Plan daltoński w Przedszkolu Pod Wesołą Chmurką w Tarnowie Podgórnym

Transkrypt

1 Plan daltoński w Przedszkolu Pod Wesołą Chmurką w Tarnowie Podgórnym Praca według planu daltońskiego zaspokaja potrzebę dziecięcej aktywności, rozwija kreatywność, samodzielność, poczucie odpowiedzialności i umiejętność współpracy. Nauczyciel stawiając przed dziećmi zwizualizowane na tablicy wyzwania, stymuluje wychowanków do niezależności w myśl słów prekursorki panu daltońskiego Helen Parkhurst Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami to może ono zrobić więcej, niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi nauczycielowi zrobić nie wolno.

2 Praca według planu daltońskiego opiera się na trzech głównych zasadach Nauka samodzielności Nauka odpowiedzialności Nauka współpracy Dzieci potrafią zrobić więcej niż zwykle się im powierza. Nastawiając się na rozwój samodzielności pracujemy wedle zasady: Nauczyciel nie robi tego, co dzieci potrafią zrobić same. Dzięki tablicy mistrzów wiemy, kto może w danej czynności pomóc. Dziecko jest odpowiedzialne za podjęte decyzje i wykonane obowiązki. Tygodniowe planowanie pracy, zadań dla dzieci, powierzenie dzieciom obowiązków oraz danie możliwości wywiązania się z nich kształtuje wewnętrzną motywację. Pracujemy w parach lub grupach, angażując rówieśników by wspólnie osiągnąć określony cel. Wymiana umiejętności i pomoc wynika zawsze z indywidualnego poziomu rozwoju dziecka, tu możemy mówić o kształtowaniu poczucia autonomii.

3 Kilka słów o wizualizacjach, na których opiera się plan daltoński

4 WIZUALIZACJA DNIA PLAN DNIA Każdy dzień w przedszkolu rozpoczyna się od wspólnego planowania dnia. Dzieci za pomocą ilustracji prezentujących w sposób symboliczny różne działania i aktywności ustalają wraz z nauczycielem przebieg dnia. Dzieci używając wskaźnika wiedzą co aktualnie się dzieje i co czeka je za chwilę.

5 WIZUALIZACJA DNI TYGODNIA Stosowanie systemu kolorów dnia, które służą do oznaczania wykonanych zadań na tablicy. Codziennie przed zajęciami dzieci odpowiednim kolorem zaznaczają aktualny dzień tygodnia. Odnotowując wykonanie zadania w ciągu dnia dzieci odwołują się do wizualizowanego dnia tygodnia np. w poniedziałki odznaczają ukończone zadanie przypinając czerwony magnesik.

6 TABLICA ZADAŃ W każdy poniedziałkowy poranek Nauczyciel przedstawia dzieciom kilka różnych zadań edukacyjnych na dany tydzień. Dzieci mogą je wykonać w wolnym i wybranym przez siebie czasie w ciągu całego tygodnia. Po poprawnym ukończeniu swojego zadania dzieci zaznaczają na tablicy wykonanie zadania przypinając magnesik w odpowiednim kolorze.

7 WIZUALIZACJA OBECNOŚCI We wszystkich salach znajdują się tablice obecności, na których dzieci samodzielnie odznaczają swoje przyjście do przedszkola oraz wyjście do domu.

8 KALENDARZ URODZIN Dzieci bardzo lubią obchodzić urodziny w przedszkolu. Dzięki posługiwaniu się kalendarzem urodzin dzieci oswajają się z upływem czasu oraz utrwalają nazwy pór roku i miesięcy.

9 WIZUALIZACJA DYŻURÓW Dzieci w czasie wykonywania zadań przydzielonych na dany tydzień (dyżury) wykazują się samodzielnością, odpowiedzialnością i współpracą. Dzieci przypisane są do zadań, za które są odpowiedzialne na tablicy dyżurów.

10 ZEGAR DALTOŃSKI W każdej sali przedszkolnej znajduje się zegar daltoński organizujący czas, który podzielony jest na 5, 10, 15 i 30 minut. Zegar ten pozwala zrozumieć dzieciom długość upływającego czasu. Przykładowo trwające ok. 30 min. zajęcia dzieci oznaczają przed ich rozpoczęciem zaznaczając żółty czas czyli 30 minut.

