NAWIGACJA GNSS MAPY PROCEDUR RNAV GNSS Warszawa, 2015 r.
PROCEDURY RNAV GNSS Procedury podejścia RNAV GNSS do minimów LNAV dla większości lotnisk kontrolowanych zostały wdrożone operacyjnie zgodnie z cyklem AIRAC w dniu 04.04.2013. Pakiet zmian do AIP Polska oprócz ww. procedur RNAV GNSS (publikacja AIP Polska część AD 2), obejmował: procedury i ograniczenia operacyjne związane z zastosowaniem sensora GNSS zawarte w AIP Polska rozdział ENR 4.3, zmiany w INOP służb ATC, uruchomienie serwisu NOTAM z informacją o niedostępności RAIM dla lotnisk, gdzie procedury podejścia RNAV GNSS zostały opublikowane. Obecnie wszystkie lotniska kontrolowane są wyposażone w instrumentalne podejścia do lądowania RNAV GNSS do minimów LNAV.
PROCEDURY RNAV GNSS Kontynuowany jest drugi etap wdrażania podejść GNSS polegający na wdrożeniu na bazie istniejących podejść RNAV GNSS do minimów LNAV (NPA), podejść typu APV czyli BARO VNAV i APV SBAS. Obecne procedury zostaną uzupełnione o minima LNAV/VNAV i LPV tym samym na jednej karcie podejścia publikowane będą trzy rodzaje podejść do lądowania o wspólnej trasie nominalnej, lecz bazujące na różnych sensorach nawigacyjnych (którego wspólnym elementem jest system satelitarny GPS) i prowadzące do różnych minimów operacyjnych. Pierwszym lotniskiem gdzie udostępniono podejścia APV obok NPA LNAV jest lotnisko KATOWICE/Pyrzowice. Równocześnie nastąpiło uruchomienie serwisu tzw. NOTAM EGNOS z informacją o niedostępności sensora GNSS-SBAS dla lotnisk, gdzie procedury podejścia RNAV GNSS do minimów LPV zostały opublikowane. Oprócz tego prowadzone są prace nad zapewnieniem procedur odlotowych SID oraz dolotowych STAR bazujących na nawigacji RNAV i sensorze GNSS w TMA radarowych w specyfikacji nawigacyjnej RNAV1 oraz TMA nieradarowych w specyfikacji nawigacyjnej RNP1 często nazywanej również Basic RNP1.
PROCEDURY RNAV GNSS Zgodnie z koncepcją PBN (Performance Based Navigation) w zakresie podejść do lądowania specyfikacja RNP APCH funkcjonuje jako podstawowa specyfikacja nawigacyjna. Została ona podzielona na tzw. RNP APCH part A obejmującą operacje GNSS-ABAS i BARO VNAV oraz tzw. RNP PACH part B obejmującą operacje GNSS-SBAS. RNP APCH part A obejmująca podejścia do minimów LNAV i LNAV/VNAV wymaga spełnienia / utrzymania następujących kryteriów: Charakterystyka sygnału w przestrzeni: +/- 220m przez 95% czasu lotu dla wszystkich segmentów podejścia, Czas do alarmu: 10sek, Poziomy limit alarmu: 1NM dla początkowego, pośredniego i nieudanego podejścia oraz 0.3NM dla końcowego podejścia, zapewnienia na pokładzie statku powietrznego monitoringu dokładności nawigacji oraz alarmowania w przypadku przekroczenia określonych powyżej limitów dokładności nawigacji systemu GNSS, zapewnienia pokładowej bazy danych z zakodowanymi procedurami RNAV GNSS.
PROCEDURY RNAV GNSS RNP APCH part B obejmująca podejścia do minimów LP i LPV zawiera znacznie bardziej rygorystyczne kryteria szczególnie związane w utrzymaniem wymaganej dokładności nawigacji porównywanej z dokładnością localizera ILS (localizer performance): W standardzie APV I są to odpowiednio: czas do alarmu: 10 sek, charakterystyka sygnału w przestrzeni: +/- 16m poziomo i 20m pionowo przez 95% czasu lotu, poziomy limit alarmu: 40m, pionowy limit alarmu: 50m. Zaś w standardzie APV II: czas do alarmu: 6 sek, charakterystyka sygnału w przestrzeni: +/- 16m poziomo i 8m pionowo przez 95% czasu lotu, Poziomy limit alarmu: 40m, pionowy limit alarmu: 20m.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych podejść bazujących na konwencjonalnych pomocach radionawigacyjnych: 1. Nazwa procedury lotu (podejścia do lądowania, SID lub STAR). W SID i STAR wskazanie na zastosowaną specyfikację nawigacyjną PBN.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do konwencjonalnych podejść: 2. Mapy podejść RNAV GNSS są zgodne z wymogami dot. nawigacji obszarowej. Punkty oznaczone jako fly-by i fly-over (brak oznaczeń konwencjonalnych).
