Zespół nauczycieli języka polskiego: Henryka Hornowska Jolanta Michałowska Elżbieta Miłobędzka Elżbieta Safjańska Marta Sobieraj Jolanta Szewczyk PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO GIMNAZJUM Z ODDZIAŁAMI DWUJĘZYCZNYMI NR 19 IM. BOLESŁAWA PRUSA rok szkolny 2016/17 Przedmiotowe zasady oceniania z języka polskiego są częścią Wewnątrzszkolnych Zasad Oceniania i są z nimi zgodne. I Obszary oceniania II Zasady oceniania III Kryteria oceny prac pisemnych
IV Kryteria oceniania V Kryteria oceniania dla dyslektyków I Obszary oceniania Ocenianiu podlegają wiedza i umiejętności określone w programie nauczania języka polskiego i podane niżej formy aktywności ucznia: a) pisemne: prace klasowe (wypracowania), testy, sprawdziany (literackie, gramatyczne, zagadnieniowe), sprawdziany z lektur, dyktanda, kartkówki i prace domowe na określony temat, formy wypowiedzi poznane w szkole podstawowej i w kolejnych klasach gimnazjum b) ustne: aktywność na lekcjach, wypowiedzi ustne na zadany temat, czytanie tekstów, recytacja, opowiadanie odtwórcze i twórcze, udział w dyskusji (argumentowanie, wnioskowanie, przemówienie) c) praktyczne: posługiwanie się podstawowymi terminami i pojęciami wyszczególnionymi w programie nauczania, przygotowanie do lekcji, praca w grupie, rozwiązywanie problemów, inscenizacja, prezentacja referatu lub informacji przygotowanej samodzielnie, prace nadobowiązkowe, np. realizacja projektu, pomocy dydaktycznej, przygotowanie i przeprowadzenie fragmentu lekcji. II Zasady oceniania 1. Uczniowie prowadzą zeszyty zgodnie z wymaganiami nauczyciela, notatki z lekcji i prace domowe podlegają kontroli. 2. Prace klasowe, sprawdziany, testy diagnostyczne, dyktanda są obowiązkowe i poprzedzone tygodniową zapowiedzią. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może ich napisać z całą klasą, powinien to uczynić w terminie wyznaczonym przez nauczyciela ( do dwóch tygodni). 3. Poprawa ocen niedostatecznych z prac pisemnych jest dobrowolna i odbywa się w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Uczeń poprawę pisze tylko raz. Ocena jest wpisywana do dziennika. 4. Kartkówki, obejmujące trzy ostatnie tematy, nie będą zapowiadane. Kartkówka zapowiedziana z wyprzedzeniem, trwa 25 minut i obejmuje wybrane zagadnienia. 5. W przypadku stwierdzenia niesamodzielności pracy (podpowiadanie, ściąganie, plagiat itp.) uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 6. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzenia i oddania prac w ciągu trzech tygodni. Okres ten przedłuża się o czas ferii, nieobecności nauczyciela lub klasy. 7. Oceny są jawne i umotywowane przez nauczyciela zarówno dla ucznia, jak i dla rodziców. 8. Każdy uczeń ma prawo do zdobycia dodatkowych ocen za prace nadobowiązkowe zlecone przez nauczyciela lub podjęte z własnej inicjatywy. 9. Uczeń trzykrotnie- kl. drugie i trzecie (przy 5 godz. tyg.), dwukrotnie klasy pierwsze (przy 4 godzinach tyg.) w ciągu semestru może zgłosić nieprzygotowanie do zajęć. Nieprzygotowanie nie obowiązuje w przypadku prac domowych ustnych i pisemnych o dłuższym terminie realizacji (np. jeden tydzień). 2
9. Brak pracy domowej i/lub nieprzygotowanie do zajęć winny być zgłoszone nauczycielowi przed rozpoczęciem lekcji, w innym przypadku uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną (z pracy domowej, odpowiedzi ustnej). 10. Aktywność ucznia na zajęciach może być oceniana w formie plusów, których określona liczba (np. 5) składa się na ocenę bardzo dobrą. Brak aktywności lub brak orientacji w zadaniach wykonywanych w czasie lekcji jest oceniany jako minusy, których określona liczba (np. 3) równa się ocenie niedostatecznej. 