20 lat Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego

Transkrypt

1 20 lat Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego Skąd wyszliśmy, gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy? dr Agnieszka Drewicz-Tułodziecka Prezes Fundacji na Rzecz Kredytu Hipotecznego

2 1989r. - Finansowanie mieszkalnictwa na barkach PKO. Książeczki mieszkaniowe były przed 1990 r. najpopularniejszą formą oszczędzania na własny kąt. Zgromadzone na książeczkach wieloletnie oszczędności zdewaluowały się wskutek hiperinflacji w latach inflacja: 400% - Kredyt hipoteczny pojęcie futurystyczne - Rozpoczęcie okresu transformacji gospodarczej (stabilizacja rynków i pieniądza, urealnienie stóp procentowych) - Ustawa o uporządkowaniu stosunków kredytowych (zniesienie stałego preferencyjnego oprocentowania)

3 1990 r. TRANSFORMACJA USTROJOWA: - Przyjęto pakiet reform gospodarczych znanych jako plan Balcerowicza, polegający na wprowadzeniu wolnego rynku, obniżeniu inflacji i deficytu budżetowego oraz na dążeniu do przyspieszenia wzrostu gospodarczego. - RYNKOWA STOPA PROCENTOWA Wprowadzenie rynkowej (zmiennej) stopy procentowej skorelowanej z inflacją.

4 1991 r. POWOŁANIE FUNDACJI na rzecz KREDYTU HIPOTECZNEGO: - Pionierska i wiodąca rola w inspirowaniu, ocenie i know-how wdrażania prawno-instytucjonalnych reform finansowania hipotecznego. - Notarialny akt prawny założenia Fundacji 22 marca 1991 r. podpisany przez ówczesnego Ministra Finansów prof. Leszka Balcerowicza statutowo zagwarantowany udział w Radzie Programowej Fundacji przedstawiciela MF, MS oraz NBP. Ponadto: Nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece przejęcie prowadzenia ksiąg wieczystych przez sądy. Wcześniej w tej materii orzekały państwowe biura notarialne. Prowadzenie ksiąg wieczystych przejmują sądy rejonowe.

5 1994 r. FUNDACJA (PROJEKT BANKU ŚWIATOWEGO), NBP I TAKIE BANKI JAK PKO BP ORAZ BGŻ TWORZĄ PIERWSZE PRODUKTY HIPOTECZNE W POLSCE. Kredyty na realizację inwestycji mieszkaniowej: Oprocentowanie: 42% - kredyty z terminem spłaty do 6 miesięcy 52% - kredyty z terminem spłaty powyżej 12 miesięcy Kredyty hipoteczne na zakup mieszkania: Oprocentowanie: - 41,8 %, spłata kwartalnie - rata do 25% dochodów brutto kredytobiorcy (Rekomendacja S od 2012 powrót do regulacyjnego limitu obciążenia dochodu kredytobiorcy ratą kredytu!) - kwota kredytu maksymalnie 36-krotność dochodów brutto kredytobiorcy PKO BP udzielił w 1994 roku aż nowych kredytów hipotecznych! (kredytów hipotecznych udziela jeszcze tylko PamBank i BGŻ)

6 1994 r. - Utworzenie Funduszu Hipotecznego, początek kredytowania hipotecznego przez banki komercyjne; pierwsi deweloperzy - Kredyty DIM (indeksowane do USD)

7 1995 r. STANDARDOWA OFERTA KREDYTU HIPOTECZNEGO (PKO BP): 70% kosztów przedsięwzięcia - 30% udział środków własnych kredytobiorcy Zabezpieczenia: hipoteka / istotna rola poręczeń Zmienna stopa procentowa Pakiet ustaw wspierających budownictwo mieszkaniowe (m.in. powołanie kas mieszkaniowych); kredyt indeksowany (podwójnie bądź pojedynczo) PKO BP Początek prac nad informatyzacją rejestrów sądowych, w tym systemu ksiąg wieczystych

8 1996 r. ZAKOŃCZENIE PRZEZ FUNDACJĘ PROJEKTU BANKU ŚWIATOWEGO Zapaść finansowa wniosek o ogłoszenie upadłości Weto ministerstwa sprawiedliwości Reaktywacja Fundacji; zasłużone banki: PKO BP, BPH/Kraków, PBG/Łódź, Hylo Bank, PBK, Bank Śląski. Podziękowanie za dalekowzroczność:

9 1997 r. Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi Ustawy z z dnia 29 sierpnia 1997 r.: Prawo bankowe Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych

10 1998 r. Wprowadzenie 50% wagi ryzyka dla mieszkaniowych kredytów hipotecznych, Najniższy w latach 90. poziom stóp procentowych

11 1999 r. Nawrót inflacji, gwałtowny skok stóp procentowych (o 6-7 pkt. procentowych) Wydano pierwszy Zeszyt Hipoteczny

12 2000 r. Pierwsze kredyty hipoteczne o stałej stopie procentowej Zakaz stosowania klauzul abuzywnych w obrocie z konsumentami Ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających

13 2001 r. Fundacja przystępuje do Europejskiej Federacji Hipotecznej Zniesienie hipoteki ustawowej (tajnych obciążeń na nieruchomości), początek spadku inflacji Wprowadzenie umownej hipoteki łącznej W Fundacji rusza Kurs wyceny dla celów kredytu hipotecznego do dnia dzisiejszego: ponad 200 absolwentów nowoczesna organizacja współpracy z rzeczoznawcami

