CZĘŚĆ A WYDATKI JEDNOSTEK OŚWIATOWYCH (bez wydatków Zespołu Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych, Edukacyjnych i Diagnostycznych)

DZIAŁ 801 OŚWIATA I WYCHOWANIE DZIAŁ 854 EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA Plan 262.513.641 zł (107,3% PW - 244.694.950 zł), Wynagrodzenia i pochodne 166.233.914 zł (104,9% PW - 158.421.686 zł), Dotacje 51.305.349 zł (128,1% PW - 40.045.775 zł), Pozostałe wydatki 44.974.378 zł (97,3% PW - 46.227.489 zł). WSTĘP W ramach tych dwóch działów realizowane są zadania, zarówno z zakresu zadań gminy, jak i powiatu, określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Podstawowe zadania to: zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej w prowadzonych przez Miasto Olsztyn szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych, szkołach specjalnych, centrum kształcenia ustawicznego, szkołach zorganizowanych w zakładach opieki zdrowotnej, przedszkolach, przedszkolach specjalnych, placówce doskonalenia nauczycieli, poradniach psychologicznopedagogicznych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, placówce wychowania pozaszkolnego, świetlicach szkolnych dla uczniów i wychowanków, szkolnym schronisku młodzieżowym, dotowanie publicznych oraz niepublicznych szkół i placówek prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz przez osoby fizyczne. Wydatki związane z wykonaniem tych zadań realizowane są przez: 76 oświatowych jednostek budżetowych, jedną opiekuńczo-wychowawczą jednostkę budżetową, Wydział Edukacji i Sportu, Wydział Inwestycji Miejskich, wydziały realizujące zakupy inwestycyjne na rzecz jednostek oświatowych. CZĘŚĆ A WYDATKI JEDNOSTEK OŚWIATOWYCH (bez wydatków Zespołu Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych, Edukacyjnych i Diagnostycznych) Zadania realizowane w tych działach przez jednostki oświatowe cechują się bardzo dużą różnorodnością co ma wyraz w rozbudowanej klasyfikacji budżetowej - niektóre z jednostek realizują w ciągu roku wydatki klasyfikowane nawet w ponad dziesięciu rozdziałach. Wydatki ponoszone w poszczególnych typach szkół klasyfikowane są w odrębnych rozdziałach, również w odrębnych rozdziałach planuje się wydatki w stołówkach szkolnych (80148), świetlicach szkolnych (85401), internatach (85410), wydatki na doskonalenie zawodowe nauczycieli (80146, 85446), dowożenie uczniów do szkół (80113), wczesne 76

wspomaganie rozwoju dziecka (85404), wypoczynek dzieci i młodzieży szkolnej (85412), pomoc materialną dla uczniów (85415). Informacja o jednostkach realizujących zadania w poszczególnych rozdziałach klasyfikacji budżetowej Rozdział 80101 Szkoły podstawowe Zadania realizowane są przez 19 szkół podstawowych, z tego przez jedną szkołę mistrzostwa sportowego (Szkoła Podstawowa Nr 23 Mistrzostwa Sportowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 5 im. Mariana Grzegorza Bublewicza) oraz jedną szkołę z oddziałami integracyjnymi (Szkoła Podstawowa Nr 25 z Oddziałami Integracyjnymi w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 3). Ponadto w mieście jedna publiczna szkoła podstawowa prowadzona jest przez stowarzyszenie oraz cztery niepubliczne przez podmioty nie zaliczane do sektora finansów publicznych. Rozdział 80102 Szkoły podstawowe specjalne Z pięciu szkół tego typu: dwie w zespołach szkół jako szkoły przy szpitalach, a trzy w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych. W mieście funkcjonuje również jedna publiczna szkoła podstawowa prowadzona przez stowarzyszenie. Rozdział 80103 Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych Oddziały przedszkolne zorganizowane są w 16 z 19 szkół podstawowych. Rozdział 80104 Przedszkola Miasto Olsztyn prowadzi 25 przedszkoli publicznych. W mieście funkcjonuje ponadto 17 niepublicznych przedszkoli, trzy niepubliczne punkty przedszkolne, jeden niepubliczny zespół wychowania przedszkolnego, jedno publiczne przedszkole oraz jedno publiczne przedszkole z oddziałami integracyjnymi prowadzone przez osoby fizyczne lub prawne inne niż Miasto Olsztyn. Rozdział 80105 Przedszkola specjalne Kształcenie specjalne prowadzone jest w dwóch zespołach szkół funkcjonujących przy szpitalach oraz w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niesłyszących oraz w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym. Funkcjonuje w mieście również jedno publiczne przedszkole specjalne prowadzone przez stowarzyszenie. Rozdział 80110 Gimnazja Zadania realizowane są przez 12 gimnazjów, z tego jedno gimnazjum mistrzostwa sportowego (Gimnazjum Nr 10 Mistrzostwa Sportowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 5 im. Mariana Grzegorza Bublewicza), jedno gimnazjum 77

z oddziałami integracyjnymi (Gimnazjum Nr 9 z Oddziałami Integracyjnymi w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 3) oraz jedno gimnazjum dla dorosłych (w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1). Siedem gimnazjów dla młodzieży funkcjonuje jako samodzielne jednostki, pięć wchodzi w skład zespołów szkół. W mieście prowadzą również działalność cztery publiczne gimnazja prowadzone przez podmioty inne niż Miasto Olsztyn, z czego dwa (prowadzone przez stowarzyszenia) są to gimnazja z ustalonym obwodem szkolnym (Gimnazjum Nr 3 i Gimnazjum Nr 11) oraz trzy gimnazja niepubliczne w tym dwa dla dorosłych. Rozdział 80111 Gimnazja specjalne Spośród pięciu szkół tego typu dwie funkcjonują w zespołach szkół jako szkoły przy szpitalach, a trzy w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych. Funkcjonuje ponadto jedno publiczne gimnazjum specjalne prowadzone przez stowarzyszenie. Rozdział 80120 Licea ogólnokształcące Miasto Olsztyn jest organem prowadzącym 10 liceów ogólnokształcących dla młodzieży, w tym jednego liceum mistrzostwa sportowego (X Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 5 im. Mariana Grzegorza Bublewicza) oraz jednego liceum z oddziałami integracyjnymi (IX Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 3). Sześć liceów funkcjonuje w zespołach szkół, cztery jako samodzielne jednostki. Dla dorosłych prowadzone są dwa licea ogólnokształcące oraz dwa uzupełniające licea ogólnokształcące. W mieście funkcjonują również: 2 publiczne licea ogólnokształcące dla młodzieży prowadzone przez osoby prawne inne niż jednostka samorządu terytorialnego, jedno niepubliczne liceum ogólnokształcące o uprawnieniach szkoły publicznej dla młodzieży, 10 niepublicznych liceów ogólnokształcących o uprawnieniach szkoły publicznej dla dorosłych, 11 niepublicznych uzupełniających liceów ogólnokształcących o uprawnieniach szkoły publicznej dla dorosłych. Rozdział 80123 Licea profilowane Miasto Olsztyn prowadzi osiem szkół tego typu, wszystkie w ramach zespołów szkół. Do sześciu z nich w roku szkolnym 2008/2009 nie dokonano naboru. Rozdział 80124 Licea profilowane specjalne Jedna szkoła tego typu funkcjonuje w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niesłyszących. 78