11. Oceny cząstkowe wyrażane są w stopniach: 1, 2, 2+, 3-, 3, 3+, 4-, 4, 4+, 5-, 5,5+,6 12. Klasyfikacja śródroczna/roczna oceny wystawiane są wg tabeli: ocena od do (pkt.) dop 1,70-2,69 dst 2,70 3,69 db 3,70 4,69 bdb 4,70 i powyżej cel 5,30 13. Na koniec pierwszego półrocza nie przewiduje się sprawdzianu zaliczeniowego poprawiającego ocenę. Przy wystawianiu oceny na koniec roku nauczyciel uwzględnia oceny cząstkowe z całego roku. - Ocena śródroczna nie jest średnia arytmetyczna ocen cząstkowych. Jest to średnia ważona wszystkich ocen cząstkowych. - Ocenę roczną wystawia są na podstawie średniej ważonej wszystkich ocen cząstkowych wystawionych w ciągu roku. 14. O ocenie śródrocznej i rocznej decyduje nauczyciel, biorąc pod uwagę średnią ważoną. Nauczyciel może postawić ocenę wyższą niż wynika to ze średniej ważonej jeżeli: - uczeń jest uczestnikiem III etapu, finalistą konkursu przedmiotowego lub interdyscyplinarnego konkursu tematycznego, - uczeń posiada orzeczenie Poradni PP o specyficznych trudnościach w nauce utrudniających mu w znacznym stopniu opanowanie treści i umiejętności biorąc pod uwagę wkład i systematyczność pracy oraz zaangażowanie ucznia, - uczeń nie tylko nadrobił zaległości, ale poczynił znaczący postęp w przyroście wiedzy, - nauczyciel może odstąpić od rygorystycznego przestrzegania przedziałów wagowych w sytuacji gdy uczeń, który uzyskał na półrocze ocenę niedostateczną, poprawił ją, drugie półrocze ma ocenione pozytywnie (śr 1,70), a ocena roczna jest niższa niż 1,69. 15. Warunki i tryb uzyskiwania przez uczniów wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnych: a) o uzyskanie wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej może ubiegać się uczeń, który spełnia następujące warunki: - nie opuścił w sposób nieusprawiedliwiony żadnej godziny zajęć edukacyjnych w roku szkolnym, - nie ma ocen niedostatecznych z powodu ściągania albo plagiatu, - przystępował do popraw prac klasowych/ kartkówek. 3
16. Egzaminy poprawkowe, klasyfikacyjne, promocja do klasy wyższej zgodna z WZO. 17. Nauczyciele dostosowują wymagania edukacyjne, metody pracy i formy oceniania do indywidualnych potrzeb i możliwości rozwojowych i edukacyjnych uczniów na podstawie orzeczenia lub opinii poradni psychologiczno pedagogicznej oraz na podstawie rozpoznania indywidualnych potrzeb i możliwości rozwojowych i edukacyjnych uczniów. Wiadomości i umiejętności sprawdzane są w zalecony przez specjalistów sposób. Nauczyciele realizują zalecenia poradni we współpracy pedagogiem i psychologiem szkolnym oraz rodzicami. Dostosowanie wynika z indywidualnych potrzeb ucznia i może polegać m.in. na: a. wydłużaniu czasu pracy przeznaczonego na wykonanie zadania, jeśli jest takie zalecenie poradni, b. formułowaniu zadań w formie uwzględniającej dysfunkcję ucznia (np. w przypadku odpowiedzi ustnej - pytań na piśmie, odczytaniu poleceń głośno, redagowaniu poleceń krótkich, jednoznacznych itp.), c. stworzeniu uczniowi możliwości uzupełniania prac pisemnych ustnie lub wypowiedzi ustnej pisemną w zależności od potrzeb, d. udzieleniu zgody na pisanie prac domowych na komputerze lub drukowanymi literami, e. zastosowaniu szczegółowych kryteriów oceniania rozwiązań zadań otwartych z języka polskiego adekwatnie do zasad obowiązujących na egzaminie maturalnym (przy tym uczniowie powinni znać zasady pisowni i rzetelnie sprawdzać pisownię w swoich pracach, itp.), f. zwróceniu uwagi na otoczenie, w którym uczeń pracuje (np. jakie miejsce zajmuje w klasie) i warsztat jego pracy (np. sprawdzaniu zapisów lekcji i prac domowych, zeszytu, systematyczności wykonywania zadań), g. zastosowaniu metod oceniania kształtującego, gdy to jest możliwe. III Kryteria oceny prac pisemnych: 1. Wszystkie formy pisemnych prac kontrolnych, tj. prace klasowe, testy, sprawdziany, kartkówki są oceniane w zależności od liczby zdobytych punktów, wyrażonej w procentach. Oceny przyznawane są wg zapisów w poniższej tabeli. 2. Ocena dyktand: 1 błąd I kategorii=-1 pkt. Ocena Liczba zdobytych punktów w procentach cel 100% i więcej bdb 99% - 90% db 89% - 75% dst 74% - 60% dop 59% - 50% ndst 49% - 0% 1 błąd II kategorii=-1/2 pkt./ błędu I kategorii 4 błędy interpunkcyjne= 1 błąd I kategorii=-1 pkt. 4
