K O D E K S Y S T E M C H BECK

Transkrypt

1 K O D E K S Y S T E M KC EDYCJA TRZECIA C H BECK

2 K O D E KSS Y S T E M KODEKS CYWILNY

3 Polecamy następujące publikacje z tej serii: E. Skibińska KSH. EDYCJA CZWARTA F. Prusak KKS. EDYCJA PIERWSZA

4 KODEKS CYWILNY Edycja trzecia Magdalena Rozwadowska-Herrmann WYDAWNICTWO C. H. BECK WARSZAWA 2011

5 Stan prawny: 25 lipca 2011 r. (zawiera zmiany wchodzące w życie r.) Redaktor prowadzący: Natalia Adamczyk Wydawnictwo C. H. Beck 2011 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie w systemie TEX: Wydawnictwo C.H. Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 SPIS TREŚCI Wprowadzenie VII Objaśnienia VIII Informacje o autorze X Wykaz skrótów XI Tabele analityczne XVII Kodeks cywilny Aneks Tabele analityczne Indeks rzeczowy V

7

8 WPROWADZENIE Założeniem serii wydawniczej jest zapewnienie czytelnikowi prawnikowi dostępu do aktualnie obowiązujących aktów prawnych, literatury i orzecznictwa w danej dziedzinie prawa, szczególnie w sytuacji, kiedy dostęp do publikacji elektronicznej jest niemożliwy lub utrudniony. KC, którego przedmiotem są przepisy ustawy Kodeks cywilny, jest jedną z trzynastu pozycji wydanych w ramach tej serii. Podobnie jak inne jej opracowania zawiera: przepisy Kodeksu w wersji aktualnie obowiązującej, a w razie dalszego obowiązywania, także w brzmieniu sprzed nowelizacji; treść wybranych przepisów innych aktów prawnych, precyzujących instytucje i pojęcia występujące w komentowanym artykule; bogate, tematycznie pogrupowane i opatrzone redakcyjnymi hasłami orzecznictwo Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądów Apelacyjnych i Trybunału Konstytucyjnego; obszerny wybór literatury z zakresu prawa cywilnego; odsyłacze do innych aktów prawnych; oraz aneks zawierający przepisy wprowadzające Kodeks cywilny, obowiązujące nadal, w stosunku do niektórych stanów faktycznych, przepisy prawa rzeczowego i spadkowego w ich dotychczasowej wersji, a także wyciągi z treści ważniejszych ustaw zmieniających KC. Pierwsza edycja KC ukazała się w kwietniu 2004 r., druga w roku Obecne, trzecie wydanie uwzględnia wszystkie zmiany przepisów Kodeksu cywilnego oraz przepisów innych aktów prawnych powiązanych z prawem cywilnym, które miały miejsce od dnia ukazania się drugiej edycji KC do dnia 1 stycznia 2011 r. Na nowo opracowane zostały m.in. przepisy dotyczące umowy ubezpieczenia, dziedziczenia ustawowego, przepis art KC oraz instytucje służebności przesyłu, przekazania nieruchomości i gwarancji zapłaty w umowie o roboty budowlane. Wprowadzone do trzeciego wydania nowe orzecznictwo obejmuje okres jego publikacji do listopada 2010 r., piśmiennictwo zaś okres do czerwca 2011 r. Stan prawny zamieszczonych w opracowaniu przepisów ustawy Kodeks cywilny uwzględnia zmiany wprowadzone ustawą z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 85, poz. 458), która wchodzi w życie r. Wydawnictwo C. H. Beck i autorka wyrażają nadzieję, że trzecia edycja KC wzbudzi podobne zainteresowanie czytelników jak jej poprzednie wydania. Monachium, lipiec 2011 r. Magdalena Rozwadowska-Herrmann VII

9 OBJAŚNIENIA VIII

10 Objaśnienia Zob. także ustawę Prawo prywatne międzynarodowe IX

11 INFORMACJE O AUTORZE Magdalena Rozwadowska-Herrmann LL. M. jest adwokatem w Monachium. X

12 WYKAZ SKRÓTÓW 1. Źródła prawa BezpProdU ustawa z r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz.U. Nr 229, poz ze zm.) CenyU ustawa z r. o cenach (Dz.U. Nr 97, poz ze zm.) DzGospRolnR rozporządzenie Rady Ministrów z r. w sprawie warunków dziedziczenia ustawowego gospodarstw rolnych (Dz.U. Nr 89, poz. 519 ze zm.) GospGruntU ustawa z r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.) GospNierU ustawa z r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) KC ustawa z r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KH rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.) KK ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KKW ustawa z r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 90, poz. 557 ze zm.) Konstytucja ustawa z r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KP ustawa z r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, KPA poz. 94 ze zm.) ustawa z r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz ze zm.) KPC ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KPK ustawa z r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KRO ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) KrRejSU ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz ze zm.) KSH ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz ze zm.) KształtUstrRolnU.... ustawa z r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. Nr 64, poz. 592 ze zm.) KWU ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz ze zm.) XI

