Tom 13. Prawo autorskie. Pod redakcją Janusza Barty. 3. wydanie

Transkrypt

1 Tom 13 Prawo autorskie Pod redakcją Janusza Barty 3. wydanie

2 SYSTEM PRAWA PRYWATNEGO Prawo autorskie Tom wydanie

3 SYSTEM PRAWA PRYWATNEGO Prawo autorskie Tom wydanie REDAKTOR NACZELNY SYSTEMU PRAWA PRYWATNEGO ZBIGNIEW RADWAŃSKI ZASTĘPCA REDAKTORA NACZELNEGO SYSTEMU PRAWA PRYWATNEGO BOGUDAR KORDASIEWICZ

4 Prawo autorskie Tom wydanie Redaktor Prof. dr hab. Janusz Barta Uniwersytet Jagielloński Autorzy prof. dr hab. Janusz Barta Uniwersytet Jagielloński; prof. dr hab. Jan Błeszyński Uniwersytet Warszawski; prof. dr hab. Monika Czajkowska-Dąbrowska Uniwersytet Warszawski; dr Beata Giesen Uniwersytet Łódzki; dr Teresa Grzeszak Uniwersytet Warszawski; prof. dr hab. Stefan Grzybowski Uniwersytet Jagielloński; prof. dr hab. Marian Kępiński Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; dr Bartosz Kleban Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; dr Joanna Marcinkowska Uniwersytet Jagielloński; prof. dr hab. Ryszard Markiewicz Uniwersytet Jagielloński; prof. dr hab. Andrzej Matlak Uniwersytet Jagielloński; dr Adrian Niewęgłowski Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; dr hab. Aurelia Nowicka profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; prof. dr hab. Maria Poźniak-Niedzielska Uniwersytet Marii Curie- -Skłodowskiej w Lublinie; prof. dr hab. Janina Preussner-Zamorska Uniwersytet Jagielloński; prof. dr hab. Elżbieta Traple Uniwersytet Jagielloński; dr hab. Anna Wojciechowska Uniwersytet Jagielloński; dr hab. Elżbieta Wojnicka Uniwersytet Łódzki WYDAWNICTWO C. H. BECK INSTYTUT NAUK PRAWNYCH PAN WARSZAWA 2013

5 Wydano we współpracy: z Instytutem Nauk Prawnych PAN w Warszawie Poszczególne części opracowali: Janusz Barta rozdz. II 2 7, rozdz. VI 32, rozdz. XIV 78 79, rozdz. XV Jan Błeszyński rozdz. XI Monika Czajkowska-Dąbrowska rozdz. VI 28 31, rozdz. XIV Beata Giesen rozdz. V Teresa Grzeszak rozdz. IX Stefan Grzybowski rozdz. I Marian Kępiński rozdz. VIII, X Bartosz Kleban rozdz. X Joanna Marcinkowska rozdz. VII Ryszard Markiewicz rozdz. II 2 7, rozdz. VI 32, rozdz. XIV 78 79, rozdz. XV Andrzej Matlak rozdz. II 2 7, rozdz. VI 32, rozdz. XIV 78 79, rozdz. XV Adrian Niewęgłowski rozdz. II 1 Aurelia Nowicka rozdz. III Maria Poźniak-Niedzielska rozdz. II 1 Janina Preussner-Zamorska rozdz. VII Elżbieta Traple rozdz. IV, XIII Anna Wojciechowska rozdz. XII Elżbieta Wojnicka rozdz. V Wydawca: Agata Ponikowska Redakcja: dr Agnieszka Mikos-Sitek, Ewa Sadowska Wydawnictwo C. H. Beck 2013 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graficzne ISBN ISBN e-book