Ocena Liczba błędów cel 0 bdb 1 db 2 dst 3-4 dop 5-6 ndst 7 i więcej 3. Wagi ocen: Waga Forma pracy Aktywność na lekcji Praca w grupach 3 Inne zadania wykonywane na lekcji Prowadzenie zeszytu Krótkie zadanie_3 (praca domowa, ćwiczenia) Odpowiedź ustna_3 (zakres materiału jedna lekcja) Udział w konkursach literackich, Praca na lekcji z kartą pracy, Recytacja Dłuższe zadanie_5 (praca domowa dłuższa, wypracowanie) 5 Kartkówka Odpowiedź ustna_5 (z dużej partii materiału)) Sprawdzian znajomości lektury Dyktanda 7 Egzaminy próbne Sprawdziany diagnostyczne Testy egzaminacyjne Sprawdzian Prezentacja + wykład (czas trwania15 20 min.) 9 Praca klasowa Wypracowanie klasowe Prezentacja + wykład + karty pracy (czas trwania 45 min.) 4. Osiągnięcia w konkursach oceniane są następująco: celujący ( z wagą 9) dla finalistów i konkursów kuratoryjnych, konkursów międzyszkolnych, oraz za wyróżnienie w konkursie międzyszkolnym i szkolnym. Celujący (z wagą 7) - dla uczestników II etapu konkursu kuratoryjnego Laureaci Konkursu Przedmiotowego otrzymują celującą ocenę roczną. 5
IV Kryteria oceniania Ocena celująca: Uczeń posiada wiedzę i umiejętności spełniające w 100% wymagania program nauczania, a w szczególności: - samodzielnie korzysta z dodatkowych źródeł wiedzy, czyta lektury; - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w wypowiedziach ustnych i pisemnych; - przejawia twórcze myślenie; - w zakresie mówienia i słuchania potrafi pozyskiwać zainteresowanie słuchaczy, prezentując wzorcową wypowiedź, bezbłędną stylistycznie i językowo; - w pracach pisemnych wyróżnia się oryginalnością i niezależnością sądów, wyjątkowym bogactwem i sprawnością języka. Ocena bardzo dobra: Uczeń sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami z zakresu kształcenia literackiego, kulturowego i językowego, a w szczególności: - bardzo dobrze zna tematykę i problematykę omawianych lektur; - w zakresie redagowania form wypowiedzi wykazuje dbałość o ich poprawność leksykalną, składniową i kompozycyjną; - posiada praktyczne umiejętności językowe, ortograficzne, interpunkcyjne określone programem nauczania; - zabiera głos w dyskusji i prezentuje własne wnioski oraz przemyślenia rozwija samodzielny warsztat pracy, umiejętnie korzystając z zasobów informacyjnych biblioteki. Ocena dobra: Uczeń opanował wiedzę i umiejętności określone programem nauczania w danej klasie na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe: - potrafi wykazać się dobrą znajomością tekstów literackich analizowanych na lekcjach; - samodzielnie redaguje wymagane formy wypowiedzi, dba o ich poziom językowy, poprawność ortograficzną i interpunkcyjną; - z własnej inicjatywy zabiera głos na lekcji; - zna i rozumie pojęcia wynikające z programu nauczania (mogą mu się zdarzać pomyłki, nie zawsze trafnie definiować itp.); - dobrze orientuje się w całości materiału gramatycznego określonego programem nauczania w danej klasie; - zna i właściwie stosuje wszystkie zasady ortograficzne oraz interpunkcyjne (dopuszczalna niewielka liczba błędów). Ocena dostateczna: Uczeń opanował wiadomości i umiejętności na poziomie podstawowym: - korzysta, pod kierunkiem nauczyciela, z różnych źródeł wiedzy; - rozumie wybrane pojęcia wynikające z programu nauczania; - zna treść utworów literackich wskazanych w kanonie lektur podstawowych; - przy niewielkiej pomocy nauczyciela realizuje zadania, ćwiczenia i inne prace na średnim poziomie trudności; - redaguje podstawowe formy wypowiedzi; - popełnia błędy stylistyczne, językowe, ortograficzne i interpunkcyjne, które umie poprawić; - stosuje podstawowe zasady ortograficzne; - opanował podstawowe wiadomości i umiejętności gramatyczne określone programem nauczania w danej klasie. 6
