Projekt edukacyjny do programu promującego zdrowie w społeczności przedszkolnej w ramach Placówki promującej zdrowie Autorzy: mgr Iwona Dowgier mgr Elżbieta Stankiewicz mgr Monika Szkiłądź Wasilków 08.2015 r.
Miejsce projektu: Przedszkole Słoneczne w Wasilkowie Uczestnicy projektu/grupa docelowa : dzieci 3, 4, 5 letnie Czas trwania projektu: X 2015 VI 2016 (możliwość powtórzenia w następnych latach) Częstotliwość stosowania: w trakcie pracy bieżącej Osoby odpowiedzialne: nauczycielki grup 3,4,5-letnich Partnerzy projektu: rodzice, dzieci, przedszkolne kucharki, intendentka, woźne oddziałowe, dietetyk Cel ogólny projektu: Krzewienie zasad wychowania zdrowotnego w środowisku przedszkolnym Główny obszar podstawy programowej: Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci
W dzisiejszych czasach zmienia się sposób organizacji codziennych zajęć. Rodzice coraz mniej czasu poświęcają na przygotowanie w domu racjonalnych i zdrowych posiłków. Częściej korzystają z półproduktów lub gotowych już posiłków. Nie jest niczym dziwnym widok dzieci zajadających chipsy, hamburgery z Mc Donalds a popijających colą z dużą ilością cukru. Nie zastanawiamy się już nad dzieckiem pochłaniającym duże ilości konserwantów, bo przecież w obecnych czasach - fast - to całkiem normalne! W przedszkolach natomiast, obserwujemy niechęć dzieci do zjadania surówek, sałatek, surowych warzyw czy owoców. Nie należy rezygnować z podejmowania działań zmierzających do zmiany nawyków żywieniowych dzieci. Jako dorośli musimy pamiętać, że nie odpowiadamy wyłącznie za siebie, to co jemy to nie jest wyłącznie naszą sprawą nasze nawyki żywieniowe przekazujemy dzieciom jako rodzice, nauczyciele czy wychowawcy.
Wiek przedszkolny to czas, w którym kształtują się preferencje smakowe oraz upodobania żywieniowe, które mogą w przyszłości odbić się negatywnie lub pozytywnie na zdrowiu naszych dzieci. Wiadomo przecież, że prawidłowe żywienie decyduje o zdrowiu dziecka i prawidłowym jego rozwoju, a racjonalne odżywianie ma bardzo duży wpływ na aktywność psychiczną, umysłową i ruchową dziecka. Utrwalone w dzieciństwie przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia, dlatego edukacja prozdrowotna pełni bardzo ważną rolę w procesie wychowania małego dziecka. Nawyki żywieniowe należy wpajać dzieciom od najmłodszych lat więc w realizację wprowadzania zdrowego odżywiania dzieci w przedszkolu należy zaangażować całą społeczność przedszkolną: dzieci, rodziców i pracowników. Warunkiem koniecznym jest zaangażowanie, nabywanie i poszerzanie wiedzy pracowników kuchni, nauczycieli, rodziców z zakresu zdrowego żywienia, przekonanie wszystkich o konieczności wprowadzania tych zmian oraz wspólny cel, jakim jest zdrowie dzieci i ich rodzin. Dieta dzieci musi być zrównoważona odżywczo odpowiednio dla ich wieku, różnorodna i oparta o produkty jak najmniej przetworzone naturalne i wysokiej jakości. Bardzo ważne jest więc angażowanie rodziców we wszystkie działania związane ze zdrowym żywieniem dzieci tak aby zaszczepić u dzieci i rodziców nawyk interesowania się tym co jedzą oraz do świadomego eliminowania żywności niezdrowej.
Poszerzenie świadomości dzieci i rodziców w zakresie zdrowego odżywiania poprzez propagowanie zdrowego stylu życia u dzieci i ich rodzin. Edukację dzieci w zakresie prawidłowego odżywiania - nabywanie wiedzy i umiejętności dbania o własne zdrowie. Praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy w zakresie odżywiania kształcenie umiejętności samodzielnego wykonywania prostych, zdrowych posiłków. Zmiana nawyków żywieniowych rodzin wychowanków. Angażowanie rodziców do udziału w akcjach zdrowego żywienia dzieci.