Rozdział 80130 Szkoły zawodowe W rozdziale tym planowane są wydatki odrębnie na każdy z czterech typów szkół klasyfikowanych w tym rozdziale. Miasto Olsztyn prowadzi w ramach zespołów szkół: 5 zasadniczych szkół zawodowych dla młodzieży, 9 techników dla młodzieży, 2 technika dla dorosłych (jedno z nich nie dokonało naboru w roku szkolnym 2008/2009), 4 technika uzupełniające dla młodzieży (żadne z nich nie dokonało naboru w roku szkolnym 2008/2009), 4 technika uzupełniające dla dorosłych (jedno z nich nie dokonało naboru w roku szkolnym 2008/2009), 4 szkoły policealne dla młodzieży (trzy z nich nie dokonały naboru w roku szkolnym 2006/2007), 6 szkół policealnych dla dorosłych (dwie z nich nie dokonały naboru w roku szkolnym 2008/2009). Działają w mieście również: 1 niepubliczna zasadnicza szkoła zawodowa o uprawnieniach szkoły publicznej, 1 niepubliczne technikum dla dorosłych o uprawnieniach szkoły publicznej, 1 niepubliczne technikum dla młodzieży o uprawnieniach szkoły publicznej 31 niepubliczne szkoły policealne o uprawnieniach szkoły publicznej. 1 publiczna szkoła policealna dla dorosłych prowadzona przez osoby prawne inne niż jednostka samorządu terytorialnego. Rozdział 80134 Szkoły zawodowe specjalne Miasto Olsztyn prowadzi 2 specjalne zasadnicze szkoły zawodowe oraz jedną szkołę specjalną przysposabiającą do pracy działające w strukturze dwóch specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych. Rozdział 80140 Centra kształcenia ustawicznego i praktycznego oraz ośrodki dokształcania zawodowego Centrum Kształcenia Ustawicznego jest jednostką w strukturze Zespołu Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych. Jest to placówka kursowa. Rozdział 80142 Ośrodki szkolenia, dokształcania i doskonalenia kadr W ramach tego rozdziału sklasyfikowane są wydatki ponoszone na utrzymanie i działalność Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli. 79

Rozdział 80148 Stołówki szkolne W ramach tego rozdziału klasyfikowane są wydatki związane z: funkcjonowaniem stołówek szkolnych w szkołach podstawowych, gimnazjach, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, w szkołach z internatami, opłaceniem kosztów przygotowania posiłków ponoszonych przez szkoły dokonujące zakupu posiłków od innych oświatowych jednostek budżetowych. Rozdział 85401 Świetlice szkolne W ramach tego rozdziału klasyfikowane są wydatki związane z: funkcjonowaniem świetlic szkolnych we wszystkich szkołach podstawowych i niektórych gimnazjach, organizowanych dla uczniów, którzy muszą dłużej przebywać w szkole ze względu na czas pracy ich rodziców (prawnych opiekunów). Rozdział 85403 Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze Miasto Olsztyn prowadzi dwa specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze. Wydatki związane z działalnością szkół wchodzących w ich skład klasyfikowane są we właściwych dla tych szkół rozdziałach. W rozdziale 85403 ujmowane są natomiast wydatki związane z zapewnieniem wychowankom całodobowej opieki oraz ich wyżywieniem. Rozdział 85406 Poradnie psychologiczno-pedagogiczne W mieście działają trzy poradnie psychologiczno-pedagogiczne, których zadaniem jest udzielanie dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologicznopedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Rozdział 85407 Placówki wychowania pozaszkolnego W rozdziale ujęte są wydatki Pałacu Młodzieży, którego zadaniem jest umożliwienie rozwijania zainteresowań, oraz organizację czasu wolnego dzieci i młodzieży. Rozdział 85410 Internaty i bursy szkolne Dla uczniów uczących się poza miejscem stałego zamieszkania szkoła może zorganizować internat. Internaty zapewniają wychowankom całodobową opiekę oraz ich wyżywienie. Spośród szkół prowadzonych przez Miasto Olsztyn internaty funkcjonują w: Zespole Szkół Ekonomicznych, Zespole Szkół Budowlanych, Zespole Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych, VI Liceum Ogólnokształcącym. 80

Rozdział 85417 Szkolne schroniska młodzieżowe W mieście działa jedna placówka tego rodzaju. Szkolne Schronisko Młodzieżowe, które prowadzi działalność w dwóch obiektach: w Olsztynie oraz w Zielonowie na terenie Gminy Stawiguda. Jednostka ta umożliwia korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego. Rozdział 85419 Ośrodki rewalidacyjno wychowawcze W mieście funkcjonuje jeden niepubliczny Ośrodek Rehabilitacyjno Edukacyjno Wychowawczy dla Dzieci Upośledzonych Umysłowo prowadzony przez Stowarzyszenie. Jednostka ta umożliwia dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim oraz dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację obowiązku odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. Dodatkowo ze względu na konieczność wyliczania wysokości dotacji podmiotowych w przeliczeniu na jednego ucznia niezbędne było wyodrębnienie w ramach niektórych rozdziałów wydatków ponoszonych w poszczególnych typach i rodzajach szkół: 80102 SP8 specjalna szkoła podstawowa dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, 80102 SP28 specjalna szkoła podstawowa dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym, 80111 G 18 - specjalne gimnazjum dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, 80111 G 21 - specjalne gimnazjum dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym, 80120 LO trzyletnie licea ogólnokształcące, 80120 ULO - dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące, 80130 ZSZ zasadnicze szkoły zawodowe, 80130 T czteroletnie technika, 80130 TU trzyletnie technika uzupełniające, 80130 PS szkoły policealne, 80134 PDP trzyletnie szkoły specjalne przysposabiające do pracy. Zmiany w organizacji jednostek w zakresie liczby dzieci i uczniów oraz oddziałów w roku szkolnym 2008/09 w stosunku do roku szkolnego 2007/08 (porównanie danych z Systemu Informacji Oświatowej z dnia 30 września 2008 r. do danych z dnia 30 września 2007 r.) przedstawiają poniższe tabele: 81

