WYMAGANIA MINIMALNE I ZASADNICZE DLA MASZYN I URZĄDZEŃ

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WYMAGANIA MINIMALNE I ZASADNICZE DLA MASZYN I URZĄDZEŃ"

Grażyna Marczak
5 lat temu
Przeglądów:

1 III KONFERENCJA PANELOWA WSOZZ POZNAŃ 24 kwietnia 2018 r. WYMAGANIA MINIMALNE I ZASADNICZE DLA MASZYN I URZĄDZEŃ Arkadiusz Majchrzak Straszy Inspektor Pracy Specjalista

2 WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA PRZY BUDOWIE I UŻYTKOWANIU MASZYN WE WSPÓLNOCIE EUROPEJSKIEJ art. 114 Traktatu Lizbońskiego dawny art. 95 (TA) i art.100a (TR) swobodny przepływ towarów art. 153 Traktu Lizbońskiego dawny art. 137 (TA) i art.118a (TR) ochrona zdrowia obywateli dyrektywy Ekonomiczne WYMAGANIA ZASADNICZE DYREKTYWA MASZYNOWA 2006/42/WE (dawna 98/37 i 89/392) Społeczne WYMAGANIA MINIMALNE użytkowany sprzęt roboczy DYREKTYWA NARZĘDZIOWA 2009/104/WE (dawna 89/ / /45)

3 Maszyna nowa - po Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE (poprzednio 98/37/WE) WYMAGANIA ZASADNICZE Maszyna stara - przed Dyrektywa narzędziowa 2009/104/WE (poprzednio 89/655/EWG) WYMAGANIA MINIMALNE

4 PODSTAWOWE RÓŻNICE ZWIĄZANE Z ZAKUPEM MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH PRZEZNACZONYCH DLA ZAKŁADU PRACY NOWE MASZYNY ADRESAT PRZEPISU: producent, importer, up. przedstawiciel WYMAGANIA ZASADNICZE OCENY DOKONUJE: producent (jednostka notyfikowana) WYNIK OCENY: deklaracja zgodności KARY ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW: producent do zł. pracodawca od 1000 do zł. lub wniosek do sądu UŻYTKOWANE MASZYNY ADRESAT PRZEPISU: pracodawca WYMAGANIA MINIMALNE OCENY DOKONUJE: pracodawca, osoby upoważnione przez pracodawcę WYNIK OCENY: wynik kontroli KARY ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW: pracodawca od 1000 do zł. lub wniosek do sądu

5 WYMAGANIA MINIMALNE Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników w czasie pracy (Dz. U. Nr 191, poz ze zmianami z 2003 r. Nr 178, poz. 1745) - wdraża postanowienia dyrektywy 89/655/EWG, 95/63/WE i 2001/45/WE Od dnia r. wszystkie maszyny stare muszą być dostosowane do wymagań minimalnych określonych w rozdziale 3 Rozporządzenia (wyjątek: sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości - dostosowanie do dnia r.)

6 WYMAGANIA ZASADNICZE Ustawa z 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (t.j. Dz.U. Nr 204, poz.2087 z 2004r. z p.zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 259, poz. 2170) - weszło w życie z dniem r. - wdraża postanowienia dyrektywy UE 98/37/WE i 98/79/WE Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199, poz. 1228) - weszło w życie z dniem r. - wdraża postanowienia dyrektywy 2006/42/WE

7 WYMAGANIA ZASADNICZE WYMAGANIA ZASADNICZE należy przez to rozumieć wymagania, które powinien spełniać wyrób wprowadzony do obrotu, określone w dyrektywach nowego podejścia.

8 WYMAGANIA ZASADNICZE JEDNOLITY RYNEK W UNII EUROPEJSKIEJ REALIZACJA 4 PODSTAWOWYCH ZASAD: swobodny przepływ towarów, swobodny przepływ usług, swobodny przepływ osób, swobodny przepływ kapitału.

