46
47
Poniższy fragment pochodzi z książki Ekonomia Chmur, której autorem jest Matt Mayevsky. W redakcji it-manager.pl posiadamy do rozdania 100 kodów, umożliwiających pobranie pełnej wersji książki w formie e-booka. Osoby zainteresowane prosimy o zgłoszenie poprzez formularz kontaktu na stronie naszego portalu: http://it-manager.pl/kontakt/ Od Ekonomii Chmur do Cloudonomiki Chmura przenika do wielu obszarów naszego życia; biznesu, rozrywki, sposobu komunikowania się, zarządzania treścią i informacją. Dyfuzja Chmur zaczęła się wraz z początkiem boomu na mobilne urządzenia cyfrowe. Potrzeba współdzielenia, zdalnej synchronizacji i przetwarzania danych uwiarygodniła i spopularyzowała model chmurowy. Następnym obszarem dynamicznego rozprzestrzeniania się Chmur są organizacje, w tym administracja publiczna. Chmura jest w stadium eksplozywnej ewolucji. Szybszej od informatyzacji z drugiej polowy XX wieku. W tym drugim przypadku warunkiem informatyzacji była infrastruktura hardware owa. Dobrą analogią jest tu przykład ewolucji rynku motoryzacyjnego. Stworzenie samochodu można porównać do ery mainframe ów. I w jednym, i w drugim przykładzie, koszty i czas stworzenia maszyny były znaczące i oparte na jednostkowej produkcji, służącej niewielu odbiorcom, o odpowiedniej głębokości portfela. Tylko niektórych stać było na używanie samochodu, tak jak i na korzystanie z możliwości obliczeniowych superkomputerów. I tu, i tam wymagana była wiedza specjalistyczna do obsługi maszyny. Chociaż intuicyjnie wydaje się nam, że obsługa samochodu była zdecydowanie łatwiejsza, niż obsługa superkomputera, to nie było to takie oczywiste dla ludzi żyjących w tamtej epoce. Zresztą, na początku ery samochodów, tylko bogaci pasjonaci mogli pozwolić sobie na fanaberię samodzielnej jazdy samochodem. Większość użytkowników posiadała własnych szoferów, tak jak wszystkie superkomputery były obsługiwane przez inżynierów IT. Kolejnym etapem rozwoju rynku motoryzacyjnego była masowa produkcja samochodów, której symbolem stał się jeden z największych producentów Henry Ford. Rynek aut wszedł w etap masowej produkcji. Wiele osób mogło pozwolić sobie w tamtym czasie, w tamtym kraju (USA), na zakup samochodu. Za tym też musiały pójść pewne uregulowania, związane z zasadami jazdy. Jednak to nie państwo kontrolowało te zasady, tylko kodeks kierowców, który ewoluował z poziomu komunikacji opartej na czterech kopytach konia (dorożki, karoce, furmanki, etc.). Trudno dziś sobie wyobrazić brak standardowych, asfaltowych, czy betonowych dróg. Pierwsi kierowcy i pasażerowie nie mieli lekko. Analogicznym do opisanego etapu masowej produkcji samochodów, był etap rozwoju PC, dzięki któremu komputer stał się dobrem powszechnym. Rynek rozwijał się skokowo, wyszukując różne 48
nisze, możliwości i okazje do ekspansji. Komputery stawały się coraz mniejsze, pamięć i pojemność dysków coraz większa, a ceny bardziej przystępne. Jednak głównym akceleratorem rynku PC-tów stał się Internet. To dzięki globalnej sieci, komputer mógł być powszechnym atrybutem naszego życia, przedmiotem codziennego użytku, zarówno w pracy, jak i w domu. Podobnie, jak w przypadku rynku motoryzacyjnego, na rynku IT dopiero tworzyły się informacyjne drogi. Wprawdzie Internet przyspieszył i ułatwił jazdę po informacyjnych szosach, jednak ich jakość (przepustowość) i zasięg, nadal nie były satysfakcjonujące. Główne możliwości korzystania z Internetu dotyczyły raczej publikacji informacji i komunikowania się przez sieć. Ten etap rozwoju Internetu desygnowano etykietą Web 1.0. Dopiero, kiedy rynek motoryzacyjny dojrzał na tyle, że zainteresowało się nim państwo, zaczęły się poważniejsze, strukturalne zmiany. Zaczęto