SYSTEM WDRAŻANIA FUNDUSZY NA PRZYKŁADZIE KILKU PROGRAMÓW OPERACYJNYCH URZĄD MARSZAŁKOWSKI W ŁODZI DEPARTAMENT POLITYKI REGIONALNEJ
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucją koordynującą wszystkie programy operacyjne jest Instytucja Koordynująca Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (to jeden z Departamentów Ministerstwa Rozwoju Regionalnego - dokładna nazwa: Departament Koordynacji Wdrażania Funduszy Unii Europejskiej). Instytucja pełni funkcje koordynująca, polegająca na wypracowaniu dla wszystkich PO wspólnych rozwiązań w zakresie prawidłowego funkcjonowania systemu zarządzania, wdrażania, monitorowania i oceny realizacji NSRO. Rozwiązania te adresowane są do Instytucji Zarządzających (IZ), najczęściej przekazywane w formie wytycznych.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Ponadto dla prawidłowego działania 16-tu programów regionalnych w kraju powołano Instytucję Koordynującą RPO (IK RPO). Funkcję tę pełni inny Departament w MRR: Departament Koordynacji i Wdrażania Programów Regionalnych. Zadaniem IK RPO jest koordynowania w zakresie przygotowania, wdrażania, monitoringu 16 RPO oraz w zakresie działań informacyjnych i promocyjnych. Uczestniczył również w negocjowaniu z Komisją Europejską poszczególnych RPO. Poniżej schemat działania poszczególnych jednostek już na poziomie województw wraz z omówieniem roli każdej z nich (na przykładzie województwa łódzkiego):
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucja Zarządzająca RPO WŁ: Rolę Instytucji Zarządzającej (IZ) pełni Zarząd Województwa Łódzkiego oraz poprzez następujące departamenty Urzędu Marszałkowskiego: 1. Departament Polityki Regionalnej, 2. Departament ds. Regionalnego Programu Operacyjnego, 3. Część Departamentu Finansów. Zgodnie z art. 59 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 IZ pełni wiodąca role w systemie zarządzania i kontroli Programu Operacyjnego (PO). Ponosi ona odpowiedzialność za skuteczne i efektywne wdrażanie PO oraz za przestrzeganie i stosowanie odpowiednich regulacji i zasad. IZ może przekazać część swoich kompetencji Instytucjom Pośredniczącym (IP) lub Instytucjom Pośredniczącym II stopnia (IP II). Ponosi jednak całkowita odpowiedzialność za prawidłowość realizacji powierzonych zadań, kontroluje także sposób ich wykonania oraz skuteczność, w ramach kontroli systemowej.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucja Pośrednicząca II stopnia w RPO: Instytucją Wdrażającą a zarazem Instytucją Pośredniczącą II stopnia jest Centrum Obsługi Przedsiębiorcy specjalnie utworzona jednostka obsługi przedsiębiorców aplikujących o środki europejskie. Spośród wszystkich osi priorytetowych RPO WŁ Centrum Obsługi Przedsiębiorcy odpowiedzialne jest za realizację zadań tylko w ramach III Osi Priorytetowej: OŚ PRIORYTETOWA I: INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA OŚ PRIORYTETOWA II: OCHRONA ŚROD., ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM I ENERGETYKA OŚ PRIORYTETOWA III: GOSPODARKA, INNOWACYJNOŚĆ, PRZEDSIĘBIOŚĆ OŚ PRIORYTETOWA IV: SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE OŚ PRIORYTETOWA V: INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA OŚ PRIORYTETOWA VI: ODNOWA OBSZARÓW MIEJSKICH OŚ PRIORYTETOWA VII: POMOC TECHNICZNA
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucja Certyfikująca (IC) w RPO: IC została wyznaczona zgodnie z art. 59 ust. 1 lit. b Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006, a jej role pełni Departament Instytucji Certyfikującej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego (MRR).W zakresie realizowanych zadań jest komórką niezależną od komórek wykonujących funkcje Instytucji Zarządzających. Członek kierownictwa MRR nadzorujący Instytucję Certyfikującą podlega bezpośrednio Ministrowi Rozwoju Regionalnego i podejmuje w sposób niezależny decyzje w zakresie dokonywania oraz wstrzymywania procesu poświadczania deklaracji wydatków oraz wniosków o płatność do Komisji Europejskiej. Do głównych zadań IC należy poświadczanie wobec Komisji Europejskiej deklaracji wydatków poniesionych przez beneficjentów oraz certyfikowanie wniosków o płatność przekazanych przez Instytucję Zarządzającą.