Edukacja ekologiczna na przykładzie ścieżek edukacyjnych dr inż. Rafał Kurczewski Wyższa Szkoła Techniczno- Humanistyczna Kadry dla Europy w Poznaniu
Edukacja ekologiczna to rozwijanie wiedzy społeczeństwa i wychowanie w duchu poszanowania, wrażliwości oraz chęci działania na rzecz kształtowania i ochrony środowiska, prowadząc tym samym do pogłębiania świadomości ekologicznej.
Edukacja ekologiczna powinna przede wszystkim: upowszechniać wiedzę na temat środowiska, kształtować postawy i świadomość ekologiczną społeczeństwa, uświadamiać zagrożenia i nauczać jak im zapobiegać.
Ośrodek edukacyjny elementy strukturalne systemu edukacyjnego (Myga- Piątek 1994) n n n Baza szkoleniowa sale audiowizualne, muzea, sale wystawowe, laboratoria; Baza programowa wydawnictwa, inne formy pracy organizacja konkursów, wycieczek, obozów, warsztatów, dokumentacja filmowa i fotograficzna; Baza terenowa - elementy liniowe ścieżki dydaktyczne, - elementy powierzchniowe poligony doświadczalne, - elementy punktowe opisane stanowiska terenowe.
Składowisko Odpadów Komunalnych Miasta Poznania źródło: Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu, http://odpady.poznan.pl/index.php?pid=11111239&&id=1979&&woksessid=snhdbsic
Ogródek recyklingowy źródło: Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu Dni otwarte źródło: hjp://odpady.poznan.pl/index.php? pid=11111239&&id=1979&&woksessid=snhdbsic
Rodzaje ścieżek dydaktycznych Sposób zwiedzania samodzielnie, z przewodnikiem, piesze, rowerowe, konne, kajakarskie itd. Tematyka monotematyczne (jednotematyczne): geologiczne, krajobrazowe, dendrologiczne, siedliskowe, archeologiczne, biograficzne itp.; wielotematyczne (mieszane): łączenie historii, kultury, przyrody. Odbiorca wiek (np. stopień trudności trasy), zainteresowania, niepełnosprawność
Składowisko odpadów komunalnych w Jaskółowie Źródło: hjp://www.pm9.legionowo.pl/index.php? cmd=zawartosc&opt=pokaz&id=841
Ścieżka jest środkiem dydaktycznym, pozwalającym na poznawanie rzeczywistości w bezpośrednim kontakcie z nią, cały jej przebieg powinien ułatwiać realizację określonego tematu. Jednocześnie wyznaczone punkty (przystanki) zwracają uwagę turystów na poszczególne zagadnienia składające się na główny temat. Cały scenariusz trasy należy więc podzielić na etapy pozwalające dotrzeć do poszczególnych przystanków stanowiących swoiste rozdziały opracowania.
Źródło: http://www.wincantonwindow.co.uk/carymoor-environment-centre-intro.htm
Odcinki trasy wymagające wysiłku fizycznego i znacznego skupienia uwagi należy sytuować na początku trasy. The Hillside Environmental Educa[on Park Źródło: hjp://ecohusky.uconn.edu/development/heep.html Źródło: hjp://www.epa.gov/superfund/programs/recycle/ aciviies/educaion.htmlarkansas
Jeśli ścieżka ma mieć charakter edukacyjny, powinno się opracować w trakcie planowania zakres treści, które mogą być przekazane podczas wędrówki poprzez scenariusz metodyczny zawierający zadania do wykonania, cele, które powinny zostać osiągnięte w procesie edukacji, elementy zagospodarowania towarzyszące ścieżce itd.
Marysville Źródło: hjp://www.atasteojravelblog.com/a- weekend- in- marysville/
O optymalności wyboru koncepcji ścieżki decydują: Środowisko, Środki dysponowane (np. finanse, narzędzia, kadra), Potencjalni odbiorcy. Barycz Źródło: hjp://www.ekocentrum.krakow.pl/584,a,czysta- akcja.htm
Zasady konstruowania informacji dotyczących środowiska (J. Gil- Śleboda 2003) traktować czytelnika jako potencjalnego miłośnika przyrody; jednak pamiętać o tym, ze nie jest on fachowcem (stosować ogólnie zrozumiałe zwroty i pojęcia, by informacje były jasne i zrozumiałe); nie pisać o tym, czego nie ma, czego nie można sprawdzić na miejscu; unikać nadmiaru słów (ok. 100 słów wystarczy), stosować zdania o różnej długości, ale nie dłuższe niż 25 wyrazowe; unikać nadmiaru przymiotników; stosować zaimki osobowe (Ty, dla Ciebie, Tobie); używać czasowników w stronie czynnej a nie biernej;
unikać słów o wymowie pejoratywnej; wydawać kategoryczne polecenia tylko tam, gdzie to jest naprawdę niezbędne; zachęcać czytelnika do współdziałania: zaobserwuj, podejdź, nie płosz; nawet w tytule tablicy zadawać pytania; traktować własne okolice jako coś niepowtarzalnego; nadawać tekstom indywidualny charakter; po napisaniu tekstu dać go do recenzji niezależnemu czytelnikowi, odczekać parę dni przeczytać tekst ponownie, być może uda się go skrócić albo zmienić; konsultować kształt i wygląd tablic z plastykiem.
Balin Źródło: hjp://prime.pl/biuro- prasowe/na- ekologicznej- sciezce- w- balinie/?lang=pl
Źródło: hjp://digart.img.digart.pl/data/img/vol1/43/81/miniaturki400/6077306.jpg Źródło: hjp://grafik.rp.pl/grafika2/419230,430189,16.jpg
Fot. W. Woźniak Fot. P. Gębski Jacek Kiliński WRONy