PROGRAM SZKOLEŃ DLA ANIMATORÓW



Podobne dokumenty
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

DORADZTWO ZAWODOWE PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH

Tabela 2. Struktura i zakres treści programów modułowych umożliwiających prowadzenie szkoleń z wykorzystaniem e-learningu

PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH

AKTYWNE FORMY ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PRACA SOCJALNA

1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)

POWIATOWY URZĄD PRACY W RADOMIU

R E G U L A M I N. Szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy realizowanego. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnowie

Na potrzeby realizacji projektu Aktywny Student - Aktywny Absolwent

PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA Basis of organization and management. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W, 1S

PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA BEZROBOCIU, PROMOCJI ZATRUDNIENIA ORAZ AKTYWIZACJI LOKALNEGO RYNKU PRACY - DO 2020 ROKU.

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

KARTA PRZEDMIOTU 11. CELE PRZEDMIOTU: Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA WIEDZA

POWIATOWY URZĄD PRACY W RADOMIU

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Fundacja Inkubator w Łodzi, ul. Piotrkowska 114,

SZKOLENIE : Grupowe poradnictwo zawodowe i warsztaty aktywizacyjne w praktyce

Zarządzanie strategiczne STRATEGIC MANAGEMENT

3. Chorzy psychicznie, w rozumieniu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Aktywne poszukiwanie pracy. Asertywność

- Zawarcie umowy rachunku bankowego. - Pozostałe obowiązki rejestracyjne przedsiębiorcy

KARTA KURSU. Komunikacja interpersonalna. Interpersonal communication. Podstawy przedsiębiorczości szkoła ponadgimnazjalna

Studia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia. Specjalność: Ekonomia Menedżerska

Powiatowy Urząd Pracy w Chełmie

PODYPLOMOWE STUDIA MENEDŻERSKIE

DORADZTWO ZAWODOWE. Strona1. Doradztwo zawodowe

Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzisku Mazowieckim w miesiącu grudniu 2008r. zakończył realizację projektu: Wykorzystaj Szansę

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu. 3. Bilans punktów ECTS

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12

Sylabus przedmiotowy. Wydział Zamiejscowy Pomerania w Kościerzynie

PROGRAMY ZAJĘĆ WYKŁADY I ĆWICZENIA PRZEDMIOT: PRZYWÓDZTWO W ZARZĄDZANIU

Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Instytut Przedsiębiorczości. Zarządzanie strategiczne

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PROGRAM SZCZEGÓŁOWY STUDIÓW PODYPLOMOWYCH PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA

( POMYSŁ WŁASNY ZGODNY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH I GIMNAZJÓW)

OFERTA SZKOLEŃ BIZNESOWYCH

Komunikowanie i zarządzanie w społeczeństwie informacyjnym : wybrane zagadnienia / red. Lesław H. Haber. Kraków, Spis treści

Psychologia w indywidualnej organizacji toku studiów

Wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela W formie pracy samodzielnej

Psychologia. Studia stacjonarne jednolite magisterskie Psychologia biznesu. NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE STATUS MODUŁU PUNKTY ECTS LICZBA GODZIN

E1A_U09 E1A_U18 E1A_U02 E1A_U07 E1A_U08 E1A_U10 E1A_U02 E1A_U07

PORADNICTWO GRUPOWE - I KWARTAŁ 2015 R. C I ip K Z BYDGOSZCZ

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI Human Resources Management. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 1W, 1Ćw PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Plan doradztwa zawodowego w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Żorach w roku szkolnym 2015/2016

Praktyki zawodowe na kierunku TERAPEUTA ZAJĘCIOWY

Szanowni Państwo. NOWOŚĆ: Superwizja Trening umiejętności interpersonalnych Treningu umiejętności komunikacyjnych

ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE

Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Miejsce odbywania zajęć: Poznań, ul. Kościelna 37

PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 1 im. Noblistów Polskich w ELBLĄGU

Z-EKO-030 Zarządzanie strategiczne STRATEGIC MANAGEMENT. Ekonomia. I stopień. Ogólnoakademicki

INFORMACJA O REALIZACJI PROJEKTU SYSTEMOWEGO pt. Program aktywizacji społeczno-zawodowej bezrobotnych w gminie Budry w 2010 roku

KARTA PRZEDMIOTU. Komunikacja społeczna B5

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Turystyka i Rekreacja Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomi, Turystyce i Rekreacji

PROGRAM SZKOLENIA W KLUBIE PRACY opracowanie E. Liwosz, M. Nowak, K. Pankiewicz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 2009 r.

PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK Załącznik Nr 1 do Uchwały nr III/18/15 Rady Gminy Gnojnik z dnia 30 stycznia 2015 r.

Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

Załącznik nr 1 do Specyfikacji. tel faks ops@rzekun.

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy organizacji i zarządzania

STUDIA PODYPLOMOWE. Administrowanie kadrami i płacami (miejsce:wrocław) Komunikacja społeczna i public relations (miejsce: Wrocław)

Tematyka szkoleń w ramach Programu Biblioteka

KARTA PRZEDMIOTU. Organizacja i Zarządzanie B7

Rekrutacja w roku akademickim 2014/2015

AKTYWNE FORMY ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH

Udział w ćwiczeniach: 30h Realizacja projektu: 5h Przygotowanie do kolokwiów: 15 Przygotowanie do egzaminu: 15 Konsultacje :5

Rekrutacja w roku akademickim 2015/2016

Podstawy negocjacji i mediacji

Opis. Brak wymagań wstępnych. Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć

DOLNOŚLĄSKA AKADEMIA KADR szkolenia tematyczne

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2010/2011

Podstawy negocjacji i mediacji

OFERTA DLA BIZNESU. I. Ustawa o cudzoziemcach - aspekty prawne zatrudniania cudzoziemców

