INFORMACJA Z KONTROLI PRAWIDŁOWOŚCI OBROTU URZĄDZENIAMI PRZYTRZYMUJĄCYMI DZIECI W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu w I kwartale 2009r. realizował kontrole prawidłowości obrotu urządzeniami przytrzymującymi dzieci w pojazdach samochodowych i przeprowadził w tym zakresie kontrole 6 przedsiębiorców w tym : 2 dystrybutorów 1 hurtowni 3 placówkach detalicznych Celem kontroli była ocena prawidłowości wprowadzania do obrotu urządzeń przytrzymujących dzieci w pojazdach samochodowych, a także legalności i rzetelności działania kontrolowanych przedsiębiorców. Badaniem objęto 30 partii produktów wartości 72 257 zł, w tym: 28 partii fotelików samochodowych wartości 69 722 zł. 2 partie podstawek wartości 2 535 zł. z czego zakwestionowano 19 partii ( 63 %) ze względu na: brak wymaganych oznaczeń i informacji bezpośrednio na urządzeniach dot. homologacji - 13 partii (43%), niewłaściwe oznaczenie graficzne- (kolorem) sposobu prowadzenie pasa bezpieczeństwa - 1 partia ( 3 %), nie zamieszczenie w instrukcjach użytkowania i montażu urządzeń, istotnych informacji dla konsumentów odnoszących się do bezpiecznego użytkowania 14 partii ( 47 %).
2 Ustalenia w zakresie poszczególnych zagadnień przedstawiają się następująco: 1. Prawidłowość wprowadzania do obrotu urządzeń przytrzymujących dzieci w pojazdach samochodowych. Zgodnie z treścią 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003r. Nr 32, poz. 262, z późn. zm.) urządzenia przytrzymujące dziecko mogą być stosowane w pojazdach gdy spełniony jest warunek oznaczenia znakami homologacji międzynarodowej stosowanymi w homologacji Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) - E lub Unii Europejskiej - e. W związku z powyższym, sprawdzono zgodnie z Regulaminem 44 prawidłowość oznakowania bezpośrednio urządzeń przytrzymujących dzieci w pojazdach samochodowych w odniesieniu do 30 partii wartości 72 257 zł stwierdzając nieprawidłowości w odniesieniu do 13 partii fotelików i podstawek (43%) wartości 31 726 zł, ze względu na : brak dodatkowych symboli określających kategorie urządzenia przy znaku homologacji, tj. wyrazów uniwersalna w odniesieniu do 4 partii w tym 3 partii fotelików o nazwach handlowych (nazwy) oraz 1 partii podstawki o nazwie handlowej (nazwa). Dystrybutorem tych produktów jest przedsiębiorca z miejscowości, (-). brak symbolu Y dla urządzeń zawierających pas kroczny w odniesieniu do 8 partii a mianowicie: 2 partii dystrybutorem jest przedsiębiorca z miejscowości (-) foteliki (nazwy), 1 partii dystrybutorem jest przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), 2 partii dystrybutorem jest przedsiębiorca z (-) foteliki (nazwy), 1 partii importerem jest przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), 1 partii producentem jest przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), 1 partii dystrybutorem jest przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa)
3 nie wskazanie roku produkcji w odniesieniu do 4 partii wartości a mianowicie: 1 partii producentem jest przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), 1 partii producentem jest przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), 1 partii producentem jest przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), 1 partii dystrybutorem jest przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa) Powyższe nieprawidłowości zostały usunięte podczas kontroli. Ponadto na podstawie przedłożonych w trakcie kontroli u przedsiębiorcy w miejscowości Pecna, świadectw homologacji i informacji przekazanych przez inną firmę, z jednego z krajów UE stwierdzono oznaczenie 3 partii w tym : - 2 partii fotelików (nazwy), - 1 partii podstawek (nazwa) nieprawidłowym numerem homologacji E 24 44-R-040014 zamiast E 24 44-R-040015. Przedsiębiorca z własnej inicjatywy oznaczył produkty znajdujące się na stanie magazynowym właściwym numerem homologacji. W pozostałym zakresie nieprawidłowości nie stwierdzono, urządzenia oznaczone były znakami homologacji zawierającymi takie elementy, jak: litera E wraz z podaniem numeru identyfikacyjnego kraju, który udzielił homologacji symbole określające masę dziecka dla jakiego zostały skonstruowane urządzenia Również w oznakowaniu tych produktów zawarte były informacje o wytwórcy. Oznaczenia były czytelne i nieścieralne, umieszczone na nalepkach lub naniesione bezpośrednio na urządzeniu, odporne na zużycie. 