budować drogi, autostrady, i modernizować obecne szlaki komunikacyjne dla samochodów. Stopniowo wprowadzano zasady ruchu drogowego, przepisy, które miały obowiązywać kierowców. Co interesujące, dopiero na etapie dojrzałości rynku motoryzacyjnego zauważono na nim także pieszych. Zastosowano specjalne przejścia dla pieszych, sygnalizację świetlną, uregulowano też zasady umożliwiające kierowaniem pojazdem, czyli wprowadzono dokument prawa do jazdy autem. Z perspektywy czasu wydaje się oczywiste, że interwencja państwa, wprowadzenie regulacji, norm i zasad, usprawniły rynek i wprowadziły go na wyższy poziom ewolucji. Czy miałoby to miejsce bez interwencji państwa? Wątpliwe. Rynek motoryzacyjny może nie byłby rynkiem dla wybranych, ale na pewno nie miałby szans na taki poziom upowszechnienia się, masowości, i dynamiki zmian. To samo powiedzieć można o rynku Cloud Computingu. Jesteśmy na etapie, który wymaga strukturalnych zmian i udrożnienia rynku do jeszcze większej i głębszej ekspansji. Chmura wymaga nowych uregulowań prawnych, nowych norm i zasad, które dadzą zielone światło do zastosowania w administracji publicznej, korporacjach, w takich branżach jak służba zdrowia, czy bankowość. Mamy już zaawansowaną sieć informacyjnych dróg (Internet), mamy swoje pojazdy do poruszania się po infostradach (urządzenia cyfrowe). Chmura z kolei staje się superpaliwem do rozwoju wszystkiego. To napęd, który da nowe możliwości, nowe okazje rozwijające rynek i pozwalające na wejście na kolejny szczebel ewolucji cyfrowej cywilizacji. Model chmurowy wzbudza nie tylko konsekwencje technologiczne. Wprowadza zasadę ergonomii korzystania z zasobów, zmienia optykę patrzenia na gospodarkę, a w konsekwencji przenika do ekonomii. Przypomnę, że na początku, model chmurowy dotyczył tylko hardware u i dopiero po skutecznym zastosowaniu go w tym obszarze, zaczął rozprzestrzeniać się na kolejne elementy zasobów. Jednak, jeśli jest to możliwe na rynku IT, to dlaczego nie rozszerzyć tego mechanizmu na inne zasoby i rynki? Po pierwsze, głównie i jedynie efektywność. Efektywność pracy, kapitału, zasobów, kompetencji. 49
W roku 2008, Joe Weinman 1 opracował 10 praw Cloudonomiki 2. Ich skrócona wersja prezentuje się następująco: Pierwsze prawo Cloudonomiki: Koszty usług publicznych (chmurowych) są niższe pomimo tego, że kosztują więcej. Jest to pozorny paradoks. Chociaż koszty usług chmurowych są wyższe kiedy z nich korzystamy, to nie kosztują nic, kiedy z nich nie korzystamy. Bilans jest dla nas korzystny, bo płacimy za efektywne użycie zasobów, a tym samym osiągamy sumaryczne obniżenie kosztów. Drugie prawo Cloudonomiki: Funkcja na żądanie przebija przewidywanie. Przewidywanie jest często błędne, a możliwość skalowania w górę i w dół wykorzystanych / użytych zasobów na żądanie umożliwia optymalizację kosztową. Trzecie prawo Cloudonomiki: wartość szczytowa sumy nigdy nie jest większa niż suma wartości szczytowych. Przedsiębiorstwa zatrudniają określoną pojemność i zasoby w zależności od swoich potrzeb. Według tej strategii całkowita pojemność i zasoby są sumą wszystkich wartości szczytowych. Rozwiązanie chmurowe pozwala na re-alokację zasobów na wiele przedsiębiorstw, ze względu na ich różne potrzeby w różnym czasie. Dzięki temu Dostawca Chmur efektywniej wykorzystuje udostępnioną infrastrukturę. Czwarte prawo Cloudonomiki: Agregowany popyt jest bardziej stabilny niż popyt oparty na jednym użytkowniku. Sumowany popyt wielu klientów ma tendencję do większej stabilności i efektywniejszego wykorzystania zasobów. Zatem, Chmury są efektywniej wykorzystywane i umożliwiają skuteczniejszą ekonomię zarządzania zasobami. Piąte prawo Cloudonomiki: Średnie koszty jednostkowe są zredukowane przez rozłożenie kosztów stałych na większą ilość jednostek zewnętrznych. Im większy Dostawca Chmur tym większe korzyści z ekonomii skali. Szóste prawo Cloudonomiki: Przewaga liczebna jest najważniejszym czynnikiem decydującym o rezultacie walki (Clausewitz). Dostawcy Chmur mogą być bardziej skuteczni w kooperacyjnym zwalczaniu ataków hakerskich. 