Pzykłady liczbowe, dokumentacja, praktyczne tabele KOREKTY ZUS Umowa o pracę Umowy cywilnoprawne 2016 VADEMECUM PŁATNIKA
WYNAGRODZENIA Oferta obejmuje prenumeratę roczną dwutygodnika Wynagrodzenia w Twojej firmie na specjalnych warunkach w Twojej firmie Dlaczego warto mieć pod ręką aktualne wydanie czasopisma,,wynagrodzenia w Twojej firmie : - ponieważ zawiera zwięzłe, praktyczne i jednoznaczne poradnictwo dot. naliczania ZUS, wynagrodzeń i podatków w płacach - omawia zmiany i nowości z naciskiem na te zagadnienia, które mogą przysparzać najwięcej problemów - odpowiada na konkretne pytania czytelników ZAMÓW JUŻ DZIŚ i odbierz prezenty + TABLET KALENDARZ kadrowo-płacowy na 2016 rok KSIĄŻKA KA Kodeks pracy 2016 Prenumerata roczna dwutygodnika + gratis prezenty: tablet, Kodeks pracy 2016, Kalendarz kadrowo-płacowy 2016 To nie wszystko! W ramach prenumeraty również otrzymujesz: - e-mailowy dyżur eksperta ds. wynagrodzeń - elektroniczny,,przegląd ZUS i płace - dostęp do serwisu: www.wynagrodzeniawfirmie.wip.pl JAK ZAMÓWIĆ W celu złożenia zamówienia prosimy o bezpośredni kontakt z naszym Centrum Obsługi Klienta: cok@wip.pl lub tel. 22 518 29 29 i podanie kodu NW6A Oferta jest ważna w ciągu 14 dni Uwaga! Pierwszy egz. wysyłamy bezpłatnie, abyś mógł/mogła się z nim zapoznać i podjąć w ciągu 14 dni decyzję dotyczącą prenumeraty.
Rozdział nr tytułrozdziału KOREKTY ZUS Umowa o pracę Umowy cywilnoprawne 2016 VADEMECUM PŁATNIKA 1
Korekty ZUS 2016 Autorzy: Aldona Salamon Mariusz Pigulski Joanna Kaleta Michał Culepa Sławomir Liżewski Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Agnieszka Gorczyca Redakcja: Renata Kajewska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Anna Marecka Skład: Triograf Dariusz Kołacz Druk: Drukarnia Miller Nakład: 300 egz. ISBN 978-83-269-4891-6 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł. Publikacja Korekty ZUS 2016 została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców. Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Korekty ZUS 2016 wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. 2
Spis treści Rozdział nr tytułrozdziału Wykaz skrótów i aktów prawnych użytych w książce... 6 Wstęp... 8 Rozdział 1. Wzorcowa lista płac... 9 Kwota do wypłaty... 11 Zadania listy płac... 13 Obowiązkowe dane na każdej stronie... 13 Sposób sporządzenia listy płac... 13 Rozdział 2. Zaokrąglenia przy wypłacie wynagrodzeń... 24 Najważniejsza zasada zaokrągleń... 24 Zobowiązania podatkowe... 25 Zaokrąglenia składek i podatku... 26 Błędy zaokrągleń przy transmisji danych do programu Płatnik... 29 Księgowanie nierozliczonych kwot wynikających z zaokrągleń... 30 Wypłata zaokrąglonego wynagrodzenia... 30 Obliczenia bez zaokrągleń... 30 Rozdział 3. Korekty ZUS przy umowach o pracę w pytaniach i odpowiedziach... 33 Dodatek stażowy za okres choroby w podstawie wymiaru trzynastki... 33 Sporządzanie korekty raportów świadczeniowych ZUS RSA... 35 Nadpłata wynagrodzenia a składki ZUS... 37 Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek... 40 Skorygowanie świadczenia chorobowego po zwrocie nadpłaconych składek... 44 Korekta dokumentów do ZUS za okres, z którego należności uległy przedawnieniu... 46 Podstawa zasiłkowa po zmianie wynagrodzenia... 48 Korekta schematu podlegania ubezpieczeniom oraz daty powstania obowiązku ubezpieczeń podanych w ZUS ZUA... 51 Niewłaściwe skalkulowanie kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego... 51 Rozliczenie przychodu z tytułu finansowanych przez pracodawcę obiadów... 54 Premia roczna w podstawie wymiaru zasiłku... 60 Obliczanie wynagrodzenia przy zwolnieniu na podnoszenie kwalifikacji zawodowych... 65 Dodatek za wieloletnią pracę w podstawie trzynastki... 73 3
Korekty ZUS 2016 Zwrot składek ZUS menedżerowi, gdy podstawa ich wymiaru przekroczyła roczny limit... 80 Rozdział 4. Korekty ZUS przy umowach zlecenia w pytaniach i odpowiedziach... 91 Umowy zlecenia w 2016 roku 5 zasad rozliczania... 89 Zasada nr 1 decyduje kolejność zawierania umów... 89 Zasada nr 2 decyduje wynagrodzenie wskazane w umowie... 90 Zasada nr 3 o wyłączeniu z ubezpieczeń społecznych decyduje miesiąc otrzymania wynagrodzenia... 91 Zasada nr 4 po ustaniu tytułu do ubezpieczeń nie sumuje się przychodów, a składki nalicza się zgodnie z ostatnim zgłoszeniem do ubezpieczeń... 93 Zasada nr 5 zmiana tytułu ubezpieczeń nie może być dowolna... 94 Sprawdzenie przychodów zleceniobiorcy z innych umów zlecenia...... 95 Zleceniobiorca powinien okazać dokument o innym zatrudnieniu... 95 Co, jeżeli zleceniobiorca odmówi okazania dokumentu... 96 Składki od umowy zlecenia trwającej na przełomie roku... 98 Rozliczanie zleceń do 31 grudnia 2015 r.... 100 Rozliczanie zleceń od 1 stycznia 2016 r.... 100 Rozliczenie wynagrodzenia i składek... 101 Skutki ewentualnego błędu... 103 Korekta przy błędnym oskładkowaniu umowy zlecenia po zmianach wprowadzonych od 1 stycznia 2016 r.... 104 Zaniżenie zasiłku chorobowego zleceniobiorcy... 106 Konsekwencje uznania przez ZUS umowy o dzieło za umowę zlecenia...... 108 Działania pracodawcy przy zakwalifikowaniu zlecenia jako umowy o pracę... 