13 Wykaz skrótów KZ rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks zobowiązań (Dz.U. Nr 82, poz. 598 ze zm.) NajLokU ustawa z r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 ze zm.) OchrKonkurU ustawa z r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) OchrKonsU ustawa z r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. Nr 22, poz. 271 ze zm.) OchrLokU ustawa z r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) OchrZwierzU ustawa z r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 106, ObInFinU poz ze zm.) ustawa z r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz ze zm.) PodpisElektrU ustawa z r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. Nr 130, poz ze zm.) POPC ustawa z r. Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz.U. Nr 34, poz. 311 ze zm.) PPU ustawa z r. o przedsiębiorstwach państwowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 ze zm.) PrAut ustawa z r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) PrBank ustawa z r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) PrCzek ustawa z r. Prawo czekowe (Dz.U. Nr 37, poz. 283 ze zm.) PrGeod ustawa z r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 240, poz ze zm.) PrNot ustawa z r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz ze zm.) PrPras ustawa z r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) PrPrywM ustawa z r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 80, poz. 432) PrRzecz dekret z r. Prawo rzeczowe (Dz.U. Nr 57, poz. 319 ze zm.) PrSpad dekret z r. Prawo spadkowe (Dz.U. Nr 60, poz. 328 ze zm.) PrSpółdz ustawa z r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz ze zm.) PrUkł PrUp rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Prawo o postępowaniu układowem (Dz.U. Nr 93, poz. 836 ze zm.) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.) XII

14 Wykaz skrótów PrUpadNapr ustawa z r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz ze zm.) PrywPPU ustawa z r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz ze zm.) PrWeksl ustawa z r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) PrzUżytkU ustawa z r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. Nr 175, poz ze zm.) PWKC ustawa z r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) SpółdzMieszkU..... ustawa z r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) SprzedKonsU ustawa z r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 141, poz ze zm.) SwobDzGospU ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej UbezpU (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz ze zm.) ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 ze zm.) UbezpU z 1990 r ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. Nr 59, poz. 344 ze zm.) WłLokU ustawa z r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) ZastRejU ustawa z r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569 ze zm.) ZmKCU z 1982 r. ZmKCU z 1990 r. ZNKU.... ustawa z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz o uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz.U. Nr 11, poz. 81 ze zm.).... ustawa z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 55, poz. 321 ze zm.) ustawa z r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm.) ZmGospGruntU..... ustawa z r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz.U. Nr 79, poz. 464 ze zm.) 2. Organy orzekające ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości GSK Główna Komisja Arbitrażowa NSA Naczelny Sąd Administracyjny NSA (7) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów SA Sąd Apelacyjny XIII

15 Wykaz skrótów SN Sąd Najwyższy SN (PS) Sąd Najwyższy w pełnym składzie SN (PSIC) Sąd Najwyższy w pełnym składzie Izby Cywilnej SN (PSICiA) Sąd Najwyższy w pełnym składzie Izby Cywilnej i Administracyjnej (w latach ) SN (7) Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów SO Sąd Okręgowy SW Sąd Wojewódzki TK Trybunał Konstytucyjny WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny ZA Zespół Arbitrów 3. Czasopisma AUWr Acta Universitatis Wratislaviensis CPH Czasopismo Prawno-Historyczne EP Edukacja Prawnicza Gl Glosa GP Gazeta Prawnicza GS Gazeta Sądowa Jur Jurysta KPP Kwartalnik Prawa Prywatnego KSP Krakowskie Studia Prawnicze MoP Monitor Prawniczy NP Nowe Prawo NPN Nowy Przegląd Notarialny OG Orzecznictwo Gospodarcze OSA Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSP Orzecznictwo Sądów Polskich Pal Palestra PNUŚ Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego PB Prawo Bankowe PG Prawo Gospodarcze PL Przegląd Legislacyjny PN Przegląd Notarialny PiM Prawo i Medycyna PiP Państwo i Prawo PiZS Prawo i Zabezpieczenie Społeczne PP Przegląd Podatkowy PPH Przegląd Prawa Handlowego PPiA Przegląd Prawa i Administracji PPW Prawo Papierów Wartościowych Pr. Sp Prawo Spółek Pr. Pracy Prawo Pracy XIV