11 SYGNALIZATOR Sygnalizator wykorzystuje się najczęściej gdy jest czas na pracę samodzielną dzieci. Pomaga on nauczycielowi w niewerbalnej komunikacji z dziećmi. Posiada kolory, które mają różne znaczenie: Kolor czerwony praca samodzielna w ciszy, czas na samodzielne myślenie Kolor żółty praca w parach, dozwolone konsultacje z osobą z pary, pomocnikami, pozostałymi dziećmi Kolor zielony czas na konsultacje z nauczycielem

12 INSTRUKCJE CZYNNOŚCIOWE Instrukcja wykonana krok po kroku w klarowny sposób pokazuje dziecku jak prawidłowo wykonać zadanie od początku do końca.. Taka wizualizacja daje dziecku możliwość samodzielnego dążenia do osiągnięcia celu.

13 WIZUALIZACJA WSPÓŁPRACY PRACA W PARACH Rozwijanie umiejętności współpracy odbywa się poprzez wykonywanie zadań w parach lub małych zespołach. Pary co tydzień zmieniają się, aby każde dziecko miało możliwość na kontakt, współpracę oraz lepsze poznanie kolegi lub koleżanki z grupy.

14 SAMODZIELNOŚĆ Samodzielność w planie daltońskim oznacza, że dzieci same rozwiązują problemy, same wykonują zadania, poszukują właściwych rozwiązań i uczą się poprzez praktyczne działanie. Przykładem praktycznych działań w przedszkolu są wtorkowe posiłki pt. Moje śniadanie kolorowe sam wybieram to, co zdrowe. Tego dnia śniadania serwowane są w formie szwedzkiego stołu. Dzieci samodzielnie nakrywają do stołu, przygotowują sobie kanapki a po skończonym posiłku samodzielnie sprzątają.

15 Plan daltoński jako innowacja pedagogiczna w roku szkolnym 2015/2016 Zapoznanie się z fachową literaturą Pedagogika planu daltońskiego R. Roehner, H. Wenke Zakup gotowych pomocy dydaktycznych, aranżacja sal we wszystkich grupach Przygotowanie wizualizacji Systematyczne wykorzystywanie samodzielnie przygotowanych przez nauczycieli daltońskich pomocy dydaktycznych Wizyta nauczycielek w przedszkolu Mali Odkrywcy w Baranowie obserwacja aranżacji sal i wizualizacji według koncepcji planu daltońskiego Systematyczne wyszukiwanie aktualności dotyczących planu daltońskiego w Internecie na stronie oraz czytelnictwo w ramach samokształcenia nauczycieli Udział koordynatorki, p. Agnieszki Kaczmarek w konkursie na scenariusz zajęcia dla dzieci w duchu koncepcji planu daltońskiego, publikacja zajęcia w konferencyjnym biuletynie Łódź 2015 Udział koordynatorów w międzynarodowej konferencji dla dyrektorów i koordynatorów placówek daltońskich Edukacja według planu daltońskiego wiedza i praktyka prowadzonej przez Roela Roehnera Senior Dalton Konsultant - Łódź 20 listopada 2015 Wizyta studyjna w Szkole Podstawowej ABIS w Łodzi. Udział w prezentacji Praktyczne zastosowanie planu daltońskiego w szkole - 20 listopada 2015 Przedstawienie i omówienie nowości konferencyjnych dotyczących koncepcji planu daltońskiego przez koordynatorów podczas posiedzenia Rady Pedagogicznej Udział nauczycieli w szkoleniach i seminariach Pedagogika daltońska w przedszkolu moduł I i moduł II Zapoznanie rodziców z koncepcją i realizacją planu daltońskiego w przedszkolu podczas zebrań z rodzicami Systematyczne zamieszczanie informacji na temat realizacji planu daltońskiego na stronie internetowej przedszkola Przeprowadzenie ewaluacji działań

16 Wyniki ewaluacji działań na podstawie ankiet dla nauczycieli Wszyscy ankietowani nauczyciele 100% (13os) na pytanie W jaki sposób zorganizowała Pani przestrzeń do realizacji planu daltońskiego w swojej grupie? wskazali na umieszczenie w swojej sali: tablicy z dniami tygodnia, sygnalizatora, zegara, kalendarza pogody, tablicy obecności. Osoby badane odpowiedziały również, że umieściły tablice z dyżurami oraz kalendarz urodzin po 92% (12os). Przygotowano instrukcje wizualizacyjne do zadań, półki z zadaniami umieszczone w zasięgu ręki dziecka a także wytyczono miejsce na tablicy do ustalania prawej i lewej ręki po 85% (11os).