9 Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczą: - projektowania, WYMAGANIA ZASADNICZE - wykonywania maszyn. Zasadniczych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia nie stosuje się do m.in.: maszyn, których jedynym źródłem napędu jest siła mięśni ludzkich, z wyjątkiem maszyn używanych do podnoszenia i opuszczania ładunków.

10 WYMAGANIA ZASADNICZE WYMAGANIA DOTYCZĄCE OCENY ZGODNOŚCI (art. 217 kp). Przed zakupem należy sprawdzić: - oznakowanie CE, - dane identyfikacyjne maszyny i producenta, - instrukcję użytkowania i deklarację zgodności w języku polskim, - opis elementów sterowniczych w języku polskim, - informację bezpieczeństwa (ostrzeżenia, zakazy, nakazy) w języku polskim, - bezpieczeństwo konstrukcji (zabezpieczenie przed dostępem do stref niebezpiecznych).

11 PRZYKŁADY I ROZWIĄZANIA DOSTOSOWANIA MASZYN DO WYMOGÓW -ZASADNICZYCH I MINIMALNYCH WYMAGAŃ

czarna, czerwona, biała lub szara; ZATRZYMYWANIE AWARYJNE

12 WIDOCZNOŚĆ ELEMENTÓW STEROWNICZYCH URUCHAMIANIE (WŁĄCZANIE) biała, zielona, szara lub czarna; ZATRZYMYWANIE (WYŁĄCZANIE) czarna, czerwona, biała lub szara; ZATRZYMYWANIE AWARYJNE czerwona na żółtym tle KOD BARW ZROZUMIAŁE SYMBOLE CZYTELNE NAPISY W JĘZYKU POLSKIM

13 WIDOCZNOŚĆ ELEMENTÓW STEROWNICZYCH ROZWIĄZANIA NIEWŁAŚCIWE

UMIEJSCOWIENIE I ZABEZPIECZENIE ELEMENTÓW STEROWNICZYCH Umiejscowienie : - poza strefami zagrożenia, wyjątek: przycisk zatrzymania awaryjnego.

14 UMIEJSCOWIENIE I ZABEZPIECZENIE ELEMENTÓW STEROWNICZYCH Umiejscowienie : - poza strefami zagrożenia, wyjątek: przycisk zatrzymania awaryjnego. Zabezpieczenie przed przypadkową zmianą położenia: - przyciski zagłębione w obudowie lub w kołnierzach, - odpowiednia odległość między elementami sterowniczymi, - opór elementów sterowniczych minimum 5N, - obudowa ograniczająca dostęp np. obudowa przycisku nożnego, czy obramowanie ochronne wokół dźwigni.

15 URUCHOMIENIE MASZYNY Uruchomienie maszyny (ruch narzędzi, przedmiotów obrabianych itp.) nie może nastąpić w sposób nieprzewidywalny i samoczynny, tj. bez celowego pobudzenia układu sterowania. Należy wykluczyć niespodziewane uruchomienie maszyny po: - wznowieniu zasilania energią, - usunięciu uszkodzenia układu sterowania, - zatrzymaniu awaryjnym (odryglowaniu wyłącznika awaryjnego), - zamknięciu osłon ruchomych blokujących, - zadziałaniu urządzeń ochronnych w warunkach zagrożenia.

16 URUCHOMIENIE MASZYNY ROZWIĄZANIE NIEWŁAŚCIWE

17 URUCHOMIENIE MASZYNY Elementy sterownicze przeznaczone do zatrzymywana eksploatacyjnego na każdym stanowisku pracy. Pierwszeństwo (uprzywilejowanie) funkcji zatrzymania (STOP) wobec funkcji uruchamiania (START) - przy jednoczesnym zadziałaniu na element sterowniczy do uruchamiania i do zatrzymania maszyna nie może się uruchomić. Uaktywnienie układu zatrzymania maszyny nie powoduje zagrożeń.

