia w przypadku zaistnienia kosztów związanych ze szkoleniami należy koszty pokazywać jako procent całkowitych kosztów wynagrodzeń. W tabeli Szkolenia w przypadku zaistnienia kosztów np. związanych z zakupem/przygotowaniem materiałów szkoleniowych należy wybrać pozycję Inne W komentarzu należy opisać założenia dotyczące zatrudnienia, poziomu wynagrodzeń oraz szkoleń, a w szczególności uzasadnienie do planów zatrudnienia, przyjętą metodę kalkulacji kosztów wynagrodzeń, podstawę przyjętych szacunków i/lub istotne czynniki kształtujące poziom zatrudnienia i kosztów pracy. Rysunek 11 Arkusz Zatrudnienie_Płace_Szkolenia 11
8 Pozostałe_Przychody/Koszty_Operacyjne Arkusz Pozostałe_Przychody/Koszty_Operacyjne obejmuje prognozę przychodów/kosztów pozostałej działalności operacyjnej Wnioskodawcy w ujęciu rodzajowym. W założeniach należy opisać przyjęte metody kalkulacji poszczególnych rodzajów przychodów i kosztów, podstawę przyjętych szacunków i/lub istotne czynniki kształtujące ich poziom. 12
Rysunek 12 Arkusz Pozostałe_Przychody/Koszty_Operacyjne Instrukcja wypełniania modelu finansowego 9 Plan_Inwestycyjny Arkusz Plan_Inwestycyjny obejmuje prognozę zakupu rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Wnioskodawcy w podziale na grupy rodzajowe. W poszczególnych grupach rodzajowych środków trwałych od Grupy 0 do Grupy 9 w kolumnie C Nazwa środka trwałego należy wpisać krótką nazwę, a w kolumnie D Skrócony opis wpisujemy opis czego dotyczy inwestycja. Następnie wypełniamy pola żółte od Kolumny L wstawiając odpowiednie wartości nakładów inwestycyjnych dla poszczególnych grup Stawki amortyzacji dla poszczególnych grup należy zdefiniować w arkuszu Dane_Makro podając średnie stawki dla danej grupy rodzajowej środków trwałych. Wartości bilansowe istniejących aktywów trwałych przenoszą się automatycznie z arkusza Sprawozdania_Finansowe do kolumny K. Do istniejących rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych prawnych w modelu przewidziana jest amortyzacja liniowa. Pozostały okres umorzenia należy podać średnią dla danej grupy rodzajowej liczbę lat pozostałą do całkowitego umorzenia w danej grupie. W modelu przyjęto następującą agregację poszczególnych grup rodzajowych środków trwałych do Bilansu (Arkusz Sprawozdania_Finansowe): Grupa rodzajowa Nazwa Grupy Pozycja w Bilansie Grupa 0 Grunty 1. grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu) Grupa 1 Budynki i lokale 2. budynki i budowle Grupa 2 Obiekty inżynierii lądowej i wodnej Grupa 3 Kotły i maszyny energetyczne Grupa 4 Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego 3. urządzenia techniczne zastosowania i maszyny Grupa 5 Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty Grupa 6 Urządzenia techniczne Grupa 7 Środki transportu 4. środki transportu Grupa 8 Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie 5. pozostałe środki trwałe Grupa 9 Wartości niematerialne i prawne I. Wartości niematerialne i prawne 13
Z powyższej tabeli wynika, że Grupy rodzajowe 3, 4, 5, 6 agregują się do jednej pozycji bilansowej Urządzenia techniczne i maszyny. Wobec powyższego Bilans otwarcia pozycji bilansowej Urządzenia techniczne i maszyny w modelu jest wykazany w Grupie 6 Urządzenia techniczne, dlatego też w kolumnie K przy tej grupie wykazywana jest wartość łączna dla grup 3-6. Pozostały okres umorzenia należy podać tutaj jako średnią liczbę lat pozostałą do całkowitego umorzenia dla grup 3-6. Tabele Nakłady inwestycyjne, Wartość księgowa netto, Amortyzacja są tabelami wynikowymi arkusza. Tabela Wartość Księgowa Netto Grupa 1 zawiera kalkulację amortyzacji i umorzenia nowych środków