17 Wśród odpowiedzi na pytanie Jakie elementy Planu Daltońskiego wykorzystuje Pani w trakcie codziennych działań z dziećmi? najwięcej nauczycieli 100% (13os) wskazało, że korzystają z zegara, tablicy zadaniowej, tablicy dyżurnych, tablicy obecności, dni tygodnia suwak oraz planu dnia. Ponadto ankietowani nauczyciele wskazali na korzystanie z kalendarza urodzin 92% (12os), instrukcji wizualizacyjnych do zadań 85% ( 11os) oraz z sygnalizatora i prawej/lewej ręki po 77% (10os).

18 Na pytanie Czy według Pani dzieci w grupie przejawiają działania świadczące o ich wszechstronnej aktywności? osoby ankietowane zaznaczyły iż dzieci: - wykonują zadania według instrukcji 99%, - współdziałają z nauczycielem i z innymi dziećmi, wypełniają dyżury po 95%, - samodzielnie wykonują zadania 93%, - pomagają koledze, koleżance i samodzielnie organizują warsztat pracy po 87%, - zadają pytania dotyczące sposobu wykonania zadania 75%.

19 Wśród działań prowadzonych systematycznie według Planu Daltońskiego nauczyciele wymienili: tablicę obecności 100% (13os), dni tygodnia suwak, tablica dyżurnych, tablica prawej i lewej ręki po 92% ( 12os), zegar i praca w parach po 85% (11os). Większość ankietowanych po 77% ( 10os) wskazała również na wykorzystywanie instrukcji wizualizacyjnych do zadań, tablicy zadań oraz podsumowywanie zadań z tygodnia w piątek.

20 Wyniki ewaluacji działań na podstawie ankiet dla rodziców Przeprowadzone badania ankietowe wskazują, że wszyscy respondenci zauważyli duży wzrost samodzielności dzieci. Wśród przykładów Rodzice wyróżnili: higiena osobista ubieranie i rozbieranie się spożywanie i przygotowywanie posiłków angażowanie się w prace domowe sprzątanie po zabawie w pokoju zajmowanie się rodzeństwem opieka nad zwierzętami i roślinami prace plastyczne w domu samodzielne podejmowanie nauki pisania i czytania sznurowanie butów

21 Rodzice wymieniają następujące korzyści wynikające z realizacji procesu wychowawczo-dydaktycznego według koncepcji planu daltońskiego: nauka samodzielności nauka współpracy rozwój dziecka nauka systematyczności nauka organizacji czasu nauka planowania pomoc dla innych samodyscyplina i samokontrola odpowiedzialność nauka pewności siebie nauka konsekwencji nauka sumienności umożliwienie samorealizacji rozwój samodzielnego myślenia i szukania nowych rozwiązań pozytywny wpływ na poczucie własnej wartości nauka samodzielnej motywacji ćwiczy cierpliwość pomaga radzić sobie z emocjami nauka zdrowej rywalizacji

22 Na pytanie W jaki sposób Państwo wspieracie dziecko w osiąganiu samodzielności? zdecydowana większość Rodziców 94% wskazała na pomoc w pracach domowych, 84% czynności higieniczne, 81% ubieranie się i rozbieranie, 75% sprzątanie własnego pokoju, w 31% opieka nad zwierzętami. Rodzice podali rodzaje prac domowych, dzięki którym wspierają swoje dziecko w osiąganiu samodzielności, np. sprzątanie pokoju, przygotowywanie i gotowanie posiłków, wkładanie i wyciąganie naczyń ze zmywarki, pieczenie ciast, ciasteczek nakrywanie do stołu, prace w ogrodzie, segregowanie i składanie odzieży, wyrzucanie śmieci, wieszanie prania na suszarkę.

23 W dynamicznie rozwijającym się świecie człowiek musi posiadać takie cechy, które pozwolą mu sprostać wyzwaniom, jakie niesie życie. Kreatywność, samodzielność, aktywność, wykazywanie inicjatywy, umiejętność współpracy tego oczekuje się od człowieka i takie też kompetencje powinno posiąść dziecko dorastające w XXI wieku. Edukacja według założeń planu daltońskiego spełnia powyższe oczekiwania ucząc dzieci samodzielności, umiejętności współpracy oraz odpowiedzialności po to, by przygotować je do dalszego życia. Dzieci wykazują się samodzielnością, większą aktywnością, kreatywnością, umiejętnością planowania pracy i organizowania sobie wolnego czasu, zdolnością samodzielnego poszukiwania rozwiązań w różnych sytuacjach. Nauka współpracy owocuje chęcią pomagania innym, poprawą relacji z rówieśnikami, dzieleniem się i organizowaniem wspólnych zajęć i zabaw. Opracowały Agnieszka Kaczmarek Joanna Wiznerowicz