ZIEMNIAK Uprawa ziemniaków w Polsce jest bardzo rozproszona, przez co nie odnotowujemy postępu w plonowaniu. Drobni producenci nie są zainteresowani odnową materiału sadzeniakowego, a ze względu na znikomy udział produkcji towarowej ziemniaków umiarkowane jest też zainteresowanie wysokością ich plonów i zbiorów. Bardzo ważną pozycje w uprawie ziemniaków w Polsce zajmuje produkcja ziemniaków z przeznaczeniem na przemysłowy ich przerób. W tej grupie znajdują się głównie ziemniaki skrobiowe. Produkcją tych ziemniaków zajmują się gospodarstwa wielkotowarowe, mające zakontraktowane umowy z zakładami skupującymi surowiec do produkcji skrobi. Produkcja ziemniaka skrobiowego w Polsce związana jest z przemysłowym przetwórstwem na krochmal i spirytus. Wspólne dla obu przemysłów jest wykorzystanie i przetwórstwo skrobi - głównego składnika chemicznego bulw ziemniaka. W ostatnich latach, po zmianie systemu gospodarczego w zakresie produkcji i użytkowania ziemniaka, zachodzą dynamiczne zmiany idące w kierunku: zmniejszenia powierzchni uprawy, malejącej dominacji paszowego użytkowania ziemniaka, wzrastającego udziału produkcji rynkowej, poszukiwania przez odbiorców odmian o określonych walorach użytkowych, przydatnych dla określonego kierunku produkcji, rosnącej roli jakości i związanych z nią zmian w technologii produkcji. Plon skrobi zależy od dwóch podstawowych czynników: procentowej zawartości skrobi w bulwach uprawianej odmiany i wysokości uzyskiwanego plonu. Zawartość skrobi w bulwach jak i plenność odmiany, zależy od jej cech genetycznych i od prawidłowej agrotechniki. Znaczenie obu tych czynników w odniesieniu do zawartości skrobi oraz poziomu uzyskiwanych plonów jest zróżnicowane. Zawartość skrobi zależy w większym stopniu od cechy genetycznej odmiany w mniejszym zaś od poziomu agrotechniki Największym problemem sektora nasiennego ziemniaków jest utrzymujący się niski popyt na kwalifikowane sadzeniaki. Zużycie kwalifikowanego materiału jest w Polsce kilkakrotnie niższe w porównaniu z przodującymi w produkcji ziemniaków krajami UE. Do podstawowych przyczyn takiej sytuacji należy: niska przeciętnie intensywność produkcji ziemniaków w naszym kraju. W Polsce dużym zainteresowaniem producentów cieszą się odmiany najnowsze, wprowadzone do Rejestru w ostatnich latach. Nowo zarejestrowane odmiany posiadają natomiast cechy jakości ważne dla konsumentów i przetwórstwa.
II termin zbioru I termin zbioru 2014 2013-2014 2013 - Zawartość skrobi % Tabela 61. Plon ziemniaków bardzo wczesnych w r. (dt. z ha). Plon handlowy Wzorzec dt z ha 201 x 163 221 195 195 x 153 214 187 1 Arielle 240 119 120 80 106 234 120 123 81 108 2 Denar 194 97 64 99 87 189 97 63 99 86 3 Impala 182 91 82 96 90 176 90 82 96 89 4 Lord 214 107 110 110 109 210 107 109 111 109 5 Miłek 195 97 133 120 117 188 97 133 120 117 6 Riviera 173 86 140 121 116 169 86 143 119 116 7 Viviana 207 103 108 97 103 200 103 109 96 103 Wzorzec dt z ha 428 x 375 563 455 422 x 358 520 433 x 1 Arielle 462 108 100 87 98 457 108 102 89 100 14,8 2 Denar 455 106 85 119 103 451 107 85 120 104 13,6 3 Impala 455 106 111 105 107 450 106 109 103 106 14,7 4 Lord 467 109 115 117 114 462 109 118 115 114 13,7 5 Miłek 386 90 99 93 94 372 88 99 94 94 16,8 6 Riviera 382 89 95 85 90 380 90 97 84 90 13,2 7 Viviana 391 91 100 98 96 384 91 96 92, 93 13,2 Wzorzec stanowi średnia wszystkich badanych odmian.