2. Oznakowanie urządzeń przytrzymujących w pojazdach samochodowych. Badaniem objęto 30 partii kwestionując 1 partię fotelików (nazwa) których dystrybutorem jest przedsiębiorca z miejscowości (-). Na fotelikach stosowanych łącznie z pasami bezpieczeństwa dla dorosłej osoby i mocowanych tyłem do kierunku jazdy umieszczone były rysunki, na których kolor prowadzenia pasa był czerwony zamiast niebieskiego. Jednak na urządzeniach tych umieszczone były dodatkowo strzałki w kolorze niebieskim, które wskazywały prawidłowy sposób mocowania pasa. W trakcie kontroli przedsiębiorca poprawił kwestionowane oznakowanie fotelików.
4 Pozostałe oznaczenia związane z bezpiecznym stosowaniem urządzeń nie budziły zastrzeżeń: powierzchnie przycisku otwierania zamków były barwy czerwonej; żadne inne części zamków nie były tej barwy, urządzenia przytrzymujące dziecko umieszczane tyłem do kierunku jazdy posiadały trwale przymocowaną nalepkę widoczną po zamontowaniu z ostrzeżeniem SZCZEGÓLNE ZAGROŻENIE Nie stosować na siedzeniach dla pasażerów, wyposażonych w poduszkę powietrzną, urządzenia przytrzymujące posiadały informację o zakresie masy dla jakiej zostały skonstruowane: informacje te były elementem składowym znaku homologacji, W toku kontroli prawidłowości oznakowania bezpośrednio każdego egzemplarza urządzeń przytrzymujących dzieci w pojazdach samochodowych sprawdzono również dołączone instrukcje w zakresie informacji o sposobie użytkowania oraz montażu. Badaniem objęto 30 partii, kwestionując instrukcje dołączone do 14 partii w tym: - instrukcje użytkowania dołączone do 7 partii, - instrukcje montażu dołączone do 14 partii Ustalenia dotyczące instrukcji użytkowania. Zakwestionowano instrukcje dołączone do 7 partii, ze względu na brak: informacji o grupie masowej, dla której urządzenie jest przeznaczone - 2 partie a mianowicie: - 1 partia produkcji przedsiębiorcy z (-) fotelik (nazwa), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z (-) podstawka (nazwa) informacji, o treści Odpowiednie tylko dla wymienionych pojazdów wyposażonych w pas biodrowy 3 punktowy /statyczny/ ze zwijaczem * homologowany w ECE na podstawie Regulaminu 16 lub innej równoważnej normy - 2 partie, a mianowicie: - 1 partia produkcji przedsiębiorcy z miejscowości (-) fotelik (nazwa), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z (-) podstawka (nazwa)
5 zalecenia aby wszystkie taśmy mocujące urządzenie przytrzymujące do pojazdu były napięte tak, ażeby wszystkie taśmy przytrzymujące dziecko mogły być dopasowane do ciała dziecka i nie ulegały skręceniu - 1 partia producent przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa) informacji o tym, aby pasy biodrowe w miarę możliwości były położone tak nisko, aby miednica była sztywno przytrzymana - 5 partii, a mianowicie: - 2 partie dystrybutor przedsiębiorca z (-) foteliki (nazwy), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), - 1 partia importer przedsiębiorca z, (-) fotelik (nazwa) ostrzeżenia o niebezpieczeństwach związanych z wprowadzaniem jakichkolwiek zmian lub dodatków do urządzenia oraz informacji o niebezpieczeństwie związanym z nieprzestrzeganiem w sposób ścisły instrukcji montażu dostarczonej przez wytwórcę - 1 partia producent przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa) zalecenia, aby urządzenie przytrzymujące dziecko nie było używane bez pokrycia tapicerskiego oraz iż nie należy pokrycia siedzenia wymieniać na inne niż zaleca to wytwórca, ponieważ pokrycie stanowi część funkcji przytrzymywania - 1 partia producent przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa) Ustalenia dotyczące instrukcji montażu. Zakwestionowano instrukcje dołączone do 14 partii wyrobów ze względu na brak: nalepki wyraźnie widocznej w punktach sprzedaży, bez usuwania opakowania o treści : Uwaga 1. Uniwersalne urządzenie przytrzymujące. Homologowane na podstawie Regulaminu Nr 44, 03 seria poprawek, ogólnie stosowane w pojazdach i pasujące do większości, ale nie do wszystkich siedzeń samochodowych. 