Geosembler Program wspomagający wyznaczanie warstw geotechnicznych INSTRUKCJA OBSŁUGI wersja 1.10
INSTRUKCJA OBSŁUGI Zawartość instrukcji 1. Wstęp... 2 2. Wymagania programu... 2 3. Instalacja programu... 2 4. Instalacja pliku z kluczem... 3 5. Przegląd interfejsu... 4 6. Wprowadzanie danych... 5 7. Praca na kartach... 6 8. Wspomaganie wyznaczania warstw... 8 9. Tworzenie nowych warstw... 9 10. Sortowanie gruntów i warstw... 10 11. Wyznaczanie parametrów dla warstwy... 11 12. Kolumny użytkownika... 13 13. Współczynnik materiałowy m... 13 14. Podgląd i druk tabeli... 14 15. Zapis i odczyt plików *.grt... 14 16. Ustawienia programu... 15 17. Deinstalacja programu... 16 18. Aktualizacja programu... 16 19. Pomoc i wsparcie... 16 GEOSEMBLER.PL
INSTALACJA PROGRAMU 1. Wstęp Program Geosembler służy wspomaganiu wyznaczania warstw geotechnicznych. Automatyczne obliczenia parametrów geotechnicznych są dokonywane za pomocą metody B zgodnie z używaną normą PN-B-03020. Wszystkie obliczenia można dowolnie edytować względem własnych potrzeb. Poniższa instrukcja zawiera opis wszystkich funkcji programu. 2. Wymagania programu Minimalne wymagania programu: System operacyjny Windows XP, Vista, 7, 8 lub 8.1 Procesor 500 MHz 256 MB pamięci RAM 50 MB miejsca dostępnego na dysku twardym Stacja dysków CD-ROM lub DVD Mysz lub inne urządzenie wskazujące Monitor o rozdzielczości 1024x768 Dostęp do Internetu (do pobrania aktualizacji) 3. Instalacja programu 1. Po włożeniu płyty do napędu instalator programu uruchomi się automatycznie. Można także uruchomić instalator ręcznie. W tym celu należy kliknąć Mój komputer, wybrać odpowiednią stację dysku, a następnie kliknąć GeosemblerSetup.exe. 2 INSTRUKCJA OBSŁUGI
INSTALACJA PLIKU Z KLUCZEM 2. Na etapie instalacji należy postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. 3. Po instalacji będzie można uruchomić program z Menu Start. Informacja dla użytkowników Windows 8 i Windows 8.1 Podczas uruchomienia instalatora może wyświetlić się poniższe okno: Aby móc kontynuować instalacje należy kliknąć Więcej informacji, a następnie Uruchom. 4. Instalacja pliku z kluczem 1. Podczas pierwszego uruchomienia programu pojawi się komunikat o błędzie pliku z kluczem. Należy kliknąć OK. 2. Po uruchomieniu programu w oknie głównym należy z menu Pomoc wybrać opcję Wczytaj klucz produktu: 3. Z okna dialogowego należy wybrać lokalizację pliku z kluczem. Klucz produktu dołączony jest do programu i znajduje się na płycie w katalogu Klucz produktu. 4. Od tego momentu program jest aktywny. GEOSEMBLER.PL 3
PRZEGLĄD INTERFEJSU W przypadku zakupu programu na kilka stanowisk należy wprowadzić na każdym komputerze osobny plik z kluczem. Standardowo każdy plik z kluczem posiada sufiks z kolejną literą alfabetu. 5. Przegląd interfejsu A B C D E F Menu kontekstowe Ikony narzędziowe (Patrz niżej) Temat opis tekstowy tematu wyświetlany w tabeli wynikowej. Załącznik numer załącznika wyświetlany w tabeli wynikowej. Data data wyświetlana w tabeli wynikowej. Opcje współczynnika materiałowego γ m opcja Dodaj ym do tabeli powoduje wyświetlenie kolumn ze współczynnikiem materiałowym, natomiast przycisk Wartości ym otwiera okno opcji więcej na stronie 13 w rozdziale Współczynnik materiałowy γ m. G Pokaż duplikaty wyświetla duplikaty gruntów więcej na stronie 8 w rozdziale Wspomaganie wyznaczania warstw. H Kolorystyka wg stanu gruntu opis funkcji na stronie 8 w rozdziale Wspomaganie wyznaczania warstw. I Wyświetl różnice między gruntami opis funkcji na stronie 8 w rozdziale Wspomaganie wyznaczania warstw. J Karty przyciski do zarządzania kartami więcej o kartach na stronie 6 w rozdziale Praca na kartach. K Sortowanie opcje sortowania więcej o sortowaniu na stronie 10 w rozdziale Sortowanie gruntów i warstw. L Arkusz danych obszar do zarządzania gruntami i warstwami. 4 INSTRUKCJA OBSŁUGI