trwałych. Amortyzacja nowych środków trwałych wraz z amortyzacją istniejących środków trwałych przechodzi do arkusza Sprawozdania_Finansowe do tabeli Rachunek zysków i strat. Wartość księgowa netto nowych środków trwałych wraz z wartością księgową netto istniejących środków trwałych przechodzi do arkusza Sprawozdania_Finansowe do tabeli Bilans. Wnioskodawca ma możliwość wyboru metody liczenia amortyzacji dla nowo zakupionych środków trwałych. W polach żółtych w przypadku wybory amortyzacji liniowej należy wpisać wartość 1, a w przypadku wyboru metody amortyzacji degresywnej należy wybrać wartość 2 (Kolumna E). W przypadku wyboru metody amortyzacji degresywnej należy w kolumnie F wskazać odpowiedniej wielkości współczynnik. Domyślnie dla nowych środków trwałych w modelu przyjęta jest amortyzacja liniowa. W założeniach należy opisać: przyjętą metodę amortyzacji dla nowych środków trwałych, wskazać jakie zakupy inwestycyjne związane są z projektem, o współfinansowanie którego występuje Wnioskodawca, jakie zakupy wynikają z przyjętej strategii inwestycyjnej Wnioskodawcy związanej z jego działalnością, a jakie są nakładami odtworzeniowymi. Rysunek 13 Arkusz Plan_Inwestycyjny 14
15
10 Kapitał_Pracujący Arkusz Kapitał_Pracujący obejmuje prognozę zapasów, należności krótkoterminowych, zobowiązań krótkoterminowych oraz rozrachunku VAT. W modelu istnieje możliwość wyboru prognozy kapitału pracującego w dwóch opcjach (poprzez zaznaczenie właściwej): Kalkulacja z Modelu jest to opcja automatycznego przeliczenia składników kapitału pracującego w oparciu o wcześniej przyjęte założenia, Kalkulacja Własna jest to opcja kalkulacji własnej, gdzie Wnioskodawca ma możliwość prognozowania poziomu składników kapitału pracującego. Rysunek 14 Arkusz Kapitał_Pracujący 16
11 Pozostałe_Pozycje_Bilansowe Arkusz Pozostałe_Pozycje_Bilansowe obejmuje prognozę pozostałych aktywów trwałych, rezerw na zobowiązania, rozliczeń międzyokresowych czynnych i biernych. Wnioskodawca prognozuje poszczególne pozycje bilansowe zdefiniowane z arkuszu bądź definiuje własne zgodnie z potrzebami. Należy opisać przyjęte założenia prognostyczne. Rysunek 15 Arkusz Pozostałe_Pozycje_Bilansowe 12 Finansowanie Arkusz Finansowanie obejmuje prognozę zapotrzebowania na finansowanie całej działalności Wnioskodawcy oraz koszt źródeł finansowania. Środki pieniężne wielkość wynikowa arkusza z Rachunku przepływów środków pieniężnych W przypadku wartości ujemnej środków pieniężnych należy wskazać źródło pokrycia deficytu tzn. zaplanować źródło finansowania w pozycjach poniżej. Kapitał wielkość wynikowa arkusza z Bilansu Zysk / Strata netto - wielkość wynikowa arkusza z Rachunku zysków i strat 17
Środki pieniężne Instrukcja wypełniania modelu finansowego Średnie saldo środków pieniężnych w roku - należy podać średni stan środków pieniężnych na rachunku bankowym w danym okresie Oprocentowanie środków pieniężnych wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro Przychody finansowe wielkość wynikowa arkusza Depozyty Bankowe Bilans otwarcia - należy podać wielkość depozytów bankowych na początku pierwszego okresu prognozy, w pozostałych okresach jest to wielkość wynikowa arkusza Wpłaty należy podać wielkość zwiększenia depozytów bankowych w danym okresie Wypłaty - należy podać wielkość zmniejszenia depozytów bankowych w danym okresie Oprocentowanie wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro Saldo - wielkość wynikowa arkusza Przychody finansowe - wielkość wynikowa arkusza Pożyczki od udziałowców Bilans otwarcia - należy podać wielkość udzielonych pożyczek od udziałowców na początku pierwszego okresu