ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU GIMNAZJALNEGO w GIMNAZJUM nr 1 KWIECIEŃ 2012 WYNIKI ZESTAWU w CZĘŚCI MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZEJ Egzamin gimnazjalny organizowany przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Jaworznie został przeprowadzony w Gimnazjum nr 1 w Katowicach w dniach 24, 25 i 26 kwietnia 2012 roku. Od roku szkolnego 2011/2012 obowiązują nowe zasady przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego. Egzamin sprawdza opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w wymaganiach ogólnych i szczegółowych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego z dnia 23 grudnia 2008 r. w odniesieniu do wybranych przedmiotów nauczanych w trzecim i wcześniejszych etapach edukacyjnych. Egzamin gimnazjalny składał się, tak jak dotychczas, z trzech części: humanistycznej, matematyczno-przyrodniczej oraz części dotyczącej języka obcego nowożytnego, lecz każda z nich miał inną strukturę i była przeprowadzana w dwóch etapach. Część matematyczno-przyrodnicza obejmuje etap z zakresu matematyki oraz etap z zakresu przedmiotów przyrodniczych: biologii, chemii, fizyki i geografii. Zadania z matematyki mają formę zamkniętą i otwartą, a z przedmiotów przyrodniczych mają formę tylko zamkniętą. Do egzaminu przystąpiło 80 uczestników, a więc wszyscy uczniowie klas trzecich. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań standardowego zestawu egzaminacyjnego z przedmiotów przyrodniczych uczniowie mogli uzyskać maksymalnie 26 punktów. Standardowy zestaw zadań egzaminacyjnych z zakresu przedmiotów przyrodniczych obejmował 24 zamknięte, w tym po 6 zadań z biologii, chemii, fizyki i geografii. Na egzaminie z zakresu przedmiotów przyrodniczych sprawdzano spełnienie przez trzecioklasistów następujących wymagań ogólnych określonych w podstawie programowej dla II i III etapu edukacyjnego w zakresie: biologii: - znajomość różnorodności procesów biologicznych (I); - pozyskiwanie, wykorzystywanie i tworzenie informacji (III); - rozumowanie i argumentacja (IV); - znajomość uwarunkowań zdrowia człowieka (V). chemii: - pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji (I); - rozumowanie i zastosowanie rozwiązywania problemów (II); - opanowanie czynności praktycznych (III). fizyki: - wykorzystywanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych (I); - przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników (II); - wskazywanie w otaczającej zjawisk opisywanych za pomocą fizycznych (III). geografii: - korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej (I); - identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów (II). 1
WYNIKI ZADAŃ Czynności, które zostały opanowane w stopniu dobrym to ( łatwe): Wymaganie/a ogólne II. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. II. Rozumowanie zastosowanie III. Opanowanie czynności praktycznych. V. Znajomość uwarunkowań zdrowia człowieka. Wymaganie/a szczegółowe 5.1. wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony [...]. 1.6. określa położenie geograficzne[...] punktów [...] na mapie. 1.6. określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów [...]. 9.1. wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy. 1.1. [...] posługuje się skalą mapy do obliczenia odległości w terenie. 1.8. analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych. 1.1. posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu [...]. 6.3. planuje i/lub wykonuje doświadczenia wyniku których można otrzymać wodorotlenek [...]. 6.6. wskazuje na zastosowania wskaźników (fenoloftaleiny [...]), rozróżnia doświadczalnie kwasy i zasady za pomocą wskaźników. VII.3. wymienia najważniejsze choroby człowieka[...]. VII.4. przedstawia czynniki sprzyjające rozwojowi choroby nowotworowej (np. promieniowanie UV) oraz podaje przykłady takich chorób. VIII. 7. [...] podaje przykłady cech człowieka sprzężonych z płcią (hemofilia, daltonizm). VIII.9. [...] podaje przykłady chorób człowieka 4.7. opisuje rdzewienie żelaza i proponuje sposoby zabezpieczania produktów zawierających w swoim składzie żelazo przed rdzewieniem. Zad. 24.1 0,89 Zad. 20 0,85 Zad. 22 0,84 Zad. 19 0,83 Zad. 13 0,78 Zad. 10 0,76 Zad. 2 0,74 Zad. 9 0,74 2
I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. I. Znajomość różnorodności IV. Rozumowanie i argumentacja. I. Znajomość różnorodności 2.1. odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową [...]). 3.4. oblicza masy cząsteczkowe prostych związków chemicznych [...]. IV.4. przedstawia [...] adaptacje drapieżników do chwytania zdobyczy [...]. IV.5. przedstawia na przykładzie poznanych pasożytów, ich adaptacje do pasożytniczego trybu życia. IV. 9. opisuje zależności pokarmowe [...]. IV.2. wskazuje, na przykładzie dowolnie wybranego gatunku, zasoby o które konkurują jego przedstawiciele między sobą i z innymi gatunkami [...]. IV.4. przedstawia [...] adaptacje drapieżników do chwytania zdobyczy [...]. IV.5. przedstawia na przykładzie poznanych pasożytów, ich adaptacje do pasożytniczego trybu życia. IV.7. wykazuje, na wybranym przykładzie, że symbioza (mutualizm) jest wzajemnie korzystna dla obu partnerów. Zad. 7.2 0,73 Zad. 4 0,71 Zad. 5 0,70 Czynności, które zostały opanowane w stopniu zadawalającym to ( umiarkowanie łatwe): Wymaganie/a ogólne Wymaganie/a szczegółowe II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników. III. Pozyskiwanie, wykorzystywanie i tworzenie informacji. 8.2. definiuje pojęcia: węglowodory nasycone i nienasycone. 8.7. opisuje właściwości [...] etanu, opisuje właściwości i wynikające z nich zastosowania niektórych wodorotlenków. 9.7. buduje prosty obwód elektryczny według zadanego schematu (wymagana jest znajomość symboli elementów: ogniwo, opornik, żarówka, wyłącznik, woltomierz, amperomierz). 9.9. wyznacza moc żarówki zasilanej z baterii za pomocą woltomierza i amperomierza. I.4. przedstawia fotosyntezę, [...] oraz określa warunki [...] przebiegu. Zad. 12 0,58 Zad. 15 0,58 Zad. 1 0,56 3
I. Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych. 1.11. wyjaśnia zasadę działania dźwigni dwustronnej [...]. 2.2. posługuje się pojęciem pracy [...]. Zad. 14 0,55 Najtrudniejsze okazały się sprawdzające następujące umiejętności ( trudne): Wymaganie/a ogólne I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych wyników. I. Pozyskiwanie, przetwarzanie i tworzenie informacji. I. Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych. I. Znajomość różnorodności III. Pozyskiwanie, wykorzystywanie i tworzenie informacji. II. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. Wymaganie/a szczegółowe 3.3. definiuje pojęcia: reakcje egzoenergetyczne (jako reakcje, którym towarzyszy wydzielanie się energii do otoczenia [...]. 6.4. opisuje właściwości i wynikające z nich zastosowania niektórych wodorotlenków. 3.3. posługuje się pojęciem gęstości. 3.4. stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością ciał stałych [ ] na podstawie wyników pomiarów wyznacza gęstość [ ] ciał stałych. 3.9. wyjaśnia pływanie ciał na podstawie prawa Archimedesa. 2.1. odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową [...]). 3.4. oblicza masy cząsteczkowe prostych związków chemicznych [...]. 4.10. posługuje się pojęciem [...] mocy prądu elektrycznego. IV.9. opisuje zależności pokarmowe [...]. 5.1. wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony [...]. 8.1. charakteryzuje i porównuje, na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską, wykazuje ich zróżnicowanie społeczne i gospodarcze. 4 zad. 11 0,49 Zad. 17 0,49 Zad. 7.1 0,46 Zad. 16 0,44 Zad. 3 0,41 Zad. 24.2 0,41
I. Znajomość różnorodności IV. Rozumowanie i argumentacja. II. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów. VIII.5. przedstawia dziedziczenie cech jednogenowych, posługując się podstawowymi pojęciami genetyki ([...] allel, homozygota, heterozygota, dominacja, recesywność). 2.2. posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: [...] czas słoneczny [...]. 2.3. [...] przedstawia [...] zmiany w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku. 7.6. opisuje bieg promieni przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą [...]. 7.8. wyjaśnia pojęcia krótkowzroczności i dalekowzroczności oraz opisuje rolę soczewek w ich korygowaniu. 3.6. posługuje się ze zrozumieniem pojęciem [...] erozji, przedstawia rzeźbotwórczą rolę [...] fal morskich [...]. Zad. 6 0,38 Zad. 23 0,26 Zad. 18 0,25 Zad. 21 0,25 Fatalnie dla uczniów naszego gimnazjum wypadło zadanie sprawdzające umiejętność (zadanie bardzo trudne): Wymaganie/a ogólne Wymaganie/a szczegółowe III. Opanowanie czynności praktycznych. 4.1. [...] opisuje skład i właściwości powietrza. 4.7. opisuje rdzewienie żelaza [...]. 5 Zad. 8 0,16 WNIOSKI W dalszej pracy należy zwrócić uwagę na: GEOGRAFIA: Przyswojenie pojęć z zakresu demografii. Wykazywanie na podstawie źródeł zróżnicowania społecznego i gospodarczego krajów sąsiadujących z Polską. Umiejętność przedstawiania zmian w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku. Posługiwanie się ze zrozumieniem pojęciem erozji oraz umiejętność przedstawiania rzeźbotwórczej roli fal morskich. BIOLOGIA: Umiejętność opisywania zależności pokarmowych. Umiejętność przedstawiania dziedziczenia cech jednogenowych, posługując się podstawowymi pojęciami genetyki (allel, homozygota, heterozygota, dominacja, recesywność). CHEMIA: Definiowanie pojęć: reakcje egzoenergetyczne (jako reakcji, którym towarzyszy wydzielanie się energii do otoczenia). Umiejętność opisywania właściwości i wynikających z nich zastosowań niektórych wodorotlenków. Odczytywanie z układu okresowego informacji o pierwiastkach. Umiejętność obliczania masy cząsteczkowej związków chemicznych. Umiejętność opisywania składu i właściwości powietrza. Umiejętność opisywania procesu rdzewienia żelaza.
FIZYKA: Posługiwanie się pojęciem gęstości. Praktyczne wykorzystanie do obliczeń związku między masą, gęstością i objętością ciał stałych oraz umiejętność wyznaczania gęstości na podstawie wyników pomiarów. Umiejętność wyjaśniania zdolności pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa. Posługiwanie się pojęciem mocy prądu elektrycznego. Umiejętność opisywania biegu promieni przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą. Umiejętności wyjaśniania pojęć: krótkowzroczności i dalekowzroczności oraz opisywania roli soczewek w korygowaniu tych wad. Opracowanie: mgr Radosław Zaucha 6