WPROWADZANIE DANYCH Przyciski ikon narzędziowych 1 Nowy plik tworzy nowy plik 2 Otwórz otwiera zapisany plik 3 Zapisz zapisuje plik 4 Zapisz jako zapisuje plik jako kopię 5 Tabela wynikowa wyświetla tabelę wynikową 6 Dodaj grunt wstawia nowy grunt do tabeli 7 Usuń grunt usuwa zaznaczony grunt z tabeli 8 Dodaj warstwę wstawia nową warstwę geotechniczną 9 Usuń warstwę usuwa zaznaczoną warstwę geotechniczną 10 Dodaj kartę dodaje nową kartę do tabeli 11 Usuń kartę usuwa bieżącą kartę 12 Zarządzanie kartami otwiera okno Zarządzanie kartami 13 Kolumny Użytkownika otwiera okno Kolumny Użytkownika 6. Wprowadzanie danych Aby wprowadzić dane do programu należy wykonać poniższe kroki dla każdego rozpatrywanego gruntu. 1. Kliknąć przycisk Dodaj grunt (lub użyć skrótu na klawiaturze Ctrl + Q). 2. W arkuszu danych wyświetli się nowy wiersz: GEOSEMBLER.PL 5
PRACA NA KARTACH 3. W menu rozwijanym Symbol gruntu należy wybrać odpowiedni symbol gruntu zgodnie z normą PN-B-03020. Na tej podstawie będą dokonywane automatyczne obliczenia parametrów. 4. W polu Opis gruntu należy wpisać dokładny opis gruntu ten opis będzie znajdował się w gotowej tabeli właściwości fizyko-mechanicznych gruntów. Wskazówka W przypadku pyłów ( ) lub piasków pylastych (Pπ) symbol litery należy zastąpić literami Pi a dla symbolu π pi. 5. Pole Miąższość jest opcjonalne. Wartość ta jest używana do obliczania średniej ważonej parametrów. 6. Następnie należy w kolumnie Wilgotność wybrać odpowiedni opis. 7. W zależności od tego czy w kolumnie Symbol gruntu została wybrana opcja dla gruntu spoistego czy niespoistego należy wprowadzić I L lub I D. 8. Wszystkie pozostałe parametry (wilgotność, gęstość, spoistość, kąt tarcia wewnętrznego, moduł pierwotnego odkształcenia gruntu oraz edometryczny moduł ściśliwości pierwotnej) zostaną obliczone automatycznie. Usuwanie gruntu W celu usunięcia gruntu z arkusza danych należy zaznaczyć odpowiedni wiersz, kliknąć ikonę Usuń grunt (Ctrl + Shift + Q), w oknie które się wyświetli potwierdzić chęć usunięcia. 7. Praca na kartach Karty służą łatwemu i szybkiemu grupowaniu gruntów np. w pakiety geotechniczne (lub inne grupy zgodne z preferencjami Użytkownika). Nazwy kart są wyświetlane w tabeli wynikowej. Dlatego istotna jest ich kolejność. W tabeli wynikowej wyświetlane są karty z gruntami od góry do dołu, przy czym karty od strony lewej w oknie głównym programu są wyświetlane jako pierwsze. Do zarządzania kartami służą trzy przyciski znajdujące się w oknie głównym programu: Dodaj kartę, Usuń kartę, Zarządzanie kartami. Po kliknięciu przycisku Zarządzanie kartami (Ctrl + K) uruchomione zostanie okno: 6 INSTRUKCJA OBSŁUGI