Ekonomia w zakresie nauk o zarządzaniu

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Poziom 5 EQF Starszy trener

studiów MEDIACJE TR/2/PP/MED 7 3

Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej

szczegóły przedmiotu liczba godzin zaliczenia ECTS forma E Zal. razem po 1 semestrze: (w tym 4 learning) p.

studiów PODSTAWY ZARZĄDZANIA TR/1/PP/ZARZ 12 4

Program zajęć z zakresu doradztwa zawodowego realizowanego w ramach projektu Na kryzys światowy SZOK zawodowy

Warsztat GUIDE ME! 8 9 października 2010r. w Łodzi

PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

Poradnictwo zawodowe - opis przedmiotu

Organizacja i zarządzanie w sporcie Kod przedmiotu

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. II rok. Formy prowadzenia zajęć Wykłady 10, Seminaria 20, Ćwiczenia 20,

Psychologia kliniczna i psychoterapia

Tematyka szkoleń w ramach Programu Biblioteka

Podsumowanie projektu. Efektywny rozwój aktywnej integracji w gminie Ożarowice

BANK PROGRAMÓW ZAJĘĆ AKTYWIZACYJNYCH W KLUBIE PRACY

Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI a polityka integracji społecznej

Psychologia Studia stacjonarne jednolite magisterskie. Psychologia biznesu i coaching

Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)

Psychologia. w indywidualnej organizacji toku studiów. Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Psychologia biznesu i coaching

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Kierowanie zespołami ludzkimi Kod przedmiotu

SZKOLENIA DOSKONALĄCE KOMPETENCJE DOT. WDROŻENIA DANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ INNOWACYJNYCH

OFERTA ZAJĘĆ GRUPOWYCH ORGANIZOWANYCH PRZEZ CENTRUM INFORMACJI I PLANOWANIA KARIERY ZAWODOWEJ W ŁODZI W I KWARTALE 2013 ROKU

Transkrypt:

PROGRAM SZKOLEŃ DLA ANIMATORÓW W RAMACH PROJEKTU PARTNERSTWO NA RZECZ AKTYWIZACJI ZAWODWEJ ANIMATOR Łącznie 600 godzin MODUŁY SZKOLENIOWE: I. Wprowadzenie do Projektu ANIMATOR 20 godzin II. Psychologia z elementami socjologii -150 godzin III. Praca socjalna z elementami pedagogiki (społecznej) -40 godzin IV. Rynek pracy -120 godzin V. Aktywne metody poszukiwania pracy -30 godzin VI. Ekonomia i przedsiębiorczość -120 godzin VII. Szkolenia informatyczne -120 godzin 1

I. Wprowadzenie do Projektu ANIMATOR 1. Prezentacja Partnerstwa ANIMATOR 2. Wprowadzenie do tematyki funduszy strukturalnych Wyjaśnienie podstawowych zagadnień związanych z tematem funduszy strukturalnych Dostępne w Polsce fundusze UE 3. Europejski Fundusz Społeczny Czym jest EFS? Rodzaje i zakres potencjalnych projektów w ramach EFS SPO RZL, ZPORR Zasady finansowania działań i projektów Kwalifikowalność kosztów Gdzie i kiedy moŝna składać Wnioski aktualnie ogłoszone konkursy 4. Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL Cele, zasady, tematy i Działania EQUAL Partnerstwo na Rzecz Rozwoju organizacja, cechy działania, zasady ZaangaŜowanie grup dyskryminowanych Współpraca ponadnarodowa Mainstreaming Zasady promocji EFS i EQUAL 5. Partnerstwo Na Rzecz Aktywizacji Zawodowej ANIMATOR Geneza Projektu ANIMATOR Cele i idea Projektu Struktura organizacyjna, regulamin i sposób podejmowania decyzji Zakres terytorialny Projektu Skład Partnerstwa i omówienie poszczególnych Partnerów oraz ich zadań w Projekcie Beneficjenci Ostateczni grupy docelowe projektu Główne działania prowadzone w ramach Projektu Zakładane rezultaty Projektu Zakres obowiązków i odpowiedzialności Animatora 2

6. Podsystem monitorowania Europejskiego Funduszu Społecznego Czym jest PEFS? Formularz PEFS jakie dane naleŝy zbierać? 7. Współpraca Ponadnarodowa Umowa TCA I ROMA Umowa TCA II PEGASES Współpraca Ponadnarodowa Umowa TCA III NOVA 3

II. Psychologia z elementami socjologii Cele szkolenia: uświadomienie sobie swoich mocnych stron; uświadomienie sobie przeŝywanych emocji i ich odbioru przez innych; udoskonalenie umiejętności porozumiewania się, współpracy i budowania relacji międzyludzkich; ukształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów interpersonalnych z wykorzystaniem negocjacji; opanowanie technik zachowań asertywnych; nabycie umiejętności planowania kariery zawodowej w oparciu o zidentyfikowane zasoby własne oraz konstruowania IPD; nabycie umiejętności stymulowania bezrobotnych do efektywnego działania i podejmowania właściwych decyzji zawodowych; pobudzenie zdolności kreatywnego myślenia i twórczej postawy wobec sytuacji zadaniowych; opanowanie technik radzenia sobie ze stresem; przygotowanie do pracy z grupą. poznanie teoretycznych zagadnień związanych z funkcjonowaniem i prowadzeniem grupy, w tym szczególnie: dynamiki grupy, ról podejmowanych przez uczestników, trudnych sytuacji w przebiegu procesu grupowego zaznajomienie uczestników kursu z problematyką stresu - podstawy problematyki stresu, w tym sytuacje wywołujące stres, sposoby reakcji w sytuacji stresu, mechanizmy radzenia sobie ze stresem i poznają róŝnorodne metody radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Tematy szkolenia: 1. Trening rozwoju osobistego Zajęcia integracyjne Poczucie własnej wartości WyraŜanie emocji i uczuć 4

