Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Komentarze Becka Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych Komentarz Pod redakcją prof. Ewy Ferenc-Szydełko 2. wydanie C H BECK

KOMENTARZE BECKA Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Polecamy nasze publikacje z tego zakresu: Janusz Barta (red.) PRAWO AUTORSKIE, Tom 13, wyd. 2 System Prawa Prywatnego Piotr Kostański (red.) PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ. KOMENTARZ, wyd. 2 Komentarze Becka Bogusław Kosmus, Grzegorz Kuczyński (red.) PRAWO PRASOWE. KOMENTARZ, wyd. 2 Komentarze Becka Beata Giesen UMOWA LICENCYJNA W PRAWIE AUTORSKIM. STRUKTURA I CHARAKTER PRAWNY Monografie Prwnicze Jakub Kępiński GRANICE PRAWA AUTORSKIEGO, Tom 1 Zarys Prawa Własności Intelektualnej Jakub Kępiński KONKURENCJA A WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA, Tom 2 Zarys Prawa Własności Intelektualnej Jakub Kępiński PRAWA POKREWNE, Tom 3 Zarys Prawa Własności Intelektualnej www.ksiegarnia.beck.pl

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych Komentarz Autorzy prof. UO dr hab. Ewa Ferenc-Szydełko, dr Joanna Szyjewska-Bagińska, dr Andrzej Drzewiecki, dr Krzysztof Gienas, dr Sławomir Tomczyk 2. wydanie WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2014

Propozycja cytowania: K. Gienas, [w:] Ferenc-Szydełko (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, art. 7, Nb 3, Warszawa 2014 Poszczególne części komentarza opracowali: prof. UO dr hab. Ewa Ferenc-Szydełko: objaśnienia do art. 1 7, 8 15a, 16 18, 20 22, 81 84, 110 1 110 23 dr Joanna Szyjewska-Bagińska: objaśnienia do art. 41 68 dr Andrzej Drzewiecki: objaśnienia do art. 19 19 5, 78, 79 80 dr Krzysztof Gienas: objaśnienia do art. 23 35, 69 73, 74 77 2, 110 24 110 30, 115 123 dr Sławomir Tomczyk: objaśnienia do art. 36 40, 85 103, 104 110, 111 114, 124 129 Wydawca: Dagna Kordyasz Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00 203 Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H.Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-6387-5 ISBN e-book 978-83-255-6388-2

Spis treści Przedmowa........................................ Wykaz skrótów..................................... Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych Rozdział 1. Przedmiot prawa autorskiego................ 3 Art. 1 7.................................... 7 Rozdział 2. Podmiot prawa autorskiego.................. 104 Art. 8 15a................................... 106 Rozdział 3. Treść prawa autorskiego.................... 147 Oddział 1. Autorskie prawa osobiste.................. 147 Art. 16..................................... 148 Oddział 2. Autorskie prawa majątkowe................ 160 Art. 17 22................................... 162 Oddział 3. Dozwolony użytek chronionych utworów...... 202 Art. 23 35................................... 204 Rozdział 4. Czas trwania autorskich praw majątkowych..... 302 Art. 36 40................................... 302 Rozdział 5. Przejście autorskich praw majątkowych........ 314 Art. 41 68................................... 320 Rozdział 6. Przepisy szczególne dotyczące utworów audiowizualnych............................................ 457 Art. 69 73................................... 458 Rozdział 7. Przepisy szczególne dotyczące programów komputerowych.......................................... 475 Art. 74 77 2.................................. 476 Rozdział 8. Ochrona autorskich praw osobistych........... 515 Art. 78..................................... 516 Rozdział 9. Ochrona autorskich praw majątkowych......... 549 Art. 79 80................................... 551 IX XI V