Zmiany w organizacji jednostek prowadzonych przez Miasto Olsztyn - lata szkolne 2007/2008 i 2008/2009 (dane SIO) edukacja przedszkolna i szkoły dla młodzieży EDUKACJA PRZEDSZKOLNA Uczniowie Oddziały Liczba uczniów w oddziale TYP 2007/08 2008/09 Różnica Różnica 2007/08 2008/09 2008-2007 2008-2007 2007/08 2008/09 Przedszkola 2 929 2 872-57 117 115-2 25,03 24,97 Oddziały zerowe w szkołach podstawowych 581 514-67 28 22-6 20,75 23,36 Razem: 3 510 3 386-124 145 137-8 24,21 24,72 SZKOŁY DLA MŁODZIEŻY Uczniowie Oddziały TYP 2007/08 2008/09 Różnica 2008-2007 2007/08 2008/09 Różnica 2008-2007 Liczba uczniów w oddziale 2007/08 2008/09 Gimnazjum 4 146 3 822-324 175 159-16 23,69 24,04 Liceum ogólnokształcące 5 537 5 277-260 193 186-7 28,69 28,37 Liceum profilowane 432 297-135 21 14-7 20,57 21,21 Szkoła podstawowa 9 080 8 832-248 409 387-22 22,20 22,82 Szkoła policealna 132 57-75 9 4-5 14,67 14,25 Szkoła spec. przysposabiająca do pracy 29 32 3 5 5 0 5,80 6,40 Technikum 3 596 3 522-74 142 139-3 25,32 25,34 Technikum uzupełniające 45 20-25 3 2-1 15,00 10,00 Zasadnicza szkoła zawodowa 1 161 1 154-7 50 52 2 23,22 22,19 Razem: 24 158 23 013-1 145 1 007 948-59 23,99 24,28 82

Zmiany w organizacji jednostek prowadzonych przez Miasto Olsztyn - lata szkolne 2007/2008 i 2008/2009 (dane SIO) szkoły dla dorosłych SZKOŁY DLA DOROSŁYCH Uczniowie Oddziały Liczba uczniów w oddziale TYP 2007/08 2008/09 Różnica Różnica 2007/08 2008/09 2008-2007 2008-2007 2007/08 2008/09 Gimnazjum 239 290 51 9 10 1 26,56 29,00 Liceum ogólnokształcące 294 187-107 12 9-3 24,50 20,78 Liceum ogólnokształcące uzupełniające 184 103-81 8 6-2 23,00 17,17 Szkoła policealna 535 451-84 23 22-1 23,26 20,50 Technikum 54 54 0 3 3 0 18,00 18,00 Technikum uzupełniające 204 254 50 8 9 1 25,50 28,22 Technikum, liceum i szkoła równorzędna na podbudowie szkoły zasadniczej 42 0-42 2 0-2 21,00 X Razem: 1 552 1 339-213 65 59-6 23,88 22,69 83

Zbiorczą informację o przewidywanym wykonaniu w 2008 r. wydatków bieżących ze środków własnych oraz o planowanych na 2009 r. wydatkach bieżących ze środków własnych Miasta Olsztyn przedstawia poniższa tabela: Dział PW 2008 roku Plan 2009 rok. Procent wzrostu 801 175.202.809 179.545.466 102,48% 854 17.765.526 18.288.819 102,95% Razem 192.968.335 197.834.285 102,52% WYNAGRODZENIA OSOBOWE NAUCZYCIELI - 4010 N. Wynagrodzenia osobowe nauczycieli stanowią podstawową pozycję wydatków na oświatę. Określenie faktycznych potrzeb w zakresie wynagrodzeń nauczycieli jest najtrudniejszym elementem planowania wydatków w oświacie. Organizacja procesu nauczania ulega zmianom w czasie trwania roku szkolnego i już na etapie tworzenia projektu budżetu następuje rozbieżność pomiędzy przyjętymi do kalkulacji danymi, a stanem rzeczywistym w jednostkach oświatowych. Ponadto określenie organizacji szkół na okres od września do grudnia danego roku następuje nie na etapie tworzenia budżetu na dany rok, a w trakcie jego realizacji, w okresie od maja do końca września. Z tej przyczyny w tym zakresie nieuniknione są zmiany planów wydatków jednostek. Prawa i obowiązki nauczycieli, zasady ich awansu zawodowego, wynagradzania, zatrudniania i zwalniania reguluje ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.). Zasady wynagradzania regulowane są ponadto rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z późn. zm.) oraz uchwałą Rady Miasta w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy, sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz wysokość wypłacania nagród Prezydenta Miasta i dyrektora szkoły nauczycielom przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez Miasto Olsztyn, która podejmowana jest na każdy kolejny rok. Przy tworzeniu projektu budżetu Miasta na 2009 rok dokonano kalkulacji wynagrodzeń nauczycieli w oparciu o: ww. przepisy prawa, 84

organizację wynikającą z zatwierdzonych arkuszy organizacji i podjętych do dnia złożenia materiałów planistycznych rozstrzygnięć Zastępcy Prezydenta Miasta Olsztyn dotyczących organizacji roku szkolnego 2008/2009 dla okresu styczeń sierpień 2009 roku, przewidywaną przez dyrektora organizację jednostki w roku szkolnym 2009/2010 dla okresu wrzesień grudzień 2009 roku, prognozowany wzrost wynagrodzeń nauczycieli przyjmując go na poziomie 2,9%. Wysokość środków na opłacenie kosztów realizacji godzin zastępstw doraźnych, w przypadku jednostek, w których funkcjonują oddziały przedszkolne lub szkolne skalkulowano w wysokości 3% zaplanowanych wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli, uwzględniając ewentualne odliczenia wynagrodzeń pracowników zastępowanych za czas ich nieobecności. W planach wydatków jednostek oświatowych w 4010 N uwzględniono także specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze w wysokości 0,8 % planowanych rocznych wynagrodzeń. Nie zaprojektowano natomiast środków finansowych na odprawy dla nauczycieli w związku z przejściem na emeryturę lub rentę wydatki te ujęte zostały w rezerwie celowej budżetu w kwocie zaproponowanej przez jednostki. Mając powyższe na uwadze, planowana na 2009 rok kwota na wynagrodzenia osobowe nauczycieli wynosi 105.633.034 zł (bez pochodnych - 4110 i 4120 i dodatkowego wynagrodzenia rocznego - 4040). Została ona wyliczona dla 2700,21 etatów nauczycieli, realizujących dodatkowo 5145,64 godzin ponadwymiarowych tygodniowo i jest wyższa o 5,77% od przewidywanego wykonania w 2008 roku, które wynosi bez odpraw dla nauczycieli w związku z przejściem na emeryturę lub rentę (zgłoszonych przez jednostki wg stanu na 1 września 2008 r. w wysokości - 499.560 zł) 99.873.326 zł. Na zwiększenie projektowanej kwoty wynagrodzeń nauczycieli w stosunku do PW 2008 roku zdecydowały głównie: przyjęty do kalkulacji wyższy poziom zatrudnienia w stosunku do realizowanego w roku szkolnym 2008/2009, który po weryfikacji naboru do szkół oraz ostatecznym ukształtowaniu się organizacji jednostek wg stanu na dzień 30 września 2008 r. wynosi 2656,89 etatów i 4749,35 godzin ponadwymiarowych, zmiana struktury zatrudnienia związana z uzyskaniem wyższego stopnia awansu zawodowego. Porównanie godzin zajęć realizowanych przez nauczycieli w podziale na poszczególne stopnie awansu zawodowego (wg danych zawartych w Systemie Informacji Oświatowej) jest następujące: nauczyciele nauczyciele nauczyciele nauczyciele Rok stażyści kontraktowi mianowani dyplomowani 2008 3,39% 14,66% 28,43% 53,52% 2009 3,09% 15,85% 25,39% 55,66% Różnica (2009 r. 2008 r.) - 0,30% 1,19% - 3,04% 2,14% 85

Wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym i pochodnymi od wynagrodzeń, wynagrodzenia nauczycieli stanowią ok. 66% ogółu wydatków bieżących planowanych na oświatę w 2009 roku (w dziale 801 i 854). W projekcie ustawy budżetowej na 2009 rok planowane są środki na dwukrotne podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli, które wzrosną o 5% od stycznia i kolejne 5% od września. Skutkuje to wzrostem wydatków na wynagrodzenia o ok. 6,75% w skali roku. Oznacza to, że przyjęta do projektu budżetu miasta kalkulacja wynagrodzeń nauczycieli jest niższa od przyjętej w projekcie budżetu państwa o 3,85%. Biorąc jednak pod uwagę przyjęty w kalkulacji nieco wyższy od realizowanego stopień organizacji jednostek oświatowych przewiduje się, że niedoszacowanie określonej jak opisano wyżej kwoty wynagrodzeń nauczycieli na 2009 rok będzie niższe. WYNAGRODZENIA OSOBOWE PRACOWNIKÓW NIEBĘDĄCYCH NAUCZYCIELAMI - 4010 NN. Wysokość środków na wynagrodzenia osobowe pracowników niebędących nauczycielami zaprojektowano na 2009 rok w oparciu o liczbę etatów zatwierdzoną w organizacji jednostek oświatowych w roku szkolnym 2008/2009 przez Zastępcę Prezydenta Miasta Olsztyn wg stanu obowiązującego w dniu złożenia materiałów planistycznych, oraz na podstawie limitów środków określonych poszczególnym jednostkom oświatowym zarządzeniem Zastępcy Prezydenta Miasta. W kalkulacji środków na wynagrodzenia osobowe na 2009 rok przyjęto przeciętne zatrudnienie w wysokości 1083,91 etatów, wobec przeciętnej liczby realizowanych w 2008 roku 1083,65 etatów. Z uwagi na odmienną strukturę zatrudnienia w poszczególnych typach jednostek oświatowych wynikającą ze specyfiki realizowanych zadań kwoty środków limitu dla poszczególnych jednostek są różne. Ustalone zarządzeniem Nr 129 Zastępcy Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 1 lipca 2008 r. w sprawie określenia jednostkom oświatowym prowadzonym przez Miasto Olsztyn wysokości środków w 2009 roku na wynagrodzenia zasadnicze i fundusz premiowy pracowników niebędących nauczycielami w przeliczeniu na jeden etat kwoty limitów środków stanowią odpowiednio kwoty limitów określone analogicznym zarządzeniem na 2008 rok (zarządzenie Nr 326 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 16 sierpnia 2007 r.) powiększone o przewidywany wskaźnik inflacji 2,9%. Oznacza to, że średnie wynagrodzenie miesięczne brutto zwiększy się o 45,41 zł., czyli o 33 zł netto (potocznie mówiąc na rękę ). Wyjątek od tej zasady stanowi kwota limitu środków na etat ustalona dla poradni psychologiczno-pedagogicznych. Jest ona wyższa od przyjętej w 2008 roku o 3,2%, z uwagi na konieczność dostosowania stawek wynagrodzeń zasadniczych zatrudnionych w nich lekarzy do nowych zasad wynagradzania na tym stanowisku, wprowadzonych 86

rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 kwietnia 2008 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 73, poz. 430). Stawka limitu środków dla poradni na 2009 rok daje możliwość wzrostu wynagrodzeń przeciętnie o 2,9%, a ponadto podwyższenia wynagrodzeń zasadniczych lekarzy do wymaganego prawem poziomu. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z późn. zm.) miesięczne kwoty wynagrodzenia zasadniczego ustala się jako sumę najniższego wynagrodzenia zasadniczego (ustala rada gminy) oraz iloczynu punktów, ustalonych dla poszczególnych kategorii w tabeli stanowiącej załącznik do ww. rozporządzenia, i wartości jednego punktu w złotych (ustala pracodawca w porozumieniu z radą gminy). W chwili obecnej najniższe wynagrodzenie zasadnicze - uchwalone przez Radę Miasta Olsztyn (uchwała Nr L/739/01 z dnia 29 sierpnia 2001 r.) - wynosi 600 zł, natomiast wartość jednego punktu obowiązuje we wszystkich jednostkach oświatowych w wysokości 5,5 zł. Tworzy to sytuację, w której dyrektorzy wielu jednostek oświatowych nie mają możliwości ustalenia wynagrodzenia zasadniczego pracownikom zatrudnionym na stanowiskach, do których przypisane są najniższe kategorie zaszeregowania, w taki sposób, by ich wynagrodzenie osiągnęło przynajmniej poziom minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ustalone przez Radę Ministrów minimalne wynagrodzenia za pracę w 2008 roku wynosi 1.126 zł, a zgodnie z zapowiedzią rządu wzrośnie w 2009 roku do 1.276 zł, tj. o 13,3%. Oznacza to, że przy przyjętym do projektu budżetu na 2009 rok wzroście płac o 2,9% nie zostanie we wszystkich przypadkach spełniony ww. wymóg, w szczególności w odniesieniu do osób zatrudnionych na stanowiskach o niższych kategoriach zaszeregowania. Spowoduje to konieczność wyrównania im wynagrodzeń do odpowiedniej wysokości oraz w niektórych przypadkach potrzebę dodatkowego zasilenia finansowego jednostek w trakcie roku. Średnie wynagrodzenie w 2009 roku bez funduszu nagród, nagród jubileuszowych i dodatkowego wynagrodzenia rocznego wyniesie ok. 1.808 zł. Trzeba jednak podkreślić, że średnia ta kształtowana jest z uwzględnieniem wyższych wynagrodzeń pracowników z tytułem do dodatku funkcyjnego tj, głównych księgowych, sekretarzy szkoły, kierowników administracyjnych, stołówki oraz obiektów sportowych. Średnie wynagrodzenie pozostałych pracowników wynosi tylko ok. 1.638 zł, czyli ok. 1195 zł netto (potocznie mówiąc na rękę ). Porównanie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego przez Radę Ministrów oraz przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego pracowników niebędących nauczycielami w jednostkach oświatowych Miasta Olsztyn przedstawia poniższa tabela. 87

