1960 1970 1980 1990 2000 Wykład 2 QE: - nowy instrument polityki pieniężnej
Czy QE oznacza masowe drukowanie pieniądza?
QE nie oznacza drukowania pieniędzy przez bank centralny Bilans banku centralnego Rezerwy walutowe Pożyczki płynnościowe Płynne rezerwy Obligacje skarbowe Płynne rezerwy
Skuteczność QE jako czynnika pobudzającego wzrost kredytu i podaży pieniądza USA 4 600 Fed balance sheet (2007=100) Bank lending (2007=100) 600 400 400 200 200 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 0
Skuteczność QE jako czynnika pobudzającego wzrost kredytu i podaży pieniądza Wielka Brytania 5 600 BoE balance sheet (2007=100) Bank lending (2007=100) 600 400 400 200 200 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 0
Skuteczność QE jako czynnika pobudzającego wzrost kredytu i podaży pieniądza strefa euro 6 300 ECB balance sheet (2007=100) Bank lending (2007=100) 300 200 200 100 100 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 0
Michele Fratianni, Federico Giri (2015) The Tale f Two Great Crieses, MOFiR Working Paper no. 117
Michele Fratianni, Federico Giri (2015) The Tale f Two Great Crieses, MOFiR Working Paper no. 117
Jaki jest cel QE?
Balance sheet recession SPŁATY NETTO KREDYTÓW STAGNACJA GOSPODARCZA RELATYWNY NADMIAR OSZCZĘDNOŚCI EKSPANSJA FISKALNA ZYSKI FIRM LOKOWANE W BANKACH
Konsekwencje zablokowanie procesu kreacji pieniądza w wyniku kryzysu bankowego Załamanie cen na rynku hipotecznym Zablokowanie procesu kreacji pieniądza Deficyt budżetowy Wzrost zadłużenia rządu Balancesheet recession Ekspansja fiskalna przemieszcza nadmiar oszczędności z banków od gospodarki Akcji kredytowej nie ożywia nawet zerowy poziom stóp procentowych
Pier Carlo Padoan, The EU Economy After the Great Recesion, Public Lecture, European Institute, London
Ekspansja fiskalna jako reakcja na trwały spadek popytu i trwałe zahamowanie akcji kredytowej banków McKInsey Global Institute (2015) Debt and (not much) delevaring
QE Martin Wolf (2013). Why the future looks sluggish, Financial Times, 19 November
QE jako czynnik pomagający łagodzić skutki kryzysu bankowego, którego efektem jest zatrzymanie procesu kreacji kredytu i pieniądza. Załamnie cen na rynku hipotecznym Deficyt budżetowy Wzrost zadłużenia rządu Obniżenie się wysokości długoterminowych stóp procentowych. Redukcja długi publicznego Zablokowanie procesu kreacji pieniadza Balancesheet recession QE Stopniowe ożywienie gospodarcze Efekt majątkowy Spadek kursu walutowego
Program QE pomógł ożywić akcję kredytową 1 6 Deklarowane przez banki przeznaczenie płynności uzyskanej w ramach QE EBC proc. (%) 30 proc. 4 3 Dynamika roczna kredytów w strefie euro Kredyty dla przedsiębiorstw Kredyty dla gospodarstw domowych 20 2 1 0 1,4 0,4 10-1 -2-3 0 Refinansowanie Udzielanie kredytów Zakup aktywów finansowych Wg ankiety z kwi-15 Wg ankiety z paź-15-4 10m1 11m1 12m1 13m1 14m1 15m1 Źródło: EBC.
QE spowodowało deprecjację euro 17 105 Nominalny efektywny kurs euro (NEER), indeks 1999Q1=100 103 101 99 97 95 93 Mario Draghi nie wyklucza wprowadzenia programu zakupu aktywów w przyszłości podczas przemówienia w Amsterdamie Zapowiedź rozszerzenia programu skupu aktywów Rozpoczęcie zakupów obligacji rządowych Maksymalna deprecjacja:14% Łączna deprecjacja: 11% 91 89 87 14m1 14m3 14m5 14m6 14m8 14m10 14m12 15m2 15m4 15m6 15m8 15m10 Źródło: Bloomberg.
W 2015 akcja kredytowa w strefie euro ruszyła głównie nie dlatego, że banki dostały na to środki, lecz dlatego, że QE pomogło osiągnąć ożywienie
Jakie były skutki zwlekania ECB z rozpoczęciem QE?
Willem Buiter (2015). The Euro Area: Monetary Union or System of Currency Boards?,Citi Research, 19 March
Jakie argumenty formułowały wierzycielskie kraje strefy euro przeciwko rozpoczęciu QE?