1 Wtedy zajmował stanowisko Strategic Solutions Sales VP w AT&T Global Business Services. 2 Cloudonomics: the Economics of Cloud Computing, Diversity Limited, 2011, http://broadcast.rackspace.com/hosting_ knowledge/whitepapers/cloudonomics-the_economics_of_cloud_computing.pdf 50
Siódme prawo Cloudonomiki: Czas jest ciągły. Organizacje opierają swoją przewagę konkurencyjną na szybszym niż konkurenci dostosowywaniu się do potrzeb i zmian na rynku. W oparciu o chmurową skalowalność, i adekwatne do wykorzystanych zasobów koszty, biznes może przyspieszyć przepływ informacji procesowych i podejmowanie decyzji. Ósme prawo Cloudonomiki: Rozproszenie jest odwrotnie proporcjonalne do opóźnienia. Redukcja opóźnień jest esencją nowoczesnych aplikacji. Dostawcy CC są w stanie dostarczyć więcej punktów węzłowych, i ograniczyć opóźnienia, dzięki czemu przedsiębiorstwa będą chciały bardziej korzystać z usług i aplikacji chmurowych. Dziewiąte prawo Cloudonomiki: Nie wkładaj wszystkich jaj do jednego koszyka. Niezawodność systemu wzrasta z dodatkowym, rezerwowym, rozproszonym geograficznie komponentem, takim jak centrum danych. Dostawcy CC muszą skalować i dywersyfikować swoje zasoby. Dziesiąte prawo Cloudonomiki: Obiekt w stanie spoczynku ma tendencję do pozostawania w stanie spoczynku. Centrum danych jest bardzo dużym obiektem. Prywatne centra danych są często zakładane wg kryterium bliskości do siedziby firmy lub ze względu na dobre warunki związane z kupnem lub wynajmem nieruchomości. Dostawcy Chmur powinni wybierać lokalizację swoich centrów danych wg kryteriów związanych ze zużyciem energii, warunków chłodzenia (chłodniejszy klimat) oraz przepisów prawa miejscowego. Cloudonomika opisuje i reguluje zasady gospodarowania zasobami IT w Chmurach. Dla mnie, Cloudonomika jest wstępem, punktem wyjściowym do Ekonomii Chmur. Ekonomia Chmur rozszerza swój zasięg poza środowisko IT. Obejmuje cały obszar gospodarki bazując na modelu chmurowym. Cloudonomika jest tu esencją, bazą, formułą, która opisuje jedną, informatyczną perspektywę ekonomii. Najwyższy czas rozszerzyć tę formułę. Pierwszy Wymiar Ekonomii Chmur Value for money, czyli właściwa wartość za właściwą cenę. Model chmurowy oparty jest na metodzie płatności pay-per-use, która umożliwia pełną kontrolę nad kosztami. Nie tylko zasoby IT można objąć tym modelem. Rozszerzenie ma sens i perspektywy głównie w sektorze usług, a nawet w produkcji, przy spełnieniu pewnych kryteriów brzegowych. Warto rozszerzyć chmurowy stygmat na inne dziedziny gospodarki. Wynajmowanie konkretnej użyteczności bez narzucania wszystkich funkcji na raz, zmniejszy cenę, a co za tym idzie, wpłynie pozytywnie na efekt skali sprzedaży. Najwyraźniejszym tego przykładem jest model freemium na rynku aplikacji. Dostawca udostępnia nam część podstawowych funkcji na darmo, przywiązując nas i przyzwyczajając do swojej oferty. Jeśli mamy potrzebę rozszerzenia zasobów, czy też funkcji, płacimy za interesujące nas, wybrane opcje, i tylko przez czas ich używania. W ten sam sposób mogą być wynajmowane i udostępniane inne zasoby, pod warunkiem, że są modulame i wykorzystanie jednej ich funkcji nie będzie pociągało za sobą konieczności dzierżawy całego systemu usługi lub produktu. Czy jest to możliwe poza rynkiem IT? Oczywiście, przecież to już się dzieje. Przykładów jest mnóstwo: 51