Planowanie Ŝycia 2. Trening kompetencji społecznych Rodzaje komunikacji - łańcuch komunikacyjny Preferowany system reprezentacji sensorycznej NLP Poziomy komunikacji wg analizy transakcyjnej Techniki aktywnego i biernego słuchania Bariery w komunikacji Zasady budowania informacji zwrotnej 3. Konflikty i sposoby ich rozwiązywania Rodzaje konfliktów Fazy rozwoju konfliktu Przesłanki konstruktywnego rozwiązywania konfliktów Sposoby rozwiązywania konfliktów Metoda Daniela Dana 4. Zasady i przebieg negocjacji Style negocjacji Warunki konstruktywnej negocjacji Niezbędne umiejętności negocjacyjne Role uczestników negocjacji stół króla Artura Fazy negocjacji 5. Trening asertywności Kategorie zachowań interpersonalnych Mapa asertywności Czynniki utrudniające bycie asertywnym Prawa Fensterheima Praktyczne wykorzystanie zachowań asertywnych 6. Psychologiczne aspekty rozwoju zawodowego człowieka. Kariera zawodowa. Rozwój zawodowy człowieka fazy rozwoju Atuty osobiste przydatne w pracy zawodowej /cechy osobowościowe predysponujące do wykonywania określonych zawodów/; Własna hierarchia wartości jako wyznacznik motywacji do pracy; Dotychczasowe osiągnięcia Ŝyciowe; Korzystanie z uniwersalnych umiejętności w kierunkowym szkoleniu 5

zawodowym; 7. Zasady konstruowania Indywidualnego Planu Działania Analiza potrzeb Indywidualna ocena zawodowa Etapy konstruowania IPD 8. Psychologiczne aspekty doradztwa personalnego Sposoby przekazywania informacji na temat zawodów; Źródła informacji o zawodach; Klasyfikacja zawodów wg typów relacji; Zasady przeprowadzania badań diagnostycznych /predyspozycje kluczowe/; Konfrontowanie oczekiwań beneficjenta wobec swojej przyszłości zawodowej z jego moŝliwościami psychofizycznymi; Zasady przeprowadzania rozmowy doradczej; Planowanie kariery zawodowej formułowanie celów Ŝyciowych, własnego systemu wartości i oczekiwań wobec Ŝycia; Umiejętność dokonywania wyborów i podejmowania decyzji. 9. Trening myślenia twórczego Style myślenia wg de Bono; Techniki stymulacji myślenia twórczego: Operacje intelektualne myślenia twórczego; Strategia Disney`a 10. Zasady pracy z grupą Cele grupy Normy grupy Role podejmowane przez uczestników grupy Fazy rozwoju procesu grupowego Sytuacje trudne Zasady skutecznego prowadzenia grupy Cechy osobiste lidera grupowego 11. Stres i sposoby radzenia sobie z nim Rodzaje stresorów Sposoby reakcji na stres 6

Techniki radzenia sobie ze stresem Opracowanie własnego planu działania w sytuacji stresu Metody i formy prowadzenia zajęć: praca w parach, w małych grupach, indywidualna, zespołowa metody aktywizujące /burza mózgów, scenki, psychodramy/, dyskusja, miniwykład. Sposób sprawdzania zdobytej wiedzy: testy, ocena sposobu wypełnienia kwestionariuszy i innych materiałów osobo poznawczych, ocena sposobu praktycznego rozwiązania sytuacji konfliktowej, ocena umiejętności wykorzystywania w praktyce poznanych technik, sposób wykonania ćwiczenia po zakończeniu jednostki tematycznej, ocena umiejętności posługiwania się technikami negocjacyjnymi w ćwiczeniach, praktyczne rozwiązywanie sytuacji trudnych w relacjach interpersonalnych, ocena sporządzonego IPD, praktyczne sprawdziany umiejętności prowadzenia zajęć grupowych. 7

III. Praca socjalna z elementami pedagogiki (społecznej) Cele szkolenia: W zakresie pracy socjalnej: dostrzec róŝnicę między tradycyjnym i aktualnym modelem pracy socjalnej, wykorzystać w praktyce zasady diagnozy problemów, dostrzegać znaczenie tworzenia sieci usług socjalnych współpracując z róŝnymi instytucjami, organizacjami i specjalistami obecnymi w społeczności lokalnej, zaktywizować klienta do samodzielnego działania. W zakresie pedagogiki: omówić podstawowe pojęcia z zakresu pedagogiki ogólnej oraz pedagogiki społecznej, wskazać relacje pomiędzy pedagogiką ogólną, społeczną i pracą socjalną, dostrzec czynniki wspomagające i ograniczające jakość społecznego funkcjonowania jednostek, grup, środowisk, docenić znaczenie zasobów tkwiących w jednostkach i uwzględniać je w podejmowanych działaniach wychowawczych, dobrać metody i formy oddziaływań wychowawczych uwzględniając zróŝnicowane problemy i sytuacje Ŝyciowe klientów celem prowadzenia właściwego poradnictwa i doradztwa. Tematy szkolenia: 1. Praca socjalna jako celowe działanie: istota i zakres pojęcia praca socjalna, praca socjalna jako proces rozwiązywania problemów, modele interwencji socjalnej, praca socjalna jako działalność indywidualna i zespołowa, moŝliwości realizacyjne po reformie ustrojowej z 1999 r. / nowe zadania, kompetencje, instytucje/. 2. Profesjonalizacja pomocy społecznej: 8

