Finanse państwa czyli publiczne zakłamanie Kraków, 25 maja 2011 Prof. dr hab. Krzysztof Rybiński Rektor, Uczelnia Vistula w Warszawie Email: rybinski@rybinski.eu Blog: www.rybinski.eu
Globalne wyzwania 2
Procent krajów ze statusem bankruta: 1800-2005 Źródło: Reinhart, Rogoff This time is different, Princeton University Press, 2010 3
Kiedy zatańczymy flamenco 4
W ogóle nadeszły czasy Wielkiej turbulencji (A.Greenspan) Arabska wiosna Shiveluch, Kamczatka 5
Mamy wielkie wyzwania przed nami Porozmawiajmy UCZCIWIE o tych wyzwaniach To jest WAŻNE To gdzie stanie jaki pomnik i który polityk którego nienawidzi jest NIEWAŻNE 6
Polskę i czeka zapaść demograficzna Teraz mamy 16 milionów pracujących i 8 milionów emerytów i rencistów Ze względu na starzenie się społeczeństwa, bez zmian przepisów liczba pracujących spadnie z 16 mln w 2010 roku do niecałych 11 milionów w 2060 roku A liczba emerytów i rencistów wzrośnie 11.5 miliona Źródło: 2009 Aging Report, Komitet Polityki Gospodarczej UE i Komisja Europejska 7
Zły stan zdrowia seniorów (%) populacji 65+ skarżących się na zły stan zdrowia 8
Staniemy się małym krajem, starych, schorowanych ludzi!!! 9
37-letni emeryci policjanci i wojskowi jadą do Niemiec sobie dorobić 10
Koszty starzenia się społ. między 2010 a 2060 rokiem dramatycznie wzrosną, Polska wyjątkiem (%PKB) 20 15 10 5 0 Poland Estonia Latvia Italy Denmark France Sweden Portugal Bulgaria Austria Hungary EU27 United Kingdom Germany Slovakia Finland Lithuania Czech Republic Belgium Spain Romania Ireland Malta Netherlands Cyprus Slovenia Greece Luxemburg -5 11 Źródło: European Commission Long term debt sustainability report 2009
Prowadząc do eksplozji długu publicznego Dług publiczny (%PKB) 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2010 2030 2060 Niemcy Francja Grecja Polska Unia Europejska 12
Dynamika zadłużania jak za czasów Gierka Nowy dług: 250 mld / 1415 mld (PKB) = 18% PKB nowego długu w 3 lata 13
Proceder ukrywania długu publicznego osiąga skalę bez precedensu w historii 14
Łącznie schowamy dług w wysokości co najmniej 300 mld złotych w ciągu 10 lat 200 mld demontaż systemu emerytalnego 30 mld już schowane z KFD + kolejny pomysł min. Fedak??? 70 mld do schowania w BGK (listy zastawne) Czy i kiedy rząd/sejm zmusi NBP do kupowania tych obligacji? 15
Jeżeli tak się stanie to trzeba będzie się bać o swoje portfele 16
Kolejne kłamstwo w finansach publicznych - zdrowie Jak wyjaśnić pogodzić zamrożenie kwot na refundację leków w budżecie NFZ ze starzeniem się społeczeństwa Prawdziwym ministrem finansów jest Ewa Kopacz??? 17
Kolejne kłamstwo w finansach publicznych - edukacja Jak wyjaśnić fakt, że w ciągu 2 lat liczba nauczycieli wzrosła w szkolnictwie publicznym o 30 tysięcy mimo dramatycznego niżu demograficznego wśród dzieci 18
Fundusze przepalacze unijne Karygodny przykład zakłamania w finansach publicznych. Fundusze unijne podnoszą innowacyjność! 19
20
Inne kłamstwa unijne Widziane z mojego balkonu Szkolenia w umiejętności obsługi komputera (certyfikat ECDL) koszt na rynku 1400 złotych, w ramach projektu POKL 14,000 złotych na osobę http://www.rybinski.eu/?p=1597&lang=pl 21
Energia i klimat kolejne kłamstwa W unijnych mediach unikamy mówienia prawdy o problemie klimatu Na co wydamy 20-35 mld złotych rocznie, które budżet uzyska z podatku CO2 (począwszy od 2013 roku) Dlaczego tego nie ma w WPFP??? 22
Zamiast przyjaznego państwa nieprzyjazne draństwo 23
Zła jakość regulacji otoczenia biznesu gorzej Źrdó 24
Inni biegną, my się cofamy Uruchomienie biznesu (liczba dni) 2004 2010 Polska 31 32 Czechy 88 15 Słowacja 98 16 Węgry 65 4 Malezja 31 11 Peru 100 41 Afryka Południowa 38 22 25
6 mld złotych na e-administację i co??? 26
Zamiast taniego państwa syndrom Parkinsona W 1957 rok Cyryl Parkinson zaobserwował, że liczba urzędników w administracji British Navy silnie wzrosła, mimo że spadła liczba statków i marynarzy w Navy. Jego prawo mówi, że urzędnik zawsze znajdzie pracę, żeby być bardzo zajęty. W Polsce liczba urzędników wzrosła o 120 tys. w ciągu 5 lat (do 460 tysięcy), w 1990 roku wynosiła 158 tys. 27
Mamy niespójną i nieefektywną promocję zagraniczną, 66 urzędów 28
Jak nie odkłamiemy rzeczywistości, to czeka nas scenariusz OECD 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2010-2015 2016-2025 OECD total GDP growth 3,1 2,7 0,3-3,4 2,8 2,3 2,8 2,7 2,1 Inflation rate 2,6 2,6 2,5 1,1 1,4 1,4 1,3 1,8 2,2 Unemployment rate 6,1 5,7 6,0 8,1 8,3 8,1 7,5 5,9 5,5 Czech Republic GDP growth 7,0 6,1 2,3-4,0 2,4 2,8 3,2 3,2 2,3 Inflation rate 2,6 3,0 6,3 1,0 1,6 1,9 1,7 0,8 2,1 Unemployment rate 7,2 5,3 4,4 6,7 7,5 7,1 6,8 6,3 5,8 Hungary GDP growth 3,6 0,8 0,8-6,7 1,1 2,5 3,1 2,6 1,6 Inflation rate 3,9 8,0 6,0 4,2 4,9 2,9 3,1 4,5 2,1 Unemployment rate 7,5 7,4 7,9 10,1 11,3 11,7 11,0 8,0 6,6 Poland GDP growth 6,2 6,8 5,0 1,7 3,5 4,0 4,3 3,2 1,4 Inflation rate 1,3 2,4 4,2 3,8 2,4 2,5 3,1 2,5 2,1 Unemployment rate 13,8 9,6 7,1 8,2 9,6 8,9 7,8 10,0 10,0 Source : OECD Economic Outlook No. 88, November 2010 29
Polska to wspaniały naród, który dokonywał rzeczy wielkich Gdynia 1920 1933 Gdynia 70 lat przed Dubajem 30
Polska to wspaniały naród, który dokonywał rzeczy wielkich 3 dni chwały TERMOPILE : 40:1 300 Spartan (w sumie 7000 Greków) przeciw perskiej armii Kserksesa liczącej 100,000-300,000 ludzi WIZNA: 40:1 720 żołnierzy kapitana Raginisa przeciw 42,000 żołnierzy Wermahtu XIX Korpusu pancernego generała Guderiana 31
Więc poradzi sobie z tymi wyzwaniami, tylko musimy mieć wizję dokąd zmierzamy 32
I trzeba pogonić tych co nas okłamują 33