6 Przedmowa Prawo własności intelektualnej, a w jego obrębie prawo autorskie, należy bez wątpienia do najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin prawa, charakteryzujących się jednocześnie znaczną częstotliwością zmian legislacyjnych. Głównym źródłem takiego stanu rzeczy jest coraz szybszy skutkujący pojawieniem się nieznanych wcześniej kategorii dóbr intelektualnych oraz ich eksploatacji postęp techniki. Jakakolwiek interpretacja omawianego zjawiska jest utrudniona, co w znacznej mierze jest spowodowane jednak niewystarczającym stopniem realizacji procesu kreowania dla niego odpowiednich ram ustawowych. Wprowadzaniu do obrotu nowych lub zmodyfikowanych rozwiązań, powinno jednak na ile to możliwe towarzyszyć przywołanie takich treści (z literatury i orzecznictwa), które w nowym stanie prawnym nie są kwestionowane lub mogą być łatwo uaktualnione. Opisany powyżej stan rzeczy oraz częste zmiany prawa autorskiego wywołują stałe zapotrzebowanie na aktualne i kompleksowe omówienie odnośnej problematyki również w kontekście nowych koncepcji pojawiających się zarówno w literaturze, jak i w orzecznictwie. Utrzymaniu aktualności i prawdziwości wypowiedzi mają przede wszystkim służyć kolejne wydania dzieł. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom Czytelników, Autorzy i Wydawca postanowili przygotować kolejne wydanie Tomu 13. Systemu Prawa Prywatnego Prawo autorskie. Poprzednie wydania dzieła ukazały się w 2003 r. oraz 2007 r.; dzielące je od siebie kilkuletnie okresy pozwalają na podsumowanie i ocenę kwestii spornych. W niniejszym tomie zachowano ustalony dla serii System Prawa Prywatnego sposób przedstawienia przedmiotowej problematyki. Opracowanie jest dziełem zbiorowym 18 autorów. Każdy z nich odpowiada wyłącznie za wyrażone przez siebie poglądy, a w ramach prac redakcyjnych nie ingerowano w indywidualne ujęcie zagadnień. Publikacja uwzględnia stan prawny na dzień 1 września 2013 r. Kraków, wrzesień 2013 r. Prof. dr hab. Janusz Barta V

7

8 Spis treści Przedmowa V Wykaz skrótów XVII Rozdział I. Geneza i miejsce prawa autorskiego w systemie prawa Rozdział II. Przedmiot prawa autorskiego Wprowadzenie. Pojęcie utworu Problem przyznania praw autorskich w świetle orzecznictwa Ochrona części utworu Specyficzne problemy dotyczące niektórych kategorii utworów I. Utwór naukowy II. Utwór kartograficzny III. Utwór architektoniczny IV. Utwór reklamowy V. Wzór przemysłowy VI. Znak towarowy VII. Liternictwo i typografia VIII. Fotografia IX. Utwór audiowizualny i audialny X. Utwór lutniczy XI. Program komputerowy XII. Polskie Normy Utwory zależne I. Utwór zależny jako postać utworu niesamoistnego II. Utwór zależny a utwór inspirowany III. Cechy i postacie utworu zależnego IV. Podstawowe założenia regulacji V. Prawo autorskie do opracowania (prawo zależne) VI. Prawo zezwalania na wykonywanie autorskich praw zależnych VII. Charakter prawa zezwalania na wykonywanie autorskich praw zależnych VIII. Ochrona praw osobistych twórcy utworu pierwotnego Zbiory Wyłączenia spod ochrony I. Uwagi wstępne II. Akty normatywne lub ich urzędowe projekty III. Urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole IV. Opublikowane opisy patentowe lub ochronne V. Proste informacje prasowe Rozdział III. Podmiot prawa autorskiego Uwagi wstępne Twórca I. Twórca jako podmiot pierwotnie uprawniony II. Domniemanie co do osoby twórcy III. Wykonywanie praw autorskich do chwili ujawnienia autorstwa Utwory współautorskie I. Współtwórczość VII