szkoły pracowników socjalnych, zastosowanie diagnozy indywidualnej i społecznej, wywiad środowiskowy, koncepcja państwa opiekuńczego, osiągnięcia w dziedzinie opieki i pomocy społecznej w Polsce i na świecie. 3. Osobowy i środowiskowy wymiar pracy socjalnej: pierwszy kontakt z klientem elementy komunikacji werbalnej i niewerbalnej, zasady organizacji spotkania, wykorzystanie elementów środowiska do wprowadzania zmian, stymulacja rozwoju jednostki i środowiska. 4. Praca socjalna w róŝnych sytuacjach Ŝyciowych: ratownictwo pomoc w sytuacji kryzysu, opieka charakter i funkcja, pomoc zadania i ich realizacja. 5. Metody zbierania informacji o człowieku: obserwacja przedmiot, cechy, rodzaje, uŝyteczność w pracy socjalnej, rozmowa i wywiad funkcja, sposób i zasady prowadzenia, znaczenie dla pracy z podopiecznym, diagnoza społeczna, analiza i synteza informacji, które pochodzą z róŝnych źródeł. 6. Przedmiot i zadania pedagogiki oraz pedagogiki społecznej: pedagogika społeczna jako dyscyplina pedagogiki ogólnej, podstawowe pojęcia pedagogiki ogólnej i społecznej. 7. Środowisko jako zespół czynników współwyznaczających rozwój jednostki: pojęcie środowiska, typologia środowisk, pomiar środowiska, diagnoza warunków środowiskowych, środowiskowe zagroŝenia rozwoju i egzystencji człowieka. 8. Specyfika oddziaływań wychowawczych związanych ze środowiskiem pracy: praca jako czynnik rozwoju i aktywności, funkcje zakładu pracy, wychowawcze aspekty pracy podmiotowość, intelektualizacja, humanizacja, kultura pracy, wypalenie zawodowe istota, charakterystyczne symptomy, profilaktyka. 9

9. Społeczny sens kształcenia ustawicznego: tradycyjne ujęcie oświaty dorosłych, nowe strategie tworzenia systemu kształcenia ustawicznego. Metody i formy prowadzenia zajęć: wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, metoda seminaryjna, dyskusja dydaktyczna, metoda przypadków. 10

IV. Rynek pracy Celem szkolenia jest przybliŝenie animatorom podstawowych pojęć i informacji na temat rynku pracy, uwarunkowań społeczno-gospodarczych mających wpływ na zjawisko bezrobocia, zmian zachodzących na rynku krajowym, regionalnym, lokalnym - w tym takŝe w odniesieniu do rynku pracy krajów UE,zapoznanie z kierunkami oddziaływania państwa na krajową politykę rynku pracy w powiązaniu z Europejską Strategią Zatrudnienia, przygotowanie animatorów do udzielania pomocy i informacji związanych z poszukiwaniem ofert pracy na polskim rynku pracy oraz poza nim, praktyczne przygotowanie do nabycia umiejętności aktywnego i samodzielnego poruszania się po rynku pracy oraz diagnozowania problemów zawodowych osób bezrobotnych, a takŝe podejmowania działań w celu ich rozwiązywania. Animatorzy otrzymają niezbędną wiedzę na temat umiejętnego, samodzielnego poruszania się po rynku pracy w kraju i za granicą. Tematy szkolenia: 1. Zasady funkcjonowania rynku pracy w Polsce i za granicą. zapoznanie animatorów z podstawowymi pojęciami dot. rynku pracy, zmian zachodzących na rynku, złoŝoności zjawiska bezrobocia w Polsce i jego negatywnego oddziaływania, uwarunkowaniami prawnymi, społeczno -gospodarczymi rynku pracy w okresie przemian gospodarczych, przybliŝenie krajowej polityki rynku pracy w powiązaniu z Europejską Strategią Zatrudnienia, działania i instrumenty wykorzystywane w kraju przy rozwiązywaniu problemów dot. zatrudnienia i bezrobocia, w tym przy pomocy środków z Funduszu Pracy i EFS, przybliŝenie zasady swobodnego przepływu pracowników oraz moŝliwości podejmowania legalnego zatrudnienia w krajach UE, ocena aktywności zawodowej osób bezrobotnych oraz sytemu pomocy świadczonej przez publiczne słuŝby zatrudnienia oraz instytucje i organizacje 11

zobowiązane do świadczenia róŝnego rodzaju wsparcia na rzecz osób zagroŝonych marginalizacją społeczno-zawodową. 2. Kierunki rozwoju rynku pracy. tendencje zachodzące na krajowym rynku pracy oraz rynku pracy w krajach UE, znaczenie i wpływ globalizacji oraz gospodarki opartej na wiedzy w zmian dokonujących się na nowoczesnym rynku pracy, prozatrudnieniowe programy rynku pracy, znaczenie wsparcia władz samorządu województwa, powiatu i gminy w rozwiązywaniu problemów bezrobocia, zmiany w zakresie popytu na kwalifikacje i umiejętności zawodowe na regionalnym i lokalnym rynku pracy, działania na rzecz ograniczania zatrudnienia na czarno, tworzenia nowych miejsc pracy, rozwój sektora MŚP, podnoszenie jakości i poziomu usług świadczonych przez publiczne słuŝby zatrudnienia, rola i znaczenie współpracy partnerów rynku pracy przy rozwiązywaniu problemów związanych z zatrudnieniem i bezrobociem. 3. Instytucje rynku pracy. przybliŝenie prawnych rozwiązań dot. zadań i kompetencji organów i instytucji odpowiedzialnych za politykę rynku pracy na szczeblu krajowym, regionalnym, powiatowym, prezentacja publicznych i niepublicznych instytucji zajmujących się usługami na rzecz osób bezrobotnych, działania i programy realizowane na terenie województwa, ocena ich przydatności w procesie aktywizacji społeczno zawodowej osób w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, nowe formy i metody wykorzystywane w procesie aktywizacji zawodowej osób zagroŝonych długotrwałym bezrobociem, marginalizacją społeczno -zawodową wolontariat, spółdzielnie socjalne, znaczenie kształcenia ustawicznego w dostosowywaniu się do potrzeb na rynku pracy, pracodawca na lokalnym rynku pracy jego oczekiwania i wymagania względem kandydatów na pracowników. 4. Regulacje prawne rynku pracy. ustawodawstwo polskie regulujące problematykę rynku pracy, w tym ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, regulacje Wspólnotowe związane z tą problematyką, 12