Przyczyna kryzysu w strefie euro była nieodpowiedzialna polityka fiskalna rządów Wysokie stopy procentowe są niezbędne, by zmusić rządy do prowadzenia rozważnej polityki fiskalnej Szybkie zmniejszenie deficytów budżetowych zwiększy zaufanie inwestorów i doprowadzi do szybkiego ożywienia gospodarczego http://www.theflatearthsociety.org/forum/index.php?topic=53073.60
Czyja nieodpowiedzialność doprowadziła do kryzysu? Richard Baldwin, Daniel Gros, London 2010
Dlaczego rósł ciężar zadłużenia rządów pomimo cięć w wydatkach budżetowych?
Dlaczego ECB zwlekał z interweniowaniem na rynku obligacji skarbowych?
Bank centralny Pożyczkodawca ostatniej instancji dla banków Pożyczkodawca ostatniej instancji dla rządów
EBC Pożyczkodawca ostatniej instancji dla banków Pożyczkodawca ostatniej instancji dla rządów Brak unii politycznej
Dlaczego banki centralne krajów członkowskich strefy euro nie podjęły interwencji na swych krajowych rynkach obligacji skarbowych?
W praktyce są one jedynie oddziałami operacyjnymi ECB NL ES PT FR ECB IT BE IE GR
Dlaczego w ramach QE EBC obarczono krajowe banki centralne obowiązkiem zakupu obligacji własnych rządów?
Dlaczego w ramach QE EBC obarczono Transfer krajowe banki centralne obowiązkiem zakupu obligacji union własnych rządów?
Czy obawy przed stratami bilansowymi EBC były uzasadnione?
Source: The Federal Reserve
Dlaczego samo ogłoszenie przez ECB możliwości jego interweniowania spowodowało trwały wzrost cen obligacji skarbowych i spadek długoterminowych stóp procentowych?
Marco Annunziata (2015). The ECB QE decision, Voxeu.org
Dlaczego ECB zdecydował się rozpocząć QE w 2015 r, skoro samo ogłoszenie OMT spowodowało znaczny i trwały spadek długoterminowych stóp procentowych?
Dlaczego Bank Japonii skupuje więcej obligacji skarbowych niż emituje ich japoński rząd?
Christoph A. Schaltegger, Martin Weder, Will Europe Face A Lost Decade? A Comparison With Japan's Economic Crisis Center for Research in Economics, Management and the Arts Working Paper No. 2013-03, Zürich
bln JPY 100 Japonia emisje netto japońskich obligacji skarbowych 80 zakupy netto obligacji skarbowych przez BoJ 60 40 20 0-20 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015e Źródło: Bank Japonii, japońskie ministerstwo finansów, Bloomberg.
BANK CENTRALNY Portfel obligacji skarbowych Zysk (renta mennicza) Oprocentowanie obligacji BUDŻET Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji skarbowych
Magiczna różdżka QE Obligacje skarbowe QE Zerokuponowe konsole Dokąd bank centralny nie odsprzedaje kupionych obligacji i reinwestuje raty kapitałowe, ta część długu publicznego, która jest w jego aktywach, przestaje być obciążeniem dla rządu.
Dlaczego kraje wierzycielskie kraje strefy euro zgodziły się ostatecznie rozpoczęcie na QE?
AT BE KY EE FI FR GR ES NL IE LT LU LV MT DE PT SI SK IT bn EUR 190 140 90 40-10 Dane EBC
bln EUR Porównanie zakupów obligacji skarbowych przez banki centralne do ich emisji netto 1,0 0,8 zakupy netto obligacji skarbowych przez bank centralny emisje netto obligacji skarbowych 0,6 0,4 0,2 0,0 FR ES NL DE IT JP (QE1) JP (QE2) JP (Q&QE) US
Klucz kapitałowy EBC
Kupowanie obligacji według klucza kapitałowego uniemożliwiło osiągnięcie głównego celu QE Eurozone members Germany France Netherlands Belgium Italy Spain Ireland Portugal Other countries The US The UK Japan Source: ECB data, NBP calculations Debt-to-GDP ratio (percent, 2015) 66.6 95.3 68.2 105.3 130.8 101.5 120.5 124.9 104.9 92.0 247.0 Debt-to-GDP ratio adjusted for QE 59.7 87.7 61.1 98.2 121.8 91.8 112.4 113.0 91.9 72.2 185.1 The impact of QE 6.9 7.6 7.1 7.1 9.0 9.7 9.0 11.9 13.0 19.8 61.9
Brak unii politycznej Opóźnienie decyzji rozpoczęcia QE Brak zgody na redystrybucję dochodów Niepotrzebny kryzys fiskalny i powrót recesji Niepotrzebne objęcie przez QE państw wierzycielskich QE ECB: niewykorzystana (na razie) szansa na znaczne oddłużenie rządów południa strefy euro
Jakich instrumentów oprócz QE mogą użyć banki centralne?
Ekspansja fiskalna w warunkach nadmiaru podaży oszczędności: Zamiana oszczędności na pieniądz
Jakich instrumentów oprócz QE mogą użyć banki centralne?
www.telegraph.co.uk