Rozumienie potrzeby prawidłowego żywienia. Kształtowanie umiejętności komponowania zdrowych posiłków. Zapoznanie z podstawowymi zasadami żywieniowymi, z rolą witamin i innych składników dla organizmu. Poznanie i wdrażanie przepisów ze zdrowym żywieniem do codziennej diety. Zastępowanie niezdrowej żywności zdrowymi produktami, w tym przekąskami. Aktywny udział dzieci i rodziców w zajęciach, akcjach i spotkaniach dotyczących zdrowego żywienia.
pokaz pogadanka obserwacja metoda projektu wycieczka teatrzyki i metody darmowe działań praktycznych samodzielne działanie spotkania i pogadanki z ciekawymi ludźmi konkursy rozmowa metody oparte na praktycznym działaniu (wspólne wykonywanie sałatek owocowych, sałatek warzywnych, koktajli owocowych, wiosennych - jesiennych kanapek; metody aktywizujące burza mózgów, mapa pojęć, sytuacyjne, krzyżówki, rozwiązywanie i układanie zagadek, scenki dramowe;
Aby holistycznie zrealizować zagadnienia dotyczące zdrowego żywienia należy objąć nimi pracowników przedszkola, dzieci oraz ich rodzinne środowisko, dlatego działania zostały podzielone na trzy grupy: przedszkole, dzieci, rodzice
Cele szczegółowe: Nabywanie i poszerzanie wiedzy na temat zdrowego odżywiania: - rozumienie potrzeby prawidłowego żywienia, Na podstawie: Dz.U.R.P. z dn.9.i.2015r, który wchodzi w życie 1.IX.2015r -zapoznanie z podstawowymi zasadami żywieniowymi, z rolą witamin i innych składników dla organizmu, - kształtowanie umiejętności komponowania zdrowych posiłków, - poszerzenie świadomości dzieci i rodziców w zakresie zdrowego odżywiania. Poprzez : Uczestniczenie kucharek, intendentki i nauczycielek w warsztatach i szkoleniach dot. zdrowego żywienia. Nawiązanie współpracy z dietetykiem w celu organizacji prelekcji dla pracowników oraz rodziców na temat zdrowego żywienia. Stworzenie dla rodziców przez nauczycielki kącika zdrowego żywienia w której znajdować się będą rady odnośnie zdrowego żywienia, Książka kucharska z przepisami na zdrowe jedzenie (rodzice piszą przepisy, dzieci rysują ilustracje) Cykliczne publikowanie zgromadzonych materiałów w gazetce przedszkolnej- dział: Przepis na zdrowie / "Zdrowie naszych dzieci"
Stosowanie nabytej wiedzy w praktyce: - poznanie i wdrażanie przepisów ze zdrowym żywieniem do codziennej diety, - propagowanie zdrowego stylu życia u dzieci i ich rodzin Poprzez : Zmiany w żywieniu w przedszkolu: - w miarę możliwości zamiast śmietany używanie jogurtu naturalnego lub śmietany o mniejszej zawartości tłuszczu - zastępowanie słodyczy zdrowym jedzeniem, tj. suszone owoce, chipsy -pieczenie domowych ciast: marchewkowego, dyniowego na drugie śniadania podawane owoce suszone, chipsy owocowe i warzywne, jogurty, miód, owoce i marchewka - przygotowywanie paczek świątecznych dla dzieci ze zdrowych słodyczy - jeden dzień w tygodniu śniadanie w formie do wyboru - dzieci same wybierają co wezmą z talerzyka stojącego na środku stołu na swoją kanapkę
Edukacja dzieci w zakresie prawidłowego odżywiania: - nabywanie wiedzy i umiejętności dbania o własne zdrowie, - rozumienie potrzeby prawidłowego żywienia, - zapoznanie z podstawowymi zasadami żywieniowymi, z rolą witamin i innych składników dla organizmu Poprzez: Prowadzenie zajęć dotyczących zdrowego żywienia - poznawanie pochodzenia różnych produktów spożywczych i ich wartości odżywczych. Raz w miesiącu (ostatni tydzień m-ca) odbywa się Dzień dla zdrowia realizują go naprzemiennie (raz jedna, raz druga nauczycielka) Proponujemy by z całego wachlarza działań nauczycielki wybrały sobie do zrealizowania zagadnienia adekwatne do pory roku tak aby cały zrealizować program. Nauczycielki decydują czy to będą zajęcia kulinarne, zabawy badawcze, wycieczki itp.