2014 2013-2014 2013 - Zawartość skrobi % Tabela 62. Plon ziemniaków wczesnych w r. (dt. z ha). Plon handlowy Wzorzec dt z ha 437 x 412 500 450 431 x 406 446 428 15,9 1 Altesse 448 103 114 99 105 438 102 115 109 109 13,3 2 Bellarosa 385 88 95 84 89 380 88 94 58 80 14,5 3 Gala 394 90 x 389 90 x 14,8 4 Gwiazda 500 115 109 96 107 496 115 110 99 108 15,7 5 Ignacy 520 119 121 x 516 120 127 x 14,8 6 Michalina 469 107 94 105 102 466 108 94 103 102 15,7 7 Oman 392 90 98 98 95 387 90 97 107 98 20,3 8 Owacja 407 93 104 99 99 400 93 104 105 101 16,6 9 Wendy 438 100 x 431 100 x 16,8 10 Vineta 414 95 92 98 95 409 95 92 92 93 16,2 Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich odmian.
Plon handlowy Średnia 2014 - Tabela 63. Plon ziemniaków średniowczesnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha 519 268 393 x x 442 504 446 1 Finezja 605 276 441 47 112 107 96 105 2 Gawin 496 254 375-18 95 102 98 98 3 Honorata 537 284 411 17 104 91 x 4 Laskara 542 285 414 20 105 x 5 Malaga 509 226 368-26 93 96 94 94 6 Oberon 543 284 414 20 105 86 99 97 7 Satina 550 294 422 29 107 101 87 98 8 Stasia 507 267 387-6 98 102 98 99 9 Tajfun 622 282 452 59 115 118 123 119 10 Tetyda 560 336 448 55 114 107 99 107 Wzorzec dt z ha 510 254 382 x x 427 489 433 1 Finezja 603 264 434 51 113 104 98 105 2 Gawin 485 229 357-25 93 101 97 97 3 Honorata 535 278 407 24 106 93 x 4 Laskara 528 273 401 18 105 x 5 Malaga 505 208 357-26 93 97 94 95 6 Oberon 517 263 390 8 102 85 97 95 7 Satina 544 286 415 33 109 103 89 100 8 Stasia 494 248 371-11 97 100 94 97 9 Tajfun 617 272 445 62 116 118 124 119 10 Tetyda 554 323 439 56 115 107 96 106
Zawartość skrobi Plon skrobi Średnia 2014 - Tabela 64. Zawartość i plon skrobi ziemniaków średniowczesnych (% i dt. z ha). Wzorzec dt z ha 90,0 48,1 68,9 x x 66,1 74,5 69,8 1 Finezja 109,5 51,4 80,5 12 117 115 105 112 2 Gawin 99,2 51,3 75,3 6 109 120 116 115 3 Honorata 101,6 60,2 80,9 12 117 101 x 4 Laskara 94,9 56,8 75,9 7 110 x 5 Malaga 81,5 34,0 57,8-11 84 88 86 86 6 Oberon 84,2 47,5 65,9-3 96 83 84 88 7 Satina 94,6 50,9 72,8 4 106 98 80 95 8 Stasia 85,8 45,0 65,4-4 95 106 94 98 9 Tajfun 118,7 55,1 86,9 18 126 130 129 128 10 Tetyda 84,6 55,2 69,9 1 101 102 81 95 Wzorzec dt z ha 17,1 17,8 17,5 x x 14,9 14,8 15,7 1 Finezja 18,1 18,6 18,4 1 105 108 109 107 2 Gawin 20,0 20,2 20,1 3 115 118 118 117 3 Honorata 18,9 21,2 20,1 3 115 112 x 4 Laskara 17,5 19,9 18,7 1 107 x 5 Malaga 16,0 15,0 15,5-2 89 93 92 91 6 Oberon 15,5 16,7 16,1-1 92 97 84 91 7 Satina 17,2 17,3 17,3 0 99 97 91 96 8 Stasia 16,9 16,9 16,9-1 97 105 96 99 9 Tajfun 19,1 19,5 19,3 2 111 110 105 109 10 Tetyda 15,1 16,4 15,8-2 90 95 82 89