14 2002 r. Nowelizacja ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych; Wejście w życie Ustawy o kredycie konsumenckim (mieszkaniowy kredyt hipoteczny został wyłączony spod ustawy); Spadek oprocentowania kredytów poniżej progowej granicy 10%, Pierwsze kredyty indeksowane kursem waluty (USD)

15 2003 r. Hipoteczne produkty ubezpieczeniowe np. ubezpieczenia pomostowe na polskim rynku Regulacyjne ujęcie ubezpieczeń kredytu (pomniejszanie rezerw celowych) Początek reformy elektronicznej księgi wieczystej Nowe prawo upadłościowe i naprawcze (polepszenie pozycji wierzyciela hipotecznego)

16 2003 r. Ustawa o przenoszeniu treści księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym. Utworzenie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Rozpoczęcie procedury migracji ksiąg wieczystych.

17 2004 r. 1 maja Polska staje się członkiem Unii Europejskiej Ponowne pojawienie się na rynku pierwszych ofert kredytu denominowanego do waluty obcej Prace nad eurohipoteką w ramach grupy roboczej The Eurohypothec: a common mortgage for Europe, której bierze udział Fundacja

18 2005 r. Pierwsze czytanie projektu Ustawy o długu gruntowym Początek boomu mieszkaniowego Ustawa Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi zostaje zastąpiona Ustawami uchwalonymi 29 lipca 2005 Ustawą o obrocie instrumentami finansowymi oraz Ustawą o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych

19 2005 r.

20 2005 r.

21 2005 r.

22 2006 r. Powstanie Komisji Nadzoru Finansowego wprowadzenie nadzoru zintegrowanego nad rynkiem finansowym Rekomendacja S; wprowadzenie programu Rodzina na Swoim Dyrektywa CRD: 2006/48/WE definicja obligacji zabezpieczonej (covered bond), którą spełnia polski list zastawny

23 2007 r. Spadek marż kredytowych poniżej 1% Boom na rynku nieruchomości, zasypanie sądów wieczystoksięgowych wnioskami o wpis

24 2008 r. Kryzys finansowy na świecie, Lehman Brothers (15/09/2008), kryzys płynnościowy, Rekomendacja T Wprowadzenie do polskiego prawa upadłości konsumenckiej Notyfikacja polskiego listu zastawnego przez Komisję Europejską

25 2008 r. Notyfikacja polskiego listu zastawnego przez Komisję Europejską

26 2009 r. Załamanie akcji kredytowej w Polsce 30 września rozpoczyna działanie Catalyst rynek obrotu zdematerializowanymi obligacjami i listami zastawnymi Nadanie polskiemu listowi zastawnemu zdolności lombardowej oraz zdolności repo

27 2010 r. Nowelizacja rekomendacji SII Uruchomienie darmowej, dostępnej dla każdego przeglądarki elektronicznych ksiąg wieczystych on-line Wdrożenie systemu komputerowego Elektronicznej Księgi Wieczystej we wszystkich sądach wieczystoksięgowych w Polsce. 16 czerwca 2010 r. Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski prezentuje przeglądarkę elektronicznych ksiąg wieczystych online.

28 2011 r. 20 lutego wchodzi w życie gruntowna nowelizacja Ustawy o księgach wieczystych i hipotece Nowelizacja Ustawy o kredycie konsumenckim, podniesienie wagi ryzyka dla kredytów FX Umożliwienie emisji listów zastawnych przez Bank Gospodarstwa Krajowego Prace nad wprowadzeniem hipoteki odwróconej

29 2011 r. Dalsze wyzwania dla rynku polskiego:

30 2011 r. Dalsze wyzwania dla rynku polskiego: a) zapewnienie rynkowi płynności zwłaszcza długoterminowej b) wpływ rynku globalnego oraz nowych dyrektyw na rentowność produktu c) organizacja platformy profesjonalnej wymiany wiedzy i doświadczeń Fundacja na rzecz Kredytu Hipotecznego

31 2011 r. Dalsze wyzwania dla rynku polskiego:

32 2011 r. Dalsze wyzwania dla rynku polskiego: Emisje listów zastawnych w Polsce PLN Stan zobowiązań z tyt. wyemitowanych LZ* Wartość nowych emisji listów zastawnych

33 Spain Sweden UK EU27 Slovenia Slovakia Romania Portugal Poland Zadłużenie mieszkaniowe jako % PKB France Germany Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Finland Estonia Denmark % Austria Belgium Bulgaria Cyprus Czech Republic źródło: Hypostat

34 Przyrost stanu zadłużenia z tyt. kredytów mieszkaniow ych Slovenia Spain Sweden UK Slovakia Romania Estonia Finland France Germany Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Poland Portugal Denmark Czech Republic Cyprus % Austria Belgium Bulgaria źródło: Hypostat 2010

35 Slovakia Slovenia Spain Sweden UK Romania Portugal Poland Netherlands Malta Realny wzrost PKB w 2010 r. Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Germany France Finland Estonia Denmark Czech Republic Cyprus Bulgaria Belgium Austria %

36 CZŁONKOWIE FUNDACJI NA RZECZ KREDYTU HIPOTECZNEGO

37