Łódź, dnia lipca 2008 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W ŁODZI ul. Kilińskiego 210, 90-980 Łódź 7 tel. 683-11-00 (fax) 683-11-29 skr. poczt. 243 P/08/085 LLO-410-22-01/08 Pan Płk Tadeusz ŁOMONOS Dowódca 3 Rejonowej Bazy Materiałowej w Łodzi WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi, przeprowadziła kontrolę w 3 Rejonowej Bazie Materiałowej w Łodzi (dalej JW. 1933 ) w zakresie funkcjonowania systemu mobilizacji pod kątem wykorzystania pracowników wojska do obsady stanowisk słuŝbowych (funkcji wojskowych) i stanowisk pracowniczych na czas wojny w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 30 czerwca 2008 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 14 lipca 2008 r. NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy o NIK, przekazuje Panu Pułkownikowi niniejsze wystąpienie. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania JW. 1933 w zakresie będącym przedmiotem kontroli, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, nie mających jednakŝe zasadniczego wpływu na kontrolowaną działalność.
2 1. Na dzień 20 czerwca 2008 r. ukompletowanie JW. 1933 pracownikami cywilnymi w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie W było niŝsze o 12,2 % w stosunku do etatu czasu W. W przypadku obsady stanowisk i funkcji wojskowych czasu W, na dzień 1 lipca 2008 r. ukompletowanie Ŝołnierzami było niŝsze o 76,7 %. Zdaniem NIK niepełne ukompletowanie Ŝołnierzami i pracownikami cywilnymi stwarza zagroŝenie w realizacji zadań jednostki na wypadek mobilizacji i w czasie W. Wg Pana wyjaśnień róŝnica pomiędzy ilością zapotrzebowanych pracowników wojska a ilością nadanych przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych była skutkiem nie uzupełnienia przez WKU w pełni etatów pracowników pracownikami spoza wojska. Z informacji uzyskanych od Komendanta WKU Łódź-2 wynika, iŝ uzupełnienie 3 RBM zgodnie z aktualnymi wykazami stanowisk pracowniczych prowadzone jest systematycznie i będzie realizowane przez WKU Łódź-2. 2. NIK nie wnosi uwag do sporządzonych dla Komendy Bazy i podległych jej sześciu składów (Łódź, Gałkówek, Regny, Niedźwiedź, Kłaj i Gliwice) zapotrzebowań na uzupełnienie mobilizacyjne Ŝołnierzami rezerwy oraz meldunków o sposobie uzupełniania mobilizacyjnych potrzeb osobowych jednostki wojskowej. Niemniej jednak meldunek dla Składu Niedźwiedź został sporządzony 17 dni po terminie w stosunku do terminu określonego w Instrukcji mobilizacyjnej Sił Zbrojnych RP (Sz. Gen 1583/2005). 3. W ocenie NIK zapotrzebowania na pracownicze przydziały mobilizacyjne nie spełniały wymogów określonych w 8 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 kwietnia 2004 r. 1 w sprawie przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych, zwanego dalej rozporządzeniem, poniewaŝ: dla Komendy Bazy i podległych składów nie zawierały Wykazu pozostałych pracowników w JW. 1933, dla Komendy Bazy i składów: Łódź, Gałkówek, Gliwice i Niedźwiedź w Wykazie pracowników zatrudnionych, którym proponuje się nadać pracownicze przydziały mobilizacyjne na stanowiska wymienione w wykazie stanowisk pracowniczych nie zawierały kwalifikacji zawodowych i innych umiejętności. Zapotrzebowania na pracownicze przydziały mobilizacyjne zawierały natomiast Wykaz pracowników zatrudnionych w JW. 1033, których nie planuje się na 1 Dz. U. z 2004 r., Nr 115, poz. 1199
3 stanowiska określone etatem czasu W, czyli załącznik nie wymagany rozporządzeniem. Z wyjaśnień złoŝonych przez Pana Pułkownika wynika, iŝ zapotrzebowania sporządzane były w oparciu o obowiązujące w JW. 1933 dokumenty pn. Instrukcja mobilizacyjna Sił Zbrojnych RP oraz Poradnik nadawania przydziałów mobilizacyjnych Ŝołnierzom rezerwy oraz pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych. 4. Nadanie lub uniewaŝnienie przydziałów mobilizacyjnych i pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych przez właściwy WKU wprowadzano do ewidencji JW.1933 (ksiąŝka obsady stanowisk etatowych), po uprzednim ujęciu danych w rozkazach dziennych dowódcy. W 9 rozkazach dziennych z 18 objętych analizą kontrolną (7 z roku 2007 i 11 z 2008 r.), dotyczących nadania lub uniewaŝnienia pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych, wystąpiły uchybienia w zakresie kompletności wpisanych danych określonych w Poradniku nadawania przydziałów mobilizacyjnych Ŝołnierzom rezerwy oraz pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych (poz. 3029), wprowadzonym rozkazem Nr 409/Mob/P1 Szefa Sztabu Generalnego z dnia 30 lipca 2004 r. W rozkazach tych nie odnotowano numeru PESEL lub pełnej nazwy stanowiska i nazwy komórki wewnętrznej. NIK nie wnosi uwag do dokumentacji dotyczącej pracowniczych przydziałów mobilizacyjnych nadanych osobom spoza jednostki. Ilość wtórników kart ewidencyjnych będących w posiadaniu JW.1933 była zgodna z danymi wykazanymi przez właściwego Komendanta WKU. 5. Kontrola wykazała, iŝ nie zawiadamiał Pan wojskowych komendantów uzupełnień właściwych ze względu na miejsce stałego lub czasowego (trwającego ponad dwa miesiące) pobytu pracownika o zatrudnieniu i zwolnieniu oraz o kwalifikacjach i zajmowanym stanowisku. W ocenie NIK, stanowiło to naruszenie art. 50 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. 2 o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2004 r. 3 w sprawie zawiadamiania wojskowych komendantów uzupełnień o osobach podlegających obowiązkowi czynnej słuŝby wojskowej oraz wydawania przez pracodawców, szkoły i inne jednostki organizacyjne zaświadczeń w sprawach 2 Dz. U z 2004 r., Nr 241, poz. 2416 3 Dz. U. z 2006 r., Nr 12, poz. 16