priorytety i zasady obowiązujące przy realizacji zadań państwa w zakresie zatrudniania, pośrednictwa pracy krajowego i międzynarodowego, równość szans w dostępie do rynku pracy, Europejskie SłuŜby Zatrudnienia i ich znaczenie w procesie poszukiwania pracy, rola i zadania policji legalności zatrudnienia, migracje zarobkowe zasady dostępu do rynku pracy w krajach UE 5. MoŜliwości uczestnictwa w programach pro-zatrudnieniowych. prezentacja programów specjalnych realizowanych przez publiczne słuŝby zatrudnienia na rzecz osób z grup szczególnie zagroŝonych marginalizacją społeczno-zawodową, działania i przedsięwzięcia instytucji i organizacji pozarządowych na rzecz osób z grup szczególnego ryzyka, programy i działania realizowane na terenie regionu przy wsparciu środków z EFS w ramach ZPORR i SPO RZL, baza danych o programach, moŝliwości uzyskiwania informacji w tym zakresie oraz udziału w ich realizacji. 6. Diagnozowanie potrzeb zatrudnieniowych na lokalnym rynku pracy. przygotowanie animatorów do umiejętnego poszukiwania informacji o zmianach zachodzących na wojewódzkim i lokalnym rynku pracy, analizowania w oparciu o informacje przekazywane w środkach masowego przekazu gdzie i kiedy mogą pojawić się potrzeby kadrowe (np. inwestycje infrastrukturalne), przygotowanie do wywiadu i pracy z osobą mającą trudności w sprecyzowaniu swoich kwalifikacji i umiejętności zawodowych, prawidłowego weryfikowania informacji o poziomie kwalifikacji zawodowych, sytuacji rodzinnej, doświadczeniu zawodowym itd. wykorzystywanie informacji o oczekiwaniach pracodawców względem kandydatów do pracy, przygotowanie do podejmowania współpracy z przedstawicielami róŝnych instytucji, organizacji, jednostek samorządu powiatu, gminy itp. w celu zgromadzenia informacji o ofertach pracy, programach na rzecz osób pozostających bez pracy, instrumentach rynku pracy. 7. Wybrane aspekty prawne dot. zasad zatrudnienia w Polsce w oparciu o Kodeks pracy. 13

przekazanie najwaŝniejszych informacji o rodzajach umów, świadczeniach przysługujących z tytułu pracy, obowiązkach pracownika i pracodawcy, uprawnień dot. kobiet, osób niepełnosprawnych, osób zatrudnianych w niepełnym wymiarze czasu pracy, przykłady nieprawidłowości i uchybień występujących u nierzetelnych pracodawców, łamanie przepisów prawnych dot. bhp i p.poŝ, wydawaniu dokumentów po zakończeniu stosunku pracy, informacje o obowiązku ubezpieczenia pracownika, odprowadzaniu składek itd. Metody i formy prowadzenia zajęć: wykład połączony z prezentacją oraz konkretnymi przykładami, analizą przypadków, warsztatami praktycznymi, w trakcie wykładu prowadzona będzie dyskusja merytoryczna z uczestnikami, przewidziana jest moŝliwość zadawania pytań, przedstawiania własnych uwag i opinii itp. 14

V. Aktywne metody poszukiwania pracy Cele szkolenia: przybliŝenie animatorom podstawowych pojęć i informacji na temat rynku pracy, uwarunkowań społeczno-gospodarczych mających wpływ na zjawisko bezrobocia, zmian zachodzących na rynku krajowym, regionalnym, lokalnym - w tym takŝe w odniesieniu do rynku pracy krajów UE,zapoznanie z kierunkami oddziaływania państwa na krajową politykę rynku pracy w powiązaniu z Europejską Strategią Zatrudnienia, przygotowanie animatorów do udzielania pomocy i informacji związanych z poszukiwaniem ofert pracy na polskim rynku pracy oraz poza nim. Tematy szkolenia: Praktyczne przygotowanie animatorów do umiejętnego wskazywania źródeł poszukiwania informacji o ofertach pracy, planowania działań w tym zakresie, wykorzystywania róŝnorodnych metod i form nawiązywania kontaktów z pracodawcą na lokalnym i wojewódzkim rynku pracy, Przedstawienie głównych błędów popełnianych w procesie poszukiwania pracy, Dostarczenie wiedzy na temat segmentacji rynku pracy, właściwego przygotowania się do rozmowy z pracodawcą (duŝym, małym), przygotowania dokumentów takich jak CV, list motywacyjny, rekomendacje, Korzystanie z publicznych słuŝb zatrudnienia i niepublicznych agencji zatrudnienia dot. ofert pracy, w tym poprzez EURES, Przygotowanie animatorów do wypełniania roli opiekuna i doradcy względem osoby potrzebującej pomocy. Metody i formy prowadzenia zajęć: wykład połączony z prezentacją oraz konkretnymi przykładami, w trakcie wykładu prowadzona będzie dyskusja merytoryczna z uczestnikami, moŝliwość zadawania pytań, przedstawiania własnych uwag i opinii itp. 15