9 VIII Spis treści II. Wspólność prawa autorskiego III. Wykonywanie wspólnego prawa autorskiego Utwory połączone Utwory zbiorowe Utwory pracownicze I. Nabycie autorskich praw majątkowych przez pracodawcę na podstawie art. 12 PrAut II. Uprawnienia instytucji naukowych III. Pracodawca jako podmiot pierwotnie uprawniony z tytułu autorskich praw majątkowych do programu komputerowego Utwory audiowizualne Rozdział IV. Autorskie prawa majątkowe Pojęcie i ogólna charakterystyka autorskich praw majątkowych I. Monistyczna i dualistyczna konstrukcja majątkowych praw autorskich II. Własnościowy model kształtowania treści majątkowych praw autorskich III. Syntetyczna definicja treści majątkowych praw autorskich a uprawnienia cząstkowe IV. Definicja treści autorskich praw majątkowych w polskiej ustawie Poszczególne uprawnienia majątkowe I. Pojęcie odrębnego pola eksploatacji II. Prawo zwielokrotniania III. Prawo decydowania o obrocie egzemplarzem IV. Prawo najmu i użyczania egzemplarzy V. Prawo wystawiania VI. Droit de suite VII. Prawo komunikowania dzieła publiczności bezpośrednio i za pomocą różnych środków technicznych VIII. Wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego Czas trwania majątkowych praw autorskich I. Uwagi wstępne II. Ogólne zasady dotyczące liczenia czasu ochrony III. Domaine public payant IV. Odżycie ochrony a wcześniejsze rozporządzenia prawem lub udzielone licencje V. Odżycie ochrony utworów obcych na terenie Polski i utworów polskich za granicą Nadużywanie monopolu autorskiego Rozdział V. Autorskie prawa osobiste Autorskie dobra osobiste w rozwoju historycznym I. Uwagi wprowadzające II. Początki kształtowania się pojęcia autorskich praw osobistych III. Droit moral Pojęcie oraz konstrukcja autorskich dóbr osobistych i praw osobowości I. Stosunek autorskich dóbr osobistych do dóbr osobistych powszechnego prawa cywilnego II. Koncepcja zamkniętego katalogu autorskich praw osobowości III. Kryteria oceny naruszenia autorskich dóbr osobistych IV. Okoliczności wyłączające bezprawność naruszenia autorskich dóbr osobistych V. Wnioski

10 Spis treści 21. Prawo do autorstwa utworu oraz do decydowania o jego oznaczeniu I. Uwagi wprowadzające II. Przywłaszczenie sobie cudzego autorstwa a sytuacje pokrewne III. Plagiat jako wynik przywłaszczenia autorstwa IV. Plagiat jako zjawiskowa postać deliktu V. Plagiat dzieł naukowych VI. Autoplagiat VII. Swoboda oznaczania dzieła nazwiskiem lub pseudonimem twórcy oraz zatajenia autorstwa VIII. Ghostwriting Prawo decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności I. Uwagi wprowadzające II. Wpływ zobowiązań umownych twórcy na wyznaczenie granic swobody decydowania o upublicznieniu utworu III. Sposób wyrażenia woli publicznego udostępnienia utworu IV. Oznaczenie chwili udostępnienia utworu V. Rozstrzyganie o warunkach, sposobie i zakresie udostępnienia VI. Wpływ zobowiązań umownych zamawiającego na skuteczność decyzji twórcy o upublicznieniu utworu VII. Prawo decydowania o upublicznieniu utworu w stosunkach pracowniczych VIII. Ograniczenia swobody decydowania o udostępnieniu dzieła Prawo do integralności utworu I. Konstrukcja ochrony nienaruszalności utworu w prawie obowiązującym II. Prawo do integralności utworów wyrażonych słowem (literackich, publicystycznych, naukowych) III. Prawo do integralności utworów plastycznych i fotograficznych IV. Prawo do integralności utworów architektonicznych, architektoniczno- -urbanistycznych i urbanistycznych V. Prawo do integralności utworów muzycznych i słowno-muzycznych VI. Prawo do integralności dzieł audiowizualnych VII. Ochrona integralności utworów stanowiących podstawę twórczości zależnej Prawo odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia z powodu istotnych interesów twórczych oraz prawo wprowadzania zmian w utworze (nadzór autorski) I. Uwagi wprowadzające II. Prawo odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia III. Prawo wprowadzania zmian w dziele Prawo żądania udostępnienia egzemplarza dzieła. Prawo decydowania o losach oryginału utworu plastycznego w przypadku podjęcia przez właściciela decyzji o jego zniszczeniu. Wpływ nabycia własności nośnika materialnego dzieła na decyzję twórcy dotyczącą udostępniania publicznego dzieła. Sytuacja prawna właściciela dzieła I. Uwagi wprowadzające II. Prawo żądania udostępnienia egzemplarza dzieła (prawo dostępu do utworu) III. Prawo decydowania o losach oryginału utworu plastycznego w przypadku podjęcia przez właściciela decyzji o jego zniszczeniu IV. Wpływ nabycia własności nośnika materialnego dzieła na decyzję twórcy dotyczącą udostępnienia publicznego dzieła IX

