fot. Newag SA Szansa dla kolei regionalnej na Dolnym Śląsku Raport Centrum Zrównoważonego Transportu Wersja z 04.04.2016 Projekt Kolej na dobrą kolej realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z funduszy EOG.
Wydawca Centrum Zrównoważonego Transportu ul. Żurawia 43 lok. 303 00-680 Warszawa Partner projektu Łódzka Inicjatywa na Rzecz Przyjaznego Transportu Autor: Stanisław Biega Projekt graficzny, skład Krzysztof Kowalczyk Zdjęcia Marcin Wróbel Copyright by Centrum Zrównoważonego Transportu Warszawa 2015
Spis treści Kolej regionalna na Dolnym Śląsku może być atrakcyjna 4 1. Stan obecny 5 a) Trudne zadanie Kolei Dolnośląskich 5 b) Podejście do zarządzania spółką 6 c) Tabor 6 d) Infrastruktura 7 e) Standardy europejskie 8 2. Co można poprawić 9 a) Zmniejszenie liczby obiegów 9 b) Zwiększenie częstotliwości połączeń 11 c) Takty 12 d) Co drugi pociąg przyspieszony 12 e) Wprowadzenie ruchu wahadłowego oraz wykorzystanie 12 możliwości infrastruktury f) Obniżenie wysokości rekompensaty za przejechany kilometr 12 g) Jeden bilet na kolej i autobusy 12 3. CZT ma plan dla Dolnośląskiego 13 4. Plan dla Dolnośląskiego szczegóły 16 a) Ile to kosztuje 19 5. Podsumowanie 25 6. Projekt rozkładu jazdy 26
Kolej regionalna na Dolnym Śląsku może być atrakcyjna Raport Centrum Zrównoważonego Transportu Województwo Dolnośląskie może zwiększyć liczbę kursujących pociągów o 18% zwiększając dofinansowanie regionalnych przewozów kolejowych zaledwie o 3,8%. Koleje Dolnośląskie mają już wystarczająco dużo nowych składów elektrycznych, aby w kolejnym rozkładzie jazdy uruchomić ofertę nowoczesnych pociągów kursujących w takcie co godzinę na dwóch najważniejszych relacjach w województwie z Wrocławia do Jeleniej Góry oraz do Legnicy. CZT proponuje ponadto, aby na tych flagowych trasach co drugi pociąg był przyspieszony, co jeszcze bardziej podniesie konkurencyjność kolei. Opracowaliśmy dokładny plan działania, skutkujący zwiększeniem częstotliwości pociągów także na pozostałych liniach regionalnych. Pociągi z Oleśnicy, Trzebnicy, Jeleniej Góry, czy Jelcza Laskowic do Wrocławia mogą jeździć co godzinę, a na pozostałych liniach wojewódzkich nie rzadziej niż co dwie godziny. 4
1. Stan obecny Trudne zadanie Kolei Dolnośląskich Kolejom Dolnośląskim, spółce obsługującej przewozy regionalne w województwie dolnośląskim postawiono zadanie wynikające z Planu Transportowego 1 województwa. Zadaniem tym jest ograniczenie poziomu rekompensaty, w jednym z wariantów do 10 zł za pociągokilometr. Czy zmniejszenie dopłaty o 30% względem poziomu dotychczasowego jest możliwe przy przewozach nowym taborem, dużo droższym w utrzymaniu? Jakie działania muszą zostać podjęte, aby taki cel został osiągnięty? Jest to możliwe, ale organizator przewozów powinien zwiększyć konkurencyjność kolei regionalnej, jako szkieletu sieci użyteczności publicznej. To zapewni dalszy wzrost przewozów w regionie i zagwarantuje wyższe przychody. Aby to osiągnąć, musi zostać spełniony podstawowy warunek zwiększenie dostępności kolei, którą można rozumieć jako uruchamianie pociągów atrakcyjnych dla pasażerów kursujących z odpowiednio dużą częstotliwością, w stałych taktach, uruchamianie ekspresów regionalnych oraz wprowadzenie jednolitego biletu regionalnego na kolej i autobusy. To ostatnie działanie przynosi rezultaty zwłaszcza gdy kolej rozwozi pasażerów po regionie szybkimi pociągami do węzłów przesiadkowych, z których dalej pasażer może podróżować autobusem. 1 Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla województwa dolnośląskiego, uchwała nr LV/2107/14 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego dnia 30.10.2014 r. 5
Podejście do zarządzania spółką W spółce Koleje Dolnośląskie, co stwierdzamy z ogromną satysfakcją, podstawą działalności biznesowej jest ukierunkowanie na ograniczenie kosztów oraz próby efektywnego wykorzystania zasobów spółki. Koleje Dolnośląskie są pierwszym obok WKD przewoźnikiem, który prowadzi pociągi, tak jak w praktycznie całej Europie - bez obsady kierownika pociągu. Maszynista dzięki obserwacji z kamer wewnętrznych i zewnętrznych pojazdu może z bliska widzieć każdego pasażera wsiadającego i wysiadającego do/z pociągu. To zapewnia wyższy poziom bezpieczeństwa i pozwala konduktorom koncentrować się na ich zasadniczej pracy sprzedaży i sprawdzaniu biletów oraz udzielaniu informacji pasażerom. W spółce widać chęć do zmian i otwartość na trendy światowe. Spółka posiada tabor, zmodernizowane linie, wiele promocji korzystnych dla pasażerów. To, czego brakuje, to kursowanie pociągów regularnie w taktach, co godzinę lub pół. CZT proponuje ponadto, aby na flagowych trasach co drugi pociąg był przyspieszony, co jeszcze bardziej podniesie konkurencyjność dolnośląskiej kolei. Tabor Koleje Dolnośląskie i samorząd wojewódzki dysponują 21 autobusami szynowymi. Spółka jest w trakcie pozyskiwania kolejnych czterech. Szynobusy są wykorzystane na następujących liniach: Tabela 1. Liczba szynobusów w ruchu na poszczególnych liniach w województwie Źródło: Opracowanie własne CZT na podstawie rozkładu jazdy Linia Liczba szynobusów Wałbrzych Kłodzko 2 Kudowa Kłodzko 2 Legnica Kłodzko 3 Wrocław Trzebnica 2 Węgliniec Jelenia Góra 3 Legnica Żary 1 Legnica Wrocław 2 Dzierżoniów Wrocław 1 RAZEM 16 Rezerwa to 5 pojazdów, czyli ponad 23,8% (nie licząc pojazdów zamówionych). 6
Tabor elektryczny w posiadaniu spółki Koleje Dolnośląskie oraz samorządu przedstawia następująca tabela: Tabela 2. Liczba taboru elektrycznego na poszczególnych liniach w województwie Źródło: Opracowanie własne CZT na podstawie rozkładu jazdy Tabor Liczba Obiegi Pojazdy w obiegach Linie 31WE 6 3 4 36WE 10 9 9 3 obiegi do Jeleniej Góry, 1 do Legnicy 4 obiegi do Rawicza, 4 do Legnicy, 1 do Jeleniej Góry EN57AL 5 3 3 do Jeleniej Góry Suma 21 15 16 Rezerwa taborowa dla tych pojazdów wynosi 20% pojazdy w rezerwie to 2 x En57Al, 2 x 36WE, 1 x 31 WE. W sumie spółka Koleje Dolnośląskie i województwo posiadają 42 pojazdy (i 4 w trakcie dostaw) liczba wystarczająca, aby zorganizować przewozy w województwie w sposób efektywny. Ponadto spółka Przewozy Regionalne dysponuje w województwie 50 jednostkami elektrycznymi. Infrastruktura Ogromnym atutem dolnośląskiej kolei są dwie linie o wysokich parametrach: Wrocław Jelenia Góra (120 km/h) i Wrocław Węgliniec (160 km/h), które łączą z Wrocławiem dawne miasta wojewódzkie: Wałbrzych, Legnicę i Jelenią Górę. CZT proponuje wykorzystać ten atut: proponujemy, by na liniach tych pociągi kursowały w ruchu wahadłowym, co zapewni pociągi co godzinę, na najważniejszych odcinkach regionu. Tabela 3. Prędkości komunikacyjne (handlowe) dla pociągów regionalnych przy unifikacji kursowania taboru EZT. Źródło: Opracowanie własne CZT Relacja Prędkość handlowa osobowy Prędkość handlowa RE Wrocław Legnica 78 km/h 93 km/h Wrocław - Wałbrzych Miasto 60 km/h 68 km/h Wrocław Jelenia Góra 55 km/h 62 km/h Podane powyżej prędkości handlowe dotyczą stanu sieci kolejowej w 2016 r. przy zastosowaniu taboru w dyspozycji przewoźnika, wykorzystującego parametry linii. 7