VI. Ekonomia i przedsiębiorczość Cele szkolenia: Celem szkolenia z zakresu ekonomii i przedsiębiorczości jest zapoznanie Animatorów z podstawowymi zagadnieniami funkcjonowania gospodarki rynkowej. Poprzez zajęcia wykładowe, maja oni nabyć niezbędną wiedzę dla płynnego poruszania się na rynku pracy, którego podstawowymi trzonami są przedsiębiorstwa. Zagadnienia realizowane w formie warsztatowej i ćwiczeniowej, mają na celu praktyczne zastosowanie nabytej wiedzy oraz powinny wspomóc rozwój praktycznych umiejętności potrzebnych do prawidłowej oceny i uczestnictwa w rynku pracy. Animatorzy ponadto powinni nabyć umiejętności związane z analizą, diagnozą oraz kreowaniem prawidłowych reakcji na zmiany gospodarki w obszarze funkcjonowania przedsiębiorstw. Tematy szkolenia: 1. Podstawy zarządzania Proces, funkcje i umiejętności zarządzania definicja pojęć: organizacja, struktura, zarządzanie, kierowanie; funkcje zarządzania; definicja menedŝera (lidera, kierownika), podstawowe umiejętności i role; Przedsiębiorstwo i jego otoczenie jako obiekt zarządzania definicja przedsiębiorstwa; identyfikacja otoczenia; nowoczesne sposoby zarządzania przedsiębiorstwem Planowanie wizja, misja i cele przedsiębiorstwa; planowanie strategiczne a zarządzanie strategiczne planowanie operacyjne; model planowania operacyjnego, programy, projekty, procedury; funkcje planowania; cechy dobrych planów; 16

Elementy zarządzania strategicznego istota zarządzania strategicznego; etapy procesu zarządzania strategicznego; strategia przedsiębiorstwa; metody scenariuszowe; analiza 5 Sił wg M. Portera; analiza potencjału przedsiębiorstwa; analiza SWOT; Metody planowania i kontroli Struktura Podziału Pracy (WBS SPP) Wykresy sieciowe (CPM/PERT) Harmonogramy K. Adamieckiego i H. Gantt`a Proces decyzyjny podział decyzji; proces decyzyjny; Organizowanie istota procesu organizowania i struktury organizacyjnej; rodzaje struktur organizacyjnych; zasady budowy nowoczesnych struktur organizacyjnych Motywowanie definicja motywowania; tradycyjne koncepcje motywowania pracowników: treści, procesu, wzmocnienia (Maslow, ERG, Herzberg); style przywódcze (Lewin, Blake-Mouton, Tannenbaum-Schmidt, Hersey-Blanchard, Fiedler); Kontrolowanie istota kontroli; cel, znaczenie i zakres kontroli; etapy procesu kontroli; formy kontrolowania 2. Biznes plan Istota i cel biznes planu. Rodzaje zastosowania istota biznes planu; 17

cel sporządzania biznes planu; zakres zastosowań biznes planu; pomysł na działalność gospodarczą a biznes plan; Ogólne zasady planowania istota i konieczność planowania; podstawy formułowania załoŝeń planistycznych; zasady planowania; metody oceny planu; Konstrukcja i zawartość merytoryczna biznes planu układ i treść biznes planu; znaczenie i współzaleŝność komponentów biznes planu; prezentacja case-studies; ćwiczenia praktyczne w konstruowaniu biznes planu; ZałoŜenia marketingowe biznes planu produkt i jego cechy; określenie rynku zbytu i potencjalnego popytu; moŝliwości sprzedaŝy a potencjał ekonomiczno-finansowy podmiotu gospodarczego; analiza otoczenia gospodarczego w układzie: dostawcy - zaopatrzenie - kooperacja; analiza konkurencji; wybrane etapy analizy SWOT; analiza perspektyw rozwoju danego segmentu rynku; ZałoŜenia finansowe biznes planu finansowe konsekwencje załoŝeń marketingowych; źródła finansowania przedsięwzięcia; nakłady inwestycyjne; przychody ze sprzedaŝy; koszty działalności operacyjnej; koszty finansowe; wynik finansowy; wstęp do analizy struktury majątkowej i kapitałowej podmiotu gospodarczego; kapitał obrotowy; 18

obsługa zadłuŝenia; płynność finansowa; Sporządzanie prognoz finansowych na potrzeby biznes planu prognoza przychodów metody kalkulacji; prognoza kosztów przedsięwzięcia metody kalkulacji; zastosowanie arkusza kalkulacyjnego jako narzędzia do sporządzania prognoz; rozliczenie spłaty zadłuŝenia finansującego przedsięwzięcie; prognozy finansowe a sprawozdania finansowe; zasady oceny prognoz finansowych; memoriałowe i kasowe ujęcie prognozowania; Konstrukcja sprawozdań finansowych w biznes planie sporządzanie rachunku zysków i strat; projekcja bilansu; rachunek przepływów pienięŝnych; wykorzystanie narzędzi analitycznych na podstawie sprawozdań finansowych; wskaźniki finansowe; metody oceny efektywności przedsięwzięć projekcja bilansu; rachunek przepływów pienięŝnych; wykorzystanie narzędzi analitycznych na podstawie sprawozdań finansowych; wskaźniki finansowe; metody oceny efektywności przedsięwzięć Analiza case-studies prezentacja opracowanych biznes planów i skutków ich realizacji; projekcja bilansu; rachunek przepływów pienięŝnych; wykorzystanie narzędzi analitycznych na podstawie sprawozdań finansowych; wskaźniki finansowe; metody oceny efektywności przedsięwzięć 3. Ekonomia Podstawowe pojęcia współczesnej ekonomii ekonomia jako nauka; gospodarka w rozumieniu lokalnym, krajowym i globalnym; 19