telekomy oferują usługę podstawową, dzięki której możemy wysyłać i odbierać połączenia głosowe i smsy, ale cała reszta usług jest już opcjonalna. A tych usług nie jest mało. Mamy możliwość wyboru i kompletowania oferty, tak jak chcemy. Inny przykład to zakup samochodu. Możemy wybrać ofertę podstawową pojazdu, a dodatkowe wyposażenie wybieramy już opcjonalnie. Modularyzacja ofert i ich funkcji umożliwia nam tworzenie rozwiązań dostosowanych do naszych bieżących potrzeb. Drugi Wymiar Ekonomii Chmur Efektywność zasobów chmurowych jest możliwa dzięki ich elastyczności, skalowalności i współdzieleniu. Dostawcy Chmur mogą obniżać ceny swoich usług, ze względu na współdzielenie i wirtualizację zasobów. Zwiększa to ich efektywność i produktywność. Zmniejsza i rozkłada koszty na wielu klientów, którzy mogą korzystać z zasobów w tym samym czasie. Na rynku non IT, współdzielenie zasobów ma miejsce w transporcie, logistyce, bankowości, w telekomunikacji. Wszędzie tam, gdzie występuje wielu klientów korzystających z tej samej infrastruktury zasobowej. Współdzielenie jest jednak uwarunkowane udostępnianiem zasobów. Jeśli dostawca ogranicza się do danego rynku, czy danego niszowego odbiorcy, może mieć problem z pełnym i efektywnym wykorzystaniem zasobów. Są branże, jak hotele czy biurowce, które nie chcą zmieniać swoich cenników, nawet kosztem niewykorzystanej powierzchni mieszkalnej, czy biurowej. Według niektórych dostawców, obniżanie ceny jest równoznaczne z obniżaniem wartości oferowanego zasobu. Ta logika ma na szczęście bardzo ograniczony horyzont. W przypadku takich usług jak hotelarstwo, czy wynajem powierzchni biurowej, nie można tych zasobów skurczyć i ograniczyć. Na takich rynkach, prędzej czy później konkurencja i nowe oferty wymuszą zmiany. W usługach najmu powierzchni biurowej może to być wirtualizacja powierzchni, migracja modelu pracy i organizacji w kierunku struktur zdalnych i wirtualnych. W sektorze hotelarskim uruchamia się rynek alternatywny w postaci internetowych serwisów społecznościowych, koncentrujących się na wzajemnym udostępnianiu pokoi, mieszkań i domów przez członków wspólnoty networkingowej. Co do innych branż, to coraz bliższa staje się perspektywa produkcji, uruchamianej na żądanie, dzięki której ograniczane są koszty nadprodukcji i magazynowania. Model chmurowy ma szansę na reorganizację wielu sektorów rynku, powodując płynną elastyczność struktur organizacyjnych i zasobów. Trzeci Wymiar Ekonomii Chmur Bezpieczny i zdalny dostęp do zasobów jest kluczem do zmiany paradygmatu rynku. Właśnie rynku, a nie tylko rynku cyfrowego. Rynek cyfrowy jest tu miejscem źródłowym, ale dyfuzja sięga rynku tradycyjnego. Digitalizacja zmieniła granice, wylała się poza swój bazowy obszar. Tak, jak kiedyś rynek cyfrowy konfrontowano z rynkiem tradycyjnym, tak teraz te rynki przenikają się. Przykładem są zakupy biletów: lotniczych, komunikacji miejskiej, do kin, teatrów, etc. Zakup biletu, jest tu niczym innym, jak zdalnym dostępem do zasobów. Przez smartphone a lub tablet możemy zarezerwować miejsce w samolocie lub w kinie. Wybrać trasę, miejsce, oraz dodatkowe opcje. Zdalny dostęp umożliwia także opłatę, czasem wydrukowanie biletu, a coraz częściej zamieszczenie kodu identyfikacyjnego (kreskowego) w urządzeniu cyfrowym, które staje się 52