Spis treści Rozdział 10. Ochrona wizerunku, adresata korespondencji i tajemnicy źródeł informacji........................... 622 Art. 81 84................................... 624 Rozdział 11. Prawa pokrewne......................... 657 Wprowadzenie................................ 659 Oddział 1. Prawa do artystycznych wykonań............ 666 Art. 85 93................................... 666 Oddział 2. Prawa do fonogramów i wideogramów........ 707 Art. 94 96................................... 707 Oddział 3. Prawa do nadań programów................ 721 Art. 97 99................................... 721 Oddział 3 1. Prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych.......................... 725 Art. 99 1 99 5................................. 725 Oddział 4. Postanowienia wspólne dotyczące praw pokrewnych......................................... 737 Art. 100 103................................. 737 Rozdział 12. Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi................... 742 Wprowadzenie................................ 743 Art. 104 110................................. 747 Rozdział 12 1. Komisja Prawa Autorskiego................ 772 Oddział 1. Przepisy ogólne......................... 773 Art. 110 1 110 10............................... 773 Oddział 2. Zatwierdzanie tabel wynagrodzeń............ 794 Art. 110 11 110 16.............................. 794 Oddział 3. Wskazywanie organizacji właściwej w rozumieniu ustawy....................................... 809 Art. 110 17................................... 809 Oddział 4. Rozstrzyganie sporów.................... 811 Art. 110 18................................... 811 Oddział 5. Pozostałe postępowania................... 813 Art. 110 19................................... 813 Oddział 6. Postępowanie przed sądem................. 814 Art. 110 20 110 23.............................. 814 Rozdział 12 2. Kontrola produkcji nośników optycznych...... 817 Art. 110 24 110 30.............................. 817 Rozdział 13. Fundusz Promocji Twórczości............... 826 Art. 111 114................................. 826 VI

Spis treści Rozdział 14. Odpowiedzialność karna................... 833 Art. 115 123................................. 834 Rozdział 15. Przepisy przejściowe i końcowe.............. 881 Art. 124 129................................. 881 Odnośnik nr 1...................................... 891 Indeks rzeczowy.................................... 893 VII

Przedmowa Prawo autorskie oraz prawa pokrewne dynamicznie się rozwijają. Nowe technologie wymuszają poszukiwanie rozwiązań prawnych, zabezpieczających interesy już nie tylko twórców, artystów wykonawców, wydawców i producentów, ale coraz bardziej powiększającego się grona osób fizycznych i prawnych, korzystających zawodowo z cudzej twórczości (nadawców, emitentów, reemitentów, tworzących organizacje zbiorowego zarządu prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi i innych). Istnieje niemal stała potrzeba studiowania przepisów ustawy, analizowania ich, komentowania, wyjaśniania, tak by znaleźć odpowiedź na problemy, których dostarcza życie w tej dziedzinie. Komentarz został napisany przez zespół pracowników naukowo-dydaktycznych z Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Uniwersytetu Opolskiego, a także prokuratora dr Krzysztofa Gienasa. Autorzy starali się jasno przedstawić trudne zagadnienia ustawy, mając na względzie potrzeby nie tylko nauki, ale także dydaktyki, wydawców i producentów oraz samych twórców i artystów wykonawców. Nasilony w ostatnich latach dynamizm zmian w praktyce prawa skłonił Autorów do przygotowania kolejnego wydania. W niniejszym, 2. wydaniu prezentowanego Komentarza Autorzy uwzględnili i zaprezentowali nowe tendencje w linii orzeczniczej oraz wykładni przepisów Prawa autorskiego, które pojawiły się od czasu publikacji wydania pierwszego, a także odnieśli się do koniecznych zmian (obecnie jeszcze de lege ferenda) wynikających z obowiazku implementacji 2 dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady tzw. dyrektywy w sprawie utworów osieroconych oraz dyrektywy muzycznej. Zmiany te są na tyle istotne, że powinny znaleźć omówienie w literaturze. Komentarz może być przydatny również dla sędziów, adwokatów i radców prawnych. Szeroko uwzględniono w nim najnowszy dorobek judykatury i literaturę. Warszawa, maj 2014 r. Prof. UO dr hab. Ewa Ferenc-Szydełko IX

Wykaz skrótów 1. Akty prawne dyrektywa 2000/31/WE....... dyrektywa 2000/31/WE z 8.6.2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.Urz. UE 2000 L Nr 178, s. 1) dyrektywa 2001/84/WE....... dyrektywa 2001/84/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 27.9.2001 r. w sprawie prawa autora do wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży oryginalnego egzemplarza dzieła sztuki (Dz.Urz. UE 2001 L Nr 272, s. 32) dyrektywa 2001/29/WE....... dyrektywa 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 22.5.2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz.Urz. UE 2001 L Nr 167, s. 10) dyrektywa 2004/48/WE....... dyrektywa 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29.4.2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (Dz.Urz. UE 2004 L Nr 157, s. 45) dyrektywa 2009/24/WE....... dyrektywa 2009/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 23.4.2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (wersja skodyfikowana) (Dz.Urz. UE 2009 L Nr 111, s. 16) XI