11 Spis treści X V. Sytuacja prawna właściciela dzieła VI. Szczególne środki ochrony twórcy Ochrona sfery osobowości twórcy po jego śmierci I. Koncepcje teoretyczne II. Podmiot i przedmiot ochrony po śmierci twórcy Autorskie prawa osobiste jako przedmiot upoważnienia do korzystania Rozdział VI. Prawa pokrewne Wprowadzenie I. Pojęcie praw pokrewnych aspekty porównawcze i międzynarodowe II. Geneza praw pokrewnych w Polsce Prawa artystów wykonawców I. Przedmiot ochrony II. Podmioty praw do artystycznych wykonań III. Treść prawa artysty wykonawcy IV. Pozostałe aspekty ochrony artystycznych wykonań Prawa do fonogramów i wideogramów I. Przedmiot i podmiot prawa do fonogramu II. Przedmiot i podmiot prawa do wideogramu III. Prawo do fonogramu i wideogramu IV. Pozostałe aspekty ochrony fonogramów i wideogramów Prawa do nadań I. Przedmiot ochrony II. Podmioty praw do nadań III. Treść prawa do nadania Prawa do pierwszych wydań oraz prawa do wydań naukowych lub krytycznych I. Uwagi wstępne II. Prawa do pierwszych wydań III. Prawa do wydań naukowych i krytycznych Rozdział VII. Dozwolony użytek chronionych utworów Uwagi ogólne Kształtowanie się instytucji dozwolonego użytku I. Regulacje okresu międzywojennego II. Dozwolony użytek w okresie obowiązywania ustawy z r Dozwolony użytek na gruncie obowiązującego prawa autorskiego I. Ogólne zasady korzystania z utworu w ramach dozwolonego użytku II. Pojęcie własnego użytku osobistego III. Dozwolony użytek publiczny Rozdział VIII. Umowy prawa autorskiego Wprowadzenie Stosunek przepisów prawa autorskiego o umowach do przepisów Kodeksu cywilnego i ogólna typologia umów Ogólne założenia umownego prawa autorskiego Umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych I. Przejście praw a pola eksploatacji II. Chwila przejścia praw autorskich III. Forma umowy Szczególne zasady wykładni dotyczące pierwotnych umów autorskich I. Utwory przyszłe II. Domniemanie udzielenia licencji

