Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM
Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu sercowo naczyniowego na I miejscu u 75% Choroby układu ruchu na II miejscu - u 68%
Przyczyny zgonów u ludzi starszych Choroby układu sercowo-naczyniowego 47% zgonów Nowotwory złośliwe 24% zgonów Przyczyny zewnętrzne - 7,1% zgonów Choroby układu oddechowego 4,3% zgonów
POCHP u ludzi starszych Prognozy Światowej Organizacji Zdrowia do 2020 roku wskazują, że POCHP będzie piątą przyczyną inwalidztwa i trzecią przyczyną zgonów na świecie.
Definicja POCHP a proces starzenia POCHP polega na postępującym, niecałkowicie odwracalnym ograniczeniu przepływu przez drogi oddechowe, gdzie dochodzi do nieprawidłowej reakcji zapalnej wywołanej działaniem szkodliwych pyłów bądź gazów.
Przyczyny POCHP Palenie papierosów Zanieczyszczenie środowiska Częste infekcje dolnych dróg oddechowych Czynniki genetyczne
Patogeneza POCHP a proces starzenia Z wiekiem dochodzi do utraty sił sprężystych płuc i wzrostu ich podatności Zaburzenie stosunku włókien elastycznych do kolagenowych jest przyczyną ograniczenia przepływu powietrza Zwężenie małych oskrzeli i niszczenie miąższu płucnego powoduje rozedmę środka zrazika
Patogeneza POCHP a proces starzenia Proces zapalny dotyczący dróg oddechowych, miąższu płucnego oraz naczyń płucnych nakłada się na zmiany strukturalne drzewa oskrzelowego prowadząc do zaburzeń wentylacji
Patogeneza POCHP a proces starzenia Zanieczyszczenie środowiska nadmiar wolnych rodników tlenowych przyczyną starczego zaniku i degeneracji spadku odporności komórkowej rozwoju zakażeń Produkcja zwiększonej ilości śluzu osłabiony transport śluzowo-rzęskowy zaleganie wydzieliny - zapalenia
Objawy pozapłucne POCHP Spadek masy i osłabienie mięśni szkieletowych Niedożywienie spowodowane przewagą procesów katabolicznych głównie mięśni szkieletowych ( np. katabolizm wywołany hipoksemią zwiększonej pracy mięśni oddechowych)
Objawy pozapłucne POCHP Wzrost ryzyka schorzeń sercowonaczyniowych Rozwój przewlekłej niedokrwistości normocytarnej spowodowanej przewlekłym zapaleniem Zaburzenia metabolizmu mózgowego, snu i nastroju wywołane hipoksemią i zaburzeniami wentylacji.
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych Objawy dominujące: osłabienie, męczliwość, upośledzona tolerancja wysiłku Duszność, obrzęki, kaszel z odkrztuszaniem plwociny Objawy niewydolności serca z powodu spadku rzutu minutowego
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych Objawy rozedmy płuc Upośledzenie ruchomości klatki piersiowej, ustawienie wdechowe, beczkowaty kształt Wydłużenie fazy wydechowej, osłabienie szmerów oddechowych Sinica, oddech przez zasznurowane usta, praca dodatkowych mięśni oddechowych
Rozpoznawanie POCHP Różowy dmuchacz: budowa ciała asteniczna, znaczny niedobór wagi, nasilona rozedma płuc beczkowata klatka piersiowa, oddycha przez zasznurowane usta, bez sinicy i obrzęków. Wykorzystuje dodatkowe mięśnie oddechowe, niewiele odkrztusza, we krwi niewielka hipoksemia
Rozpoznawanie POCHP Niebieski sapacz: znaczna nadwaga, obecna sinica i obrzęki, stały kaszel z odkrztuszaniem plwociny. Przewlekłe zapalenie oskrzeli i prawokomorowa niewydolność serca Hipoksemia i hiperkapnia Przewlekłe serce płucne
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych Spirometria spadek FEV1 natężonej piewszosekundowej objętości wydechowej i pojemności życiowej, wzrost objętości zalegającej Spadek saturacji Hb < 92% Spadek prężności tlenu < 55mmHg Spadek wydolności wysiłkowej
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych Spadek masy ciała BMI< 21kg/m2 wzrost śmiertelności Kryteria niedożywienia Albuminy < 3,5g/dl Cholesterol całk. < 160mg/dl Transferryna< 250mg/dl Limfocytopenia Niedokrwistóść
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych 6-minutowy test marszu najdłuższy dystans własnym tempem przez 6 min odległość < 100m złe rokowanie Odległość > 400m dobre rokowanie Badanie spiroergometryczne próba wysiłkowa EKG na bieżni + analiza gazów w wydychanym powietrzu
Rozpoznawanie POCHP u osób starszych skala BODE od 0-10p. B wskaźnik BMI O obturacja mierzona odsetkiem normy wskaźnika FEV1( < 50% II st. POCHP) D duszność ( skala zależności duszności od wysiłku) E liczba metrów przebytych podczas 6 min. marszu
Leczenie POCHP Preparaty wziewne:β- mimetyki, antycholinergiki, kortykosterydy Tlenoterapia: oddychanie min. 15h na dobę, szczególnie podczas snu, 1-3l/min Koncentratory tlenowe Gimnastyka oddechowa, oddychanie przeponą, w butelkę z wodą, toaleta drzewa oskrzelowego
POCHP u ludzi starszych Proces starzenia, chorobowość, niesprawność, stan rodzinny i socjalny wpływają na jakość życia chorego w podeszłym wieku POCHP u ludzi starszych wydatnie przyczynia się do obniżenia sprawności fizycznej, reakcji depresyjnych i lękowych.
Dziękuję za uwagę