PRACA NA KARTACH W tym oknie można także dodawać i usuwać karty, ponadto można zmienić nazwę oraz kolejność kart. Dodawanie karty należy nacisnąć przycisk Dodaj, a następnie w polu nazwa wpisać dowolną nazwę. Usuwanie karty należy wybrać kartę i nacisnąć przycisk Usuń. Zmiana nazwy po wybraniu, nazwę karty można edytować w polu Nazwa. Zmiana kolejności kolejność zaznaczonej karty można zmieniać za pomocą przycisków Góra oraz Dół. Aby zaakceptować zmiany i zamknąć okno należy kliknąć przycisk OK. Ponadto karty można dodawać i usuwać bezpośrednio z okna głównego programu za pomocą przycisków Dodaj kartę oraz Usuń kartę. Przenoszenie gruntów pomiędzy kartami Wybrane grunty i warstwy można przenieść do innej karty. W tym celu należy: 1. Zaznaczyć wybrane grunty i/lub warstwy. Wskazówka Używając wciśniętego klawisza Ctrl lub Shift można odpowiednio zaznaczyć kilka gruntów/warstw lub cały zakres (gruntów lub warstw). 2. Kliknąć prawym przyciskiem myszy wyświetli się menu kontekstowe należy wybrać opcję Przenieś zaznaczone do i następnie kartę, na którą mają zostać przeniesione grunty i/lub warstwy. GEOSEMBLER.PL 7
WSPOMAGANIE WYZNACZANIA WARSTW 3. Zaznaczone pozycje zostaną przeniesione do wybranej karty. 8. Wspomaganie wyznaczania warstw Program posiada szereg funkcji ułatwiających wyznaczenie warstw geotechnicznych. Wszystkie dostępne są w oknie głównym programu: Pokaż duplikaty Funkcja podświetla na czerwono wiersze ze zdublowanymi wartościami. Kryterium, które przyjmuje program, w celu wyznaczenia duplikatów to taki sam symbol gruntu, opis gruntu oraz parametr wiodący (I L lub I D). Wskazówka Aby funkcja działała poprawnie należy wpisać w pole Opis gruntu dokładnie taki sam opis. Np. Ps+Ż oraz Ps+ Ż różnica nawet jednego znaku spowoduje, że nie zostaną wyróżnione duplikaty (pomimo równych pól Symbol gruntu oraz parametru wiodącego). Kolorystyka wg stanu gruntu Zaznaczenie tej opcji spowoduje zakolorowanie poszczególnych wierszy w zależności od rodzaju gruntu oraz jego parametru wiodącego (I L lub I D). Zakresy na podstawie których program koloruje wiersze zostały przyjęte na podstawie normy PN-B-03020. 8 INSTRUKCJA OBSŁUGI
TWORZENIE NOWYCH WARSTW Kolory poszczególnych zakresów można zmienić w ustawieniach (patrz rozdział Ustawienia programu na stronie 15). Wyznacz różnice Funkcja pozwalająca wizualnie wyznaczyć różnice między poszczególnymi gruntami. Po zaznaczeniu opcji program dla każdej kolumny osobno zakoloruje wiersze: od tego z najmniejszą wartością (kolor czerwony), do tego z największą wartością (kolor zielony). 9. Tworzenie nowych warstw Aby grunty mogły być wyświetlone w gotowej tabeli (i aby mogły mieć wyznaczone parametry) muszą zostać przypisane warstwie geotechnicznej. W obrębie jednej warstwy może być dowolna ilość gruntów (min. 1). Do zarządzania warstwami geotechnicznymi służą dwie ikony Dodaj warstwę oraz Usuń warstwę: Aby przypisać grunt do warstw geotechnicznych należy: 1. Utworzyć nową warstwę geotechniczną klikając przycisk Dodaj warstwę (lub używając skrótu na klawiaturze: Ctrl + W). Do arkusza danych zostanie dodana nowa warstwa geotechniczna: GEOSEMBLER.PL 9