Standardy europejskie Kolej na Dolnym Śląsku coraz bardziej przypomina koleje z zachodu Europy. Dlatego też powinna starać się spełnić europejskie standardy, do których należy kursowanie pociągów w taktach oraz trasowanie pociągów w ruchu regionalnym jako przyspieszonych (co drugi pociąg kursuje jako RegioEkspres). Warto zauważyć, że w Europie ok. 50% pociągów trasuje się właśnie jako pociągi przyspieszone. Dotyczy to ruchu regionalnego, gdzie generatory ruchu w miastach zapewniają często kilkadziesiąt razy większą wymianę pasażerów na przystanku niż przystanki w małych miejscowościach. Działanie takie ma dwa atuty skrócenie czasu jazdy, zapewniające wzrost konkurencyjności względem innych środków transportu, a jednocześnie cały czas wysoką dostępność, także mniejszych miejscowości (tyle, że nie każdego pociągu, ale czy każda mała wioska musi mieć tyle samo połączeń, co 50-tysięczne miasto?). Oczywiście ze względu na różnicę w czasie jazdy na dalszych stacjach godziny odjazdów pociągu osobowego i RegioEkspresu będą się różniły, ale nadal będą w taktach ze stałymi, łatwo zapamiętywalnymi końcówkami minutowymi. Pasażerowi nadal łatwo zapamiętać, że pociąg do Wrocławia ma np. 35 po każdej godzinie parzystej osobowy, a 39 po każdej nieparzystej przyspieszony. Dlatego CZT proponuje, by na obu liniach o wysokich parametrach, czyli Wrocław Jelenia Góra i Wrocław Węgliniec, wzorem wielu takich przykładów ze Szwajcarii, ale też choćby Czech czy Węgier, co drugi pociąg był przyspieszony (RegioEkspres). 8
2. Co można poprawić Zmniejszenie liczby obiegów W obecnym rozkładzie jazdy na odcinku Wrocław Wałbrzych Jelenia Góra Szklarska Poręba kursuje 9 obiegów taboru. Tymczasem wystarczyłoby 5. Zmniejszenie taboru na tej trasie to oszczędności rzędu 3,3 mln. zł. A i tak pozostałe 5 obiegów kursując w ruchu wahadłowym zapewni połączenia co godzinę przez cały dzień. W poniższej tabeli przedstawiamy optymalne wykorzystanie taboru na tej trasie. Tabela 4. Liczba par pociągów na odcinkach linii Wrocław Szklarska Poręba w rozkładzie jazdy 2015/2016 i przy optymalnym wykorzystaniu taboru. Źródło: Opracowanie własne CZT Odcinek Postulowany Rozkład jazdy rozkład jazdy 2015/2016 2016/2017 Różnica Wrocław Jaworzyna 21 20-1 Jaworzyna - Wałbrzych Gł. 14 20 +6 Wałbrzych Gł. - Jelenia Góra 10 19 +9 Jelenia Góra - Szklarska Poręba 7 9 +2 Liczba obiegów taboru elektrycznego (w tym KD) 9 (5) 7 (6) -2 Podobne zmiany można wprowadzić na trasie Wrocław Legnica Lubań Śląski na której kursuje 7 obiegów taboru elektrycznego. Wystarczy 5. Oszczędność z redukcji liczby obiegów to kolejne 2,2 mln zł. Liczba par pociągów w dni robocze na odcinkach linii Wrocław Szklarska Poręba w rozkładzie jazdy 2015/2016 i przy optymalnym wykorzystaniu zakupionego taboru. X Y obecnie w proponowanym rozkładzie porównywana linia Szklarska Poręba Jelenia Góra 7 9 10 19 16 20 Wałbrzych 21 24 Jaworzyna Śląska Wrocław 9
Tabela 5. Liczba par pociągów na odcinkach linii Wrocław Lubań Śląski w rozkładzie jazdy 2015/2016 i przy optymalnym wykorzystaniu taboru. Źródło: Opracowanie własne CZT Odcinek Postulowany Rozkład jazdy rozkład jazdy 2014/2015 2016/2017 Różnica Wrocław Legnica 23 21-2 Legnica Bolesławiec 15 18 +3 Bolesławiec Węgliniec 13 13 0 Węgliniec Lubań Śl. 7 8 +1 Liczba obiegów taboru elektrycznego (w tym KD) 7 (7) 5 (5) -2 Liczba obiegów taboru spalinowego 3 (3) 3 (3) 0 Liczba par pociągów na odcinkach linii Wrocław Lubań Śląski w rozkładzie jazdy 2015/2016 i przy optymalnym wykorzystaniu zakupionego taboru X Y obecnie w proponowanym rozkładzie porównywana linia Węgliniec 13 16 7 8 Bolesławiec 15 21 Lubań Śląski Legnica 23 26 Wrocław 10
Zwiększenie częstotliwości połączeń Zwiększenie częstotliwości połączeń jest naszym najważniejszym postulatem. Zdaniem CZT pociągi powinny jeździć w taktach co pół godziny w szczycie na liniach aglomeracyjnych, co godzinę na głównych szlakach regionalnych, oraz co dwie godziny na liniach peryferyjnych. Propozycja rozkładu jazdy załączona do niniejszego raportu została zaprojektowana tak, by spełnić te wymogi. Poniższa tabela zawiera wykaz częstotliwości połączeń na głównych liniach kolejowych na Dolnym Śląsku według propozycji CZT. Tabela 6. Wykaz częstotliwości połączeń na głównych liniach kolejowych w woj. dolnośląskim Źródło: Opracowanie własne CZT Co pół godziny w szczycie, co godzinę poza nim: Rawicz Wrocław Brzeg Oława Wrocław Co godzinę w szczycie, co dwie godziny poza szczytem: Głogów Wołów Bystrzyca Kłodzka Kłodzko Co dwie godziny: Kamieniec Ząbkowicki Dzierżoniów Jelenia Góra Lubań Śl. Zgorzelec Oleśnica Wrocław Oleśnica Bierutów Namysłów Kłodzko Wałbrzych Wołów Wrocław Zgorzelec Węgliniec Kłodzko Kudowa Zdrój Legnica Wrocław Co godzinę przez cały dzień: Dzierżoniów Świdnica Jaworzyna Śl. Bystrzyca Międzylesie Lubań Węgliniec Trzebnica Wrocław Szklarska Poręba Jelenia Góra Jelenia Góra Wałbrzych Wrocław Legnica Żagań Żary Kłodzko Wrocław Legnica Rudna Węgliniec Bolesławiec Głogów Zielona Góra Bolesławiec Legnica Jaworzyna Śl. Jawor Legnica Jelcz Laskowice Wrocław Projekt CZT przewiduje również:» Reaktywację linii Głogów (Rudna Gwizdanów) Lubin Legnica po zapewnieniu na trasie skróconych czasów jazdy,» Całoroczną komunikację na odc. Trutnov Kamienna Góra (Jelenia Góra/Wałbrzych),» Poprawę oferty na odcinku Oleśnica Twardogóra do liczby minimum 7 połączeń w ciągu doby. 11
