Podejmowanie decyzji w leczeniu niewydolności oddechowej noworodka na podstawie badania USG płuc dr n.med. Agnieszka Ochoda-Mazur, lek. Joanna Pietras Informacje / szkolenia: a.ochoda@gmail.com Oddział Kliniki Neonatologii Szpital Uniwersytecki w Krakowie Prof. zw. dr hab. n.med. Ryszard Lauterbach
Pubmed ponad 1200 publikacji dotyczących LUS u noworodków Use of ultrasonography (USG) in emergency department, critical care and cardiac care units is becoming popular. It is now considered as third eye of health care providers in these units. Ashish Saraogi Lung ultrasound: Present and future. Lung India. 2015 May-Jun; 32(3): 250 257. Lung ultrasound (LUS) complements conventional assessment methods and other imaging modalities of lung. Karabinis A, Fragou M, Karakitsos D. Whole-body ultrasound in the intensive care unit: A new role for an aged technique. J Crit Care. 2010;25:509 13
USG w diagnostyce TTN i RDS We concluded that bedside LUS is a good non-hazardous alternative tool in the early detection and follow-up of RDS in the neonatal intensive care unit; it could be of value in reducing exposure to unnecessary radiation Ultrasound Med Biol. 2015 Sep;41(9):2319-25. doi: 10.1016/j.ultrasmedbio.2015.04.024. Epub 2015 May 28.Use of lung ultrasound in detection of complications of respiratory distress syndrome. Sawires HK 1, Abdel Ghany EA 2, Hussein NF 2, Seif HM 3. We found lung sonography reliable for the early diagnosis of TTN. We suggest that it should become the first approach for imaging of neonatal respiratory distress although further prospective studies with good blinding need to be performed. Neonatology. 2007;91(3):203-9. The 'double lung point': an ultrasound sign diagnostic of transient tachypnea of the newborn. Copetti R 1, Cattarossi L.
Plan prezentacji Obraz płuc noworodka bez objawów niewydolności oddechowej Łagodna i umiarkowana niewydolność oddechowa TTN czy wrodzone zapalenie płuc Ciężka niewydolność oddechowa RDS - czy tylko? Podsumowanie
Obraz płuc donoszonego noworodka bez objawów niewydolności oddechowej
Obraz płuc donoszonego noworodka bez objawów niewydolności oddechowej
ZDROWE PŁUCO przekrój podłużny żebra Linia opłucnej Linie I Linie A Linia B PRZÓD TYŁ
ZDROWE PŁUCO przekrój poprzeczny (tylne pola) Linia opłucnej Linie I Rdzeń kręgowy Linie A Linia B
Pacjent 1. Chłopczyk z C I P I Hbd 34 M.c. 2100 g Urodzony przez CC z powodu łożyska przodującego Wymaz z dróg rodnych matki- Ureaplasma urealiticum. Prenatalnie matce podano steroidy (Celeston 2 kursy w 25 tyg. i w dzień przed CC)
TTN typ I białe płuco TTN RDS Opłucna często bywa pogrubiała, nieregularna w miejscach z których wychodzą linie B (wygląda podobnie jak w RSD).
TTN typ II - przewaga linii B
TTN double lung point Wg. R. Copetti, L. Cattarossi Departaments of Emergency and Pediatrics, S. Antonio Abate Hospital, Tolmezzo, Italy The Double Lung Point : An Ultrasound sign Diagnostic of Transient Tachypnea of the Newborn. Neonatology 2007; 91:203-209
TTN nierówna linia opłucnej
TTN płyn w szczelinach międzypłatowych i zachyłku przeponowym Oprócz płynu w zachyłku żebrowo- przeponowym (przy podstawie płuca) często obserwujemy płyn w szczelinie międzypłatowej (linia Kerleya)
TTN guzki podopłucnowe W pierwszych dniach życia często małe, podopłucnowe guzki (konsolidacje), których średnica nie przekracza zwykle 2 mm. Za guzkami widoczne artefakty pionowe (linie C).
dziecko na plecach TTN obraz zależny od ułożenia dziecka Przód Tył Zmiana pozycji ciała (na brzuchu, na boku) zmienia obraz linie B przemieszczają się zgodnie z grawitacją (jak w gąbce). Zastosowanie wsparcia oddechowego w systemie CPAPzmienia obraz powodując lepsze rozprężenie płuc.
