POLITECHNIKA ŚLĄSKA Wydział Inżynierii Materiałowej i Metalurgii Katedra Inżynierii Produkcji 10 th International Scientific Conference of PhD. Students and Young Scientists InvEnt 2015 SAFETY USAGE OF MACHINERY IN EUROPEAN UNION COUNTRIES Tomasz Małysa Słowacja, 17-19.06.2015 r.
Plan prezentacji Dyrektywa jako akt prawny, podział dyrektyw. Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Europejskiej. Wdrażanie dyrektywy narzędziowej i maszynowej. Podsumowanie.
Dyrektywa jako akt prawny Dyrektywa jest aktem prawnym Unii Europejskiej skierowanym do państw członkowskich. Nakłada na państwa członkowskie obowiązek wydania w określonym terminie własnych przepisów krajowych wprowadzających w życie treść dyrektywy. Wyróżnia się następujący podział dyrektyw: dyrektywy horyzontalne; dyrektywy socjalne; dyrektywy starego podejścia; dyrektywy nowego i globalnego podejścia.
Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Europejskiej WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA PRZY BUDOWIE I UŻYTKOWANIU MASZYN WE WSPÓLNOCIE EUROPEJSKIEJ ART. 95 (TA) dawny 100a (TR) swobodny przepływ towarów ART. 137 (TA) dawny 118a (TR) ochrona zdrowia obywateli DYREKTYWY Dyrektywy ekonomiczne WYMAGANIA ZASADNICZE Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE PRODUCENT (dostawca, importer) Dyrektywy społeczne WYMAGANIA MINIMALNE Dyrektywa narzędziowa 2009/104/WE PRACODAWCA (użytkownik maszyny)
Dyrektywa narzędziowa Dyrektywa narzędziowa 2009/104/WE dotyczy szeroko rozumianego sprzętu roboczego, tj.: * maszyn; * narzędzi pracy; * instalacje technologiczne; * rusztowania; * drabiny; Dyrektywa określająca minimalne wymagania, jakie powinny spełniać maszyny i urządzenia użytkowane w zakładach pracy, różniące się od zasadniczych wymagań, określonych w dyrektywach tzw. nowego podejścia adresowana jest do pracodawców.
Dyrektywa maszynowa Dyrektywa określa wymagania zasadnicze w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, dotyczące projektowania i wykonywania wprowadzonych lub oddanych do użytku: * maszyn (w ścisłym sensie); * wyposażenia wymiennego; * elementów bezpieczeństwa; * osprzętu do podnoszenia; * pasów, lin, łańcuchów; * maszyn nieukończonych; * maszyna do środków ochrony roślin (13.06.2011 r.). Wymagania dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia zawarte w dyrektywie maszynowej 2006/42/WE są odnoszone do zagrożeń. Konieczność spełnienia wymagań zasadniczych istnieje tylko wówczas, gdy występuje zagrożenie (potencjalne źródło szkody), a wtedy producenci lub ich upoważnieni przedstawiciele zobowiązani są do wykonania oceny ryzyka.
Przykłady spełnienia wymagań zasadniczych Wymagania dyrektywy maszynowej Załącznik 1 Zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa odnoszące się do projektowania i wykonywania maszyn Elementy sterownicze muszą być: - wyraźnie widoczne i rozpoznawalne, z użyciem piktogramów we właściwych przypadkach; - rozmieszczone w sposób zapewniający bezpieczną obsługę; - zaprojektowane tak, aby ich kierunek ruchy był zgodny z wywołanym skutkiem; - umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi; - zaprojektowane lub zabezpieczone tak, aby pożądany efekt, jeżeli wiąże się z nim zagrożenie, mógł być osiągnięty tylko poprzez świadome zadziałanie. Źródło: http://www.katalogownia.info.pl/artykul/tokarka
Przykłady spełnienia wymagań zasadniczych Wymagania dyrektywy maszynowej Załącznik 1 Zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa odnoszące się do projektowania i wykonywania maszyn Osłony lub urządzenia ochronne zaprojektowane w celu ochrony przed ryzykiem powodowanym przez ruchome części dobiera się w zależności od rodzaju ryzyka. Osłony i urządzenia ochronne muszą: - być solidnej konstrukcji; - być pewnie przymocowane na swoim miejscu; - nie mogą stwarzać żadnego dodatkowego zagrożenia; - nie mogą być łatwe do ominięcia lub wyłączenia z działania; -muszą być umieszczone w odpowiedniej odległości od strefy niebezpiecznej. Źródło: http://www.katalogownia.info.pl/artykul/tokarka
Dyrektywy UE dotyczące maszyn Dyrektywa 2009/104/WE Dotyczy sprzętu roboczego Zawiera aspekty techniczne związane z bezpieczeństwem Skierowana jest do pracodawców użytkowników sprzętu roboczego Wspólny cel Zapewnienie Bezpieczeństwa Pracy Dyrektywa 2006/42/WE Dotyczy maszyn Zawiera aspekty techniczne związane z bezpieczeństwem Skierowana jest do projektantów, producentów, wprowadzających maszyny na rynki UE
Podsumowanie Dyrektywy wyznaczają wspólny cel dla Państw Członkowskich, którym jest ujednolicenie przepisów prawnych. Dyrektywa 2009/104/WE i 2006/42/WE określa wymagania bezpieczeństwa jakie musi spełnić pracodawca/producent maszyn. Dyrektywy nie zawierają szczegółów technicznych, szczegóły techniczne zawarte zostały w normach zharmonizowanych.