Takty CZT proponuje, by kolej w województwie dolnośląskim, zaczęła wreszcie spełniać europejskie standardy i pociągi jeździły w taktach np. co pół godziny, godzinę lub dwie jest to spore ułatwienie dla pasażerów, którzy zapamiętując, że pociąg jest zawsze 15 minut po pełnej godzinie znają cały rozkład jazdy. Według badań to proste rozwiązanie prowadzi do zwiększenia popularności kolei (żeby skorzystać z oferty trzeba najpierw ją znać), a także usprawnia organizację przewozów. Co drugi pociąg przyspieszony Wzorem innych unijnych krajów, takich jak Szwajcaria, Czechy czy Węgry, proponujemy, aby co drugi pociąg był przyspieszony (RegioEkspres). Atuty:» skrócenie czasu jazdy, zapewniające wzrost konkurencyjności względem innych środków transportu,» wysoką dostępność, także z mniejszych miejscowości (co drugi pociąg będzie zatrzymywał się także w mniejszych miejscowościach). Wprowadzenie ruchu wahadłowego oraz wykorzystanie możliwości infrastruktury Wprowadzenie wahadłowego kursowania pociągów zapewni na dwóch liniach o wysokich parametrach tj. Wrocław Jelenia Góra (120 km/h) i Wrocław Węgliniec (160 km/h) pociągi co godzinę przez cały dzień. Wykorzystanie możliwości, które daje dobrze przygotowana na tych liniach infrastruktura oraz wprowadzenie pociągów przyspieszonych (RegioEkspresów), skróci czas jazdy na odcinku Wrocław Jelenia Góra o 10-15 minut, a na odcinku Wrocław Szklarska Poręba o 20 min. Obniżenie wysokości rekompensaty za pociągokilometr Uruchomienie w ramach tej samej liczby pojazdów większej liczby połączeń oznaczać będzie mniejszy koszt przejechanego przez pociąg kilometra. Choć kursów będzie więcej, koszty stałe pozostaną na tym samym poziomie. Tym samym będzie można koszty stałe podzielić na większą liczbę przejechanych przez pojazdy kilometrów. Jeden bilet na kolej i autobusy Postulujemy wprowadzenie jednego biletu na kolej i autobusy jak pokazują przykłady z krajów, w których taki bilet stał się faktem jego wprowadzenie ma niebagatelne znaczenie dla pasażerów podróż z nim jest wygodna, a jego funkcjonowanie przyczynia się do wybierania przez pasażerów transportu publicznego podczas codziennych dojazdów. 12
3. CZT ma plan dla Dolnego Śląska Centrum Zrównoważonego Transportu wie jak poprawić istniejący stan rzeczy wykorzystać atuty i sprawić, by pociągi stały się bardziej atrakcyjne dla pasażerów. Kluczem do sukcesu jest przeprowadzenie procesu optymalizacji przewozów kolejowych na terenie całego województwa, czyli zmaksymalizowanie wykorzystania taboru i personelu. W naszym planie przewidujemy, że pojazd kolejowy wraz z obsługą będzie maksymalnie wykorzystany. Będzie jeździł przez cały dzień po linii wahadłowo między stacjami zwrotnymi tylko z niezbędnymi przerwami tak jak to ma miejsce we wszystkich krajach z dobrze zorganizowaną koleją. Nie będzie stał wiele godzin na bocznicach jak to ma często miejsce obecnie. Realizacja tego prostego założenia będzie miała 3 główne konsekwencje dla ekonomiki przewozów: 1. Roczny koszt utrzymania w gotowości do ruchu każdego pojazdu kolejowego jest wysoki. Składa się na niego m.in. koszt corocznego przeglądu P3 (40 000 zł), udział w koszcie przeglądu P4 wykonywanym co 5 lat (400 000 zł / 5 = 80 000 zł), koszty czyszczenia itp. Same koszty przeglądów P3 i P4 to zatem 120 000 zł rocznie na jeden pojazd. W obecnym rozkładzie jazdy na odcinku Wrocław Wałbrzych Jelenia Góra Szklarska Poręba kursuje 9 obiegów taboru, gdy jak pokażemy niżej powinno kursować 6-7. Oznacza to, że w skali roku koszty ponoszone na czyszczenie taboru, odstawianie na torach postojowych, zatrudnienie dodatkowych konduktorów i maszynistów wynoszą szacunkowo zamiast ok. 6,7 mln zł aż 10 mln zł. 13
Czy to dużo? Ten przykład dotyczy tylko jednej linii w regionie. A różnica w kosztach 3 mln zł, pozwoliłaby na odc. Wrocław Jelenia Góra sfinansować w roku dodatkowo 4 pary pociągów (2 kursujące codziennie i 2 tylko w dni robocze). Dodatkowym rezultatem zmniejszenia liczby obiegów byłoby obsługiwanie wszystkich pociągów nowym taborem, który zapewnia krótszy czas jazdy. Z kolei na linii Wrocław Lubań Śląski w rozkładzie jazdy 2013/2014 liczba taboru elektrycznego była optymalna do obsługi linii 5 obiegów. Tylko, że te 5 obiegów składów elektrycznych obsługiwało tylko część kursów, były one wsparte przez kolejne dwa obiegi, obsługujące szczytowe kursy w relacji Legnica Wrocław. Zresztą trudno uznać za optymalne kursowanie w relacji Wrocław Lubań Śląski tylko 3 par pociągów w dobie, gdy do osady kolejowej Węgliniec (w odróżnieniu od powiatowego Lubania) było to aż 13 par pociągów. W rozkładzie jazdy 2014/2015 na odcinku Wrocław Legnica Lubań Śląski kursowało 7 obiegów taboru elektrycznego, choć wystarczyłoby 5. Oznacza to, że w skali roku koszty ponoszone na czyszczenie taboru, odstawianie taboru na torach postojowych, zatrudnienie konduktorów i maszynistów wynoszą szacunkowo ok. 7, 8 mln zł zamiast ok. 5, 6 mln zł. Za te zmarnowane 2 mln zł można było na odc. Wrocław Węgliniec uruchomić w roku dodatkowo 2 pary nowych pociągów, z tego 1 kursujący codziennie i 1 bez jednego dnia w tygodniu. W dodatku wówczas wszystkie pociągi byłyby obsługiwane nowym taborem, który zapewnia krótszy czas jazdy. Należy pamiętać, że im wyższe dzienne przebiegi składów tym niższy staje się koszt uruchomienia pociągu. 2. Przy zwiększeniu dziennych przebiegów taboru do poziomu:» dla Kolei Dolnośląskich 417 km (referencyjny to dla ezt 545 km, szt: 400-450 km),» dla Przewozów Regionalnych 350 km (taki jest maksymalny przebieg EN57, ale największe przebiegi wykonuje tabor z innych rejonów np. w relacji Rawicz Międzylesie/Szklarska Poręba, na linii stykowej z Opolszczyzna EN57AL i Impulsy z Opolskiego, w relacji Wrocław Zielona Góra EN57AL zmodernizowany ze środków Województwa Dolnośląskiego, przebiegi referencyjne dla tego taboru to 545 km w dobie) okazuje się, że można uzyskać o 18% więcej kursów niż obecnie przy użyciu ni tylko tej samej liczby pojazdów w ruchu, ale w przypadku Przewozów Regionalnych nawet mniejszej. W przypadku tej drugiej spółki całkiem odpadają koszty utrzymania 8 pojazdów EN57. Rezerwa w przypadku KD wyniosłaby dla taboru spalinowego 32% liczby pojazdów (uwzględniając 4 zamówione pojazdy) a dla taboru elektrycznego 24%. Na pewno nie jest zbyt mała, zważywszy na fakt, że spośród tych 42 pojazdów jest wyłącznie tabor nowy i zmodernizowany. Łącznie zatem odpadną koszty utrzymania 7 pojazdów, a pozostałych rozłożą się na większą liczbę kilometrów. 14