Zawartość skrobi Plon skrobi Plon handlowy Średnia 2014-2014 Tabela 65. Plon ziemniaków późnych jadalnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha 484 292 387 x x 447 517 450 1 Jelly 428 265 347-41 89 104 101 98 2 Mondeo 521 329 425 37 110 106 106 107 3 Syrena 503 281 392 4 101 97 x Wzorzec dt z ha 453 286 370 x x 439 493 434 1 Jelly 425 262 344-36 91 105 106 101 2 Mondeo 494 326 410 31 108 107 106 107 3 Syrena 500 269 385 5 101 93 x Wzorzec dt z ha 77,3 53,9 65,6 x x 69,3 68,9 67,9 1 Jelly 64,2 49,1 56,7-9 86 101 98 95 2 Mondeo 84,3 60,6 72,5 7 110 104 103 106 3 Syrena 83,5 51,9 67,7 2 103 90 x Wzorzec dt z ha 15,9 18,5 17,2 x x 15,6 13,4 15,4 1 Jelly 15,0 18,5 16,8 0 97 96 97 97 2 Mondeo 16,2 18,4 17,3 0 101 98 97 98 3 Syrena 16,6 18,5 17,6 0 102 93 x
Plon handlowy 2014 - Tabela 66. Plon ziemniaków skrobiowych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha 222 x x 409 469 367 1 Boryna 218-3,7 98 x 2 Glada 200-21,7 90 88 93 90 3 Harpun 241 19,3 109 86 86 94 4 Jubilat 193-28,7 87 93 96 92 5 Kaszub 213-8,7 96 84 90 90 6 Mieszko 216-5,7 97 x 7 Rumpel 211-10,7 95 x 8 Zuzanna 238 16,3 107 92 68 89 9 Hinga 223 1,3 101 101 126 109 10 Inwestor 194-27,7 88 103 88 93 11 Kuras 275 53,3 124 118 119 120 12 Pasja Pomorska 238 16,3 107 100 112 106 Wzorzec dt z ha 206 x x 389 403 333 1 Boryna 199-7,1 97 x 2 Glada 189-17,1 92 86 95 91 3 Harpun 225 18,9 109 87 87 94 4 Jubilat 182-24,1 88 93 99 93 5 Kaszub 192-14,1 93 83 88 88 6 Mieszko 202-4,1 98 x 7 Rumpel 194-12,1 94 x 8 Zuzanna 229 22,9 111 94 70 92 9 Hinga 202-4,1 98 102 129 110 10 Inwestor 171-35,1 83 102 84 90 11 Kuras 263 56,9 128 119 120 122 12 Pasja Pomorska 225 18,9 109 99 116 108
Zawartość skrobi Plon skrobi 2014 - Tabela 67. Zawartość i plon skrobi ziemniaków skrobiowych (% i dt. z ha). Wzorzec dt z ha 47,0 x x 83,0 94,7 74,9 1 Boryna 50,2 3,2 107 x 2 Glada 41,5-5,5 88 71 79 79 3 Harpun 52,1 5,1 111 72 82 88 4 Jubilat 44,1-2,9 94 84 91 90 5 Kaszub 47,5 0,5 101 71 97 90 6 Mieszko 46,4-0,6 99 x 7 Rumpel 43,9-3,1 93 x 8 Zuzanna 54,0 7,0 115 73 60 83 9 Hinga 49,8 2,8 106 89 136 110 10 Inwestor 43,9-3,1 93 89 87 90 11 Kuras 57,0 10,0 121 102 119 114 12 Pasja Pomorska 53,1 6,1 113 82 113 103 Wzorzec dt z ha 22,1 x x 19,6 20,1 20,6 1 Boryna 23,0 0,9 104 x 2 Glada 20,8-1,3 94 98 93 95 3 Harpun 21,6-0,5 98 101 104 101 4 Jubilat 22,9 0,8 104 109 104 106 5 Kaszub 22,3 0,2 101 103 118 107 6 Mieszko 21,5-0,6 97 x 7 Rumpel 20,8-1,3 94 x 8 Zuzanna 22,7 0,6 103 97 96 99 9 Hinga 22,3 0,2 101 107 118 109 10 Inwestor 22,6 0,5 102 105 108 105 11 Kuras 20,7-1,4 94 104 109 102 12 Pasja Pomorska 22,3 0,2 101 100 110 104