12 Spis treści III. Sposób korzystania z utworu IV. Stosunki twórcy z nabywcą praw V. Zezwolenie na wykonywanie zależnych praw autorskich VI. Zbiorowa publikacja utworów VII. Uprawnienie twórcy do odstąpienia od umowy przeniesienia praw Szczególne reguły wykonywania umów o nabycie praw autorskich Prawo twórcy do wykonywania nadzoru autorskiego Prawo własności egzemplarza utworu a przejście praw Umowy licencyjne o korzystanie z praw autorskich I. Pojęcie umowy licencyjnej II. Zakres terytorialny i czasowy umowy licencyjnej III. Strony umowy licencyjnej IV. Rodzaje licencji V. Wypowiedzenie umowy licencyjnej VI. Inne zagadnienia Wynagrodzenie za korzystanie z utworów Rozdział IX. Prawo do wizerunku i prawo adresata korespondencji Wprowadzenie I. Prawo do wizerunku II. Prawo adresata korespondencji III. Podstawy prawne ochrony IV. Zakres działania art PrAut Przedmiot ochrony I. Pojęcie wizerunku II. Wizerunek a przedmiot ochrony praw osobistych III. Rozpoznawalność przedstawionej osoby jako podstawowa cecha wizerunku IV. Wizerunek a maska artystyczna V. Pojęcie korespondencji a przedmiot ochrony praw osobistych Treść prawa do wizerunku i prawa adresata korespondencji I. Wprowadzenie II. Przesłanki ochrony wizerunku na podstawie Kodeksu cywilnego i art. 81 PrAut III. Prawo do zakazywania utrwalania lub zniekształcania wizerunku IV. Prawo do decydowania o rozpowszechnianiu wizerunku na podstawie art. 23 KC V. Prawo do decydowania o rozpowszechnianiu wizerunku na podstawie art. 81 PrAut VI. Inne możliwe ujęcia prawa do wizerunku z art. 81 PrAut VII. Treść prawa adresata korespondencji VIII. Prawo podmiotowe do wizerunku i korespondencji IX. Pojęcie rozpowszechniania wizerunku lub korespondencji Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku lub korespondencji I. Charakter prawny zezwolenia II. Umowa zezwalająca III. Ciężar dowodu IV. Domniemanie dotyczące odpłatnych modeli Ograniczenia prawa do wizerunku I. Wprowadzenie II. Wizerunki osób powszechnie znanych utrwalone w związku z pełnionymi funkcjami III. Osoby stanowiące szczegół większej całości IV. Cel rozpowszechnienia wizerunku osoby powszechnie znanej XI

13 Spis treści XII 51. Prawo do wizerunku i prawo adresata korespondencji po śmierci pierwotnie uprawnionych I. Prawo do wizerunku po śmierci pierwotnie uprawnionego II. Prawo adresata korespondencji po śmierci pierwotnie uprawnionego III. Ochrona wizerunku Fryderyka Chopina Roszczenia ochronne w przypadku naruszenia prawa do wizerunku lub prawa adresata korespondencji I. Wprowadzenie II. Roszczenia niemajątkowe w razie naruszenia prawa do wizerunku lub prawa adresata korespondencji III. Roszczenia majątkowe Rozdział X. Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi Wprowadzenie Forma prawna organizacji zbiorowego zarządzania Różnice organizacji zbiorowego zarządzania w porównaniu ze zwykłym stowarzyszeniem I. Uwagi ogólne II. Zagadnienia członkostwa III. Cel działania organizacji IV. Zezwolenie na podjęcie działalności określonej w ustawie V. Nadzór nad dalszą działalnością organizacji zbiorowego zarządzania VI. Rozdział środków VII. Likwidacja stowarzyszenia Zadania organizacji zbiorowego zarządzania w świetle prawa autorskiego Domniemania legitymacji i uprawnienia do zarządzania Wewnętrzne stosunki organizacji I. Zasady ogólne II. Umowa powierzenia praw III. Równe traktowanie reprezentowanych Stosunki zewnętrzne organizacji z korzystającymi z utworów I. Obowiązek kontraktowania II. Obowiązek opracowania tabel wynagrodzeń III. Charakter prawny tabel Działalność organizacji zbiorowego zarządzania w świetle prawa konkurencji Organizacje zbiorowego zarządzania na Rynku Wewnętrznym Rozdział XI. Ochrona majątkowych praw autorskich na drodze cywilnej Uwagi wstępne Legitymacja czynna i bierna Poszczególne roszczenia I. Uwagi wprowadzające II. Roszczenie o odszkodowanie III. Roszczenie o wydanie uzyskanych korzyści IV. Prawo do wynagrodzenia twórców utworów wkładowych w utworze audiowizualnym V. Relacja prawa do wynagrodzenia z art. 70 ust. 2 1 PrAut do ujęcia treści prawa autorskiego w art. 17 i 18 ust. 3 PrAut VI. Znaczenie przesłanki stosowności wynagrodzenia z art. 70 ust. 2 1 PrAut VII. Roszczenie o podwyższenie wynagrodzenia