16 Wykaz skrótów Pr. Przeds Prawo Przedsiębiorcy Probl. Praw Problemy Praworządności Prok. i Pr Prokuratura i Prawo PS Przegląd Sądowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego Rej Rejent R. Pr Radca Prawny RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Rzeczp Rzeczpospolita SC Studia Cywilistyczne SI Studia Iuridica SIS Studia Iuridica Silesiana SP Studia Prawnicze SPE Studia Prawno-Ekonomiczne SPP Studia Prawa Prywatnego TPP Transformacja Prawa Prywatnego ZNUGd Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego ZNUJ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego ZNUŁ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego ZNUŚ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Śląskiego 4. Inne skróty AC auto casco art artykuł Dz.U Dziennik Ustaw jgu jednostka gospodarki uspołecznionej ks księga ks. pam księga pamiątkowa m.in między innymi M.P Monitor Polski nast następne NBP Narodowy Bank Polski PBN Państwowe Biuro Notarialne np na przykład Nr numer NW nieszczęśliwy wypadek OC odpowiedzialność cywilna orz orzeczenie PCK Polski Czerwony Krzyż pkt punkt poz pozycja PZU Państwowy Zakład Ubezpieczeń r rok XV

17 Wykaz skrótów red redakcja RM Rada Ministrów rozp rozporządzenie r.s.p rolnicza spółdzielnia produkcyjna sprost sprostowanie t tom t.j tekst jednolity UFG Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny vol Volumen w zw w związku wyd wydanie z zeszyt zd zdanie ze zm ze zmianami zob zobacz ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych XVI

18 TABELE ANALITYCZNE Art Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna Tytuł I. Przepisy wstępne Tytuł II. Osoby Dział I. Osoby fizyczne Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych Rozdział II. Miejsce zamieszkania Rozdział III. Uznanie za zmarłego Dział II. Osoby prawne Dział III. Przedsiębiorcy i ich oznaczenia Tytuł III. Mienie Tytuł IV. Czynności prawne Dział I. Przepisy ogólne Dział II. Zawarcie umowy Dział III. Forma czynności prawnych Dział IV. Wady oświadczenia woli Dział V. Warunek Dział VI. Przedstawicielstwo Rozdział I. Przepisy ogólne Rozdział II. Pełnomocnictwo Rozdział III. Prokura Tytuł V. Termin Tytuł VI. Przedawnienie roszczeń Str. XVII

19 Tabele analityczne Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe Tytuł I. Własność Dział I. Przepisy ogólne Dział II. Treść i wykonywanie własności Dział III. Nabycie i utrata własności Rozdział I. Przeniesienie własności Rozdział II. Zasiedzenie Rozdział III. Inne wypadki nabycia i utraty własności Dział IV. Współwłasność Dział V. Ochrona własności Tytuł II. Użytkowanie wieczyste Tytuł III. Prawa rzeczowe ograniczone Dział I. Przepisy ogólne Dział II. Użytkowanie Rozdział I. Przepisy ogólne Rozdział II. Użytkowanie przez osoby fizyczne Rozdział III. Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne Rozdział IV. Inne wypadki użytkowania Dział III. Służebności Rozdział I. Służebności gruntowe Rozdział II. Służebności osobiste Rozdział III. Służebność przesyłu Dział IV. Zastaw Rozdział I. Zastaw na rzeczach ruchomych Rozdział II. Zastaw na prawach Tytuł IV. Posiadanie Księga trzecia. Zobowiązania Tytuł I. Przepisy ogólne Tytuł II. Wielość dłużników albo wierzycieli XVIII

20 Tabele analityczne Dział I. Zobowiązania solidarne Dział II. Zobowiązania podzielne i niepodzielne Tytuł III. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych Tytuł IV. (skreślony) Tytuł V. Bezpodstawne wzbogacenie Tytuł VI. Czyny niedozwolone Tytuł VI 1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny Tytuł VII. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania Dział I. Wykonanie zobowiązań Dział II. Skutki niewykonania zobowiązań Dział III. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych Tytuł VIII. Potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu Tytuł IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika Dział I. Zmiana wierzyciela Dział II. Zmiana dłużnika Tytuł X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika Tytuł XI. Sprzedaż Dział I. Przepisy ogólne Dział II. Rękojmia za wady Dział III. Gwarancja jakości Dział IV. Szczególne rodzaje sprzedaży Rozdział I. Sprzedaż na raty Rozdział II. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej Sprzedaż na próbę Rozdział III. Prawo odkupu Rozdział IV. Prawo pierwokupu Tytuł XII. Zamiana Tytuł XIII. Dostawa XIX