Jacek Prokopowicz Drenaż klatki piersiowej
HISTORIA 1876 zamknięty system ciągłego drenażu 1910 drenaż ssący 1922 wprowadzenie zamkniętego ssącego drenażu opłucnej po operacjach Druga wojna światowa regularne stosowanie drenażu 1952 opis zastosowania systemu trójbutlowego 1968 opis zastawki Heimlicha 1968 zestawy jednorazowe 2008 zestawy elektroniczne
ANATOMIA Granice płuc i opłucnej w rzucie na klatkę piersiową. Widok od przodu Widok od tyłu Gdy ilość płynu w jamie opłucnowej rośnie, początkowo wypełnia się zachyłek żebrowo-przeponowy
Odma opłucnowa Wskazania do drenażu jamy opłucnowej Płyn w jamie opłucnowej - wysięk - ropniak - krwiak - chłonka Pooperacyjny drenaż jamy opłucnowej Przetoka opłucnowo-oskrzelowa Nie ma absolutnych przeciwwskazań do drenażu jamy opłucnowej. Przeciwwskazaniem względnym są zaburzenia krzepnięcia
Odma opłucnowa
Odma opłucnowa - USG
Odma opłucnowa uwagi praktyczne Gdy średnia odległość opłucnej płucnej od ściany klatki piersiowej wynosi 1 cm, to przybliżona wielkość odmy wynosi 15%, 2 cm 23%, 4 cm 40% objętości jamy klatki piersiowej. - Odma samoistna pierwotna o rozmiarach do 15% może być leczona zachowawczo. - Szybkość wchłaniania odmy z jamy opłucnowej wynosi 12,5% całkowitej objętości odmy/dobę. - Zastosowanie tlenoterapii zwiększa szybkość wchłaniania odmy. - Odma samoistna wtórna jest leczona drenażem opłucnowym. Skuteczność 82%. Częściej wskazania do pleurodezy chemicznej.
Płyn w opłucnej
Płyn w opłucnej
Płyn w jamie opłucnowej uwagi praktyczne Fizjologicznie w jamie opłucnowej znajduje się 20-30 ml płynu. Gdy jego ilość przekracza 100 ml zaczyna być widoczny w RTG klatki piersiowej. Przesięk powstaje w następstwie niewydolności krążenia, marskości wątroby, zespołu nerczycowego, niedodmy płuc. Zawartość białka < 3g/dl Wysięk to wynik infekcji bakteryjnej, wirusowej, zmian nowotworowych, wycieku chłonki. Zawartość białka > 3g% Krwiak to taki płyn, którego Ht jest równy co najmniej połowie Ht we krwi lub zawartość Hb w płynie stanowi 25% Hb we krwi.
Niedodma a płyn
System drenażu opłucnowego System drenów - dren opłucnowy - łącznik - dren łączący System butli - butla drenażowa - zastawka podwodna - butla redukcyjna Źródło czynnego ssania
Wielkość drenu opłucnowego /promień, długość/ ma wpływ na skuteczność drenażu i opór przepływu Dren opłucnowy uwagi praktyczne Optymalną średnicą drenu jest 12 mm. Umożliwia to przepływ powietrza 50-60 L/min przy nieznacznym oporze. Minimalnym przekrojem wewnętrznym jest 6 mm co pozwala na uzyskanie przepływu powietrza 15 L/min przy ssaniu 10 cm HOH. Skuteczność drenażu zależy również od różnicy ciśnień pomiędzy jamą opłucnową a układem drenażowym.
Dren łączący
System butli drenażowych Rodzaj drenażu System drenażu biernego /grawitacyjnego/ System drenażu czynnego /ssącego/ Rodzaj zastosowanej zastawki Mokry zastawka podwodna Suchy zastawka mechaniczna lub regulator Mieszany zastawka podwodna + regulator mechaniczny
Drenaż bierny - grawitacyjny Zestaw jednobutlowy Zestaw jednobutlowy umieszczamy poniżej poziomu klatki piersiowej. Podczas wdechu przy niedrożnych drogach oddechowych może dojść do powstania w jamie opłucnowej podciśnienia sięgającego 80 cm HOH. Butla powinna być umieszczona 100 cm poniżej poziomu klatki piersiowej.
Zestaw dwubutlowy - grawitacyjny
Zestaw dwubutlowy drenaż czynny
Zestaw trójbutlowy
Elektroniczny pomiar drenażu
Zastawka Haimlicha
Dostępy do jamy opłucnej Dostęp boczny (bezpieczny trójkąt) Dostęp przedni Dostęp nadłopatkowy patologia ograniczona do szczytu opłucnej Dostęp tylny drenaż otorbionych zbiorników okolicy grzbietowej
Dostęp boczny bezpieczny trójkąt Dostęp przedni Pomiędzy mięśniem piersiowym, mięśniem najszerszym grzbietu, linią poziomą przechodzącą pod brodawką sutkową. Dren umieszczamy od IV do VI międzyżebrza w linii pachowej przedniej lub środkowej. Ewakuacja powietrza końcówka w kierunku dogłowowym Ewakuacja płynu nadprzeponowo (do dołu i tyłu) Najczęściej II lub III przestrzeń międzyżebrowa w linii środkowoobojczykowej lub pachowej przedniej
Dostęp przedni - wady Dren przebija mięsień piersiowy - większy ból U kobiet dren może przechodzić przez górny kwadrant sutka U osób szczupłych trudno utrzymać szczelność w miejscu przejścia drenu przez międzyżebrze. Blizna w widocznym miejscu.
Zakładanie drenażu - technika
Zakładanie drenażu - technika
Zakładanie drenażu - technika
Zakładanie drenażu - technika
Czas trwania drenażu Odma opłucnowa 3 do 7 dni. Minimum 3 doby Płyn drenaż mniejszy niż 100-200 ml/dobę. Długo utrzymujący się drenaż powyżej 200ml do rozważenia pleurodeza. Ropniak - od 7 dni do kilku tygodni. Początkowo drenaż czynny następnie bierny.
Monitorowanie drenażu Rozprężenie płuca - badania obrazowe - wahania płynu w drenie Przeciek powietrza - ocena półilościowa - uszkodzenie dróg oddechowych Objętość i charakter drenowanej treści
Rozprężone płuco, potwierdzone radiologicznie Usunięcie drenażu Brak przecieku powietrza Drenaż płynu z opłucnej mniejszy niż 100 200 ml/dobę. Ropniak drenaż śladowy przez 3 kolejne dni Dren usuwamy na maksymalnym wydechu zawiązując szew materacowy Kontrola radiologiczna 12 24 godziny po usunięciu drenu
Uszkodzenie płuca, dren w pęcherzu rozedmowym Powikłania Krwawienie naczynia międzyżebrowe, koagulopatie Uszkodzenie przepony i narządów jamy brzusznej wątroba, jelito Neuralgia międzyżebrowa Rozedma podskórna Zakażenie rany
ROZEDMA PODSKÓRNA Wysunięcie się drenu otwór w powłokach Niedrożność drenu Zbyt mała siła ssania przy znacznym przecieku powietrza Uszkodzenie tchawicy lub przełyku
Niedrożność drenu lub dren w powłokach Drenaż nieskuteczny Nieprawidłowa lokalizacja drenu Drenaż bierny zamiast czynnego lub zbyt mała siła ssania Za mała średnica drenu Nieszczelność zestawu Zbyt krótki czas drenażu Błędy przy usuwaniu drenu
Dziękuję