14 Spis treści VIII. Roszczenie o zaniechanie naruszeń IX. Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia X. Orzeczenie o wytworzonych przedmiotach, użytych środkach i materiałach XI. Roszczenie z art. 189 KPC XII. Żądanie udzielenia informacji XIII. Roszczenia informacyjne z art. 105 ust. 2 PrAut XIV. Skutki niedostarczenia informacji lub nieudostępnienia dokumentów XV. Zbieg żądań z art. 80 ust. 1 pkt 2 i z art. 105 ust. 2 PrAut XVI. Orzeczenie o bezprawnie sporządzonych egzemplarzach XVII. Żądanie zasądzenia odpowiedniej kwoty na Fundusz Promocji Twórczości Przedawnienie Rozdział XII. Ochrona autorskich dóbr osobistych Uwagi wstępne Środki niemajątkowe ochrony dóbr osobistych I. Roszczenie o zaniechanie działań zagrażających naruszeniem lub naruszających dobra osobiste twórcy II. Roszczenia o usunięcie skutków naruszenia III. Powództwo o ustalenie naruszonego dobra Sankcje majątkowe I. Roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę II. Roszczenie o zapłatę na wskazany cel społeczny III. Problem jednoczesnego spełnienia obu roszczeń pieniężnych z art. 78 PrAut IV. Roszczenie o naprawienie szkody majątkowej V. Roszczenie z art. 79 ust. 4 PrAut Kumulacja roszczeń (sankcji) Zagadnienia procesowe I. Legitymacja czynna w procesie II. Legitymacja bierna w procesie Problematyka zbywalności, dziedziczności i przedawnienia roszczeń o ochronę autorskich praw osobistych Rozdział XIII. Tymczasowe środki ochrony autorskich i pokrewnych praw majątkowych Wprowadzenie Wspólne zasady dotyczące postępowań pomocniczych I. Sąd właściwy do wydania postanowienia tymczasowego II. Rozpoznanie wniosku o zabezpieczenie na posiedzeniu niejawnym III. Legitymacja czynna i bierna w postępowaniach pomocniczych IV. Wartość przedmiotu sporu V. Uprawdopodobnienie istnienia roszczenia majątkowego, z którym zarządzenie tymczasowe ma związek Zabezpieczenie dowodów Postanowienie o obowiązku udzielenia informacji i udostępnienia określonej przez sąd dokumentacji Zabezpieczenie roszczeń Tymczasowe środki ochrony przy kontroli granicznej Rozdział XIV. Ochrona praw autorskich i pokrewnych na podstawie konwencji międzynarodowych Wprowadzenie Konwencja berneńska XIII