Rok Minimalne wynagrodzenie za pracę ustalone rozporządzeniem Rady Ministrów kwota w zł wzrost na przestrzeni lat 2004-2009 w % wzrost (rok do roku poprzedzającego) w % Szacunkowe przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracowników niebędących nauczycielami w jednostkach oświatowych kwota w zł wzrost na przestrzeni lat 2004-2009 w % wzrost (rok do roku poprzedzającego) w % 2009 1 276 113,32% 1 808 102,90% 2008 1 126 120,30% 1 757 106,48% 2007 936 104,10% 1 650 105,97% 154,85% 122,58% 2006 899 105,89% 1 557 102,50% 2005 849 103,03% 1 519 102,98% 2004 824 X 1 475 X Planowane na 2009 rok środki na wynagrodzenia osobowe pracowników niebędących nauczycielami w kwocie 24 189 694 zł są wyższe od przewidywanego wykonania w 2008 r. (PW 2008: 23 744 188 zł) o 1,88%. Po odjęciu od przewidywanego wykonania w 2008 roku kwoty odpraw wypłaconych pracownikom w związku z przejściem na emeryturę lub rentę (tj. 145 248 zł) wskaźnik wzrostu wynagrodzeń osobowych projektowanych na 2009 rok wynosi 2,50%. W 2009 roku, wzorem lat ubiegłych środki na odprawy pracowników w związku z przejściem na emeryturę lub rentę zgodnie z danymi w tym zakresie podanymi przez jednostki na etapie tworzenia projektu budżetu uwzględnione zostały w rezerwie celowej budżetu. DODATKOWE WYNAGRODZENIE ROCZNE - : 4040 N i 4040 NN Wysokość środków na dodatkowe wynagrodzenie roczne nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami zaprojektowano w oparciu o: ustawę z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.), przewidywane wykonanie wydatków na wynagrodzenia osobowe pracowników w 2008 roku, uwzględniające obniżenie podstawy do naliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego o absencję zatrudnionych pracowników. Planowane na 2009 rok wydatki w tym zakresie wynoszą: dla nauczycieli 4040 N 8.239.934 zł (116,1% PW - 7.096.086), dla pracowników niebędących nauczycielami 4040 NN - 1.930.813 zł (115% PW 1.678.319 zł). Wzrost wynagrodzeń obu grup pracowniczych w 2008 roku tylko w części uzasadnia tak wysoki wzrost planowanych wydatków w 2009 roku. Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć tezę, że wykonanie będzie niższe, co wynika z doświadczeń z lat ubiegłych. Np. w 2008 roku przyjęty plan był zawyżony w 4040 N o 6,37%, natomiast w 4040 NN o 5,77%. Przyczyny tego zjawiska należy upatrywać między innymi w fakcie tworzenia materiałów planistycznych w czasie gdy prognoza wydatków na wynagrodzenia obarczona 88

jest w jednostkach dużym marginesem błędu ze względu na brak szczegółowych informacji o strukturze organizacji w nowym roku szkolnym. SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE I FUNDUSZ PRACY - : 4110 i 4120 Za podstawę naliczenia przyjęto projektowaną w 2009 roku wielkość dodatkowego wynagrodzenia rocznego oraz pozostałe inne przewidziane przepisami prawa wielkości wynagrodzeń i świadczeń za wykonywaną pracę projektowane dla okresu od stycznia do listopada 2009 roku, powiększoną o analogiczne wydatki w grudniu 2008 roku. Zaplanowano na ten cel kwotę w wysokości: w 4110-21.328.895 zł, (104,8% PW - 20.343.217 zł), w 4120-3.390.626 zł, (105,6% PW - 3.209.880 zł). BIEŻĄCE WYDATKI RZECZOWE W PARAGRAFACH: 4210, 4240, 4270, 4300, 4350, 4360, 4370, 4410, 4420, 4430, 4700, 4740, 4750. A. Bieżące wydatki rzeczowe objęte tzw. limitem Zarządzeniem Nr 130 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 01 lipca 2008 r. w sprawie podziału środków przeznaczonych w 2009 roku na wydatki jednostek oświatowych prowadzonych przez Miasto Olsztyn na: zakup materiałów i wyposażenia ( 4210), zakup pomocy naukowych, dydaktycznych i książek ( 4240), zakup usług remontowych w zakresie robót konserwacyjnoeksploatacyjnych nieruchomości ( 4270), zakup usług pozostałych ( 4300), zakup usług dostępu do sieci Internet ( 4350), zakup usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej ( 4360), zakup usług telekomunikacyjnych telefonii stacjonarnej ( 4370), zakup materiałów papierniczych do sprzętu drukarskiego i urządzeń kserograficznych ( 4740), zakup akcesoriów komputerowych, w tym programów i licencji ( 4750), różne opłaty i składki ( 4430), podróże służbowe krajowe i zagraniczne ( 4410, 4420), szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej ( 4700) oraz określenia wysokości środków na wydatki rzeczowe jednostek oświatowych nieprzewidziane na etapie tworzenia projektu budżetu na 2009 rok przy uwzględnieniu powierzchni nieruchomości, powierzchni użytkowej obiektów, realizowanych w jednostce liczby godzin pedagogicznych dokonano podziału między jednostki oświatowe środków przeznaczonych na zadania realizowane w ramach ww. paragrafów. Ogółem jednostkom przyznane zostały, określone w ww. zarządzeniu, środki w wysokości 7.671.090 zł. oraz ujęta została kwota w wysokości 754.337 zł w planie Wydziału Edukacji i Sportu z przeznaczeniem na wydatki rzeczowe jednostek oświatowych nieprzewidziane na etapie tworzenia projektu budżetu na 2009 rok. Decyzje o strukturze wydatków w ramach przyznanych środków (potocznie zwanych limitem na wydatki rzeczowe) podejmowali dyrektorzy w oparciu o swoiste potrzeby swojej jednostki bez konieczności wskaźnikowego ustalania wysokości wydatków w poszczególnych paragrafach i zadaniach. W przypadku wystąpienia w toku realizacji budżetu konieczności poniesienia wydatku nieprzewidzianego na etapie tworzenia projektu budżetu dyrektor jednostki może wnioskować o przyznanie 89