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji (IPOC): W przypadku regionalnych programów operacyjnych Instytucja Certyfikująca przekazała na podstawie zawartego porozumienia część swoich obowiązków do Urzędów Wojewódzkich. Instytucje, które otrzymały takie uprawnienia to tzw. Instytucje Pośredniczące w Certyfikacji. W Łódzkim Urzędzie Wojewódzkim taką rolę pełni Wydział Instytucji Pośredniczącej w Certyfikacji.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Instytucja Audytowa (IA): Instytucja Audytowa została wyznaczona zgodnie z art. 59 ust. 1 lit. c Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006. Jej role pełni Departament Ochrony Interesów Finansowych Unii Europejskiej, umiejscowiony w pionie Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej w Ministerstwie Finansów. Instytucja Audytowa prowadzi niezależne audyty Systemu Zarządzania i Kontroli PO, czyli skutecznego funkcjonowania PO. Ponadto IA za pomocą Urzędu Kontroli Skarbowej prowadzi kontrole systemowe oraz audyty operacji na poziomie beneficjentów. Rolę Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej pełni sekretarz lub podsekretarz w Ministerstwie Finansów.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 Komitet Monitorujący (KM): KM, którego funkcjonowanie zapewnia IZ, prowadzi monitoring wdrażania PO. Proces monitoringu uzupełnia działalność KK NSRO. W KM RPO WŁ uczestniczy strona rządowa, samorządowa oraz partnerzy społeczni i gospodarczy. KM RPO WŁ upewnia się co do skuteczności i jakości realizacji RPO WŁ, m.in. dokonując okresowego przeglądu postępów jego wdrażania, w szczególności analizując osiągniecie konkretnych celów,określonych dla każdej osi priorytetowej. KM RPO WŁ dokonuje również oceny stanu realizacji RPO WŁ, zwłaszcza w przypadkach, kiedy monitorowanie ujawniło znaczące odchylenia od założonych pierwotnie celów lub gdy zgłoszony został wniosek o dokonanie przeglądu RPO WŁ.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Instytucja Zarządzająca POKL: Zgodnie z art. 60 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 za właściwe zarządzanie i wdrażanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) odpowiada Instytucja Zarządzająca (IZ), nadzorowana przez Komitet Monitorujący PO KL. Funkcję Instytucji Zarządzającej w PO KL pełni minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego.zgodnie z regulaminem wewnętrznym obowiązki IZ pełni jednostka organizacyjna w ramach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Obecnie funkcję tą pełni Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym. Do zadań Instytucji Zarządzającej PO KL należy przygotowanie kryteriów wyboru projektów, które następnie są przedkładane do akceptacji Komitetu Monitorującego.
Instytucje Pośredniczące w POKL: Program Operacyjny Kapitał Ludzki Ze względu na zakres merytoryczny programu oraz wagę finansową poszczególnych priorytetów, zarządzanie i nadzór nad wdrażaniem poszczególnych priorytetów powierzony został Instytucjom Pośredniczącym (IP). W komponencie centralnym, gdzie realizowanejest przede wszystkim wsparcie systemowe o charakterze ogólnokrajowym, funkcje Instytucji Pośredniczących powierzone zostały ministrom właściwym (np. MSWiA). Natomiast wsparcie dla osób indywidualnych, zgodnie z decyzją o decentralizacji, udzielane jest przede wszystkim w ramach komponentu regionalnego, dlatego zadania Instytucji Pośredniczących powierzone zostały samorządom województw. Ponadto, każda Instytucja Pośrednicząca, biorąc pod uwagę specyfikę Priorytetu, za który odpowiada, oraz doświadczenie instytucji działających w danym obszarze, może w uzgodnieniu z Instytucją Zarządzającą oddelegować realizację części zadań do Instytucji Pośredniczących II stopnia (IP2). Korzystając z tego zapisu w województwie łódzkim Instytucją Pośredniczącą jest także Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi.