3. Przy zwiększeniu liczby pociągów (ściślej tzw. pracy eksploatacyjnej czyli łącznej wykonanej przez nie rocznie liczby pociągokilometrów o 18% (KD 22%, PR 12%), częstotliwości staną się atrakcyjne dla pasażerów. Jeśli na linii są 3 połączenia dziennie to z reguły nie daje się wykorzystać kolei do codziennych potrzeb większości pasażerów. Jeżeli pociągi zaczną jeździć co 2 godziny, a na głównych liniach w szczycie co godzinę, to przy konkurencyjnych na Dolnym Śląsku czasach jazdy i cenach biletów (w dodatku prawie wszystkie połączenia będą wykonywane nowym taborem) zaczną być atrakcyjne dla pasażerów. W rezultacie mimo, że pojazdów będzie nie więcej niż dziś (w przypadku PR mniej niż dziś), każdy z nich będzie przewoził więcej osób niż obecnie. To doprowadzi do wzrostu przychodów operatora kolejowego. I nie są to teoretyczne założenia. Liczne przykłady empiryczne dowodzą, że przy zwiększaniu częstotliwości na liniach kolejowych liczba pasażerów zwiększa się bardziej niż liczba pociągów. Na przykład na regionalnej, spalinowej linii Poznań Wągrowiec w ciągu ostatnich 3 lat liczbę połączeń zwiększono dwukrotnie. Liczba pasażerów wzrosła trzykrotnie. Naszym zdaniem region powinien skorzystać z dobrych praktyk z innych województw. Wystarczy zobaczyć na czym polega ruch wahadłowy, nie trzeba daleko jechać można zobaczyć jak wygląda oferta Kolei Małopolskich na trasie Wieliczka Kraków tam dwa obiegi taboru wykonywały w r.j. 2014/15 w dobie 36 par połączeń. I dzięki tak bogatej ofercie przewozy kolejowe skazanej rzekomo przez mikrobusy na wymarcie linii wzrosły z kilkuset osób dziennie do ok. 2300 wg badań CZT z maja 2015 r. Można też zobaczyć jak kolej funkcjonuje u sąsiadów w Czechach. Ze 130-tysięcznego Liberca do 10 tysięcznego Frydlantu, a nawet do wiosek po 600 1000 mieszkańców w rodzaju Bilego Potoku, pociągi jeżdżą wahadłowo w takcie co godzinę przez cały dzień. Przekraczając polską granicę taką częstotliwość spotkamy dopiero na europejskiej magistrali między Wrocławiem i Opolem. 15
4. Plan dla Dolnego Śląska szczegóły Województwo dolnośląskie od rozkładu jazdy 2015/2016 posiada w swoich rękach wszystkie narzędzia (tabor, infrastruktura, korzystne ceny biletów), które pozwalają by kolej regionalna dobrze służyła mieszkańcom, zapewniała dostępne połączenia różnych powiatów regionu z jego stolicą i była na kieszeń mieszkańców. Niska częstotliwość jest zatem jedyną przyczyną stosunkowo małej popularności kolei w województwie. Ale da się ją zwiększyć. Zwiększenie częstotliwości na liniach kolejowych województwa do modelu 2h / 1h / 1/2 h postulowanego przez CZT i według zamieszczonego projektu rozkładu jazdy będzie oznaczało zwiększenie pracy eksploatacyjnej o 1 714 tys. pockm rocznie względem rj. 2015/16, tj. o ok. 18%. Dokładniej obrazuje to poniższa tabela. Tabela 7. Szacunkowa wielkość pracy eksploatacyjnej w woj. dolnośląskim w poszczególnych latach (tys. pockm). Źródło: Opracowanie własne CZT Rok Koleje Dolnośląskie Przewozy Regionalne Razem SZT EZT Razem EZT 2013/14 b.d. b.d. 3560 5400 8960 2014/15 b.d. b.d. 4640 4300 8940 2015/16 2436 3280 5716 3792 9508 2016/17 (propozycja CZT) Wzrost 2016/17 względem 2015/6 3113 3875 6988 4233 11221 +27,8% +18,1% +22,3% +11,6% +18,0% Przygotowany przez CZT projekt rozkładu jazdy uwzględnia kilka kluczowych elementów:» Wykorzystuje tylko zasoby taborowe i osobowe posiadane przez urząd marszałkowski oraz spółkę Koleje Dolnośląskie w zakresie pracy przydzielonej tej spółce.» Uwzględnia czasy potrzebne na czyszczenie taboru i jego tankowanie oraz wymagane przez Dokumentację Systemu Utrzymania (DSU) pojazdów przeglądy.» Uwzględnia priorytety tras i skomunikowania z pociągami PKP Intercity wg planów tej spółki na rozkład jazdy 2016/17 aktualnych na I kwartał 2016.» Zakłada spójność regionu pomiędzy jego ważnymi ośrodkami a Wrocławiem.» Zwiększa atrakcyjność turystyczną regionu mierzoną jego dostępnością komunikacyjną oraz taborem dostosowanym do potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej.» Z kolei regionalnej czyni konkurencyjny, atrakcyjny i dostępny środek transportu, co stanowi o poprawie jakości życia mieszkańców województwa.» Wykorzystuje tabor na dwóch liniach o wysokich parametrach: Wrocław Węgliniec oraz Wrocław Jelenia Góra w sposób efektywny, w wyniku czego skróceniu ulegnie czas jazdy na tych liniach o 15-20 minut, 16
» Zapewnia szczególną poprawę dostępności kolei w dużych miastach. Wałbrzych (119 tys. mieszkańców), Jelenia Góra (83 tys.) i Legnica (101 tys.) miałyby połączenia do Wrocławia co godzinę. Taka kolej mogłaby wreszcie zapewnić konkurencję dla komunikacji indywidualnej i zacząć być traktowana jako poważna alternatywa przez pasażerów przy wyborze środka transportu.» Zapewnia powiązania na stacjach węzłowych obok kursów bezpośrednich np. ze Zgorzelca do Wrocławia czy Dzierżoniowa i Świdnicy do Wrocławia, są co 2 godziny pociągi skomunikowane. W efekcie liczba dostępnych połączeń z przesiadkami do kilkunastu minut wzrasta nawet dwukrotnie w większości relacji łączących stolicę regionu z miastami powiatowymi i ośrodkami turystycznymi. Zakładamy, że dostępna (np. zamiast 4-5 par w dobie patrz np. linie: Wałbrzych Nowa Ruda, Ząbkowice Świdnica, kursy na liniach lokalnych minimum co 2 godziny), wygodna komunikacja kolejowa będzie spełniać podstawowe funkcje komunikacyjne dla mieszkańców. Liczba par pociągów w dni robocze Zielona Góra 7 8 X Y obecnie w proponowanym rozkładzie porównywana linia Żary 4 4 Węgliniec 13,5 13 Zgorzelec 6 7 7 8 13 16 6 7 Szklarska Poręba Bolesławiec 15 21 Lubań Śląski 6 7 7 9 Jelenia Góra Głogów Legnica Wałbrzych Kudowa Zdrój 10 11 0 8 5 8,5 Jaworzyna Śląska 16 20 10 19 Rawicz Rudna 10 12 Ścinawa 17 12 20 15 Wołów Trzebnica 17 Oleśnica 23 21 13 16 11 26 18 20 13 Bierutów Wrocław 13 10 17 Jelcz 11 21 18 Laskowice 24 21 10 12,5 5 8 6 8 10 Dzierżoniów 4 7,5 17 25,5 Lichkov 13 18 Kamieniec Ząbkowicki Kłodzko 11,5 Bystrzyca Kłodzka 9 9,5 4 6,5 Międzylesie Brzeg Namysłów 17
Częstotliwości na liniach Zielona Góra Żary Głogów Rudna Rawicz Ostrów Wlkp. Ścinawa Zgorzelec Węgliniec Szklarska Poręba Bolesławiec Lubań Śląski Jelenia Góra Legnica Jaworzyna Śląska Wołów Wrocław Trzebnica Oleśnica Bierutów Namysłów Jelcz Laskowice Brzeg Wałbrzych Dzierżoniów Kudowa Zdrój Kłodzko Kamieniec Ząbkowicki Bystrzyca Kłodzka Międzylesie Co pół godziny w szczycie, co godzinę poza nim Co godzinę przez cały dzień Co godzinę w szczycie, co dwie godziny poza szczytem Co dwie godziny 18