15 XIV Spis treści I. Geneza. Charakterystyka ogólna II. Przedmiotowy i podmiotowy zasięg stosowania konwencji, łączniki III. Podstawowe zasady IV. Autorskie prawa osobiste V. Autorskie prawa majątkowe VI. Ograniczenia praw majątkowych Konwencja rzymska I. Charakterystyka ogólna II. Zasięg ochrony konwencyjnej III. Treść ochrony Porozumienie TRIPS I. Geneza i istota porozumienia TRIPS II. Charakterystyka ogólna III. Treść ochrony prawa minimalne IV. Dochodzenie i egzekwowanie praw własności intelektualnej V. Rozstrzyganie sporów Traktat WIPO o prawie autorskim I. Geneza i charakter prawny Traktatu o prawie autorskim II. Treść praw minimum traktatowe III. Pozostałe zagadnienia Traktat WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach I. Geneza i założenia ogólne II. Treść ochrony prawa minimalne III. Pozostałe zagadnienia Traktat pekiński o artystycznych wykonaniach audiowizualnych I. Geneza II. Zasady ogólne III. Prawa osobiste IV. Prawa majątkowe V. Podmiot prawa do artystycznych wykonań audiowizualnych VI. Inne postanowienia Rozdział XV. Prawo autorskie w społeczeństwie informacyjnym Uwagi wstępne Programy komputerowe I. Program komputerowy jako przedmiot prawa autorskiego II. Podmiot autorskich praw majątkowych III. Treść autorskich praw majątkowych IV. Dozwolony użytek V. Autorskie prawa osobiste VI. Środki technicznego zabezpieczenia programu VII. Amnestia komputerowa Bazy danych I. Uwagi wprowadzające II. Baza danych jako przedmiot prawa autorskiego III. Podmiot autorskich praw majątkowych IV. Tworzenie i eksploatacja baz danych V. Treść prawa autorskiego i jego ograniczenia VI. Nowy model ochrony baz danych Utwory multimedialne I. Uwagi wprowadzające II. Problemy dotyczące przedmiotu i podmiotu prawa autorskiego III. Tworzenie i eksploatacja produktów multimedialnych Sieci komputerowe

16 Spis treści I. Uwagi wprowadzające II. Przedmiot i podmiot prawa autorskiego III. Podstawowe pojęcia: rozpowszechnianie i publikacja IV. Podstawowe sposoby eksploatacji V. Dozwolony użytek VI. Problem odpowiedzialności za naruszenie praw autorskich lub pokrewnych VII. Środki techniczne chroniące przed naruszeniem prawa VIII. Środki techniczne i informacje służące do zarządzania prawami wyłącznymi Nowe spojrzenie na prawo autorskie Indeks rzeczowy XV

17

18 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa dyrektywa 92/100/EWG dyrektywa Rady 92/100/EWG z r. w sprawie prawa najmu i publicznego wypożyczania oraz określonych praw pokrewnych w zakresie własności intelektualnej (Dz.Urz. WE L Nr 346, s. 61) dyrektywa 96/9/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 96/9/WE z r. o prawnej ochronie baz danych (Dz.Urz. WE L Nr 77, s. 20) dyrektywa 2001/29/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/29/WE z r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz.Urz. UE L Nr 167, s. 10) dyrektywa 2006/115/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/115/WE z r. w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej (Dz.Urz. UE L Nr 376, s. 28) dyrektywa 2006/116/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/116/WE z r. w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych (Dz.Urz. UE L Nr 372, s. 12) dyrektywa 2009/24/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (Dz.Urz. UE L Nr 111, s. 16) dyrektywa 2011/77/WE dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/77/UE z r. dotycząca zmiany dyrektywy 2006/116/WE w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych (Dz.Urz. UE L Nr 265, s. 1) GATT Układ ogólny w sprawie taryf celnych i handlu (General Agrement on Tariffs and Trade) z r. KC ustawa z r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KC austr Kodeks cywilny austriacki z r. (ABGB Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch, Justizgesetzsammlung Nr 946/1811) KC franc Kodeks cywilny francuski z r. (Cciv Code civil) KC niem Kodeks cywilny niemiecki z r. (BGB Bürgerliches Gesetzbuch, BGBl I S. 42, FNA 400 2) KC szwajc Kodeks cywilny szwajcarski z r. (ZGB Zivilgesetzbuch, SR AS , und BS 2 3) KC włos Kodeks cywilny włoski z r. (CC Codice Civile, Gazzetta Ufficiale, n 79 del r.) KH rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.) KK ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KM ustawa z r. Kodeks morski (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 758) KomPrywU ustawa z r. o komercjalizacji i prywatyzacji (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 216) XVII