Łatwo dostępne; we wszystkich miejscach i pozycjach zajmowanych przez operatorów oraz w miejscach

18 Stosowane ze względu na : - zagrożenia, jakie stwarzają maszyny, np. ilość napędów, - skrócenie czasu zatrzymania elementów będących w ruchu. Łatwo dostępne; we wszystkich miejscach i pozycjach zajmowanych przez operatorów oraz w miejscach niewidocznych ze stanowisk obsługi. Zawsze skuteczne; bez względu na rodzaj pracy maszyny wyłącza wszystkie niebezpieczne jej ruchy. ZATRZYMANIE AWARYJNE

19 ODŁĄCZANIE OD ŹRÓDŁA ENERGII Techniczne środki do odłączania od zasilania, tj. źródeł energii: - elektrycznej, - pneumatycznej, - hydraulicznej.

20 OCHRONA PRZED STREFAMI NIEBEZPECZNYMI Uniemożliwienie dostępu do mechanizmów napędowych (wały, sprzęgła, korbowody, przekładnie pasowe, łańcuchowe, zębate, itp.). Środki odgradzające: - osłony stałe, - osłony ruchome blokujące, - osłon ruchome blokujące z ryglowaniem. Uniemożliwienie dostępu do narzędzia poza strefą roboczą oraz w strefie roboczej, tam gdzie jest to możliwe przez osłony stałe, osłony stałe blokujące lub osłony ruchome blokujące z ryglowaniem (analogicznie jak w przypadku mechanizmów napędowych). Stosowanie osłony zamykającej się samoczynnie lub osłony nastawnej w obrabiarkach z ręcznym posuwem, tam gdzie strefy roboczej (skrawania) nie można całkowicie odizolować.

21 OCHRONA PRZED STREFAMI NIEBEZPIECZNYMI - odpowiednia odległość od strefy niebezpiecznej, - dobór rodzaju (stała lub ruchoma) w zależności od częstotliwości dostępu do strefy niebezpiecznej, - wyposażenie osłony ruchomej w urządzenia blokujące o wymuszonym działaniu lub urządzenia ryglujące, - brak ostrych krawędzi i naroży oraz miejsc zgniatania i pochwycenia, - materiał na osłony odpowiadający warunkom procesu, - pewność zamocowania (połączenia z maszyną), - możliwość dogodnej obserwacji przebiegu procesu pracy.

22 OSŁONY - NIEPRAWIDŁOWOŚCI

23 ROZWIĄZANIA PRAWIDŁOWE

24 OSŁONY - NIEPRAWIDŁOWOŚCI

25 OSŁONY - NIEPRAWIDŁOWOŚCI

26 OSŁONY - NIEPRAWIDŁOWOŚCI

27 OSŁONY - NIEPRAWIDŁOWOŚCI

28 ROZWIĄZANIA PRAWIDŁOWE

których nie można zlikwidować zagrożenia stwarzanego przez

29 OZNAKOWANIE BEZPIECZEŃSTWA ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA BARWY BEZPIECZEŃSTWA PIKTOGRAMY NAPISY Stosujemy w przypadkach, w których nie można zlikwidować zagrożenia stwarzanego przez maszynę środkami ochrony zbiorowej lub innymi środkami stosowanymi w organizacji pracy.

30 OBSŁUGA I KONTROLA MASZYN KONTROLE STANU TECHNICZNEGO Systematyczne (okresowe) kontrole stanu technicznego, ze szczególnym uwzględnieniem: - elementów istotnie wpływających na bezpieczeństwo (np. narzędzi skrawających, stołów, prowadnic, itp.), - kompletności, właściwego ustawienia i sprawności urządzeń ochronnych (np. osłon stałych, osłon ruchomych i związanych z nimi urządzeń blokujących, urządzeń przeciwodrzutowych, hamulców, wyłączników awaryjnych). Rejestracja wyników kontroli.

31 III KONFERENCJA PANELOWA WSOZZ POZNAŃ 24 kwietnia 2018 r. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

DOSTOSOWANIE MASZYN DO MINIMALNYCH WYMAGAŃ W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY DOSTOSOWANIE MASZYN DO MINIMALNYCH WYMAGAŃ W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Warszawa 2005 WPROWADZENIE Jednym z głównych źródeł czynników niebezpiecznych powodujących