Jesień: opowiadanie nauczyciela; Co to jest zdrowa żywność zapoznanie z piramidą żywienia Spotkanie z dietetykiem - prelekcje dla rodziców i dzieci zajęcia kulinarne w przedszkolu polegające na przygotowywaniu przez dzieci zdrowych przekąsek kompotów na bazie sezonowych warzyw i owoców, zajęcia plastyczne Warzywno - owocowe ludziki zajęcia kulinarne - pobudzanie u dzieci zmysłu smaku i węchu, wzroku i dotyku poprzez umożliwienie im samodzielnego przygotowywania posiłków i degustacji każda grupa przygotowuje coś innego i częstuje inne grupy (sałatka owocowa, warzywna, kanapki, koktajle, szaszłyki owocowe, pasta) historyjka obrazkowa/wycieczka do piekarni -,,Od ziarenka do bochenka - poznanie różnych gatunków pieczywa zajęcia z wykorzystaniem różnej aktywności dzieci Drzewa owocowe śliwa, co można zrobić ze śliwek- dzień śliwki, zachęcanie rodziców do pokazania jak się robi powidła zajęcie dydaktyczne Zaczarowana jabłoń - Surowe i gotowane bardzo smaczne i zdrowe - rozumienie potrzeby mycia owoców przed jedzeniem, wykonanie sałatki owocowej, soku jabłkowego zajęcia z wykorzystaniem różnej aktywności dzieci "Jadłospis dla przedszkolaka poznanie przez dzieci elementarnych zasad zdrowego żywienia, rozumienie znaczenia umiaru w jedzeniu słodyczy, chipsów, itp., stworzenie kącika eksponującego zdrowy styl życia, plakat, gazetki, owocowy quiz konkurs wewnątrzprzedszkolny Kolorowy tydzień promowanie jedzenia warzyw i owoców Dzień marchewki całe przedszkole Dzień ziemniaka- co można zrobić z ziemniaka Święto dyni- nie tylko lampiony pieczemy placuszki z dyni Piramida zdrowia Zdrowie w witaminach Od ziarenka do bochenka - poznawanie procesu powstawania chleba. Wiem co jem - poznawanie pochodzenia różnych produktów spożywczych i ich wartości odżywczych.
Zima: warsztaty z rodzicami: Kiermasz zdrowej żywności - wykonanie sałatek,. zajęcia z wykorzystaniem różnej aktywności dzieci Piernikowe święto pieczenie pierników z babcią zajęcia dydaktyczne Przy stole zdrowo się odżywiamy i zasady zachowania znamy. odpowiednie posługiwanie się sztućcami, serwetką, powstrzymywanie się od mówienia z pełnymi ustami, estetyka stołu podczas jedzenia. Nauka nakrywania do stołu zajęcia dydaktyczne Owoce z dalekich krajów- egzotyczne owoce ananas banan kiwi, mango degustacja zabawy jaki to smak opowiadanie nauczyciela Podróż do mlecznej krainy - poznawanie pochodzenia mleka, rodzajów mlek.mleko i jego przetwory jak zrobić ser z mleka- doświadczenia Dzień sera - degustacja różnych gatunków sera: białego, żółtego, koziego. zajęcia kulinarne Przygotowanie witaminowych pyszności: soki, koktajle mleczne, surówki, sałatki owocowo-warzywne, zajęcia z wykorzystaniem różnej aktywności dzieci Zdrowie na kanapkach - wykonanie kanapek ze zdrowej żywności zajęcia dydaktyczne połączone z działaniem Hodujemy kiełki rzeżuchę szczypiorek
Wiosna: zajęcia z wykorzystaniem ćwiczenia Dennisona Zdrowa woda-pijmy wodę zajęcia z wykorzystaniem różnej aktywności dzieci Nowalijki co to takiego - uprawy ogródka przedszkolnego, donic z sadzonkami, sadzenie z dziećmi ziół, nowalijek w skrzynkach na oknie, kiełkowanie kiełków - wykorzystanie zbiorów do posiłków. Pieczenie ciast zajęcie matematyczne Kto mądrzejszy jajko czy kura. Dzień jajka - poznanie pochodzenia jajek, rozszyfrowanie liczb na jajku, wycieczka do gospodarstwa agroturystycznego słuchanie wierszy związanych z tematyką zdrowego odżywiania się Galaretki kolorowe z owocami dla mamy i taty
Lato: Słuchanie bajki Kraina Paskudy A. Przybylak opowiadanej przez nauczycielkę, stworzenie okazji do zapoznania dzieci z niezdrowymi produktami spożywczymi (chipsy, hamburger, oranżada, coca cola, słodycze) opowiadanie nauczyciela Spotkanie z witaminkami, O księżniczce Zuzance i rycerzu Witaminku spotkanie ze specjalistą Co tam u pszczółki Mai? zaproszenie pszczelarza wyjaśnienie pochodzenia miodu, sposobu produkcji i jego rodzajów. Wyjaśnienie walorów zdrowotnych jakie posiadają miody. Degustacje miodów.