Wykaz skrótów dyrektywa 2012/28/UE....... dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/28/UE z 25.10.2012 r. w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów osieroconych (Dz.Urz. UE 2012 L Nr 299, s. 5) dyrektywa 2014/26/UE....... dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z 26.2.2014 r. w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym (Dz.Urz. UE 2014 L Nr 84, s. 72) KC............. ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) KK............. ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) Konstytucja RP.... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KP.............. ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) KPA............ ustawa z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 267) KPC............ ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.) KPK............ ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KRO............ ustawa z 25.2.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.) KRSU........... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1203 ze zm.) KSCU........... ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) NormU.......... ustawa z 12.9.2002 r. o normalizacji (Dz.U. Nr 169, poz. 1386 ze zm.) OchrBazDU....... ustawa z 27.7.2001 r. o ochronie baz danych (Dz.U. Nr 128, poz. 1402 ze zm.) OchrDanOsobU XII.... ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.)

Wykaz skrótów PrAut............ ustawa z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) PrAut z 1926 r..... ustawa z 29.3.1926 r. o prawie autorskim (t.j. Dz.U. z 1935 r. Nr 36, poz. 260) PrAut z 1952 r..... ustawa z 10.7.1952 r. o prawie autorskim (Dz.U. PrBud Nr 34, poz. 234 ze zm.)........... ustawa z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) PrPras........... ustawa z 26.1.1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) PrPrywM......... ustawa z 4.2.2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 80, poz. 432) PrStow........... ustawa z 7.4.1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) PrSzkolWyż....... ustawa z 27.7.2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.) PrWłPrzem........ ustawa z 30.6.2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1410) RTVU........... ustawa z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 226 ze zm.) SwobDziałGospU... ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) ŚwiadUsłElektU.... ustawa z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1422) TRIPS WIPO........... porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej (TRIPS), stanowiące załącznik do porozumienia w sprawie utworzenia Światowej Organizacji Handlu (WTO) (załącznik do Dz.U. z 1996 r. Nr 32, poz. 143)........... Traktat WIPO z 20.12.1996 r. o artystycznych wykonaniach i fonogramach (Dz.U. z 2004 r. Nr 41, poz. 375) ZNKU........... ustawa z 16.4.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) 2. Organy orzekające ETS............. Europejski Trybunał Sprawiedliwości NSA............ Naczelny Sąd Administracyjny SA.............. Sąd Apelacyjny XIII

Wykaz skrótów SN.............. Sąd Najwyższy SO.............. Sąd Okręgowy SW............. Sąd Wojewódzki TK.............. Trybunał Konstytucyjny TSUE........... Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej WSA............ wojewódzki sąd administracyjny 3. Czasopisma i publikatory AUWr........... Acta Universitatis Wratislaviensis Biul. SN......... Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U............. Dziennik Ustaw EPS............. Europejski Przegląd Sądowy Gl............... Glosa GP.............. Gazeta Prawna Jur.............. Jurysta KPP............. Kwartalnik Prawa Prywatnego KPPubl........... Kwartalnik Prawa Publicznego KSP............. Krakowskie Studia Prawnicze MoP............ Monitor Prawniczy MoPod........... Monitor Podatkowy M.P.............. Monitor Polski OSA............ Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSN............ Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Cywilnej (w latach 1933 1952), Orzecznictwo Sądu Najwyższego (w latach 1953 1961: Izby Cywilnej i Izby Karnej, w 1962 r.: Izby Cywilnej, w latach 1963 1981: Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach 1982 1989: Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach 1990 1994: Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w 1995 r.: Izby Cywilnej, od 1.1.2003 r. Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych) OSNAPiUS....... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNC........... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna OSNCP.......... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNK........... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna XIV