Projekt przewiduje następującą liczbę obiegów (pociągów w ruchu w ciągu dnia roboczego):» dla KD: 17 obiegów taboru spalinowego (w tym 7 dla pojazdów jednoczłonowych) na 25 w dyspozycji (38% rezerwy) i 16 obiegów dla taboru elektrycznego na 21 w dyspozycji (24% rezerwy)» dla PR: 38 obiegów taboru elektrycznego (ezt i składy wagonowe), z tego 12 z innych oddziałów, czyli 26 obiegów dla taboru oddziału wrocławskiego. Daje to rezerwę powyżej 30% nawet przy zmniejszeniu czynnej ilości taboru z 50 do 42 składów. Ile to kosztuje Dodatkowe koszty nowych pociągów wynikają z kosztów:» opłat za dostęp do torów PKP PLK;» zużycia energii trakcyjnej, które dla pociągów przyspieszonych wynosi ok. 50-70% tej potrzebnej dla pociągu osobowego;» amortyzacji taboru i jego częstszych przeglądów P3, P4 i P5, wynoszących ok. 9 zł/pockm dodatkowych kosztów. Oczywiście uruchomienie większej liczby pociągów, czego dowodzi nawet przykład dolnośląski opisany w Planie Transportowym, oznacza więcej pasażerów i wyższe przychody. Uruchomienie w ramach tej samej liczby taboru i obiegów większej liczby pociągów oznaczać będzie mniejszy koszt pociągokilometra. Duża część kosztów, w tym koszty pracowników i taboru, nie wzrośnie. Wzrosną jedynie koszty zmienne opłaty za dostęp do torów i za zużytą energię. Jednakże te dodatkowe koszty z nawiązką pokryją przychody z nowych pasażerów, których przyciągnie lepsza sieć połączeń pociągi co godzinę i z krótszym czasem jazdy. Jak potwierdzają liczne przykłady, sensowne zwiększenie częstotliwości kursowania powoduje nawet większy wzrost liczby pasażerów niż wykonywanych pociągokilometrów. W efekcie będzie możliwy spadek dopłaty do pockm, założony w planie transportowym. Ale do tego niezbędne są wymienione działania organizacyjno techniczne. 19
Koleje Dolnośląskie Koszty zmienne uruchomienia nowych pociągów elektrycznych wynoszą dla KD 10,5 mln złotych, w tym opłaty PKP PLK to aż 62% tej sumy. Przychody z tytułu przewiezienia dodatkowo ok. 1,1 mln pasażerów oszacowaliśmy na 8,2 mln złotych. Koszty zmienne uruchomienia nowych pociągów spalinowych wynoszą dla KD 3,9 mln złotych, w tym opłaty PKP PLK to aż 57% tej sumy. Szacowane przychody z tytułu dodatkowego 0,45 mln pasażerów oszacowaliśmy na 2 mln złotych. Tabela 8. Dodatkowe koszty KD z tytułu zwiększenia oferty przewozowej (nowych pociągów) trakcja spalinowa. Źródło: Opracowanie własne CZT Dodatkowe koszty Stan obecny RRJ2015/16 Propozycja RRJ2016/17 Zmiana Stawka Zmiany kosztów Jedn. [pockm] [pockm] [pockm] Koszty dostępu do torów: [PLN/ km] [PLN] Żary Legnica 180 337 230 376 50039 4,18 209 161 Jelenia Góra Węgliniec 513 517 592 730 79213 4,15 328 736 Wałbrzych Kłodzko 185 604 250 871 65267 2,2 143 588 Kłodzko Kudowa Zdrój 201 957 246 094 44137 2,67 117 845 Kłodzko Legnica 402 989 990 849 587860 3,57 2 098 660 Legnica Rudna-Gwizdanów 0 210 711 210711 2,88 606 848 Dzierżoniów Wrocław 263 824 225 031-38793 4,83-187 370 Wrocław Legnica 320 356 118 506-201850 7,43-1 499 748 Wrocław Trzebnica 277 822 366 829 89007 4,31 383 621 Koszty paliwa trakcyjnego: Żary Legnica 180 337 230 376 50039 3,8 190 147 Jelenia Góra Węgliniec 513 517 592 730 79213 3,8 301 011 Wałbrzych Kłodzko 185 604 250 871 65267 2 130 534 Kłodzko Kudowa Zdrój 201 957 246 094 44137 2 88 274 Kłodzko Legnica 402 989 990 849 587860 2 1 175 720 Legnica Rudna-Gwizdanów 0 210 711 210711 1,8 379 280 Dzierżoniów Wrocław 263 824 225 031-38793 3,8-147 414 Wrocław Legnica 320 356 118 506-201850 3,8-767 031 Wrocław Trzebnica 277 822 366 829 89007 3,8 338 227 Zużycie części 885591 0,4 354 236 Nowe odfekalniania 40 0 Przeglądy P3 885591 0 0 Przeglądy P4 885591 0 0 Razem 4 244 327 20
Tabela 9. Dodatkowe koszty KD z tytułu zwiększenia oferty przewozowej (nowych pociągów) trakcja elektryczna. Źródło: Opracowanie własne CZT Dodatkowe koszty Stan obecny RRJ2015/16 Propozycja RRJ2016/17 Zmiana Stawka Zmiany kosztów Jedn. [pockm] [pockm] [pockm] [PLN/km] [PLN] Koszty dostępu do torów: Wrocław Lubań 1 127 885 1 562 145 434260 7,38 3 204 838 Wrocław Szklarska Poręba Grn. 1 148 983 1 705 460 556478 5,2 2 893 684 Wrocław Rawicz 324 787 417 616 92829 5 464 143 Koszty paliwa trakcyjnego: Wrocław Lubań 1 127 885 1 562 145 434260 3,7 1 606 762 Wrocław Szklarska Poręba Grn. 1 148 983 1 705 460 556478 2,7 1 502 490 Wrocław Rawicz 324 787 417 616 92829 4,5 417 728 Zużycie części 1083566 0,4 433 426 Nowe odfekalniania 40 0 Przeglądy P3 1083566 0 0 Przeglądy P4 1083566 0 0 Razem 10 523 072 Tabela 10. Dodatkowe przychody KD dzięki zwiększeniu oferty przewozowej (z nowych pasażerów) trakcja spalinowa. Źródło: Opracowanie własne CZT Dodatkowe przychody Średni Dodatkowy Nowi przychód przychód pasażerowie z biletu z linii Uzasadnienie Jedn. [pas.] [PLN/pas.] [PLN] [PLN] Żary Legnica 50 039 9,0 180 139 1 nowa para Jelenia Góra Węgliniec 79 213 6,5 205 955 Wałbrzych Kłodzko 65 267 6,5 146 851 Kłodzko Kudowa Zdrój 44 137 5,0 109 239 takt co 2 h Kłodzko Legnica 587 860 5,5 1 263 899 takt co 2 h Legnica Rudna Gwizdanów 210 711 5,0 512 028 takt co 2 h Dzierżoniów Wrocław -38 793 4,5-77 586 1 para mniej (choć więcej połączeń z przesiadką) Wrocław Legnica -201 850 4,0-656 013 zmniejszenie z 8 do 4 par (ale więcej połączeń z przesiadką) Wrocław Trzebnica 89 007 6,5 240 319 takt co 1 h Razem 2 319 496 21
Tabela 11. Dodatkowe przychody KD dzięki zwiększeniu oferty przewozowej (z nowych pasażerów) trakcja elektryczna. Źródło: Opracowanie własne CZT Dodatkowe przychody Nowi pasażerowie Średni przychód z biletu Dodatkowy przychód z linii Uzasadnienie Jedn. [pas.] [PLN/pas.] [PLN] [PLN] Wrocław Lubań 434 260 7,0 3 039 820 takt co 1 h Wrocław Szklarska Poręba Grn. 556 478 8,0 4 674 412 takt co 1 h Wrocław Rawicz 92 829 6,0 556 971 takt co 1 h Razem 8 271 203 Założenia finansowe dla planu KD są w naszej opinii realne, gdyż mimo znacznej poprawy oferty na wielu liniach kluczowych dla mieszkańców, zakładamy wzrost przewozów na liniach z pociągami spalinowymi o 0,4 mln pasażerów, a na liniach elektrycznych o 1,1 mln pasażerów łącznie o 1,5 mln pasażerów. W 2015 r. Koleje Dolnośląskie zanotowały wzrost przewozów o podobny rząd wielkości, czyli 1,6 mln pasażerów (+44%) i aż 56% w pracy przewozowej (paskm). A w styczniu br. porównując wyniki przewozowe z roku ubiegłego wzrost ten jest na równie wysokim poziomie i wynosi 34%. Przy utrzymaniu obecnego trendu wzrostu przewozów w tym roku Koleje Dolnośląskie mogą przewieźć aż 7,5 mln pasażerów. Dalsze poprawa oferty w 2017 r. dałaby impuls do przewiezienia blisko 9 mln pasażerów i wzrostu o 20%. Przewozy Regionalne Koszty zmienne uruchomienia nowych pociągów elektrycznych wynoszą dla PR 3,9 mln złotych, w tym opłaty PKP PLK to 53% tej sumy. Szacowane przychody z tytułu przewiezienia dodatkowo ok. 0,3 mln pasażerów oszacowaliśmy na 1,7 mln złotych. Zmniejszenie zatrudnienia z tytułu naturalnych odejść oszacowaliśmy na ok. 25 osób i zmniejszenie kosztów z tego tytułu o 1,1 mln złotych. Inne korzyści związane z efektywnym zarządzaniem taborem oszacowaliśmy na 0,5 mln złotych. Wzrost rekompensaty wynosi 0,6 mln złotych. W przypadku Przewozów Regionalnych szacowany jest wzrost o 0,3 mln pasażerów, gdyż zmiana oferty zakładająca wzrost liczby pociągów KD na linii do Rawicza i Jeleniej Góry zmniejsza zapotrzebowania na pociągi Przewozów Regionalnych o ok. 0,1 mln pasażerów. Wzrosty mają objąć takie linie jak Wrocław Jelcz, Wrocław Głogów, Wrocław Kłodzko i Wrocław Brzeg. 22