ekwiwalentem biletu drukowanego. Taki tok rozumowania zbliża nas do tezy zmiany paradygmatu dostępu do zasobów ograniczonych naszą fizyczną perspektywą, do paradygmatu zdalnego dostępu do rozszerzonych zasobów. Rozszerzenie zasobów to już nie tylko zakupy i rezerwacja. To także zdalna kofigurowalność zasobów, współ-tworzenie, zdalny monitoring wydajności, elastyczna skalowalność, etc. Zdalny dostęp do zasobów przekroczył granice środowiska IT, i obejmuje nowe obszary, jak mieszkania (ogrzewanie, klimatyzacja, zabezpieczenia, inne urządzenia cyfrowe), czy maszyny: samochody, samoloty (w tym drony). Czwarty Wymiar Ekonomii Chmur Inżynieria Automatyzacji i Samoobsługi procesów biznesowych wyznacza nowy trend organizacji XXI wieku. Automatyzacja i samoobsługa nie są oryginalnymi elementami modelu chmurowego. Oryginalna jest skala i miejsce w hierarchii tego modelu. Automatyzacja upraszcza zarządzanie zasobami, usprawnia korzystanie z dostępnych funkcji, a co najważniejsze zmniejsza koszty obsługi. Samoobsługa i automatyzacja odciążają dostawcę zasobów (nie tylko chmurowych) od obsługi odbiorcy, ale też nie eliminują tej obsługi tylko windują ją na wyższy poziom. Dostępne i stosowane rozwiązania nie są na pewno tak piękne jak sama idea (wystarczy doświadczenie z obsługą klienta telekomów), niemniej trend jest pożądany, a rynek skoryguje stosowne zmiany. Automatyzacja ma szeroki zasięg, nie dotyczy tylko samej obsługi klienta. To także automatyzacja procedur, procesów biznesowych, które mogą sterować zarówno funkcjami w systemach wirtualnych (aplikacje, oprogramowanie), jak i w systemach fizycznych (hardware, maszyny, fabryki). Chmura obejmuje wszystkie te elementy, w najszerszym spektrum systemu. Obejmuje i usprawnia zarządzanie oraz wdrażanie automatyzacji i samoobsługi. Chmura zwiększa możliwości w tym zakresie, obejmując procesy w szerszej skali, zdalnie, i z możliwością ich współdzielenia. To samo można powiedzieć o innych opisywanych tu aspektach i prawach Ekonomii Chmur. Chmura ma rolę integrującą, związaną ze zdolnością łatwiejszego, prostszego, a przede wszystkim efektywniejszego obejmowania skomplikowanych i rozproszonych procesów biznesowych. Automatyzacja i samoobsługa zmienia też rolę klienta, z biernego odbiorcy świadczeń, w świadomego uczestnika procesu tworzenia i rozwoju udostępnianych zasobów. Dostawcy oferują nam w ten sposób wybór, możliwość wpływu na ostateczny kształt oferty i w konsekwencji na sposób korzystania z niej. Krzywa uczenia się dostawcy i odbiorcy, tym samym wzrasta. Z biernych odbiorców, stajemy się świadomymi partnerami procesów biznesowych. Piąty Wymiar Ekonomii Chmur Chmurowa Inżynieria umożliwia budowę zielonych mostów. Chmura i w tym aspekcie nie jest prekursorem trendu. Jest natomiast jego znaczącym rzecznikiem. Pokazuje i utrwala sposób oszczędzania energii poprzez bardziej świadomy, ergonomiczny i ekologiczny wybór lokalizacji centrów danych. Ten trend ma szansę się umocnić jednak dopiero wtedy, kiedy powszechniejsze stanie się uwolnienie cen energii na świecie i możliwość elastycznego przenoszenia i korzystania 53
z zasobów (zwłaszcza energochłonnych) do miejsc, które ze względu na swoje walory lokalizacyjne pozwolą na znaczne oszczędności w tym zakresie, łącznie z ochroną środowiska, jak ma to miejsce w przypadku centrów danych. Geolokalizacja centrów danych związana jest z poszukiwaniem sposobów na redukcję kosztów chłodzenia hardware. Te koszty siłą rzeczy są mniejsze, w krajach które mają chłodniejszy klimat. Ale oprócz chłodniejszego klimatu muszą być spełnione inne kryteria, jak przepustowość łączy sieciowych, czy regulacje prawne umożliwiające efektywne, zdalne korzystanie z rozproszonych geograficznie zasobów IT. Szósty Wymiar Ekonomii Chmur Model chmurowy jest efektem techno-ekonomicznego darwinizmu. Zasady, które oferuje model chmurowy mają szansę na utrwalenie się nie tylko na rynku IT, ale w wielu innych obszarach gospodarki. Nowy paradygmat, rodzi się w najlepszym z możliwych czasów, tj. w czasie kryzysu. Ergonomia, efektywność i produktywność zasobów dotyczą bez wyjątku całej ekonomii. Biznes oparty jest na darwinizmie. Na ekonomicznym darwinizmie, który wybiera modele efektywniejsze, prostsze, wygodniejsze, a przede wszystkim korzystniejsze kosztowo. Jednak współcześnie, darwinizm ekonomiczny zmienia paradygmat na techno-ekonomiczny. 