Ocena dopuszczająca Uczeń ma braki w wiadomościach podstawowych, a w szczególności: - popełnia błędy różnego typu w wypowiedziach ustnych i pisemnych; - nie bierze udziału w dyskusjach, pogadankach; - wykonuje samodzielne prace na niskim poziomie trudności; - słabo opanował zasady ortograficzne; - bardzo często podczas wykonywania pracy korzysta z pomocy nauczyciela. Ocena niedostateczna Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania, a w szczególności: - nie koncentruje uwagi na zajęciach, nie uczestniczy w pracy; - nie potrafi samodzielnie zredagować prostej wypowiedzi; - w pracach pisemnych popełnia kardynalne błędy ortograficzne, interpunkcyjne, stylistyczne, językowe i logiczne; - nie zna treści lektur obowiązkowych; - nie zna podstawowych terminów gramatycznych, a w związku z tym nie potrafi dokonać prostej analizy gramatyczno stylistycznej wypowiedzi; - nie wykazuje chęci pracy pod kierunkiem nauczyciela; - nie dba o estetykę pisma; - nie odrabia zadań domowych; - nie przygotowuje się do zajęć. Dodatkowo uczeń nie podejmuje żadnych starań w celu poprawienia ocen, nie uzupełnia w wyznaczonych terminach braków programowych. V Wymagania edukacyjne dla uczniów z dysleksją i dysortografią: 1. Ucznia dyslektycznego na zajęciach języka polskiego obowiązują i dotyczą wszystkie wymagania i kryteria ocen oraz formy pracy i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych określone wymaganiami i kryteriami ocen dla wszystkich pozostałych uczniów. W niektórych przypadkach (niżej wymienionych) uczeń z dysfunkcją będzie traktowany inaczej ze względu na specyfikę i charakter napotykanych trudności. 2. Uczeń posługuje się wszystkimi formami wypowiedzi pisemnej poznanymi w danej klasie, przy czym o ocenie decyduje treść i zawartość merytoryczna, a nie sposób zapisu i poprawność ortograficzna. 3.Sprawdziany i kartkówki oceniane są na podstawie poziomu opanowanej wiedzy, stylu i poprawności językowej z pominięciem poprawności ortograficznej. 4.Uczeń uczestniczy w klasowych dyktandach i ćwiczeniach sprawdzających poziom opanowania zasad ortograficznych, jednakże błędy zaznaczone przez nauczyciela stanowią podstawę do dalszych ćwiczeń; niezadowalająca ucznia ocena nie jest wpisywana do dziennika. 5.Na życzenie ucznia stopień jego wiedzy może być sprawdzany w formie ustnej (oprócz wypracowań), np. w ramach konsultacji przedmiotowych. 7
6.Uczeń wykonuje wszystkie zadania domowe, systematycznie prowadzi zeszyt, przy czym stara się w domu korygować błędy zawsze korzystając ze Słowniczka ortograficznego. 7. Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia dodatkowego zeszytu ćwiczeń ortograficznych, które przedstawia nauczycielowi (na pierwszych każdego miesiąca konsultacjach przedmiotowych). 8.Jeżeli zdarzy się, że praca ucznia jest nieczytelna, nauczyciel ocenia ją po odczytaniu jej przez autora. 9.Uczniowie i osłabionej pamięci słuchowej maja możliwość wydłużenia terminu pamięciowego opanowania wiersza lub fragmentu prozy (wg uznania nauczyciela). Największe znaczenie dla oceny końcowej ucznia z przedmiotu mają: wysiłek ucznia, jego starania i motywacja oraz stopień zainteresowania przedmiotem, obowiązkowość i poziom wypowiedzi ustnych. 8