Pacjent 2. RDS, TTN czy wrodzone zapalenie płuc? A.Bez patologii B.TTN C.RDS D.Zapalenie płuc
Pacjent 2. Chłopiec, Hbd 27, CII, PI, m.ur. 1010g, PI, SA 8/8 Zagrażający poród przedwczesny Steroidoterapia prenatalna Po urodzeniu rekrutacja płuc, ncpap FiO2 0,3,następnie 0,21 Pierwsze doby życia bezdechy CRP <5, PCT 33 / 6,95 / 0,81 ng/ml
Pacjent 3. TTN? A.Bez patologii B.TTN C.RDS D.Zapalenie płuc
Pacjent 3. Dziewczynka, Hbd 41, CI, PI, m.ur. 2900g, SA 8/7/7 Początkowo dziecko płaczące, od ok. 3 minuty życia postękujące Zastosowano ncpap, FiO2 0,3, przyjęto do O.ITN Wywiad zielone wody płodowe, PROM od tygodnia W 3 godzinie życia niepokój, tachypnoe, wzrost FiO2 do 0,5, zaintubowano, krwawienie z dróg oddechowych USG płuc, RTG CRP 18/ 69,1 mg/l/, PCT 4,29/4,55 ng/ml
Pacjent 4. CI, PI, m.ur. 800g, SA 2/3/4/5 PROM 7 tygodni, małowodzie, matka HBs (+) Po urodzeniu noworodek zaintubowany, surfaktant podano na sali operacyjnej, FiO2 0,7 0,3 W O.ITN USG płuc W kolejnych badaniach RKZ retencja CO2, SIMV, następnie HFO 6 godzina po urodzeniu - wzrost FiO2 do 0,7-0,8 Badanie USG, ECHO
Spodziewamy się obrazu typowego dla RDS
RDS białe płuco z kąpiącymi się grudkami
Zmiana stanu klinicznego dziecka Obraz po urodzeniu Obraz 5 godzin później
Wnioski nasze obserwacje Najważniejszy jest obraz kliniczny dziecka Ważną rolę odgrywa czas wykonania badania i powtórzenie po ok. 6-8 godzinach - czy zmiany utrzymują się lub czy ustępują po zmianie pozycji dziecka, czy są widoczne w kolejnych godzinach terapii ncpap Zastosowanie ncpap od urodzenia zmienia obraz płuc początkowo może zaburzyć prawidłowe rozpoznanie USG płuc jest pierwszym badaniem sugerującym rozpoznanie, jednak należy pamiętać o znaczeniu badań bakteriologicznych, laboratoryjnych i RTG.
Bliźniak II, Hbd 33, ncpap, 3doba, FiO2 0,25 ROZPOZNANIE? A. RDS B. TTN powikłany odmą C. Odma opłucnowa D. RDS powikłany odmą Lung point
Noworodek Hbd 41, ncpap FiO2 0,3, 1 doba
Noworodek Hbd 41, ncpap FiO2 0,21, 2 doba ROZPOZNANIE? A. RDS B. TTN C. Odma opłucnowa D. Wrodzone zapalenie płuc
Pacjent 2. Wrodzone ureaplazmatyczne zapalenie płuc Opłucna podziurkowana Line rozsiane drobne podopłucnowe pęcherzyki z linią C Możliwe ogniska niedodmy z bronchogramem powietrznym (statycznym)
Pacjent 3. MAS Nierówna poszarpana opłucna Liczne rozsiane na całej powierzchni ogniska niedodmy Ogniska niedodmy różnej wielkości Obecne obszary z dobrze widocznymi liniami A
Pacjent 4. Odma opłucnowa Brak objawu ślizgania opłucnej Obecne tylko linie A Lung point granica między zdrowym płucem a odmą Im wyżej (bliżej mostka) lung point tym mniejsza odma Objaw kodu paskowego w funkcji MMODE Czułość i specyficzność metody 95%
ODMA OPŁUCNOWA kod paskowy (M-MODE)
Lung point granica odmy
Brzeg morski vs. kod paskowy Objaw brzegu morskiego Zdrowe płuco Objaw kodu paskowego Odma
Linia pachowa przednia Prawa Linia środkowo obojczykowa Lewa LUNG POINT Strona prawa przód Strona lewa przód