2. Właściwe mocowanie jest możliwe, jeżeli wytwórca pojazdu w książce pojazdu oświadczy, że w pojeździe można stosować Uniwersalne urządzenie przytrzymujące dla danej grupy wiekowej. 3. To urządzenie przytrzymujące dziecko zostało zakwalifikowane jako
6 uniwersalne na podstawie bardziej ostrych warunków niż te, które stosowano do wcześniejszych konstrukcji, które nie mają tej uwagi. 4. W razie wątpliwości, należy poradzić się wytwórcy urządzenia przytrzymującego dziecko, lub sprzedawcy. w odniesieniu do 4 partii a mianowicie: - 1 partii producent przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), - 1 partii dystrybutor przedsiębiorca z (-) podstawka (nazwa), - 1 partii importer przedsiębiorca (-) fotelik (nazwa), - 1 partii producent przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa) informacji o tym, że sztywne punkty i części z tworzyw sztucznych muszą być tak umiejscowione i przymocowane, aby nie były narażone na przyciśnięcie przesuwanymi siedzeniami lub drzwiami pojazdu podczas codziennego użytkowania - 12 partii a mianowicie: - 2 partie producent przedsiębiorca z (-) foteliki (nazwy), - 2 partie producent przedsiębiorca z (-) foteliki (nazwy), - 3 partie dystrybutor przedsiębiorca z (-) foteliki (nazwy), - 1 partia producent przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), - 1 partia importer przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z miejscowości (-) fotelik (nazwa), - 1 partia dystrybutor przedsiębiorca z (-) fotelik (nazwa), - 1 partia importer przedsiębiorca z miejscowości (-), fotelik (nazwa) W toku kontroli uzupełnione zostały instrukcje użytkowania i montażu, o wymagane informacje. 3. Pozostałe zagadnienia objęte kontrolą: 1) Przestrzeganie przepisów z art. 7 i 7a ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. nr 90, poz. 999 z późn. zm.)
7 Wszystkie badane 30 partii produktów posiadało wyraźne i czytelne informacje w języku polskim dot. m.in. nazewnictwa towarów, warunków gwarancji ostrzeżeń, instrukcji i innych informacji ważnych dla konsumentów. 2) Prawidłowość wystawiania dokumentów gwarancyjnych. Dokumenty gwarancyjne dołączone były do 28 badanych partii. Stwierdzono, że w treści kart gwarancyjnych dołączonych do 14 partii wyrobów brak było: postanowienia o treści gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową - 7 partii : - fotelik (nazwa) dystrybutor przedsiębiorca z (-), - fotelik (nazwa) producent przedsiębiorca z miejscowości (-), - 3 partie fotelików (nazwa), których dystrybutorem jest przedsiębiorca z miejscowości (-), - podstawka dystrybutor przedsiębiorca z miejscowości (-), - fotelik samochodowy dystrybutor przedsiębiorca z (-) informacji o terytorialnym zasięgu ochrony gwarancyjnej - 10 partii tj : - fotelik (nazwa) importer przedsiębiorca z (-), - fotelik (nazwa) producent przedsiębiorca z miejscowości (-), - fotelik (nazwa) dystrybutor przedsiębiorca z (-), - fotelik (nazwa) producent przedsiębiorca z miejscowości (-), - fotelika (nazwa) dystrybutor przedsiębiorca z (-), - fotelika (nazwa) importer przedsiębiorca z miejscowości (-), - 3 foteliki (nazwa),(nazwa),(nazwa) dystrybutor przedsiębiorca z miejscowości (-), - podstawka dystrybutor przedsiębiorca z miejscowości (-). informacji o obowiązkach gwaranta 1 partia - fotelik (nazwa) producent przedsiębiorca z miejscowości (-), przywołania aktualnie obowiązujących przepisów o gwarancji - 1 partia - fotelik (nazwa), importer przedsiębiorca z (-).