3 3 Największe zmiany w dotychczasowych przełomach IT charakteryzowały się 10-krotnością poprawy efektywności lub obniżeniem kosztów całkowitych. W tych przełomowych obszarach technologii, pojawiał się jeden lub kilka dominujących projektów, a w każdym z nich; jeden lub kilku producentów, z których niewielu urosło do roli lidera rynkowego. Ci którym się to udało pochodzili niemal bez wyjątku z rynku małych, rozwijających się firm. W przypadku korporacji, takie przypadki miewały miejsce, kiedy wchodziły one w nowe segmenty rynku. W świecie baz danych, dominującym projektem był model relacyjny i związany z nim standard SQL. W pierwszej dekadzie rynek ten miał garść mocnych kandydatów do przywództwa: DB2, lngres, lnformix, Oracle i Sybase. Minęło kolejne dziesięć lat i rynkiem wstrząsnęły: Oracle, DB2 i Serwer SQL. Wtedy z Internetu wyłonił się nowy projekt: open source owa skalowalna baza danych MySQL (stanowiąca ułamek kosztów) i stal się dominującym rozwiązaniem przez długi czas na rynku. Co może stanowić dominujący projekt w CC? Czy jest to warstwa danych z rozwiązaniami Big Data takimi jak Hadoop? Różnymi wzorcami hypervisorów3 [Autor: hypervisor: virtual machine manager (VMM)] (Xen, KVM ESX)? System operacyjny (Linux)? Warstwa infrastruktury z jego API, taka jak Amazon EC2 i S3? Rozwiązania PaaS jak Force.com lub Makara? Usługi, takie jak Salesforce i NetSuite? Być może nie jest to tylko jeden z nich - być może rynek chmurowy jest lub będzie tak ogromny, że znajdzie się na nim miejsce dla kilku dominujących standardów, na różnych warstwach elastycznego stosu. Źródło: Darwinism determining the future of cloud computing? Marten Mickos. http://opensource.com/business/11/3/ darwinism-determining-future-cloud-computing 54
Siódmy Wymiar Ekonomii Chmur Kooperacja głupcze! Chmura zburzyła wszystkie bariery ograniczające współpracę. Można bez przesady powiedzieć, że stworzyła środowisko idealne do kooperacji, współdziałania, pracy zespołowej. Tak, jak koncepcja Web 2.0 uspołeczniła świat, stworzyła warunki do tworzenia i rozwoju plemion oraz społeczności internetowych, tak Chmura zaoferowała infrastrukturę do współdzielenia zasobów (w tym danych: dokumentów, prezentacji, raportów, audio, video, multimediów), do pracy zespołowej (aplikacje do zarządzania projektami w Chmurze), do uspołecznienia relacji z klientami (social CRM), do kooperacyjnych systemów w ramach zarządzania łańcuchem dostaw i zarządzania zasobami w Chmurze. Kooperacyjność w Chmurze to splot elementów, które pojawiły się w odpowiednim czasie w odpowiednim miejscu. Co do miejsca, nie ma dyskusji. Co do czasu, to chyba nigdy wcześniej jak współcześnie, współpraca nie była tak istotnym i koniecznym czynnikiem sukcesu, osiągania przewagi konkurencyjnej w gospodarce i potrzebą społeczną w życiu prywatnym. Rozdrobnienie przedsiębiorstw, defragmentacja organizacji, rozszerzenie ich granic, mobilność i zdalność pracy to elementy, które wymagają narzędzi i środowiska kooperacyjnego. Niezależenie, czy jesteśmy pracownikami firmy, czy użytkownikami prywatnym, chcemy mieć dostęp do danych oraz do współpracowników, do przyjaciół, z każdego miejsca, w każdym czasie na żądanie. Dopiero ten dostęp i kontakt umożliwia współdziałanie, wspólne realizacje, pracę zespołową. Ósmy Wymiar Ekonomii Chmur Chmura zwiększa presję na efektywną integrację systemową. Przez