Instytucje gospodarki rynkowej Teoria ewolucji techno-fizjologicznej i koncepcja kapitału fizjologicznego Roberta Fogla (Tabele i wykresy: J. Godłów-Legiędź, 2010) Blok 13
Bezustanny pesymizm, pomimo niekwestionowanych osiągnięć sugeruje, że problemy z ekonomią są głównie natury moralnej i psychologicznej. Wszystko wydaje się niewłaściwe, kiedy punktem odniesienia jest doskonałość. Robert Fogel, 2000
Pytania Roberta Fogla Dlaczego człowiek przekroczył średnią życia 35 lat dopiero na przełomie XVIII i XIX w.? Rola biomedycyny w badaniach ekonomicznych. Dodatkowe - biomedyczne mierniki dobrobytu funkcjonujące obok klasycznych: przeciętna długość życia, wzrost, waga, indeks BMI (body mass index), zachorowalność na choroby przewlekłe.
Teoria ewolucji techno fizjologicznej Twierdzenie: Podczas minionych 3 stuleci (a zwłaszcza podczas ostatniego) istoty ludzkie uzyskały bezprecedensowy stopień kontroli nad swoim środowiskiem. ( ) stopień tak wielki, że człowiek nie tylko oddalił się od innych gatunków, ale od wszystkich poprzednich pokoleń homo sapiens Człowiek zwiększył rozmiar ciała o 50%, a długość życia o ponad 100%. EWOLUCJA MA CHARAKTER BIOLOGICZNY, A NIE GENETYCZNY Synergizm między postępem technologicznym, a zmianami w ludzkim ciele.
Zmiany liczby ludności na świecie
Ludność, PKB, PKB per capita na świecie 1000 2001 r.
Stopa wzrostu PKB (świat, regiony, wybrane kraje)
Kapitał fizjologiczny jako czynnik wzrostu ekonomicznego KAPITAŁ LUDZKI Związany przede wszystkim z edukacją jako czynnikiem zróżnicowania wynagrodzeń KAPITAŁ FIZJOLOGICZNY Związany ze wzrostem masy ciała, obniżeniem podatności na choroby, wydłużeniem czasu życia, większą sprawnością fizyczną i intelektualną Akumulacja kapitału ludzkiego oznacza wzrost sił witalnych ludzkiego organizmu zw. z przezwyciężeniem problemu....
Zmiany średniej wysokości mężczyzn
Liczebność gatunku ludzkiego a bilans energii ENERGIA ENERGIA PRZYJMOWANA PRODUKOWANA PRZEZ CZŁOWIEKA PRZEZ CZŁOWIEKA (w postaci pokarmu) (w postaci pokarmu)
Dzienna porcja kalorii (Francja, Anglia)
Dzienne wykorzystanie energii zawartej w żywności
Wpływ kapitału fizjologicznego na wzrost gosp. CZYNNIK TERMODYNAMICZNY BILANS ENERGETYCZNY: kalkulacja energii (podstawowa przemiana energii + przemiana potrzebna na pracę) energia wytworzona =? CZYNNIK FIZJOLOGICZNY EFEKTYWNOŚĆ z jaką ludzki organizm potrafi przekształcić otrzymaną w postaci pożywienia energię w efekty ludzkiej pracy (jakość pożywienia, ubrania, mieszkania, itp.)
Kapitał fizjologiczny a PKB jako miara dobrobytu Postęp ludzkości w ostatnich 300 latach: - Długość życia. - Ilość dyskrecjonalnego czasu życia. Udział czasu wolnego. - Jakość edukacji. - Jakość usług zdrowotnych. Na czym polega postęp?
Struktura konsumpcji gospodarstwa domowego USA
Struktura konsumpcji gospodarstw domowych czas wolny
Zdrowie a wzrost gospodarczy Czy rosnące wydatki na zdrowie to tylko koszt obciążający gospodarkę zagrażający równowadze finansowej? Czy wydłużanie życia i poprawa zdrowia przyczyniają się do wzrostu gospodarczego?
Kapitał zdrowotny jako % PKB
Produkcja kapitału zdrowotnego per capita
Korzyści związane ze wzrostem kosztów opieki zdrowotnej
Wartość wydłużenia ludzkiego życia w USA w latach 1970 2000 wyceniona została na kwotę 95 mld USD. Minus koszt usług zdrowotnych 34 mld USD PROFIT 61 mld USD Wzrastający udział wydatków na zdrowie w globalnym dochodzie nie jest tragedią. Jest przejawem ekonomicznego i społecznego postępu naszych czasów [Fogel, 2004]
Propozycje Roberta Fogla 1) Najefektywniej wydane fundusze na ochronę zdrowia to wydatki na opiekę prenatalną i pediatryczną. 2) Profilaktyka i edukacja skierowana na kształtowanie zdrowego stylu życia. 3) Akceptuje ogólne zasady przyjęte przez WHO ale apeluje o większe urynkowienie służby zdrowia i zwiększenie odpowiedzialności osobistej obywatela.
Podział dochodu a wskaźniki biomedyczne Porównanie wskaźników biomedycznych grup społecznych jako indykator nierówności dochodów. Długość dnia pracy Ilość czasu wolnego Wnioski z analizy biednych i bogatych krajów świata
Średnia długość dnia pracy