Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Transkrypt

1 Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

2 Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe) Hipoteza (rozpoznanie wstępne/róŝnicowe) Weryfikacja hipotezy wstępnej Badania dodatkowe Rozpoznanie ostateczne

3 Badania przesiewowe Mammografia - wczesne wykrywanie raka sutka Badania ginekologiczne profilaktyka nowotworu narządu rodnego Kolonoskopia i badanie kału na krew utajoną profilaktyka raka jelita grubego

4 Wiele klinicznie istotnych schorzeń powoduje zmiany morfologiczne w obrazie narządów lub/i układów wykrywalne w badaniach obrazowych

5 Podstawowe badania obrazowe Klasyczne badania radiologiczne Badanie ultrasonograficzne Tomografia komputerowa Badania endoskopowe pp

6 Badania zaawansowane Rezonans magnetyczny Radiologiczne badania naczyniowe Arteriografia Flebografia Badania scyntygraficzne Bronchofiberoskopia Endosonografia

7 Radiogramy szkieletu Prawidłowość struktur kostnych Złamania Guzy Zmiany zwyrodnieniowe

8 Radiogram klatki piersiowej Ocena: Sylwetka serca Wydolność krąŝenia MiąŜsz płucny (zagęszczenia, guzy, ciała obce) Jamy opłucnowe (płyn, powietrze) Śródpiersie Struktury kostne

9 Radiogram jamy brzusznej Gaz pod kopułami przepony Rozdęcie jelit Poziomy płynu w jelitach Badania kontrastowe (droŝność przełyku, dalszych odcinków pp, ocena śluzówki Ŝołądka i jelita grubego)

10 Układ moczowy Obecność złogów cieniujących na zdjęciu przeglądowym Obraz nerek, moczowodów i pęcherza w badaniach kontrastowych

11 Radiografia klasyczna - podsumowanie Bardzo zaleŝna od doświadczenia osoby oceniającej Ocena oparta na wielu objawach pośrednich Nadal b. waŝna jako badanie I rzutu w większości chorób Nie nadaje się do oceny narządów miąŝszowych jamy brzusznej

12 Ultrasonografia Morfologia narządów miąŝszowych Jama brzuszna (wątroba, nerki, śledziona, trzustka, moczowody, pęcherz) Ocena narządu rodnego (przezpochwowe) Ocena ciąŝy Struktury obwodowe (węzły chłonne, sutek, tarczyca, guzy, przestrzenie płynowe torbiele, krwiaki) Badania naczyniowe (ocena morfologii naczyń i przepływów przez naczynia) Echokardiografia (ocena morfologii i czynności serca) Inne (ortopedyczne, itd)

13 Ultrasonografia Zalety Szeroka dostępność Relatywnie niska cena Mobilność Wady Jakość oceny zaleŝna od jakości obrazowania (przygotowanie pacjenta do badania i warunki anatomiczne), klasy aparatu i doświadczenia operatora

14 Endoskopia pp Pozwala ocenić zmiany śluzówkowe w świetle pp Typowe wskazania: Podejrzenie ch.wrzodowej Podejrzenie nowotworu Ŝołądka Poszukiwanie polipów/guzów jelita grubego Ocena przyczyny krwawienia z pp Metoda nie tylko diagnostyczna ale i terapeutyczna

15 Tomografia komputerowa (CT) Zalety Wysoka jakość obrazowania Mnogość zastosowań klinicznych Mała zaleŝność od budowy anatomicznej pacjenta MoŜliwość oceny w ośodku referencyjnym (archiwizacja elektronicza) Wady MoŜliwość powikłań po podaniu kontrastu (nefropatia, reakcja uczuleniowa) Dość wysoki w relacji do innych badań koszt i relatywnie mniejsza dostępność

16 Przewód pokarmowy śołądek, jelita Narządy miąŝszowe Klasyczna radiologia, endoskopia, CT Ultrasonografia, CT

17 Podsumowanie Kierując chorego na badanie naleŝy Dobrać metodę badania w zaleŝności od podejrzewanej patologii Znać zalety, ale moŝe i przede wszystkim ograniczenia badania (ogólne, lokalne) Interpretować wynik badania w kontekście całości obrazu klinicznego Badanie ma udzielić odpowiedzi na konkretne pytanie zadane przez lekarza a nie być wykonywane na zasadzie..a moŝe coś się uda znaleźć...