110 Błędna interpretacja nowych przepisów o oskładkowaniu zleceń w razie podlegania ubezpieczeniom z dwóch umów... 112 Niedopłata składki chorobowej w przypadku byłego zleceniobiorcy... 114 Rozdział 5. Świadczenia dla pracowników a składki ZUS i podatek... 120 Składki i podatek od świadczeń pracowniczych... 120 Przykłady rozliczeń, w których pojęcie miesiąca nie odpowiada liczbie dni kalendarzowych w nim zawartych... 139 Rozdział 6. Ochrona danych osobowych... 143 Zatajanie prawdziwych danych osobowych... 143 Przetwarzanie danych osobowych definicja... 144 Zgoda pracownika na przetwarzanie jego danych osobowych... 145 Ograniczenie dostępu do danych pracowników... 145 Forma upoważnienia do przetwarzania danych... 147 Informacja o wynagrodzeniu a tajemnica służbowa... 147 Odpowiedzialność za ujawnienie wysokości pensji pracownika... 148 4
Spis treści Odpowiedzialność za naruszenie ochrony danych osobowych... 148 Odpowiedzialność cywilna... 149 Konsekwencje ujawnienia zarobków pracowniczych... 150 Ujawnienie swoich zarobków przez pracownika... 151 Rozdział 7. Odpowiedzialność specjalisty ds. kadr i płac... 152 Skutki naruszenia obowiązków... 154 Obniżenie wysokości premii regulaminowej... 154 Wypowiedzenie zmieniające... 155 Wypowiedzenie umowy o pracę... 155 Natychmiastowe zwolnienie z winy pracownika... 156 Odpowiedzialność materialna... 156 Odpowiedzialność wykroczeniowa specjalisty ds. płac i kadr... 157 Grzywna za wymienione wykroczenia... 158 Odpowiedzialność karna... 159 Pełnomocnictwo dla specjalisty ds. płac i kadr... 160 5
Korekty ZUS 2016 Wykaz skrótów i aktów prawnych użytych w książce SN Sąd Najwyższy ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych MPiPS Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej PIP Państwowa Inspekcja Pracy GIP Główny Inspektorat Pracy Kodeks pracy ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.), kc ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.), kpc ustawa z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.), ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2008), ustawa zasiłkowa ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.), ustawa systemowa ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.), ustawa o ochronie danych osobowych ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1182), Ordynacja podatkowa ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.), ustawa o zwolnieniach grupowych ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 192), 6
Wykaz skrótów i aktów prawnych użytych w książce ustawa emerytalna ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 748), ustawa o ZFŚS ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 111), ustawa o PIT ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), ustawa o CIT ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.), rozporządzenie składkowe rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2235), rozporządzenie o wynagrodzeniach rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 ze zm.), rozporządzenie urlopowe rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.), rozporządzenie o nieobecnościach rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1632 ze zm.). 7
Korekty ZUS 2016 Wstęp Problem dotyczący naliczeń na liście płac i będących ich konsekwencją rozliczeń z ZUS wynika z tego, że pracodawcy mają możliwość dowolnego kształtowania swoich systemów wynagradzania, przyznając pracownikom, obok obligatoryjnych składników, jakim jest wynagrodzenie za pracę, wiele dobrowolnych składników. W większości mają one działanie motywacyjne, jednak często odzwierciedlają nie tylko świadczenia pieniężne wypłacane na rzecz pracowników, ale także różnego rodzaju świadczenia rzeczowe lub usługi sfinansowane przez pracodawcę. Czasami pojawiają się błędy mające charakter rachunkowy, ale czasami te pomyłki dotyczą tego, co faktycznie powinno składać się na prawidłowe naliczanie rozmaitych składników wynagrodzenia i prawidłowe ich przekazywanie do dyspozycji pracowników. Dlatego przygotowaliśmy tę publikację jako zbiór przykładowych korekt do ZUS i urzędu skarbowego. Korekta naliczeń na błędnie sporządzonej liście płac zawsze jest czasochłonna, niekiedy może okazać się bardzo trudna lub wręcz niewykonalna. Pokazujemy więc, jak można ustrzec się przed koniecznością dokonywania korekt, a jeśli te okażą się konieczne, w naszej publikacji Czytelnicy znajdą fachową pomoc w tym zakresie z wieloma przykładami i praktycznymi podpowiedziami. Ta książka to praktyczny przewodnik i dla samego pracodawcy, i dla pracowników kadrowo-płacowych. Można dowiedzieć się z niej nie tylko, jak sporządzić listę płac i rozliczyć na niej pracę w godzinach nadliczbowych, nocnych czy wypłacić wynagrodzenie za czas urlopu. Czytelnik znajdzie tu także sposoby naliczania potrąceń, wypłacania odpraw i ekwiwalentów urlopowych czy rozliczania nieobecności pracowniczych. Pokazujemy sposób dokonywania korekt do ZUS, konsekwencje finansowe takich błędów a także to, jak dokumenty należy przesłać do ZUS w przypadku korekt. 8