Instytucje Pośredniczące (IP) w POKL: Program Operacyjny Kapitał Ludzki 1. KOMPONENT CENTRALNY (gdzie funkcję IP pełnią właściwi ministrowie): a) dla PRIORYTETU I ZATRUDNIENIE I INTEGRACJA SPOŁECZNA Minister Pracy i Polityki Społecznej, b) dla PRIORYTETU II ROZWÓJ ZASOBÓW LUDZKICH I POTENCJAŁU ADAPTACYJNEGO PRZEDSIĘBIORSTW ORAZ POPRAWA STANU ZDROWIA OSÓB PRACUJĄCYCH; - dla działań 2.1 oraz 2.2 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, - dla działania 2.3 Minister Zdrowia i Polityki Społecznej, c) dla PRIORYTETU III WYSOKA JAKOŚĆ SYSTEMU OŚWIATY Minister Edukacji Narodowej, d) dla PRIORYTETU VI SZKOLNICTWO WYŻSZE I NAUKA Minister Szkolnictwa Wyższego, e) dla PRIORYTETU V DOBRE RZĄDZENIE Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,
Instytucje Pośredniczące (IP) w POKL c.d. : 2. KOMPONENT REGIONALNY PRIORYTET VI Program Operacyjny Kapitał Ludzki RYNEK PRACY OTWARTY DLA WSZYSTKICH oraz PRIORYTET VII PROMOCJA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Instytucja Pośrednicząca to Województwo Łódzkie, które z kolei delegowało zadania Instytucji Pośredniczącej II stopnia Wojewódzkiemu Urzędowi Pracy w Łodzi, PRIORYTET VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI PRIORYTET IX ROZWÓJ WYKSZTAŁCENIA I KOMPETENCJI W REGIONACH Instytucja pośrednicząca to Województwo Łódzkie,
Instytucja Certyfikująca (IC) w POKL: Program Operacyjny Kapitał Ludzki Funkcję Instytucji Certyfikującej pełni komórka organizacyjna Ministerstwa Rozwoju Regionalnego utworzona na podstawie regulaminu organizacyjnego MRR przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego. Funkcję tą pełni Departament Instytucji Certyfikującej. W zakresie realizowanych zadań jest komórką niezależną od komórek wykonujących funkcje Instytucji Zarządzających, w tym IZ PO KL, wchodzących w skład odrębnych pionów podległych innym członkom kierownictwa ministerstwa. Członek kierownictwa MRR nadzorujący Instytucję Certyfikującą podlega bezpośrednio Ministrowi Rozwoju Regionalnego i podejmuje w sposób niezależny decyzje w zakresie dokonywania oraz wstrzymywania procesu poświadczania deklaracji wydatków oraz wniosków o płatność do Komisji Europejskiej. Do głównych zadań IC należy poświadczanie wobec Komisji Europejskiej deklaracji wydatków poniesionych przez beneficjentów oraz certyfikowanie wniosków o płatność przekazanych przez Instytucję Zarządzającą PO KL.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Instytucja Audytowa POKL: Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej jest odpowiedzialny za przeprowadzenie audytu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Instytucja ta jest niezależna od Instytucji Zarządzającej PO KL, Instytucji Pośredniczących i instytucji certyfikującej dla PO KL. Za zadania Instytucji Audytowej odpowiada Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, którego funkcję pełni sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Zadania te wykonywane są za pośrednictwem jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej podległych Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej, tj.wyodrębnionej komórki organizacyjnej w Ministerstwie Finansów oraz 16 urzędów kontroli skarbowej (w każdym województwie). W każdym z urzędów kontroli skarbowej zostały utworzone wyodrębnione komórki organizacyjne odpowiedzialne za kontrolę środków pochodzących z Unii Europejskiej u beneficjentów oraz w jednostkach terenowych instytucji zaangażowanych we wdrażanie funduszy UE w Polsce.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki Komitet Monitorujący POKL: W skład komitetu wchodzą przedstawiciele Ministra Rozwoju Regionalnego jako koordynatora Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, Ministra Finansów, Instytucji Zarządzającej PO KL, Instytucji Pośredniczących, innych ministrów właściwych ze względu na zakres działania PO KL, przedstawicieli samorządów terytorialnych, partnerów społecznych i gospodarczych oraz, z głosem doradczym, przedstawiciele KE. Komitetowi Monitorującemu przewodniczy przedstawiciel Instytucji Zarządzającej PO KL. Komitet Monitorujący PO KL czuwa nad efektywnością i jakością wdrażania PO KL.