prognozy, w pozostałych okresach jest to wielkość wynikowa arkusza Wpłaty należy podać wielkość wpłat z tytułu udzielonych pożyczek od udziałowców w danym okresie Spłaty - należy podać wielkość spłat z tytułu udzielonych pożyczek od udziałowców w danym okresie Oprocentowanie wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro Saldo - wielkość wynikowa arkusza Koszty finansowe - wielkość wynikowa arkusza Kredyty Długoterminowe Bilans otwarcia - należy podać wielkość zaciągniętych kredytów długoterminowych na początku pierwszego okresu prognozy, w pozostałych okresach jest to wielkość wynikowa arkusza Wpłaty należy podać wielkość zwiększenia kredytów długoterminowych w danym okresie Spłaty - należy podać wielkość spłat z tytułu zaciągniętych kredytów długoterminowych w danym okresie Oprocentowanie wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro Saldo - wielkość wynikowa arkusza Koszty finansowe - wielkość wynikowa arkusza Pożyczki Krótkoterminowe Bilans otwarcia - należy podać wielkość udzielonych pożyczek krótkoterminowych na początku pierwszego okresu prognozy, w pozostałych okresach jest to wielkość wynikowa arkusza Wpłaty należy podać wielkość zwiększenia pożyczek krótkoterminowych w danym okresie Spłaty - należy podać wielkość spłat z tytułu udzielonych pożyczek krótkoterminowych w danym okresie Oprocentowanie wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro 18
Saldo - wielkość wynikowa arkusza Koszty finansowe - wielkość wynikowa arkusza Pozostałe źródła finansowania Instrukcja wypełniania modelu finansowego Bilans otwarcia - należy podać wielkość pozostałych źródeł finansowania na początku pierwszego okresu prognozy, w pozostałych okresach jest to wielkość wynikowa arkusza Wpłaty należy podać wielkość zwiększenia pozostałych źródeł finansowania w danym okresie Spłaty - należy podać wielkość spłat pozostałych źródeł finansowania w danym okresie Oprocentowanie wielkość wynikowa arkusza z Danych Makro Saldo - wielkość wynikowa arkusza Koszty finansowe - wielkość wynikowa arkusza Kapitał własny Bilans otwarcia - wielkość wynikowa arkusza Wpłaty do kapitału należy podać wielkość dopłat do kapitału własnego w danym okresie Bilans zamknięcia - wielkość wynikowa arkusza Wypłata dywidendy - należy podać wielkość wypłat dywidendy w danym okresie. Wartość wypłacanej dywidendy należy wpisać jako wartość dodatnią. Przychody finansowe - wielkość wynikowa arkusza Koszty finansowe - wielkość wynikowa arkusza Rysunek 16 Arkusz Finansowanie 13 Sprawozdania_Finansowe Arkusz Sprawozdania_Finansowe obejmuje prognozę pro forma: rachunku zysków i strat, bilansu, przepływu środków pieniężnych. 19
Na podstawie prognozy sprawozdań pro forma są wyliczanie: podstawowe wskaźniki finansowe (płynności, struktury kapitałowej, rentowności) mające podstawowe znaczenie przy ocenie projektu, wskaźniki pozostałe mające pomocnicze znaczenie przy ocenie projektu. Wnioskodawca uzupełnia jedynie dane za rok 2006, 2007, 2008 oraz okres bieżący tj. styczeń 2009 w oparciu o dane finansowo-księgowe. W założeniach należy podać źródło danych finansowo-księgowych. Rysunek 17 Arkusz Sprawozdania_Finansowe 20
14 NPV_Kalkulacja Arkusz NPV_Kalkulacja obejmuje prognozę przychodów, kosztów operacyjnych, pozostałych kosztów i przychodów, nakładów inwestycyjnych, amortyzacji, zmiany w kapitale pracującym oraz kalkulację zdyskontowanych przepływów pieniężnych zgodnie z metodologią rachunku NPV oceny efektywności przedsięwzięć. Należy podać powyższe dane dla 4 wariantów kalkulacji NPV podanych w tym arkuszu. UWAGA!!! Prognoza finansowa odnosi się WYŁĄCZNIE DO REALIZOWANEGO PROJEKTU a nie całego podmiotu. Przychody Należy podać planowane przychody uzyskane z tytułu planowanego przedsięwzięcia wg. ich rodzajów w kolejnych okresach. W założeniach należy m.in.: uzasadnić podstawę zmian przychodów w oparciu o analizy rynkowe, wiarygodną kalkulację cen sprzedaży produktów lub usług, przedstawić i uzasadnić przyjętą metodę kalkulacji przychodów. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. 21
