Plan daltoński w Przedszkolu Pod Wesołą Chmurką w Tarnowie Podgórnym Praca według planu daltońskiego zaspokaja potrzebę dziecięcej aktywności, rozwija kreatywność, samodzielność, poczucie odpowiedzialności i umiejętność współpracy. Nauczyciel stawiając przed dziećmi zwizualizowane na tablicy wyzwania, stymuluje wychowanków do niezależności w myśl słów prekursorki panu daltońskiego Helen Parkhurst Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami to może ono zrobić więcej, niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi nauczycielowi zrobić nie wolno.
Praca według planu daltońskiego opiera się na trzech głównych zasadach Nauka samodzielności Nauka odpowiedzialności Nauka współpracy Dzieci potrafią zrobić więcej niż zwykle się im powierza. Nastawiając się na rozwój samodzielności pracujemy wedle zasady: Nauczyciel nie robi tego, co dzieci potrafią zrobić same. Dzięki tablicy mistrzów wiemy, kto może w danej czynności pomóc. Dziecko jest odpowiedzialne za podjęte decyzje i wykonane obowiązki. Tygodniowe planowanie pracy, zadań dla dzieci, powierzenie dzieciom obowiązków oraz danie możliwości wywiązania się z nich kształtuje wewnętrzną motywację. Pracujemy w parach lub grupach, angażując rówieśników by wspólnie osiągnąć określony cel. Wymiana umiejętności i pomoc wynika zawsze z indywidualnego poziomu rozwoju dziecka, tu możemy mówić o kształtowaniu poczucia autonomii.
Kilka słów o wizualizacjach, na których opiera się plan daltoński
WIZUALIZACJA DNIA PLAN DNIA Każdy dzień w przedszkolu rozpoczyna się od wspólnego planowania dnia. Dzieci za pomocą ilustracji prezentujących w sposób symboliczny różne działania i aktywności ustalają wraz z nauczycielem przebieg dnia. Dzieci używając wskaźnika wiedzą co aktualnie się dzieje i co czeka je za chwilę.
WIZUALIZACJA DNI TYGODNIA Stosowanie systemu kolorów dnia, które służą do oznaczania wykonanych zadań na tablicy. Codziennie przed zajęciami dzieci odpowiednim kolorem zaznaczają aktualny dzień tygodnia. Odnotowując wykonanie zadania w ciągu dnia dzieci odwołują się do wizualizowanego dnia tygodnia np. w poniedziałki odznaczają ukończone zadanie przypinając czerwony magnesik.
TABLICA ZADAŃ W każdy poniedziałkowy poranek Nauczyciel przedstawia dzieciom kilka różnych zadań edukacyjnych na dany tydzień. Dzieci mogą je wykonać w wolnym i wybranym przez siebie czasie w ciągu całego tygodnia. Po poprawnym ukończeniu swojego zadania dzieci zaznaczają na tablicy wykonanie zadania przypinając magnesik w odpowiednim kolorze.
WIZUALIZACJA OBECNOŚCI We wszystkich salach znajdują się tablice obecności, na których dzieci samodzielnie odznaczają swoje przyjście do przedszkola oraz wyjście do domu.
KALENDARZ URODZIN Dzieci bardzo lubią obchodzić urodziny w przedszkolu. Dzięki posługiwaniu się kalendarzem urodzin dzieci oswajają się z upływem czasu oraz utrwalają nazwy pór roku i miesięcy.
WIZUALIZACJA DYŻURÓW Dzieci w czasie wykonywania zadań przydzielonych na dany tydzień (dyżury) wykazują się samodzielnością, odpowiedzialnością i współpracą. Dzieci przypisane są do zadań, za które są odpowiedzialne na tablicy dyżurów.
ZEGAR DALTOŃSKI W każdej sali przedszkolnej znajduje się zegar daltoński organizujący czas, który podzielony jest na 5, 10, 15 i 30 minut. Zegar ten pozwala zrozumieć dzieciom długość upływającego czasu. Przykładowo trwające ok. 30 min. zajęcia dzieci oznaczają przed ich rozpoczęciem zaznaczając żółty czas czyli 30 minut.
SYGNALIZATOR Sygnalizator wykorzystuje się najczęściej gdy jest czas na pracę samodzielną dzieci. Pomaga on nauczycielowi w niewerbalnej komunikacji z dziećmi. Posiada kolory, które mają różne znaczenie: Kolor czerwony praca samodzielna w ciszy, czas na samodzielne myślenie Kolor żółty praca w parach, dozwolone konsultacje z osobą z pary, pomocnikami, pozostałymi dziećmi Kolor zielony czas na konsultacje z nauczycielem
INSTRUKCJE CZYNNOŚCIOWE Instrukcja wykonana krok po kroku w klarowny sposób pokazuje dziecku jak prawidłowo wykonać zadanie od początku do końca.. Taka wizualizacja daje dziecku możliwość samodzielnego dążenia do osiągnięcia celu.
WIZUALIZACJA WSPÓŁPRACY PRACA W PARACH Rozwijanie umiejętności współpracy odbywa się poprzez wykonywanie zadań w parach lub małych zespołach. Pary co tydzień zmieniają się, aby każde dziecko miało możliwość na kontakt, współpracę oraz lepsze poznanie kolegi lub koleżanki z grupy.
SAMODZIELNOŚĆ Samodzielność w planie daltońskim oznacza, że dzieci same rozwiązują problemy, same wykonują zadania, poszukują właściwych rozwiązań i uczą się poprzez praktyczne działanie. Przykładem praktycznych działań w przedszkolu są wtorkowe posiłki pt. Moje śniadanie kolorowe sam wybieram to, co zdrowe. Tego dnia śniadania serwowane są w formie szwedzkiego stołu. Dzieci samodzielnie nakrywają do stołu, przygotowują sobie kanapki a po skończonym posiłku samodzielnie sprzątają.