system rozumiem tu hardware, software, orgware (organizacje), workware (pracę). Wszystkie elementy systemu gospodarczego muszą mieć zdolność do kooperacji, połączeń i dopasowań na żądanie, na czas. Integracja jest zjawiskiem wieloaspektowym i wielowymiarowym, jednak jej główną bazą jest system informacyjny organizujący kompleksowy przepływ procesów biznesowych. Integracja systemowa ma swój początek w dostosowaniu zasobów chmurowych. Dla nas, użytkowników istotne jest więc dopasowanie różnego rodzaju aplikacji, oprogramowania, funkcji itp. Od tego dopasowania zależy rozwój usług chmurowych na poziomie micro, rozwój organizacji na poziomie mezo, a w konsekwencji rozwój całych sektorów gospodarki na poziomie makro. Różnorodność jest dobra o ile nie zmniejsza wydajności i możliwości swobodnego korzystania z rozproszonych zasobów. Globalna gospodarka jest pod tym względem jeszcze bardzo niedopasowana. Jedyna umiejętność jaką zdołano osiągnąć to wirusowe kryzysy finansowe, jakie toczą cyklicznie świat. W imię partykularnych interesów politycznych i zaspokajania bieżących, populistycznych oczekiwań wyborców ogranicza się rozwój cywilizacyjny krajów, a w konsekwencji świata. To może dość duży skok myślowy, od integracji zasobów IT (narzędzi, rozwiązań, aplikacji) do integracji systemowej gospodarki światowej, niemniej na poziomie globalnym jedno i drugie jest ze sobą powiązane. Wniosek jest następujący, presja na integrację systemową nie dotyczy 55
tylko integracji zasobów chmurowych. Ale integracja chmurowa, przyspieszenie, zmiana i okazje, które z tego wynikają powinny przełożyć się na integrację systemową w szerszym, gospodarczym aspekcie. Dziewiąty Wymiar Ekonomii Chmur Gospodarka Win-Win. W Ekonomii Chmur zasadą jest sytuacja, w której wszyscy partnerzy procesu gospodarczego wygrywają. Nie ma złudzeń co do faktu, że koszty i zyski zawsze będą rozłożone nierównomiernie. Niemniej istotne jest zachowanie względnej równowagi korzyści, która jest nieodzownym fundamentem każdej kooperacji. Współzależność podmiotów na rynku musi opierać się na zaufaniu, a ta będzie skutkiem akceptowalnych korzyści kooperacyjnych. Dziesiąty Wymiar Ekonomii Chmur Ekonomia Chmur opiera się na FAC 4 (Płynność, Przyspieszenie, Zmiana). Gdzie Płynność dotyczy zasobów (w tym technologii), struktur organizacyjnych (w tym procesów biznesowych) i branż. Nic nie jest stałe, granice branż i przedsiębiorstwa nie są już jednoznaczne, dyfuzja technologii i zmian społecznych przenika wszystkie warstwy życia. Przenikają się mody, trendy, zwyczaje, kultury. Płynność jest wynikiem i następstwem Zmian. Zmiany są możliwe, właśnie dzięki Płynności. Nasze czasy cechuje ciągła niepewność, od tej klimatycznej, przez gospodarczą, polityczną, na społecznej skończywszy. Wszystkie te zmiany są Przyspieszone. Przyspiesza rozwój technologii, przyspiesza nasze życie, cykl życia informacji, produktów, mody, zainteresowań. Płynność, Przyspieszenie i Zmiana są jednocześnie szansą i okazją dla świata, ale też jej wielkim zagrożeniem. Wyzwaniem staje się tworzenie wartości w otoczeniu, które jest Płynne, Zmienne i Przyspieszone. To dotyczy każdych wartości. Zachowania biznesowe, czy prywatne są w tym względzie bardzo różne, od ucieczki w tradycyjne rozwiązania, poprzez płynięcie z prądem zmian, próbą dostosowania się do nowych reguł gry, aż do uczestnictwa w Zmianach. Dziesięciowymiarowa Ekonomia Chmur jest na wczesnym etapie rozwoju. Przyszłości nie można przewidzieć, można ją jednak planować i prognozować. Kalibracja dziesięciowymiarowej Ekonomii Chmur będzie następstwem aktywności użytkowników, strategii dostawców i polityki regulatorów. 4 Fluidity, Acceleration, Change 56