Propagowanie zdrowego stylu życia u dzieci i ich rodzin: - poszerzenie świadomości dzieci i rodziców w zakresie zdrowego odżywiania, Poprzez: prelekcja z dietetykiem w I półroczu oraz z lekarzem rodzinnym w II półroczu ( dot. odżywiania) Kącik zdrowej żywności dla rodziców, w którym rodzice mogą znaleźć, ale tez zamieścić ciekawe zdrowe przepisy. Zaproszenie rodziców do samodzielnego wymyślania aktywności dot. zdrowego żywienia i wprowadzanie ich do pracy w przedszkolu. Zaproszenie rodziców do akcji zdrowe urodziny - propagujące ograniczanie przynoszenia cukierków, a w ich miejsce obdarowywanie kolegów i koleżanek zdrowymi smakołykami.
Wykorzystanie zdobytej wiedzy na temat zdrowego odżywiania: - zmiana nawyków żywieniowych rodzin wychowanków, - angażowanie rodziców do udziału w akcjach zdrowego żywienia dzieci, - aktywny udział dzieci i rodziców w zajęciach, akcjach i spotkaniach dotyczących zdrowego żywienia. Poprzez: Wspólne warsztaty i zajęcia otwarte podczas których przygotowywane są zdrowe posiłki w tym degustacja przygotowanych witaminowych pyszności Zachęcenie rodziców by wspólnie z dziećmi w domu pili wodę, zdrowe soki rezygnacja z napojów gazowanych. Akcje organizowane na terenie placówki promujące zdrowe Przyznanie odznaczeń Zdrowego odżywiania się. Wręczanie podziękowań dla rodziców i dzieci za zaangażowanie w danym roku projektu. Organizacja rodzinnych konkursów
Zmiana nawyków żywieniowych - dzieci bardzo chętnie jedzą suszone owoce, chipsy- owocowe i warzywne, kasze i chleb razowy, piją wodę. Dzieci i rodzice znają zdrowe produkty żywnościowe i ich wartość dla zdrowia - wiedzą co jeść aby być zdrowym, a jakich produktów unikać. Zaangażowanie rodziców w zmianę żywienia dzieci, wykorzystywanie wiedzy o zdrowym żywieniu i przepisów kulinarnych w swoich domach.
Przepis na zdrowe jedzenie (rodzice piszą przepisy, dzieci rysują ilustracje) - z których powstanie książka kucharska Fotograficzny Moje weekendowe śniadanie
Materiał ewaluacyjny stanowić będą reportaże fotograficzne, wytwory plastyczne dzieci oraz udział/osiągnięcia w konkursach i akcjach. Ponadto: Obserwacja nawyków żywieniowych dzieci Spostrzeżenia nauczycieli Powstanie książki ze zdrowymi przepisami Obserwacja imprez urodzinowych dzieci- czy rodzice dają: cukierki czy zdrowe przekąski Obserwacja, co rodzice dają dla dzieci na II śniadanie (filia w Jurowcach) Dokumentacja nauczycielek Zmiany żywieniowe w kuchni przedszkolnej
Opracowała: mgr Iwona Dowgier