SORTOWANIE GRUNTÓW I WARSTW 2. Następnie należy zaznaczyć grunt (lub grunty), które mają zostać przeniesione do warstwy. 3. Zaznaczone grunty za pomocą metody przeciągnij i upuść należy przenieść do wybranej warstwy. 4. Wybrane grunty zostaną przeniesione. Wskazówka Aby przenoszenie za pomocą metody przeciągnij i upuść było bardziej intuicyjne, należy upuszczać grunty w wierszu z warstwą. Wskazówka Grunty nieprzypisane do żadnej warstwy zaznaczone są w kolumnie Nr warstwy znakiem zapytania. 10. Sortowanie gruntów i warstw Sortowanie w programie odbywa się poprzez zaznaczenie tzn. sortowaniu podlegają tylko te grunty lub warstwy, które zostaną zaznaczone. Jednocześnie można sortować albo grunty albo warstwy. W tym celu należy: 1. Zaznaczyć wybrane grunty lub warstwy. 2. Z menu Sortowanie wybrać Parametr, a następnie Kierunek: 10 INSTRUKCJA OBSŁUGI
WYZNACZANIE PARAMETRÓW DLA WARSTWY 3. Nacisnąć przycisk Sortuj. 4. Wybrane wiersze zostaną posortowane. Wskazówka Aby szybko zaznaczyć całą warstwę z gruntami należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na warstwie i z menu kontekstowego wybrać Zaznacz warstwę z gruntami. Sortowanie ręczne Grunty i warstwy można także sortować ręcznie za pomocą metody przeciągnij i upuść. Wystarczy zaznaczyć odpowiedni grunt lub warstwę i przenieść ją w żądane miejsce. 11. Wyznaczanie parametrów dla warstwy Po przeniesieniu gruntów do warstw geotechnicznych należy wyznaczyć jej parametry. Istnieje kilka możliwości wyznaczania parametrów dla warstw. Metody wykonywania obliczeń Statystyczne obliczenia dla całej warstwy Za pomocą tej opcji możliwe jest obliczenie parametrów na podstawie zawartych w warstwie gruntów. Aby użyć tej opcji należy: 1. Kliknąć prawym przyciskiem myszy na wybranej warstwie wyświetli się menu kontekstowe: 2. Z menu Wartość dla całej warstwy wybrać jedną z dostępnych opcji: mini- GEOSEMBLER.PL 11
WYZNACZANIE PARAMETRÓW DLA WARSTWY malna, maksymalna, średnia, średnia ważona, moda lub mediana. 3. Po wybraniu funkcji statystycznej w warstwie zostaną obliczone na tej podstawie parametry dla każdej z kolumn osobno. Wskazówka Do obliczania średniej ważonej brana pod uwagę jest miąższość warstw. Metoda ta zalecana jest w przypadku, gdy w obrębie jednej warstwy występują grunty o znacznej różnicy miąższości. Statystyczne obliczenia parametru na podstawie gruntów Pojedynczy parametr dla warstwy można obliczyć za pomocą funkcji statystycznych. W tej metodzie uwzględniane są wszystkie grunty zawarte w danej warstwie, w obrębie jednego parametru. Chcąc uzyskać obliczenia za pomocą tej funkcji należy: 1. W warstwie w wybranym parametrze należy kliknąć menu rozwijane: 2. Z wyświetlonego menu wybrać żądaną funkcję. 3. Wartość wybranego parametru dla warstwy zostanie automatycznie obliczona. Wybierając opcję Ręcznie w wyświetlonym oknie można wpisać dowolną wartość (także zakres parametru): Obliczenia parametru warstwy na podstawie parametru gruntu W tej metodzie poszczególny parametr wyznaczany jest na podstawie konkretnego gruntu. W tym celu należy: 1. W komórce gruntu z parametrem, którego należy przypisać do warstwy kliknąć prawym przyciskiem myszy i z menu kontekstowego wybrać opcję Wstaw wartość dla warstwy. 12 INSTRUKCJA OBSŁUGI
WSPÓŁCZYNNIK MATERIAŁOWY γ m 2. Wybrana wartość parametru zostanie przypisana do parametru warstwy. 12. Kolumny użytkownika Korzystając z przycisku Kolumny użytkownika dostępnego w oknie głównym programu nastąpi wyświetlenie okna: W tym oknie można dodać lub edytować dodatkowe dwie kolumny użytkownika. Można w niej wpisać dowolne dodatkowe parametry. Kolumny te będą wyświetlone w tabeli wynikowej. 13. Współczynnik materiałowy γ m W programie istnieje możliwość dodania do tabeli współczynnika materiałowego. W tym celu należy zaznaczyć pole Dodaj ym do tabeli. Zaznaczenie tej opcji spowoduje wyświetlenie w tabeli wynikowej dodatkowych kolumn dla poszczególnych parametrów ze współczynnikiem materiałowym. Okno z ustawieniami współczynnika można otworzyć za pomocą przycisku Wartości ym lub przez menu Ustawienia (menu Pomoc): GEOSEMBLER.PL 13