8 Przedsiębiorca z miejscowości (-) zrezygnował z wystawiania dokumentów gwarancyjnych, natomiast w odniesieniu do pozostałych urządzeń, z niewłaściwymi kartami gwarancyjnymi skierowano wystąpienia pokontrolne do producentów/importerów/ dystrybutorów. Stwierdzono ponadto, że do 4 partii fotelików których dystrybutorem jest przedsiębiorca w (-) dołączone były po 2 karty gwarancyjne różniące się treścią w zakresie terminów trwania gwarancji. W kartach gwarancyjnych - dystrybutora podano, że okres gwarancji obejmuje 12 miesięcy na części z tworzyw sztucznych (skorupa, pałąk), 6 miesięcy na tapicerkę i inne części ulegające zużyciu (pasy, zamek, daszek), zaś w kartach gwarancyjnych sporządzonych w języku polskim przez producenta francuskiego okres ten wynosił 24 miesiące dla fotelików (nazwa) oraz 12 miesięcy dla fotelików (nazwa). W toku kontroli przedsiębiorca opracował i dołączył do produktów nowe gwarancje obejmujące 24- miesięczny okres gwarancji dla wszystkich urządzeń. 3) Przestrzeganie przepisów ustawy z dn. 05.07.2001 r. o cenach (Dz. U. nr 97, poz. 1050 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dn. 10.06.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. nr 99, poz. 894 ze zm.), dot. oznaczania towarów ceną i uwidaczniania cen. Sprzedaż detaliczną prowadziły 4 placówki. Nieprawidłowości stwierdzono w 1 przypadku w sklepie w (-), w którym nie uwidoczniono przy produktach wywieszek cenowych. W toku kontroli brakujące oznaczenia cen zostały uzupełnione. 4) Legalność prowadzonej działalności gospodarczej, tj. zgodność zakresu prowadzonej działalności gospodarczej z zakresem określonym w zaświadczeniu o zaewidencjonowaniu działalności gospodarczej albo wypisie z rejestru. Spośród skontrolowanych przedsiębiorstw 5 prowadziło działalność na podstawie wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, 1 na podstawie wpisu do KRS. Wykonywana działalność była zgodna z dokumentami rejestrowymi.
9 Wykorzystanie ustaleń kontroli Ustalenia kontroli dały podstawę do : nałożenia 1 mandatu karnego z art. 137 1 Kw. skierowania 13 wystąpień pokontrolnych PODSUMOWANIE Przeprowadzone kontrole wykazały, że urządzenia przytrzymujące dzieci w pojazdach samochodowych były oznakowane znakami homologacyjnymi. Niemniej jednak użytkownicy fotelików pozbawieni byli istotnych informacji o właściwym i bezpiecznym użytkowaniu, co pokazuje wskaźnik 63 % kwestionowanych partii w zakresie oznakowania. Jako przyczynę braku wymaganych informacji, w instrukcjach użytkowania i montażu przedsiębiorcy- w szczególności dystrybutorzy uzasadniali nieznajomością przepisów, przy jednoczesnym domniemaniu, ze producenci dopełnili wszystkich obowiązków w zakresie oznakowania. Poinformowani w trakcie kontroli o niepełnym oznakowaniu produktów, lub braku niezbędnych informacji w instrukcjach użytkowania i montażu kontrolowani dystrybutorzy w porozumieniu z producentami fotelików podejmowali działania naprawcze.