4 powszechnego obowiązku obrony. W wyjaśnieniach Pana Zastępca, ppłk. J. Modrzewski podał, iŝ obowiązek zawiadamiania właściwego komendanta WKU ( ) z niedopatrzenia umknął uwadze w jego realizacji. 6. NIK nie wnosi uwag do planowania, realizowania i ewidencjonowania szkoleń i ćwiczeń osób zatrudnionych w JW.1933, w tym szczególnie dla osób posiadających pracownicze przydziały mobilizacyjne. W okresie objętym kontrolą realizowano szkolenia z zakresu: p.poŝ, powszechnej obrony przeciwlotniczej (POPL), obrony przed bronią masowego raŝenia (OPBMAR), szkolenia wartowników oddziału warty cywilnej. Plany w zakresie OPBMAR nie przewidywały jednak szkolenia i ćwiczeń z zakresu praktycznego uŝycia sprzętu ochrony osobistej, tj. masek przeciwgazowych i odzieŝy ochronnej OP-1 przez zatrudnionych pracowników. Zdaniem NIK, brak praktycznego ćwiczenia w tym zakresie moŝe negatywnie wpłynąć na właściwe wykorzystanie tego sprzętu ochrony osobistej w sytuacjach niezbędnych do jego uŝycia. NIK podziela opinię Pana Zastępcy, ppłk J. Modrzewskiego, wyraŝoną w złoŝonym wyjaśnieniu, tj. rozwaŝenie przeprowadzania szkoleń praktycznych z uŝyciem masek przeciwgazowych i odzieŝy ochronnej po zatrudnieniu pracownika w ramach szkolenia BHP. NaleŜy jednak zauwaŝyć, ze nie były przeprowadzane ćwiczenia wojskowe dla Ŝołnierzy rezerwy poprzedzające nadanie przydziałów mobilizacyjnych, co stanowiło naruszenie 5 pkt 5 powołanego rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 2004 r. 7. Oględziny magazynów sprzętu ochrony przed bronią masowego raŝenia w Komendzie Bazy i w Składzie Gałkówek nie wykazały odchyleń ilościowych składowanych masek przeciwgazowych i odzieŝy ochronnej od wielkości określonych w etacie jednostki JW. 1933 (na czas W i P ). Rodzaj wyposaŝenia był zgodny z normami naleŝności tabelarycznego i naliczeniowego sprzętu obrony przed bronią masowego raŝenia dla pracowników wojska, określonymi w rozkazie Nr 66/Log/P7 Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 4 marca 2004 r. w sprawie wprowadzenia do uŝytku w Siłach Zbrojnych RP Norm naleŝności tabelarycznego i naliczeniowego sprzętu obrony przed bronią masowego raŝenia (czas W i P ). 8. Na 15 stanowisk, na które nadano pracownicze przydziały mobilizacyjne, wiąŝących się z dostępem do informacji o klauzuli tajne, 14 osób posiadało właściwe poświadczenie bezpieczeństwa (w stosunku do 1 osoby trwało postępowanie sprawdzające). Na 434 stanowiska łączące się z dostępem do informacji poufnych,
5 318 osób posiadało stosowne poświadczenie bezpieczeństwa, natomiast 19 osób nie miało poświadczenia bezpieczeństwa, 24 osoby miały poświadczenie bezpieczeństwa o klauzuli zastrzeŝone, a 73 osoby wyznaczone były spoza jednostki. Analiza 24 osób cywilnych mających nadany pracowniczy przydział mobilizacyjny na stanowiska wiąŝące się z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli wyŝszej niŝ zastrzeŝone wykazała, iŝ: 2 pracowników posiadało poświadczenie bezpieczeństwa o klauzuli zastrzeŝone, pomimo iŝ pracowniczy przydział mobilizacyjny został im nadany na stanowisko łączące się z dostępem do informacji poufnych, wobec 3 osób nie przeprowadzono postępowania sprawdzającego, mimo iŝ został im nadany pracowniczy przydział mobilizacyjny na stanowisko łączące się z dostępem do informacji poufnych. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Terminowe zawiadamianie wojskowych komendantów uzupełnień właściwych ze względu na miejsce stałego lub czasowego (trwającego ponad dwa miesiące) pobytu pracownika o jego zatrudnieniu i zwolnieniu oraz o kwalifikacjach i zajmowanym stanowisku. 2. Prowadzenie ćwiczeń praktycznych uŝycia masek przeciwgazowych i odzieŝy ochronnej przed bronią masowego raŝenia dla pracowników JW.1933 posiadających pracownicze przydziały mobilizacyjne do tej jednostki. 3. Wszczęcie postępowania sprawdzającego względem osób mających nadany pracowniczy przydział mobilizacyjny na stanowiska wiąŝące się z dostępem do informacji niejawnych. 4. Przeprowadzanie ćwiczeń dla Ŝołnierzy rezerwy, którym planuje się nadać przydział mobilizacyjny. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Łodzi, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Pułkownika w terminie 15 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o podjętych działaniach w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Pułkownikowi prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury w Łodzi NajwyŜszej Izby Kontroli umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu.
6 W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.