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Instytucja Zarządzająca POIG: Funkcję Instytucji Zarządzającej PO IG (IZ) zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju pełni minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Zgodnie z regulaminem wewnętrznym przygotowanym przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego obowiązki IZ pełni jednostka organizacyjna w ramach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Obecnie funkcję tą pełni Departament Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności w MRR.
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Instytucja Certyfikująca (IC) w POIG: Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego certyfikuje Komisji Europejskiej prawidłowość poniesienia wydatków w ramach programów operacyjnych. Instytucja Certyfikująca, to komórka organizacyjna utworzona zarządzeniem ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, odpowiedzialna za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach EFRR/EFS/FS. Członek Kierownictwa MRR nadzorujący Instytucję Certyfikującą podlega bezpośrednio Ministrowi Rozwoju Regionalnego i podejmuje w sposób niezależny decyzje w zakresie dokonywania oraz wstrzymywania procesu poświadczania deklaracji wydatków oraz wniosków o płatność do Komisji Europejskiej. Funkcje Instytucji Certyfikującej pełni Departament Instytucji Certyfikującej w MRR. Tak samo jak w innych programach Instytucja Certyfikująca jest niezależną komórką od innych jednostek zaangażowanych w kształt POIG.
Instytucja Audytowa (AC) w POIG: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Określone w rozporządzeniu Rady nr 1083/2006 zadania Instytucji Audytowej (IA) wykonuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, którego funkcję pełni sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej. IA jestniezależna od IZ, IP, IP II oraz IC.Zadania IA wykonywane są za pośrednictwem jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej podległych Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej, tj. wyodrębnionej komórki organizacyjnej w Ministerstwie Finansów (obecnie Departament Certyfikacji i Poświadczeń Środków z UE). W każdym z urzędów kontroli skarbowej zostały utworzone wyodrębnione komórki organizacyjne odpowiedzialne za kontrolę środków pochodzących z Unii Europejskiej.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Instytucja Zarządzająca POIiŚ: IZ odpowiedzialna jest za skuteczność, efektywność i prawidłowość zarządzania oraz wdrażania programu operacyjnego. IZ zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Zgodnie z regulaminem wewnętrznym przygotowanym przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego obowiązki IZ pełni jednostka organizacyjna w ramach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (MRR). Obecnie funkcję tą pełni Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w MRR.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Instytucja Certyfikująca (IC) w POIiŚ: Zadania i schemat zależności podobny jak w innych programach operacyjnych.obecnie funkcje Instytucji Certyfikującej pełni Departament Instytucji Certyfikującej w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Nie przewiduje się przekazania przez IC jej zadań w zakresie POIiŚ innym podmiotom.
Instytucja Audytowa (AC) w POIiŚ: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Określone w Rozporządzeniu Rady nr 1083/2006 zadania Instytucji Audytowej wykonuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, którego funkcję pełni sekretarz lub podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej. Instytucja Audytowa jest niezależna od Instytucji Zarządzającej PO, instytucji pośredniczących, instytucji pośredniczących II stopnia oraz Instytucji Certyfikującej. Zadania Instytucji Audytowej wykonywane są za pośrednictwem jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej podległych Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej, tj. wyodrębnionej komórki organizacyjnej w Ministerstwie Finansów (obecnie Departament Certyfikacji i Poświadczeń Środków z UE) oraz 16 urzędów kontroli skarbowej umiejscowionych na poziomie województwa. W każdym z urzędów kontroli skarbowej zostały utworzone wyodrębnione komórki do tego typu zadań.
Dziękuję za uwagę Michał Pociecha Urząd Marszałkowski w Łodzi Departament Polityki Regionalnej Wydział ds Informacji i Promocji tel.: (042) 663 34 05 e-mail: michalpociecha@lodzkie.pl