Popyt i podaŝ jako czynniki współczesnego rynku pojęcie popytu i podaŝy; determinanty popytu i podaŝy; równowaga rynkowa; analiza krzywych popytu i podaŝy; pojęcie elastyczności; cena; Wprowadzenie do mikroekonomii produkcja i jej czynniki; koszty; analiza popytowo-podaŝowa; konkurencja; cykl Ŝycia produktu; Wprowadzenie do makroekonomii pojęcie okręŝnego obiegu dochodów; inflacja i bezrobocie; rachunek dochodu narodowego; inwestycje; handel zagraniczny; rozwój i wzrost gospodarczy. 20

VII. Szkolenia informatyczne Cele szkolenia: Zdobycie kluczowych wiadomości poprawiających orientację w środowisku informatycznym, usystematyzowanie wiedzy w zakresie pakietu Office, łatwiejsze dostosowanie się do wymogów rynku pracy, zwiększenie efektywności i wydajności na swoim stanowisku pracy. Tematy szkolenia: 1. Obsługa Internetu i Poczty elektronicznej Historia Internetu, struktura sieci Strony WWW Posługiwanie się przeglądarką Sposoby wyszukiwania informacji Poczta internetowa Konfiguracja klienta poczty- Outlook Express Wysyłanie i odbieranie wiadomości Wiadomości z załącznikami KsiąŜka adresowa 2. Obsługa programu Word Wprowadzenie do pakietu Office Podstawowe funkcje programu Otwieranie i zamykanie dokumentu Formatowanie dokumentu Tworzenie tabel Formatowanie tabel Wstawianie grafiki Kopiowanie i przenoszenie elementów dokumentu Zapisywanie dokumentów na dysku 3. Obsługa programu Excel 21

Terminologia stosowana w programie Excel Otwieranie i zamykanie skoroszytu Poruszanie się po arkuszu Wprowadzanie danych Formatowanie danych Przenoszenie i kopiowanie komórek Konstruowanie tabelek Wstawianie dodatkowych komórek Zmiana szerokości kolumn i wysokości wierszy Zapisywanie arkuszy kalkulacyjnych na dysku 4. Obsługa programu Power Point Pojęcia i terminy Uruchomienie programu Power Point Pulpit Nowa prezentacja Zapisywanie prezentacji Praca nad tekstem Dodawanie wykresu do slajdu Grafika Dodawanie dźwięku i filmu Pokaz slajdów 22

LITERATURA Psychologia z elementami socjologii 1) Corey Mariana, Corey Gerald, (1995): Grupy. Zasady i techniki grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości 2) de Bono Edward, (1995): Naucz się myśleć kreatywnie. Warszawa: Prima 3) Dobre praktyki, (2005); Warszawa: Wydawnictwo PARP 4) Eicher James, (1995): Sztuka komunikowania się. Łódź: Wydawnictwo Ravi 5) Fijewska - Król Maria, (2004): Stanowczo, łagodnie, bez lęku. Warszawa: Intra 6) Fijewski Piotr, (1993): Jak rozwinąć skrzydła. Warszawa: Intra 7) Fisher Roger, Ury William, (1994): Dochodząc do tak. Warszawa: PWE 8) Gałdowa Anna /red/, (1995): Wybrane koncepcje osobowości. Kraków UJ. 9) Goleman D., (1999): Inteligencja emocjonalna w praktyce. Poznań: Media Rodzina 10) Grzesiuk Lidia, (1994): Studia nad komunikacją interpersonalną. Warszawa 11) Grzesiuk Lidia, Trzebińska Ewa, (1978): Jak ludzie porozumiewają się. Warszawa: Nasza Księgarnia 12) Gut Jerzy, Wojciech Haman, (1993): Docenić konflikt. Warszawa: Wydawnictwo Kontrakt 13) Hindle Tim, (2000): Skuteczne negocjacje. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i śycie 14) Hurlock Elizabeth B., (1961): Rozwój dziecka. Warszawa: PWN 15) Jak Ŝyć z ludźmi /Umiejętności interpersonalne/, (1989): Warszawa: MEN 16) Jarosz Marek, (1976): Psychologia i psychopatologia Ŝycia codziennego. Warszawa: PZWL 17) Kossewska J. Kliś M.,(1994): Empatia a inteligencja, cechy osobowości i temperamentu. Psychologia Wychowawcza 18) Leder Stefan, Kosewska Anna, (1973): Dynamika małych grup. Zob. Bardaszko- 19) Litlauer Florence, (2001): Osobowość lidera. Oficyna Wydawnicza: Logos 20) Majewska-Opiełka Iwona, (1998): Umysł lidera. Warszawa: Wydawnictwo Medium 21) Matczak Anna, (2001): Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Warszawa: PTP 22) Myers David G., (2003): Psychologia. Poznań: Zysk i S-ka 23) Nęcka Edward, (1992): Psychologia twórczości. Kraków Wydawnictwo UJ 23