Tabela 12. Dodatkowe koszty PR z tytułu zwiększenia oferty przewozowej (nowych pociągów) trakcja elektryczna. Źródło: Opracowanie własne CZT Dodatkowe koszty Stan obecny RRJ2015/16 Propozycja RRJ2016/17 Zmiana Stawka Zmiany kosztów Jedn. [pockm] [pockm] [pockm] [PLN/km] [PLN] Koszty dostępu do torów: Wrocław Zielona Góra 962 849 1 058 638 95789 4,7 450 208 Wrocław Kluczbork 577 385 661 842 84457 4,85 409 615 Wrocław Jelcz 224 006 269 026 45021 4,59 206 644 Wrocław Międzylesie 1 040 735 1 367 591 326857 4,64 1 516 616 Wrocław Brzeg 362 456 407 927 45470 8,89 404 230 Wrocław Szklarska Poręba Grn. 208 152 115 696-92456 6,38-589 869 Wrocław Rawicz 416 305 351 930-64375 5-321 875 Koszty energii trakcyjnej: Wrocław Zielona Góra 962 849 1 058 638 95789 3,9 373 577 Wrocław Kluczbork 577 385 661 842 84457 3,8 320 935 Wrocław Jelcz 224 006 269 026 45021 3,8 171 078 Wrocław Międzylesie 1 040 735 1 367 591 326857 4,2 1 372 799 Wrocław Brzeg 362 456 407 927 45470 4,2 190 975 Wrocław Szklarska Poręba Grn. 208 152 115 696-92456 5,5-508 508 Wrocław Rawicz 416 305 351 930-64375 4,5-289 687 Zużycie części 440762 0,4 176 305 Nowe odfekalniania 0 40 0 Razem 3 883 043 23
Tabela 13. Dodatkowe przychody PR dzięki zwiększeniu oferty przewozowej (z nowych pasażerów) trakcja elektryczna. Źródło: Opracowanie własne CZT Nowi Średni Dodatkowy Dodatkowe przychody pasaże- przychód przychód Uzasadnienie rowie z biletu z linii Jedn. [pas.] [PLN/pas.] [PLN] [PLN] Wrocław Zielona Góra 95789 7,0 335 261 takt co 1 h Wrocław Kluczbork 84457 4,0 246 613 Wrocław Jelcz 45021 4,0 131 460 Wrocław Międzylesie 326857 7,0 1 647 359 Wrocław Brzeg 45470 4,0 132 773 Wrocław Szklarska Poręba Grn. -92456 8,0-517 754 takt co 1 h Wrocław Rawicz -64375 6,0-270 375 takt co 1 h Razem 1 705 339 Tabela 14. Zmniejszenie kosztów stałych PR w wyniku proponowanej optymalizacji. Źródło: Opracowanie własne CZT Zmniejszenie kosztów stałych Stan Obecny RRJ2015/16 Propozycja RRJ2016/17 Zmiana Roczne wynagrodzenie z pochodnymi Zmiany kosztów Praca eksploatacyjna 3 791 888 4 232 650 11,6% Liczba obiegów 35 28-7 Tabor w obiegach 50 42-8 Liczba maszynistów 140 130-10 69600-682 080 Liczba konduktorów 123 114-9 54000-463 050 Czyszczenia codzienne 12775 10220-2555 85-217 175 Czyszczenia pobieżne 12775 10220-2555 40-102 200 Tabor 50 42-8 -200000,0-200 000 Razem -1 664 505 24
5. Podsumowanie Poprawa oferty, dopóki następuje przy zaangażowaniu dotychczasowych zasobów kadrowych oraz taborowych, jest praktycznie neutralna finansowo. Podobnie, pogorszenie oferty przewozowej nie daje praktycznie żadnych efektów finansowych, o ile nie idą w ślad za tym potężne redukcje liczby zatrudnionych osób, posiadanego taboru etc. Tabela 15. Wielkość zwiększenia deficytu przewozów (i rekompensaty) w wyniku zwiększania oferty o 18% przy wdrożeniu przedstawionych założeń. Źródło: Opracowanie własne CZT Rok Koleje Dolnośląskie Przewozy Regionalne SZT EZT Razem EZT Razem Dodatkowe koszty zmienne (uruchomienia nowych pociagów) Dodatkowe przychody z pasażerów (nowych pociągów) Zmniejszenie kosztów stałych Bilans (wzrost rekompensaty) 4 244 327 10 523 072 14 767 399 3 883 043 18 650 442 2 319 496 8 271 203 10 590 699 1 705 339 12 296 038 0 0 0 1 664 505 1 664 505 1 924 831 2 251 869 4 176 700 513 199 4 689 899 W budżecie województwa na rok 2016 kwota na krajowe pasażerskie przewozy kolejowe wynosi 124,5 mln zł. Szacowane 4,7 mln zł dodatkowej rekompensaty stanowiłoby zwiększenie o niecałe 3,8%. To bardzo mały wzrost w porównaniu do możliwego dzięki niemu wzrostowi pracy eksploatacyjnej aż o 18%. A i tak łączna kwota na 2017 uwzględniająca te dodatkowe 4,7 mln będzie niższa niż wykonanie w 2015 r. (134,6 mln zł, kwota wynikająca z umów rocznych: 131,1 mln zł), mimo, że wykonana praca eksploatacyjna była w tym roku jeszcze dużo niższa niż planowana na 2016 r. nie mówiąc już o propozycji CZT (8,9 mln pockm w 2015 wobec 9,5 mln w 2016 i 11,2 mln w propozycji CZT). Dotacja do 1 pociągokilometra spadłaby z 15,1 zł w 2015 r. i 13,1 zł w 2016 r. do zaledwie 11,5 zł w 2017 r. Dlatego też wdrożenie przedstawionej w niniejszym opracowaniu propozycji będzie wnioskujemy o rozszerzenie obecnej oferty przewozowej w rozkładzie jazdy 2016/2017 wg dołączonego do niniejszego raportu rozkładu jazdy. 25
Województwo Dolnośląskie projekt rozkładu jazdy D1 WROCŁAW GŁÓWNY Oborniki RAWICZ D2 WROCŁAW GŁÓWNY Wrocław Nadoodrze Wrocław Psie Pole TRZEBNICA D5 WROCŁAW GŁÓWNY Oleśnica Namysłów KLUCZBORK D6 WROCŁAW GŁÓWNY JELCZ LASKOWICE D7 WROCŁAW GŁÓWNY Oława BRZEG (Opole Kędzierzyn Koźle Gliwice) D8 WROCŁAW GŁÓWNY Strzelin Kamieniec Ząbkowicki Kłodzko Główne Kłodzko Miasto Bystrzyca Kłodzka MIĘDZYLESIE/LICHKOV D10 WROCŁAW GŁÓWNY Jaworzyna Śl. Wałbrzych Miasto Boguszów-Gorce Jelenia Góra SZKLARSKA PORĘBA GÓRNA D11 WROCŁAW GŁÓWNY Środa Śl. Legnica Bolesławiec LUBAŃ ŚL. D12 WROCŁAW GŁÓWNY Wołów Ścinawa Głogów ZIELONA GÓRA D21 LEGNICA Lubin Górniczy RUDNA GWIZDANÓW D22 LEGNICA Żagań ŻARY D23 LEGNICA Jaworzyna Śląska Świdnica Dzierżoniów Śląski -Kamieniec Ząbkowicki KŁODZKO MIASTO D24 WAŁBRZYCH GŁÓWNY Jedlina Zdrój Nowa Ruda KŁODZKO GŁÓWNE D25 KŁODZKO GŁÓWNE Polanica Zdrój Duszniki Zdrój KUDOWA ZDRÓJ D31/D32 JELENIA GÓRA Lubań Śląski Zgorzelec Węgliniec ŻARY