dodatkowych środków ujętych w planie Wydziału Edukacji i Sportu z przeznaczeniem na wydatki na rzecz jednostek oświatowych. Środki ujęte ww. paragrafach mają zagwarantować prawidłowe funkcjonowanie szkoły lub placówki zwłaszcza w kwestii bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki. Mają one pozwolić na wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów. Powinny pokrywać koszty rzeczowe związane z podstawową działalnością jednostki oświatowej. Cechą charakterystyczną powyższych wydatków jest duża różnorodność tytułów wydatkowania, zmienność ich wysokości w poszczególnych pozycjach w poszczególnych latach. Od czterech lat wydatki te planowane są w jednostkach oświatowych z pełną kontrolą globalnej ich wysokości. Przy tworzeniu projektu budżetu na 2009 rok ogólna pula tych środków (8.425.427 zł) została powiększona w stosunku do 2008 roku (8.187.977 zł) dokładnie o przyjęty wskaźnik 2,9%. Na ww. wydatki w jednostkach oświatowych przeznaczono kwotę 7.671.090 zł co w porównaniu do 2008 roku stanowi wzrost o 6,8%. Wzrost wyższy od przewidywanego wskaźnika inflacji był możliwy dzięki pomniejszeniu w 2009 roku, w porównaniu do 2008 roku, środków ujmowanych w planie finansowym Wydziału Edukacji i Sportu przeznaczonych na wydatki rzeczowe nieprzewidziane na etapie tworzenia projektu budżetu na 2009 rok, ostatecznie przewidziano na ten cel kwotę 754.337 zł, co stanowi w porównaniu do 2008 r. spadek o 24,8%. B. Bieżące wydatki rzeczowe nie objęte tzw. limitem. Niezależnie od tzw. środków limitowanych ujęte zostały w planach jednostek oświatowych w ww. paragrafach wydatki: 1) związane z opłaceniem kosztów wynajmu nieruchomości lub jej części w wysokości 313.379 zł w przypadku jednostek prowadzących działalność w obiektach niebędących własnością Gminy Olsztyn (Przedszkole Miejskie Nr 9, Przedszkole Miejskie Nr 31, Zespół Szkół Specjalnych, Zespół Placówek Specjalnych) lub w obiektach innych jednostek organizacyjnych Gminy Olsztyn (Zespół Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących, Pałac Młodzieży), 2) na zakup oleju opałowego w wysokości 322.952 zł wg zasad przyjętych dla wydatków w 4260 Zakup energii tj. średnia z trzech lat (2005-2007) zwiększona o przyjęty wskaźnik inflacji 2,9%, 3) związane z kosztem odprowadzania ścieków, na to zadanie zaplanowano środki w wysokości ok. 598.370 zł, 4) na opłacenie kosztów związanych z wynajmem basenu oraz transportem na basen dzieci w związku z realizacją programu powszechnej nauki pływania uczniów klas II szkół podstawowych. Program realizowany według zasad określonych Zarządzeniem Nr 169 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 1 lipca 2004 r. w sprawie organizacji zajęć 90

pozalekcyjnych i logopedycznych oraz dofinansowania innych zajęć, zmienionego Zarządzeniem Nr 127 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2006 roku oraz Zarządzeniem Nr 348 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 10 października 2006 roku Jednostki zostały zobowiązane zaplanować środki na realizację powyższego programu: łącznie ujęto środki w 4300 w wysokości 604.145 zł, dodatkowo ujęto także środki w 4170 w wysokości 104.549 zł na opłacenie kosztów związanych z opieką nad dziećmi w trakcie dowozu na basen, 5) wydatków na zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej uczniów, a w przypadku uczniów niepełnosprawnych oraz realizujących obowiązek wychowania przedszkolnego również opiekunów. Jest to zadanie określone w art. 14a ust. 3 oraz art. 17 ust. 3 i 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm). Zgodnie z treścią tych przepisów jednostka samorządu terytorialnego obowiązana jest do zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrotu kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej: a) uczniów niepełnosprawnych, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie art. 71b tej ustawy, b) dzieci objętych obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego, których droga do najbliższego publicznego przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej przekracza 3 km c) uczniów klas I-IV szkół podstawowych, których droga do szkoły w której obwodzie mieszkają przekracza 3 km (pod warunkiem, że uczęszczają do tej szkoły), d) uczniów klas V-VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów, których droga do szkoły w której obwodzie mieszkają przekracza 4 km (pod warunkiem, że uczęszczają do tej szkoły). W przypadkach wymienionych w lit. a i b zwrot kosztów przejazdu przysługuje również opiekunowi dziecka lub ucznia. W Mieście Olsztyn zwracane są koszty przejazdu środkami komunikacji publicznej w Szkole Podstawowej Nr 9, Szkole Podstawowej Nr 18 oraz Gimnazjum Nr 14 w łącznej kwocie 11.723 zł, a w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym i w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 3 zorganizowane jest bezpłatne dowożenie uczniów niepełnosprawnych. WYDATKI NA ZAKUP ENERGII ( 4260) Wysokość środków na te wydatki w 2009 r. ustalono na podstawie średnich wydatków poniesionych przez poszczególne jednostki w latach 2005-2007 powiększonych o przewidywany wskaźnik inflacji z możliwością korekty o skutki nieprzewidzianych zdarzeń i znacznych zmian czynników mających wpływ na zużycie energii cieplnej. Planowana jest na 2009 r. kwota 11.014.161 zł (95,8% PW - 11.492.983 zł). 91

Zasadniczą pozycją w tej grupie wydatków są wydatki na energię cieplną. Ze względu na zależność kosztów ogrzewania od nieprzewidywalnych warunków pogodowych wydatki w poszczególnych latach mogą różnić się między sobą w znacznym stopniu. Ww. zasada ustalania wysokości planowanych środków po raz pierwszy została zastosowana przy tworzeniu budżetu na 2006 r. i ma na celu uniknięcie angażowania w planie środków większych niż wynikają one z przeciętnych warunków. WYDATKI W ROZDZIALE 80146 i 85446 Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli Zgodnie z art. 70a ust 1ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) w budżetach organów prowadzących szkoły wyodrębnia się środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem doradztwa metodycznego w wysokości 1% planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli. W projekcie budżetu Miasta Olsztyn na 2009 rok wysokość 1% wyniosła 1.056.328 zł, powyższe środki zostały ujęte w rozdziale 80146 w kwocie 956.765 zł oraz w rozdziale 85446 w kwocie 99.563 zł. W ww. rozdziałach zaplanowane zostały wydatki jednostek oświatowych Wydziału Edukacji i Sportu na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem doradztwa metodycznego. W planach wydatków jednostek oświatowych ujęto łącznie w dwóch działach środki w wysokości 895.105 zł, z tego: 264.469 zł przeznaczone jest na realizację zadania na dofinansowanie kosztów obniżenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycielom dyplomowanym, którym powierzono zadania doradcy metodycznego oraz kosztów dodatków funkcyjnych doradców metodycznych (W szkołach olsztyńskich zatrudnionych jest jedenastu doradców metodycznych, gdzie otrzymują wynagrodzenie oraz dodatek funkcyjny z tytułu realizowania zadań doradcy. Zadanie te wykonują w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli. Doradztwo metodyczne jest ważną częścią systemu doskonalenia nauczycieli, ( ) to przede wszystkim niesienie pomocy nauczycielom w doborze odpowiednich celów, treści, metod, zasad, środków oraz form nauczania i wychowywania - Danuta Oleksiak Rola Doradztwa metodycznego w doskonaleniu warsztatu pracy nauczyciela przedmiotów zawodowych, Edukacja Ustawiczna Dorosłych Nr 3/2004), 630.636 zł z przeznaczeniem na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Pozostałe środki ujęto w planie Wydziału Edukacji i Sportu w wysokości: rozdział 80146 129.585 zł, rozdział 85446 31.638 zł, z których część zostanie przeznaczona na organizację szkoleń dyrektorów jednostek oświatowych, a pozostała część przekazana zostanie na zwiększenie planów w jednostkach w powyższym zakresie. 92

Środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli ujęte w projekcie budżetu Miasta Olsztyn na 2009 r. Podział środków 80146 85446 Razem Jednostki 827 180 67 925 895 105 WEiS 129 585 31 638 161 223 Razem 956 765 99 563 1 056 328 Zgodnie z zapisem 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli pomiędzy budżety poszczególnych wojewodów, form doskonalenia zawodowego dofinansowywanych ze środków wyodrębnionych w budżetach organów prowadzących szkoły, wojewodów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz szczegółowych kryteriów i trybu przyznawania tych środków (Dz. U. Nr 46, poz. 430) na podstawie wniosków złożonych w terminie do 30 listopada 2008 r. przez dyrektorów jednostek oświatowych, po otrzymaniu opinii od związków zawodowych, Prezydent Miasta zatwierdzi plan dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli. Po wydaniu zarządzenia w tej sprawie konieczna będzie zmiana w budżecie Miasta i dostosowanie do jego postanowień planów finansowych jednostek oświatowych oraz planu Wydziału Edukacji i Sportu. POZOSTAŁE WYDATKI BIEŻĄCE 1. 3020 N i 3020 NN Wydatki osobowe niezliczone do wynagrodzeń: 1) w zakresie i w wysokości, do których jednostki są zobowiązane przepisami ustaw i rozporządzeń na: a) świadczenia rzeczowe, wynikające z przepisów dotyczących BHP, b) ekwiwalenty za pranie odzieży roboczej wykonywane przez pracowników, c) ekwiwalenty za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego, 2) na posiłki dla pracowników przedszkoli w myśl uchwały Nr 246/23/02 Zarządu Miasta Olsztyn z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ustalenia zasad odpłatności za korzystanie z wyżywienia przez pracowników przedszkoli w czasie wykonywania pracy i w okresie prowadzenia żywienia w przedszkolu. Zgodnie z ww. uchwałą świadczenie niniejsze dotyczy pracowników zatrudnionych na stanowiskach kucharzy i pomocy kuchennych (59 osób), którzy uprawnieni są do korzystania z bezpłatnego wyżywienia oraz nauczycieli (ok. 230 osób) spożywających posiłki wraz z dziećmi w ramach wykonywanych obowiązków opiekuńczo-wychowawczych uprawnionych do korzystania z wyżywienia za odpłatnością skalkulowaną w wysokości kosztu zakupu surowca zużytego do przyrządzenia posiłku. 3) wynikający z treści art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) obowiązek zapewnienia 93

środków na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej zrealizowano planując je w wysokości 0,3% planowanych wydatków na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, 4) w planach wydatków jednostek oświatowych nie ujęto środków na określone ustawowo odprawy pieniężne dla pracowników z powodu restrukturyzacji zatrudnienia z przyczyn nie dotyczących pracowników: a) dla pracowników niebędących nauczycielami w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.), b) dla nauczycieli w związku z art. 20 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w jednostce oświatowej lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczycieli w pełnym wymiarze zajęć. Środki te ujęte zostały w rezerwie celowej budżetu w kwocie zaproponowanej przez jednostki oświatowe. Porównanie wydatków projektowanych na 2009 rok oraz przewidywanego wykonania w 2008 roku przedstawia tabela. Dział N/NN Przewidywane wykonanie w 2008 r, kwota w tym: odprawy w zł. z tyt. art 20 ustawy - Karty Nauczyciela w zł Przewidywane wykonanie w 2008 r. bez odpraw (z kol. 4) w zł Plan na 2009 r. (bez odpraw) w zł Wskaźnik zmian PW2008/ Plan2009 (kol. 6 / kol. 5) w % 1 2 3 4 5 6 7 801 N 935 201 367 743,59 567 457,41 563 593 99,32 801 NN 348 846 X 348 846,00 368 808 105,72 801 N i NN 1 284 047 367 743,59 916 303,41 932 401 101,76 854 N 52 326 0 52 326,00 56 736 108,43 854 NN 13 210 X 13 210,00 18 479 139,89 854 N i NN 65 536 0 65 536,00 75 215 114,77 801 i 854 N 987 527 367 743,59 619 783,41 620 329 100,09 801 i 854 NN 362 056 X 362 056,00 387 287 106,97 801 i 854 N i NN 1 349 583 367 743,59 981 839,41 1 007 616 102,63 2. 4140 Wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - wydatki zaplanowano uwzględniając obowiązek wpłat na ww. Fundusz wynikający z art. 21 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92). 94