Koszty operacyjne Należy podać planowane koszty operacyjne ponoszone z tytułu planowanego przedsięwzięcia wg. ich rodzajów w kolejnych okresach. W założeniach należy m.in.: uzasadnić podstawę zmian kosztów operacyjnych, przedstawić metodę ich kalkulacji, przedstawić strukturę ekonomiczną kosztów tj. w podziale na koszty stałe i koszty zmienne. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. Pozostałe koszty/przychody Należy podać planowane pozostałe koszty i przychody uzyskane z tytułu planowanego przedsięwzięcia wg. ich rodzajów w kolejnych okresach. W założeniach należy uzasadnić podstawę zmian pozostałych kosztów i przychodów oraz metodę ich kalkulacji. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. Nakłady inwestycyjne Należy uwzględnić wszystkie nakłady inwestycyjne oraz koszty tzn. wydatki kwalifikowane związane z planowanym przedsięwzięciem wg. ich rodzajów w kolejnych okresach. W założeniach należy opisać nakłady inwestycyjne kwalifikowane i niekwalifikowane związane z projektem, jak również określić nakłady odtworzeniowe. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. Amortyzacja Należy podać planowane koszty amortyzacji z tytułu nakładów inwestycyjnych planowanego przedsięwzięcia wg. ich rodzajów w kolejnych okresach. W założeniach należy określić przyjęte stawki amortyzacyjne oraz przyjęta metodę amortyzacji. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. Zmiana w kapitale pracującym Kapitał pracujący rozumiany jest jako różnica pomiędzy aktywami obrotowymi zaangażowanymi przy realizacji przedsięwzięcia oraz poziomem zobowiązań krótkoterminowych związanych z realizowanym przedsięwzięciem. Należy zatem zaprognozować składniki aktywów obrotowych (zapasy wyrobów gotowych, zapasy produktów toku, zapasy towarów, należności krótkoterminowe), które będą zaangażowane w realizację planowanego przedsięwzięcia oraz zobowiązania krótkoterminowe jako źródło finansowania tych aktywów. W założeniach należy uzasadnić podstawę zmian w kapitale pracującym oraz metodę ich kalkulacji. Wiersz Suma jest wierszem wynikowym arkusza. 22
Rysunek 18 Arkusz NPV_Kalkulacja Prognoza finansowa projektu Instrukcja wypełniania modelu finansowego Rachunek NPV Wariant bazowy Rachunek NPV Wariant bazowy liczony jest automatycznie na podstawie wyżej zaprognozowanych przychodów, kosztów operacyjnych, pozostałych kosztów i przychodów, nakładów inwestycyjnych, amortyzacji i zmiany w kapitale pracującym. Rachunek NPV Wariant I W rachunku NPV Wariant I przyjęte jest założenie, że przychody uzyskane z tytułu planowanego przedsięwzięcia są mniejsze o 10% niż w wariancie bazowym: Amortyzacja należy podać planowane koszty amortyzacji w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę amortyzacji. Nakłady inwestycyjne należy podać planowane nakłady inwestycyjne w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę nakładów inwestycyjnych. 23