ZAPIS I ODCZYT PLIKÓW *.GRT W oknie można ustawić konkretne wartości dla poszczególnych kolumn. Wpisując w pole Ym wartość i klikając na przycisk Wstaw dla wszystkich Ym można automatycznie wpisać wartość do wszystkich pól jednocześnie. Wartości można dowolnie modyfikować. Wpisane wartości są zapisywanie w ustawieniach programu, dlatego nie ma konieczności wpisywania ich do każdego pliku osobno. 14. Podgląd i druk tabeli Gotową tabelę można wygenerować wybierając przycisk Tabela wynikowa w oknie głównym programu lub wybierając opcje w menu Plik: W oknie tabeli wynikowej w menu Plik dostępne są funkcje: Drukuj wysyłanie tabeli do druku. Podgląd wydruku wyświetla okno z podglądem wydruku. Marginesy wyświetla okno z możliwością ustawienia marginesów. Skala pozwala zmniejszyć wygenerowaną tabelę do druku. Eksport do PDF zapisuje tabelę w formacie PDF. 15. Zapis i odczyt plików *.grt W każdej chwili można zapisać pracę na dysku komputera. W tym celu należy kliknąć przycisk Zapisz (Ctrl + S) lub wybrać opcję z menu Plik. Następnie w oknie wybrać żądaną lokalizację i kliknąć przycisk Zapisz. Po wybraniu opcji Zapisz jako (Ctrl + Shift + S), aktualny plik zostanie zapisany jako kopia. Następnie będzie można kontynuować pracę na pliku aktualnym. 14 INSTRUKCJA OBSŁUGI
USTAWIENIA PROGRAMU Otwieranie plików odbywa się po przez naciśnięcie przycisku Otwórz (Ctrl + O) lub wybranie opcji w menu Plik. 16. Ustawienia programu Ustawienia programu znajdują się w menu Pomoc (można również użyć skrótu klawiaturowego Ctrl+U). Wyświetli się następujące okno: Ustawienia W tej zakładce dostępne są dwie opcje: Tabelę opracował wpisane tutaj nazwisko będzie wyświetlane w gotowej tabeli. Jednostka pozwala na wybór w jakiej jednostce mają być obliczane parametry. Logo Dwukrotne kliknięcie w obszarze logo pozwala zmienić domyślną grafikę wyświetlaną w gotowej tabeli. Rodzaje gruntów W tej zakładce można zmieniać domyślne kolory poszczególnych rodzajów gruntów. Stany gruntów Aby zmienić domyślne kolory dla stanów gruntów należy kliknąć dwukrotnie na wybrane pole. Ym Opcje współczynnika materiałowego (zobacz str. 13). GEOSEMBLER.PL 15
POMOC I WSPARCIE 17. Deinstalacja programu Aby odinstalować program należy: 1. W Panelu sterowania wybrać Dodaj lub usuń programy (dla Windows XP), Programy (dla Windows Vista) lub Programy i funkcje (dla Windows 7, 8, 8.1) 2. Następnie odszukać program Geosembler na liście programów. 3. Kliknąć prawym przyciskiem myszy i wybrać Odinstaluj. 4. Postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. 18. Aktualizacja programu W celu aktualizacji programu należy uruchomić instalator nowej wersji programu, a następnie postępować zgodnie z wyświetlanymi informacjami. 19. Pomoc i wsparcie Dodatkowe materiały znajdują się na stronie: http://geosembler.pl/pliki-do-pobrania/ Jeśli potrzebują Państwo naszej pomocy prosimy o kontakt. Wszystkie aktualne dane kontaktowe znajdują się na stronie: http://geosembler.pl/kontakt/ 16 INSTRUKCJA OBSŁUGI
www.geosembler.pl