2. 4220 Zakup środków żywności - specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze zaplanowały wydatki na pokrycie kosztów produktów żywnościowych wynikających z ewentualnych decyzji o zwolnienie z opłacania kosztów posiłków przez wychowanków tych ośrodków wydanych na podstawie 66 ust. 8 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 roku w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasada odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz.U. Nr 52, poz. 467 z późn. zm). 3. 4440 Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: 1) w oparciu o przepisy art. 53 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.), ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 marca 1994 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz. U. Nr 43, poz. 168 z późn. zm.), 2) przyjmując za podstawę naliczenia stawki odpisu podstawowego: a) dla pracowników (w wysokości 933 zł) oraz dla emerytów i rencistów (w wysokości 155 zł) niebędących nauczycielami, obliczoną w oparciu o przeciętne wynagrodzenia miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2007 r. powiększone o zakładany wskaźnik inflacji na 2009 roku w wysokości 2,9%, b) dla nauczycieli w wysokości 2348 zł, obliczoną w oparciu o kwotę bazową dla nauczycieli roku 2008 (2074,15 zł), powiększoną o zakładany na 2009 rok wskaźnik inflacji tj. o 2,9%., c) dla nauczycieli emerytów i rencistów w wysokości 5% pobieranych przez nich emerytur i rent w roku bazowym. Stawki odpisu zostaną zweryfikowane, zgodnie z przepisami prawa, po obwieszczeniu przez Prezesa Głównego Urzędu statystycznego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2008 roku i w drugim półroczu 2008 roku (w przypadku odpisu dla pracowników niebędących nauczycielami) oraz po uchwaleniu ustawy budżetowej na 2009 rok (w przypadku odpisu dla nauczycieli) i wyliczeniu faktycznie pobranych emerytur i rent (przez nauczycieli emerytów i rencistów). W projekcie ustawy budżetowej podane są dwie kwoty bazowe dla nauczycieli: od 1 stycznia 2009 roku w wysokości 2177,86 zł i od 1 września 2009 roku w wysokości 2286,75 zł. Oznacza to, że zaplanowana na 2009 rok przez jednostki oświatowe wysokość środków na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli jest niedoszacowana o kwotę ok. 260 tys. zł. 95

4. 4280 Wydatki na zakup usług zdrowotnych - ujmuje się tu wydatki związane ze wstępnymi i okresowymi badaniami pracowników oraz w przypadku Zespołu Szkół Gastronomiczno-Spożywczych na badania lekarskie kandydatów na uczniów. Zaplanowano na ten cel środki w wysokości 196.486 zł, czyli w stosunku do PW 2008 roku (175.007 zł) wystąpił wzrost o 12,3%. Wydatki na badania uczniów zwracane są przez Wojewodę Warmińsko-Mazurskiego. Po ich otrzymaniu w 2008 roku Zespół Szkół Gastronomiczno-Spożywczych zwrócił do budżetu środki planu ze środków własnych. Ta praktyka jest przyczyną wzrostu większego niż przyjęty wskaźnik. 5. Wydatki na zajęcia pozalekcyjne 4170 N Wynagrodzenia bezosobowe - wydatki związane z organizacją nadobowiązkowych zajęć pozalekcyjnych według zasad określonych zarządzeniem Nr 169 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 1 lipca 2004 r. w sprawie organizacji zajęć pozalekcyjnych i logopedycznych oraz dofinansowania innych zajęć, zmienionego zarządzeniem Nr 127 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2006 r. oraz zarządzeniem Nr 348 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 10 października 2006 r. Łącznie na pokrycie kosztów organizacji zajęć pozalekcyjnych zaplanowano na 2009 r. kwotę w wysokości 523.317 zł. Dodatkowo zaplanowano w 4170 N kwotę 104.549 zł na opłacenie kosztów związanych z opieką nad dziećmi w trakcie dowozu na basen. Informacje o tym zadaniu zawarte są w części BIEŻĄCE WYDATKI RZECZOWE W PARAGRAFACH: 4210, 4240, 4270, 4300, 4350, 4360, 4370, 4410, 4420, 4430, 4700, 4740, 4750. CZĘŚĆ B WYDATKI WYDZIAŁU EDUKACJI I SPORTU 1. WSTĘP Projekt wydatków Wydziału Edukacji i Sportu w zakresie działów 801 i 854 zakłada wydatki w wysokości 2.299.698 zł. Zadaniowo struktura planowanych wydatków Wydziałów przedstawia się następująco: Tabela nr 1: plan głównych wydatków Wydziału Edukacji i Sportu na rok 2009. Rodzaj wydatku: PW 2008 r. Plan 2009 r. % wzrostu Dotacja podmiotowa 39.994.195 51.225.349 128,1% Dotacje udzielane na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie 20.000 80.000 400,0% Pozostałe wydatki bieżące Wydziału 449.856 2.150.248 478,0% Razem: 40.464.051 53.455.597 132,1% Tabela nr 2: Wyszczególnienie pozostałych wydatków w podziale na rozdziały klasyfikacji budżetowej 96

Rodzaj wydatku: PW 2008 rok Plan 2009 rok % wzrostu 80113 1 000 zł 833 zł 83,30% 80146 21 168 zł 129 585 zł 612,17% 80195 405 578 zł 1 602 279 zł 395,30% 85404 0 zł 10 000 zł X 85412 7 938 zł 200 000 zł 2519,53% 85415 14 172 zł 6 000 zł 42,34% 85446 0 zł 31 638 zł X 85495 0 zł 169 913 zł X Razem: 449 856 zł 2 150 248 zł 477,99% Informacja o zadaniach realizowanych przez Wydział. Rozdział 80195, 85495 Pozostała działalność 1. Miejski Fundusz Stypendialny 26.400 zł w rozdziale 80195, 3210 i 3240 stypendia Prezydenta Miasta Olsztyn udzielane na podstawie uchwały XXIV/346/04 Rady Miasta Olsztyn z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zasad udzielania stypendiów Prezydenta Miasta Olsztyn uczniom gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i studentom studiów dziennych szkół wyższych (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 72, poz. 870). Po przyznaniu ww. stypendiów na rok szkolny 2008/2009 środki na stypendia dla tych uczniów przekazane zostały do projektu planu wydatków jednostek oświatowych prowadzonych przez Miasto Olsztyn, w których ci uczniowie się uczą. Środki w planie Wydziału Edukacji i Sportu przeznaczone są w części na wypłatę stypendiów uczniom uczącym się w szkołach nie prowadzonym przez Miasto Olsztyn oraz studentom wyższych uczelni oraz w części przeznaczone są na stypendia które zostaną przyznane na rok szkolny 2009/2010. Łącznie w planie Wydziału Edukacji i Sportu oraz jednostek oświatowych zaplanowano na to zdanie 46.800 zł. 2. Nagrody Prezydenta Miasta Olsztyn (rozdział 80195, 3260) przyznawane uczniom szczególnie uzdolnionym szkół i placówek prowadzonych przez Gminę Olsztyn na podstawie Decyzji Nr 8 Prezydenta Miasta Olsztyna z dnia 23 lipca 1999 r. w wyżej wymienionej sprawie. Kwota 15.000 zł. 3. Nagrody Prezydenta Miasta dla nauczycieli. Środki planowane są w rozdz. 80195 kwota 191.353 zł, w rozdz. 85495 19.913 zł. Łącznie 211.266 zł. Zgodnie z treścią art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) w budżetach organów prowadzących szkoły w wysokości co najmniej 1 % planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych, z przeznaczeniem na wypłaty nagród organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 uchwały Nr XXXVIII/487/04 Rady Miasta Olsztyn z dnia 29 grudnia 2004 r. w sprawie ustalenia kryteriów i trybu przyznawania nagród dla nauczycieli szkół prowadzonych 97