Wykaz skrótów OSNKW......... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa OSNwSK......... Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych OSP............. Orzecznictwo Sądów Polskich Orzecznictwo Sądów Polskich (1929 1939), Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych (1957 1989), Orzecznictwo Sądów Polskich (od 1990 r.) OTK............ Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego PiP............. Państwo i Prawo POSAG.......... Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku PPH............. Przegląd Prawa Handlowego Prok. i Pr......... Prokuratura i Prawo PS.............. Przegląd Sądowy PUG............ Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego RP.............. Rzecznik Patentowy R. Pr............. Radca Prawny Rzeczp........... Rzeczpospolita S.C.............. Studia Cywilistyczne SI.............. Studia Iuridica TPP............. Transformacje Prawa Prywatnego Wok............. Wokanda ZN AGH......... Zeszyty Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie ZNUJ PWiOWI.... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej ZNUJ PPWI....... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. ZNUSz 4. Inne skróty Prace z Prawa Własności Intelektualnej.......... Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego cz............... część FPT............. Fundusz Promocji Twórczości n................ następny (-a, -e) niepubl........... niepublikowany (-a, -e) Nr.............. numer orz.............. orzeczenie post............. postanowienie poz.............. pozycja XV

Wykaz skrótów rozp............. rozporządzenie s................ strona SystPrCyw........ System Prawa Cywilnego SystPrPryw....... System Prawa Prywatnego t................ tom t.j............... tekst jednolity tj............... to jest uchw............. uchwała uchw. SN(7)....... uchwała Sądu Najwyższego w składzie siedmiu sędziów UE.............. Unia Europejska wyr.............. wyrok w zw............. w związku z................ zeszyt zn............... znak XVI

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych 1 z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 83) Tekst jednolity z dnia 17 maja 2006 r. (Dz.U. Nr 90, poz. 631) 2 (zm.: Dz.U. 2006, Nr 94, poz. 658, Nr 121, poz. 843; 2007, Nr 99, poz. 662, Nr 181, poz. 1293; 2009, Nr 157, poz. 1241; 2010, Nr 152, poz. 1016) 1 Odnośnik nr 1 dodany do tytułu ustawą z dnia 20.04.2004 r. (Dz.U. Nr 96, poz. 959), która wchodzi w życie 1.05.2004 r. Treść odnośnika publikujemy na końcu ustawy. 2 Tekst jednolity ogłoszono dnia 31.05.2006 r.

Rozdział 1. Przedmiot prawa autorskiego Literatura: J. Barta (red.), System Prawa Prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie, Warszawa 2007; J. Barta, R. Markiewicz (red.), M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, E. Traple, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2001; ciż, Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, Kraków 2005; J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2013; ciż, Prawo autorskie. Przepisy, orzecznictwo, umowy międzynarodowe, Warszawa 1994, 1999; J. Błeszyński, Co jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego, Rzeczp. z 8.2.2010 r.; E. Ferenc-Szydełko, Prawo autorskie na ziemiach polskich do 1926 r., ZNUJ PWiOWI 2000, z. 75; R. Golat, Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z uwzględnieniem ostatnio uchwalonych i proponowanych zmian, Warszawa Jaktorów 2002; S. Grzybowski, A. Kopff, J. Serda, Zagadnienia prawa autorskiego, Warszawa 1973; J. Hartman (red.), Słownik filozofii, Kraków 2004; W. Machała, Przedmiot prawa autorskiego, Warszawa 2013; J. Marszałek- -Kawa, Cywilnoprawna ochrona przed czynami nieuczciwej konkurencji, Toruń 2000; M. Poźniak-Niedzielska (red.), J. Szczotka, M. Mozgawa, Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, Bydgoszcz 2007; S. Ritterman, Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937; J. Sieńczyło-Chlabicz (red.), Prawo własności intelektualnej, Warszawa 2009. Literatura do art. 1: J. Barta, Dzieło muzyczne i jego twórca w świetle przepisów prawa autorskiego, ZNUJ PWiOWI 1980, z. 20; tenże, Ograniczenia wykonywania praw autorskich do utworu muzycznego, ZNUJ PWiOWI 1980, z. 23; tenże, Plagiat muzyczny, ZNUJ PWiOWI 1978, z. 17; J. Barta, R. Markiewicz, Główne problemy prawa komputerowego, Warszawa 1993; ciż, Wolne oprogramowanie a prawo patentowe, [w:] E. Wikło (red.), Księga pamiątkowa z okazji 85-lecia ochrony własności przemysłowej w Polsce, Warszawa 2003; ciż, Wokół definicji bazy danych, KPP 2002, z. 1; M. Bieganowska, Ochrona autorsko-prawna pracowniczych utworów naukowych, PUG 1998, Nr 11; J. Błeszyński, Fotografia jako przedmiot prawa autorskiego, ZNUJ PWiOWI 1980, Ferenc-Szydełko 3