Zmiana w kapitale pracującym należy podać planowane zmiany w kapitale pracującym w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać metodę kalkulacji wpływu zmiany przychodów na zmiany w kapitale pracującym. Pozostałe wiersze rachunku NPV są wierszami wynikowymi arkusza. Rachunek NPV Wariant II W rachunku NPV Wariant II przyjęte jest założenie, że koszty operacyjne poniesione z tytułu planowanego przedsięwzięcia są większe o 10% niż w wariancie bazowym. Amortyzacja należy podać planowane koszty amortyzacji w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę amortyzacji. Nakłady inwestycyjne należy podać planowane nakłady inwestycyjne w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę nakładów inwestycyjnych. Zmiana w kapitale pracującym należy podać planowane zmiany w kapitale pracującym w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać metodę kalkulacji wpływu zmiany przychodów na zmiany w kapitale pracującym. Pozostałe wiersze rachunku NPV są wierszami wynikowymi arkusza. Rachunek NPV Wariant III W rachunku NPV Wariant III przyjęte jest założenie, że przychody uzyskane z tytułu planowanego przedsięwzięcia są mniejsze o 10% niż w wariancie bazowym przy jednoczesnym wzroście kosztów operacyjnych poniesionych z tytułu planowanego przedsięwzięcia o 10% niż w wariancie bazowym. Amortyzacja należy podać planowane koszty amortyzacji w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę amortyzacji. Nakłady inwestycyjne należy podać planowane nakłady inwestycyjne w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów i kosztów na zmianę nakładów inwestycyjnych. Zmiana w kapitale pracującym należy podać planowane zmiany w kapitale pracującym w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać metodę kalkulacji wpływu zmiany przychodów i kosztów na zmiany w kapitale pracującym. Pozostałe wiersze rachunku NPV są wierszami wynikowymi arkusza. Rachunek NPV Wariant IV W rachunku NPV Wariant IV przyjęte jest założenie, że przychody uzyskane z tytułu planowanego przedsięwzięcia są mniejsze o 20% niż w wariancie bazowym przy jednoczesnym wzroście kosztów operacyjnych poniesionych z tytułu planowanego przedsięwzięcia o 15% niż w wariancie bazowym. 24
Amortyzacja należy podać planowane koszty amortyzacji w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów na zmianę amortyzacji. Nakłady inwestycyjne należy podać planowane nakłady inwestycyjne w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać wpływ zmiany przychodów i kosztów na zmianę nakładów inwestycyjnych. Zmiana w kapitale pracującym należy podać planowane zmiany w kapitale pracującym w poszczególnych okresach, jeżeli są one inne niż w wariancie bazowym. Wówczas w założeniach należy opisać metodę kalkulacji wpływu zmiany przychodów i kosztów na zmiany w kapitale pracującym. Pozostałe wiersze rachunku NPV są wierszami wynikowymi arkusza. Rysunek 19 Arkusz NPV_Kalkulacja Rachunek NPV Warianty 15 Podatek_Dochodowy Arkusz Podatek_Dochodowy obejmuje prognozę podatku dochodowego. W modelu domyślnie przyjęta jest 19% stopa podatku dochodowego. Wnioskodawca ma możliwość korekty podstawy opodatkowania. Należy wówczas zdefiniować rodzaje korekt i zaprognozować ich wartość w kolejnych okresach. W opisie należy podać przyjęte założenia. Rysunek 20 Arkusz Podatek_Dochodowy 25
16 Dodatkowe_Kalkulacje W arkuszu Dodatkowe_Kalkulacje należy przedstawić wszystkie dodatkowe kalkulacje o ile istnieje taka potrzeba, które składają się na wielkości zagregowane w poszczególnych arkuszach modelu. Dodatkowo arkusz Dodatkowe_Kalkulacje służy jako pomocniczy do obliczeń w przypadku gdy zaistnieją przypadki w pozostałych arkuszach, że będzie niezbędne dodanie dodatkowych wierszy. Wszystkie kalkulacje i definicje w arkuszu Dodatkowe_Kalkulacje zależą od Wnioskodawcy. Wszystkie operacje są zdefiniowane przez Wnioskodawcę - wiersze wynikowe powinny być zgodne z odpowiednim polem w arkuszu modelu. 26