24) Nęcka Edward, (1994): Inteligencja i procesy poznawcze. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu 25) Nęcki Zbigniew, (1995): Negocjacje w biznesie. Kraków: Wyd. PSB. 26) Nosal Czesław, (1999): Psychologia decyzji kadrowych. Kraków: 27) Paszkowska - Rogacz Anna, (2002): Warsztat pracy europejskiego doradcy kariery zawodowej. Warszawa: Kowel 28) Paszkowska - Rogacz Anna, (2003): Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Warszawa: KOWEZiU 29) Pease A., (1993): Język ciała. Kraków: Gemini 30) R. Stach, L.Górniak, (1995): Szkoła liderów społeczności wiejskiej. Kraków: CD i EwR. 43) Reykowski Janusz /red/, (1976): Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi. Warszawa: KsiąŜka i Wiedza 44) Selye Hans, (1963): Stres Ŝycia. Warszawa: PZWL 45) Skłodowski Henryk,(1999): Psychologiczna problematyka doradztwa zawodowego. Łodź: Wydawnictwo UŁ 46) Łyskowska Halina: Terapia grupowa w psychoterapii. Warszawa: PZWL 47) Pilch T., Lepalczyk I., Pedagogika społeczna, Warszawa 1995. 48) Radwan-Pragławski J., Frysztacki K., Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Warszawa 1996. 49) Niesporek A., Wódz K., Praca socjalna w Polsce, Katowice 1999. 50) Kantowicz E., Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn 2001. 51) Matrzec-Holka K., Pomoc społeczna praca socjalna, Bydgoszcz 2003. 52) Krzyszkowski J., Majer R., (red.): Problemy społeczne, pomoc społeczna, wymiar polski i europejski, Częstochowa 2004. 53) Kwieciński Z., Śliwiński B. Pedagogika T1,T2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. 54) Literatura dla uczestnika kursu: 55) Oyster C. Grupy, Wydawnictwo Zysk i ska 2000 56) Gade E. Listing T. Skuteczne prowadzenie grupy, Wydawnictwo WAM 2005 57) Cooper C, Palmer S. Pokonać stress, petit 2000 58) Terelak J. Stres psychologiczny, Oficyna Wydawnicza Branta 1995 59) Albright M., Carr C., Największe błędy menedŝerów, Wyd. Amber, Warszawa 1997. 24

60) Boone L.E., Kurtz D.L., Management, McGraw-Hill, New York 1992. 61) Cieślicki M., O zarządzaniu słów kilka, Wyd. WSB, Gorzów Wielkopolski 2004. 62) DrąŜek Z., Niemczynowicz B., Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 2003. 63) Gierszewska G., Romanowska M., Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2003. 64) Gołębiowski T., Zarządzanie strategiczne. Planowanie i kontrola, Wyd. Difin, Warszawa 2001. 65) Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002. 66) Koźmiński A., Piotrowski W., Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wyd. PWN, Warszawa 2000. 67) Obłój K., Strategia sukcesu firmy, PWE, Warszawa 2000. 68) Penc J., Zarządzanie w praktyce. MenedŜerskie myślenie i działanie, Wyd. INFOR, Warszawa 1998. 69) Porter M. E., Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, PWE, Warszawa 1992. 70) Robbins S.P., DeCenzo D. A., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002. 71) Romanowska M., Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2004. 72) Stabryła A., Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000. 73) Stadnicka D., Podstawy zarządzania, Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2003. 74) Steinmann H., Schreyogg G., Zarządzanie, Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995. 75) Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert D., Kierowanie, PWE 2001. 76) Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie. Struktury. Decyzje. ToŜsamość, PWE, Warszawa 2001. 77) Weihrich H., Koontz H., Management. A Global Perspective, McGraw-Hill, New York 1993. 78) Oyster C. Grupy, Wydawnictwo Zysk i ska 2000 79) Gade E. Listing T. Skuteczne prowadzenie grupy, Wydawnictwo WAM 2005 80) Cooper C, Palmer S. Pokonać stress, petit 2000 25

81) Terelak J. Stres psychologiczny, Oficyna Wydawnicza Branta 1995 Praca socjalna z elementami pedagogiki (społecznej) 1) Pilch T., Lepalczyk I., Pedagogika społeczna, Warszawa 1995. 2) Radwan-Pragławski J., Frysztacki K., Społeczne dzieje pomocy człowiekowi: od filantropii greckiej do pracy socjalnej, Warszawa 1996. 3) Niesporek A., Wódz K., Praca socjalna w Polsce, Katowice 1999. 4) Kantowicz E., Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn 2001. 5) Matrzec-Holka K., Pomoc społeczna praca socjalna, Bydgoszcz 2003. 6) Krzyszkowski J., Majer R., (red.): Problemy społeczne, pomoc społeczna, wymiar polski i europejski, Częstochowa 2004. 7) Kwieciński Z., Śliwiński B. Pedagogika T1,T2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. Ekonomia i przedsiebiorczość 1) Albright M., Carr C., Największe błędy menedŝerów, Wyd. Amber, Warszawa 1997. 2) Boone L.E., Kurtz D.L., Management, McGraw-Hill, New York 1992. 3) Cieślicki M., O zarządzaniu słów kilka, Wyd. WSB, Gorzów Wielkopolski 2004. 4) DrąŜek Z., Niemczynowicz B., Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 2003. 5) Gierszewska G., Romanowska M., Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2003. 6) Gołębiowski T., Zarządzanie strategiczne. Planowanie i kontrola, Wyd. Difin, Warszawa 2001. 7) Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002. 8) Koźmiński A., Piotrowski W., Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wyd. PWN, Warszawa 2000. 9) Obłój K., Strategia sukcesu firmy, PWE, Warszawa 2000. 10) Penc J., Zarządzanie w praktyce. MenedŜerskie myślenie i działanie, Wyd. INFOR, Warszawa 1998. 26

11) Porter M. E., Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, PWE, Warszawa 1992. 12) Robbins S.P., DeCenzo D. A., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002. 13) Romanowska M., Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2004. 14) Stabryła A., Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2000. 15) Stadnicka D., Podstawy zarządzania, Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2003. 16) Steinmann H., Schreyogg G., Zarządzanie, Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995. 17) Stoner J.A.F., Freeman R.E., Gilbert D., Kierowanie, PWE 2001. 18) Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie. Struktury. Decyzje. ToŜsamość, PWE, Warszawa 2001. 19) Weihrich H., Koontz H., Management. A Global Perspective, McGraw-Hill, New York 1993. 27