19 XVIII Wykaz skrótów Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) konwencja berneńska.. konwencja berneńska z r. o ochronie dzieł literackich i artystycznych w brzmieniu Aktu paryskiego z r. (Dz.U. z 1990 r. Nr 82, poz. 474) konwencja paryska... konwencja Związkowa Paryska z r. o ochronie własności przemysłowej, w brzmieniu Aktu Sztokholmskiego z r. (Dz.U. z 1975 r. Nr 9, poz. 51) konwencja powszechna Powszechna konwencja o prawie autorskim z 1952 r. (Dz.U. z 1978 r. Nr 8, poz. 28) Konwencja rzymska.. Konwencja z r. o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych (Dz.U. z 1997 r. Nr 125, poz. 800) KP ustawa r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) KPC ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KRO ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.) KSH ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1030) KW ustawa z r. Kodeks wykroczeń (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 482) KWU ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.) KZ rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks zobowiązań (Dz.U. Nr 82, poz. 598 ze zm.) NBPU ustawa z r. o Narodowym Banku Polskim (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 908) NormU ustawa o normalizacji z r. (Dz.U. Nr 169, poz ze zm.) ObrIFinU ustawa r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 211, poz ze zm.) OchrBDU ustawa z r. o ochronie baz danych (Dz.U. Nr 128, poz ze zm.) OchrDOU ustawa z r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) OchrKonkurU ustawa z r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) OchrKonkurU z 2000 r ustawa z r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jedn.: Dz.U. z 2005 r. Nr 244, poz ze zm.) OchrKonsU ustawa z r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 1225) OrdPU ustawa z r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) POPC ustawa z r. Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz.U. Nr 34, poz. 311 ze zm.) PPU ustawa z r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 ze zm.) PrAut ustawa z r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) PrAut z 1926 r ustawa z r. o prawie autorskiem (tekst jedn.: Dz.U. z 1935 r. Nr 36, poz. 260) PrAut z 1952 r ustawa z r. o prawie autorskim (Dz.U. Nr 34, poz. 234 ze zm.)

20 Wykaz skrótów PrBank ustawa z r. Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) PrBank z 1989 r ustawa z r. Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz.U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359 ze zm.) PrBud ustawa z r. Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz ze zm.) PrPras ustawa z r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) PrPrzew ustawa z r. Prawo przewozowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) PrPrywM ustawa z r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 80, poz. 432) PrSpółdz ustawa z r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz ze zm.) PrStow ustawa z r. Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn.: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) PrWeksl ustawa z r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) PrWłPrzem ustawa z r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) PWKC ustawa z r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) RTVU ustawa z r. o radiofonii i telewizji (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 226 ze zm.) SportKwalifU ustawa z r. o sporcie kwalifikowanym (Dz.U. Nr 155, poz ze zm.) SwobGospU ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) TKU ustawa z r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) TRIPS porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej załącznik 1C do Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu, sporządzone w Marakeszu r. (Dz.U. z 1996 r. Nr 32, poz. 143) TUE Traktat o Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/30 ze zm.) UbezpU ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 950) UbezpU z 1990 r..... ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz.U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 ze zm.) traktat pekiński Traktat pekiński o artystycznych wykonaniach audiowizualnych z r. traktat WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach Traktat WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 41, poz. 375) traktat WIPO o prawie autorskim... Traktat WIPO o prawie autorskim z r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 3, poz. 12) WynU ustawa z r. o wynalazczości (tekst jedn.: Dz.U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117 ze zm.) ZmKC z r... ustawa z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 55, poz. 321 ze zm.) ZmKC z r... ustawa z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 49, poz. 408) ZmPrAut z 2000 r.... ustawa z r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. Nr 53, poz. 637 ze zm.) XIX