D1 WROCŁAW GŁÓWNY OBORNIKI RAWICZ przewoźnik KD PR KD PR KD PR KD PR KD PR KD KD KD PR KD PR KD PR KD KD tabor 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 2*EN57 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon termin [D1] codz. codz. codz. [D1] codz. [D1] codz. [D] codz. E codz. [D1] codz. [D1] codz. codz. codz. [D1] codz. WROCŁAW GŁÓWNY 5:42 6:42 7:42 8:42 9:42 10:42 11:42 12:42 13:42 14:42 15:10 15:42 16:10 16:42 17:42 18:42 19:42 20:42 21:42 22:42 Wrocław Mikołajów 5:47 6:47 7:47 8:47 9:47 10:47 11:47 12:47 13:47 14:47 15:16 15:47 16:16 16:47 17:47 18:47 19:47 20:47 21:47 22:47 Wrocław Popowice 5:49 6:49 7:49 8:49 9:49 10:49 11:49 12:49 13:49 14:49 15:18 15:49 16:18 16:49 17:49 18:49 19:49 20:49 21:49 22:49 Wrocław Różanka 5:52 6:52 7:52 8:52 9:52 10:52 11:52 12:52 13:52 14:52 15:21 15:52 16:21 16:52 17:52 18:52 19:52 20:52 21:52 22:52 Wrocław Osobowice 5:55 6:55 7:55 8:55 9:55 10:55 11:55 12:55 13:55 14:55 15:24 15:55 16:24 16:55 17:55 18:55 19:55 20:55 21:55 22:55 Wrocław Świniary 5:59 6:59 7:59 8:59 9:59 10:59 11:59 12:59 13:59 14:59 15:28 15:59 16:28 17:00 17:59 18:59 19:59 20:59 21:59 22:59 Szewce 6:02 7:02 8:02 9:02 10:02 11:02 12:02 13:02 14:02 15:02 15:31 16:02 16:31 17:03 18:02 19:02 20:02 21:02 22:02 23:02 Pęgów 6:06 7:06 8:06 9:06 10:06 11:06 12:06 13:06 14:06 15:06 15:35 16:06 16:35 17:07 18:06 19:06 20:06 21:06 22:06 23:06 Oborniki Śląskie 6:12 7:12 8:12 9:12 10:12 11:12 12:12 13:12 14:12 15:12 15:40 16:12 16:40 17:13 18:12 19:12 20:12 21:12 22:12 23:12 Osola 6:16 7:16 8:16 9:16 10:16 11:16 12:16 13:16 14:16 15:16 15:44 16:16 16:44 17:17 18:16 19:16 20:16 21:16 22:16 23:16 Skokowa 6:20 7:20 8:20 9:20 10:20 11:20 12:20 13:20 14:20 15:20 15:48 16:20 16:48 17:21 18:20 19:20 20:20 21:20 22:20 23:20 Żmigród 6:27 7:27 8:27 9:27 10:27 11:27 12:27 13:27 14:27 15:27 15:55 16:27 16:55 17:30 18:27 19:27 20:27 21:27 22:27 23:27 Garbce 6:30 7:30 8:30 9:30 10:30 11:30 12:30 13:30 14:30 15:30 15:59 16:30 16:59 17:34 18:30 19:30 20:30 21:30 22:30 23:30 Korzeńko 6:34 7:34 8:34 9:34 10:34 11:34 12:34 13:34 14:34 15:34 16:02 16:34 17:02 17:37 18:34 19:34 20:34 21:34 22:34 23:34 RAWICZ 6:40 7:40 8:40 9:40 10:40 11:40 12:40 13:40 14:40 15:40 16:08 16:40 17:08 17:44 18:40 19:40 20:40 21:40 22:40 23:40 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; E kursuje od poniedziałku do soboty oprócz 26.XII, 6-7.I, 17.IV, 1-3.V, 16-17.VI, 15.VIII 27
D1 RAWICZ OBORNIKI WROCŁAW GŁÓWNY przewoźnik KD KD KD KD PR KD PR KD PR KD PR KD PR KD PR KD PR KD PR KD tabor 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 2*EN57 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon 4-człon termin [D] E [D1] codz. codz. [D1] codz. codz. codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. codz. codz. [D1] codz. codz. RAWICZ 4:25 5:25 5:52 6:25 6:47 7:25 8:25 9:25 10:25 11:25 12:25 13:25 14:25 15:25 16:25 17:25 18:25 19:25 20:25 21:25 Korzeńsko 4:30 5:30 5:57 6:30 6:53 7:30 9:30 10:30 11:30 12:30 13:30 14:30 15:30 16:30 17:30 18:30 19:30 20:30 21:30 Garbce 4:34 5:34 6:01 6:34 6:59 7:34 9:34 10:34 11:34 12:34 13:34 14:34 15:34 16:34 17:34 18:34 19:34 20:34 21:34 Żmigród 4:38 5:38 6:05 6:38 7:02 7:38 8:37 9:38 10:38 11:38 12:38 13:38 14:38 15:38 16:38 17:38 18:38 19:38 20:38 21:38 Skokowa 4:45 5:45 6:12 6:45 7:11 7:45 8:44 9:45 10:45 11:45 12:45 13:45 14:45 15:45 16:45 17:45 18:45 19:45 20:45 21:45 Osola 4:49 5:49 6:16 6:49 7:15 7:49 8:48 9:49 10:49 11:49 12:49 13:49 14:49 15:49 16:49 17:49 18:49 19:49 20:49 21:49 Oborniki Śląskie 4:53 5:53 6:20 6:53 7:20 7:53 8:52 9:53 10:53 11:53 12:53 13:53 14:53 15:53 16:53 17:53 18:53 19:53 20:53 21:53 Pęgów 4:57 5:57 6:24 6:57 7:25 7:57 8:57 9:57 10:57 11:57 12:57 13:57 14:57 15:57 16:57 17:57 18:57 19:57 20:57 21:57 Szewce 5:00 6:00 6:27 7:00 7:28 8:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 Wrocław Świniary 5:02 6:02 6:29 7:02 7:30 8:02 10:02 11:02 12:02 13:02 14:02 15:02 16:02 17:02 18:02 19:02 20:02 21:02 22:02 Wrocław Osobowice 5:06 6:06 6:33 7:06 7:34 8:06 10:06 11:06 12:06 13:06 14:06 15:06 16:06 17:06 18:06 19:06 20:06 21:06 22:06 Wrocław Różanka 5:09 6:09 6:36 7:09 7:37 8:09 10:09 11:09 12:09 13:09 14:09 15:09 16:09 17:09 18:09 19:09 20:09 21:09 22:09 Wrocław Popowice 5:12 6:12 6:39 7:12 7:40 8:12 10:12 11:12 12:12 13:12 14:12 15:12 16:12 17:12 18:12 19:12 20:12 21:12 22:12 Wrocław Mikołajów 5:15 6:15 6:42 7:15 7:43 8:15 9:10 10:15 11:15 12:15 13:15 14:15 15:15 16:15 17:15 18:15 19:15 20:15 21:15 22:15 WROCŁAW GŁÓWNY 5:21 6:21 6:48 7:21 7:48 8:21 9:16 10:21 11:21 12:21 13:21 14:21 15:21 16:21 17:21 18:21 19:21 20:21 21:21 22:21 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; E kursuje od poniedziałku do soboty oprócz 26.XII, 6-7.I, 17.IV, 1-3.V, 16-17.VI, 15.VIII ; pociąg nie zatrzymuje się 28
D2 WROCŁAW GŁÓWNY Wrocław Nadoodrze Wrocław Psie Pole TRZEBNICA przewoźnik KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD tabor SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 termin [D] codz. [D] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D] codz. [D] codz. [D1] codz. [D1] codz. WROCŁAW GŁÓWNY 5:47 06:47 07:47 08:47 09:47 10:47 11:47 12:47 13:47 14:47 15:47 16:47 17:47 18:47 19:47 20:47 21:47 22:47 Wrocław Mikołajów 5:52 6:52 7:52 8:52 9:52 10:52 11:52 12:52 13:52 14:52 15:52 16:52 17:52 18:52 19:52 20:52 21:52 22:52 Wrocław Nadodrze 5:57 6:57 7:57 8:57 9:57 10:57 11:57 12:57 13:57 14:57 15:57 16:57 17:57 18:57 19:57 20:57 21:57 22:57 Wrocław Sołtysowice 6:03 7:03 8:03 9:03 10:03 11:03 12:03 13:03 14:03 15:03 16:03 17:03 18:03 19:03 20:03 21:03 22:03 23:03 Wrocław Psie Pole 6:08 7:08 8:08 9:08 10:08 11:08 12:08 13:08 14:08 15:08 16:08 17:08 18:08 19:08 20:08 21:08 22:08 23:08 Wrocław Zakrzów 6:11 7:11 8:11 9:11 10:11 11:11 12:11 13:11 14:11 15:11 16:11 17:11 18:11 19:11 20:11 21:11 22:11 23:11 Wrocław Pawłowice 6:14 7:14 8:14 9:14 10:14 11:14 12:14 13:14 14:14 15:14 16:14 17:14 18:14 19:14 20:14 21:14 22:14 23:14 Pasiurkowice 6:19 7:19 8:19 9:19 10:19 11:19 12:19 13:19 14:19 15:19 16:19 17:19 18:19 19:19 20:19 21:19 22:19 23:19 Siedlec Trzebnicki 6:22 7:22 8:22 9:22 10:22 11:22 12:22 13:22 14:22 15:22 16:22 17:22 18:22 19:22 20:22 21:22 22:22 23:22 Pierwoszów Miłocin 6:26 7:26 8:26 9:26 10:26 11:26 12:26 13:26 14:26 15:26 16:26 17:26 18:26 19:26 20:26 21:26 22:26 23:26 Brochocin Trzebnicki 6:29 7:29 8:29 9:29 10:29 11:29 12:29 13:29 14:29 15:29 16:29 17:29 18:29 19:29 20:29 21:29 22:29 23:29 TRZEBNICA 6:34 7:34 8:34 9:34 10:34 11:34 12:34 13:34 14:34 15:34 16:34 17:34 18:34 19:34 20:34 21:34 22:34 23:34 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; D2 TRZEBNICA Wrocław Psie Pole Wrocław Nadoodrze WROCŁAW GŁÓWNY przewoźnik KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD KD tabor SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 SA134 termin [D] codz. [D] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D] codz. [D1] codz. [D1] codz. TRZEBNICA 4:40 5:40 6:40 7:40 8:40 9:40 10:40 11:40 12:40 13:40 14:40 15:40 16:40 17:40 18:40 19:40 20:40 21:40 Brochocin Trzebnicki 4:45 5:45 6:45 7:45 8:45 9:45 10:45 11:45 12:45 13:45 14:45 15:45 16:45 17:45 18:45 19:45 20:45 21:45 Pierwoszów Miłocin 4:49 5:49 6:49 7:49 8:49 9:49 10:49 11:49 12:49 13:49 14:49 15:49 16:49 17:49 18:49 19:49 20:49 21:49 Siedlec Trzebnicki 4:52 5:52 6:52 7:52 8:52 9:52 10:52 11:52 12:52 13:52 14:52 15:52 16:52 17:52 18:52 19:52 20:52 21:52 Pasiurkowice 4:56 5:56 6:56 7:56 8:56 9:56 10:56 11:56 12:56 13:56 14:56 15:56 16:56 17:56 18:56 19:56 20:56 21:56 Wrocław Pawłowice 5:01 6:01 7:01 8:01 9:01 10:01 11:01 12:01 13:01 14:01 15:01 16:01 17:01 18:01 19:01 20:01 21:01 22:01 Wrocław Zakrzów 5:04 6:04 7:04 8:04 9:04 10:04 11:04 12:04 13:04 14:04 15:04 16:04 17:04 18:04 19:04 20:04 21:04 22:04 Wrocław Psie Pole 5:06 6:06 7:06 8:06 9:06 10:06 11:06 12:06 13:06 14:06 15:06 16:06 17:06 18:06 19:06 20:06 21:06 22:06 Wrocław Sołtysowice 5:11 6:11 7:11 8:11 9:11 10:11 11:11 12:11 13:11 14:11 15:11 16:11 17:11 18:11 19:11 20:11 21:11 22:11 Wrocław Nadodrze 5:17 6:17 7:17 8:17 9:17 10:17 11:17 12:17 13:17 14:17 15:17 16:17 17:17 18:17 19:17 20:17 21:17 22:17 Wrocław Mikołajów 5:22 6:22 7:22 8:22 9:22 10:22 11:22 12:22 13:22 14:22 15:22 16:22 17:22 18:22 19:22 20:22 21:22 22:22 WROCŁAW GŁÓWNY 5:27 6:27 7:27 8:27 9:27 10:27 11:27 12:27 13:27 14:27 15:27 16:27 17:27 18:27 19:27 20:27 21:27 22:27 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; 29
D5 WROCŁAW GŁÓWNY OLEŚNICA NAMYSŁÓW KLUCZBORK przewoźnik PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR tabor EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 termin [D1] codz. [D1] [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] [D] [D1] codz. [D1] [D1] [D1] codz. [D] codz. WROCŁAW GŁÓWNY 5:32 6:32 7:32 8:32 9:32 10:32 11:32 12:32 13:32 14:32 15:02 15:32 16:02 16:32 17:32 18:32 19:32 20:32 21:32 22:32 Wrocław Mikołajów 5:38 6:38 7:38 8:38 9:38 10:38 11:38 12:38 13:38 14:38 15:08 15:38 16:08 16:38 17:38 18:38 19:38 20:38 21:38 22:38 Wrocław Nadodrze 5:44 6:44 7:44 8:44 9:44 10:44 11:44 12:44 13:44 14:44 15:14 15:44 16:14 16:44 17:44 18:44 19:44 20:44 21:44 22:44 Wrocław Sołtysowice 5:50 6:50 7:50 8:50 9:50 10:50 11:50 12:50 13:50 14:50 15:20 15:50 16:20 16:50 17:50 18:50 19:50 20:50 21:50 22:50 Wrocław Psie Pole 5:54 6:54 7:54 8:54 9:54 10:54 11:54 12:54 13:54 14:54 15:24 15:54 16:24 16:54 17:54 18:54 19:54 20:54 21:54 22:54 Długołęka 6:00 7:00 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 15:30 16:00 16:30 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00 Borowa Oleśnicka 6:08 7:08 8:08 9:08 10:08 11:08 12:08 13:08 14:08 15:08 15:38 16:08 16:38 17:08 18:08 19:08 20:08 21:08 22:08 23:08 OLEŚNICA p 6:18 7:18 8:18 9:18 10:18 11:18 12:18 13:18 14:18 15:18 15:48 16:18 16:48 17:18 18:18 19:18 20:18 21:18 22:18 23:18 OLEŚNICA o 6:19 7:19 9:19 11:19 13:19 15:19 16:19 17:19 18:19 19:19 21:19 22:19 23:19 Solniki Wielkie 6:35 7:35 9:35 11:35 13:35 15:35 16:35 17:35 18:35 19:35 21:35 22:35 23:35 Bierutów 6:44 7:44 9:44 11:44 13:44 15:44 16:44 17:44 18:44 19:44 21:44 22:44 23:41 Wilków Namysłowski 6:53 7:53 9:53 11:53 13:53 15:53 16:53 17:53 18:53 19:53 21:53 NAMYSŁÓW p 6:58 7:58 9:58 11:58 13:58 15:58 16:58 17:58 18:58 19:58 21:58 NAMYSŁÓW o 5:02 6:59 7:59 9:59 11:59 13:59 15:59 16:59 17:59 19:59 Gręboszów 5:08 7:05 8:05 10:05 12:05 14:05 16:05 17:05 18:05 20:05 Domaszowice 5:14 7:11 8:11 10:11 12:11 14:11 16:11 17:11 18:11 20:11 Wierzbica Górna 5:20 7:17 8:17 10:17 12:17 14:17 16:17 17:17 18:17 20:17 Wołczyn 5:26 7:23 8:23 10:23 12:23 14:23 16:23 17:23 18:23 20:23 Smardy 5:33 7:30 8:30 10:30 12:30 14:30 16:30 17:30 18:30 20:30 KLUCZBORK 5:38 7:35 8:35 10:35 12:35 14:35 16:35 17:35 18:35 20:35 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; 30
D5 KLUCZBORK NAMYSŁÓW OLEŚNICA WROCŁAW GŁÓWNY przewoźnik PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR PR tabor EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 EN57 termin [D] codz. [D1] [D1] codz. codz. [D] codz. [D1] [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. [D1] codz. codz. KLUCZBORK 3:50 4:50 5:50 6:50 7:50 10:50 12:50 14:50 16:50 18:50 20:50 Smardy 3:56 4:56 5:56 6:56 7:56 10:56 12:56 14:56 16:56 18:56 20:56 Wołczyn 4:05 5:05 6:05 7:05 8:05 11:05 13:05 15:05 17:05 19:05 21:05 Wierzbica Górna 4:12 5:12 6:12 7:12 8:12 11:12 13:12 15:12 17:12 19:12 21:12 Domaszowice 4:21 5:21 6:21 7:21 8:21 11:21 13:21 15:21 17:21 19:21 21:21 Gręboszów 4:35 5:35 6:35 7:35 8:35 11:35 13:35 15:35 17:35 19:35 21:35 NAMYSŁÓW p 4:43 5:43 6:43 7:43 8:43 11:43 13:43 15:43 17:43 19:43 21:43 NAMYSŁÓW o 4:44 5:44 6:44 7:44 8:44 11:44 13:44 15:44 17:44 19:44 21:44 Wilków Namysłowski 4:50 5:50 6:50 7:50 8:50 11:50 13:50 15:50 17:50 19:50 21:50 Bierutów 4:05 5:05 6:05 6:42 7:05 8:05 9:05 12:05 14:05 16:05 18:05 20:05 22:05 Solniki Wielkie 4:23 5:23 6:23 7:00 7:23 8:23 9:23 12:23 14:23 16:23 18:23 20:23 22:23 OLEŚNICA p 4:33 5:33 6:33 7:10 7:33 8:33 9:33 12:33 14:33 16:33 18:33 20:33 22:33 OLEŚNICA o 4:34 5:34 6:11 6:34 7:11 7:34 8:34 9:34 10:34 11:34 12:34 13:34 14:34 15:34 16:34 17:34 18:34 19:34 20:34 22:34 Borowa Oleśnicka 4:44 5:44 6:21 6:44 7:21 7:44 8:44 9:44 10:44 11:44 12:44 13:44 14:44 15:44 16:44 17:44 18:44 19:44 20:44 22:44 Długołęka 4:52 5:52 6:29 6:52 7:29 7:52 8:52 9:52 10:52 11:52 12:52 13:52 14:52 15:52 16:52 17:52 18:52 19:52 20:52 22:52 Wrocław Psie Pole 4:57 5:57 6:34 6:57 7:34 7:57 8:57 9:57 10:57 11:57 12:57 13:57 14:57 15:57 16:57 17:57 18:57 19:57 20:57 22:57 Wrocław Sołtysowice 5:00 6:00 6:37 7:00 7:37 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 23:00 Wrocław Nadodrze 5:05 6:05 6:42 7:05 7:42 8:05 9:05 10:05 11:05 12:05 13:05 14:05 15:05 16:05 17:05 18:05 19:05 20:05 21:05 23:05 Wrocław Mikołajów 5:10 6:10 6:47 7:10 7:47 8:10 9:10 10:10 11:10 12:10 13:10 14:10 15:10 16:10 17:10 18:10 19:10 20:10 21:10 23:10 WROCŁAW GŁÓWNY 5:16 6:16 6:53 7:16 7:53 8:16 9:16 10:16 11:16 12:16 13:16 14:16 15:16 16:16 17:16 18:16 19:16 20:16 21:16 23:16 Terminy kursowania: codz. codziennie; [D] dni robocze; [D1] - kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku oprócz 24, 28-31.XII, 7, 8.I, 2, 27.V; 31