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do standardowych podejść: 3. Dodatkowa informacja dot. odległości i kierunków (magnetyczny i geograficzny do dziesiątych części stopnia z symbolem T ) poszczególnych segmentów procedury podejścia.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do konwencjonalnych podejść: 4. Wszystkie odległości (plan i profil) odniesione do progu do lądowania jeśli jest przesunięty do przesuniętego progu.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do konwencjonalnych podejść: 5. Na jednej karcie może być opublikowanych kilka procedur podejścia bazujących na różnych sensorach nawigacyjnych z różnymi minimami operacyjnymi. W tym wypadku mamy podejście GNSS-ABAS do minimów LNAV, podejście APV BARO/VNAV do minimów LNAV/VNAV oraz APV GNSS-SBAS (EGNOS) do minimów LPV.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do konwencjonalnych podejść: 6. Informacje dodatkowe wymagane w procedurach APV: Informacja o limicie temperatur (granicach temperaturowych) stosowania podejścia BARO-VNAV, FAS data block i unikalny EGNOS channel dla APV SBAS.
MAPY PROCEDUR PODEJŚCIA DO LĄDOWANIA Na co trzeba zwrócić uwagę / różnice w odniesieniu do konwencjonalnych podejść: 7. Rewers mapy dostosowany do wymogów RNAV i potrzeb związanych z kodowaniem procedur w pokładowych bazach danych.
MAPY PROCEDUR SID i STAR 7. Rewers mapy dostosowany do wymogów RNAV i potrzeb związanych z kodowaniem procedur w pokładowych bazach danych. Szczegółowe informacje dot. ograniczeń operacyjnych (prędkość i wysokość).
FRAZEOLOGIA RTF Podejścia RNAV GNSS - procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: Stosowana frazeologia RTF jest generalnie standardowa; opiera się o sformułowanie RNAV approach zgodnie z tytułem mapy podejścia w AIP Polska. W zakresie frazeologii nie ma rozróżnienia pomiędzy różnymi typami podejść RNAV (GNSS) określanych przez koncepcję PBN (minima: LNAV, LP, LNAV/VNAV i LPV). Przykład zgłoszenia załogi żądania zezwolenia na wykonanie procedury podejścia RNAV: (Aircraft callsign) request RNAV approach via (IAF OTMUL), runway 33 Przykład zezwolenia ATC: (Aircraft callsign) cleared RNAV approach, runway 33. Report at (appropriate fix designator) Przykład zgłoszenia niezdolności do podejścia RNAV lub utraty zdolności w trakcie lotu: (Aircraft callsign) unable to RNAV approach due to equipment ( or RAIM indication).
FRAZEOLOGIA RTF Procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: Dla sekwencjonowania ruchu i dla poprawienia świadomości sytuacji ruchowej ATC może zażądać od załogi zgłoszenia, gdy statek powietrzny będzie ustabilizowany na kursie końcowego podejścia, lub też zgłoszenia innego punktu na procedurze: (Aircraft callsign) report established on final approach track. Przykładowa frazeologia pilot / ATC w przypadku wektorowania do końcowego podejścia RNAV: Pilot: (Aircraft callsign) requesting RNAV [final] approach RWY 09. ATC: (Aircraft callsign) leave BALOD heading 030, radar vectoring to RNAV [final] approach RWY 09. Następnie: ATC: (Aircraft callsign), turn right, heading 060, descent 3000 ft QNH 1026, cleared RNAV [final] approach RWY 09. Przykład zezwolenia ATC w przypadku funkcjonowania dolotów STAR RNAV1: (Aircraft callsign), cleared AGAVA 1A then RNAV [final] approach RWY 33.
FRAZEOLOGIA RTF Procedury dot. załóg statków powietrznych i krl; przykładowa frazeologia RTF: W przypadku, gdy ATC wie o problemach z funkcjonowaniem systemu GNSS powinna zostać użyta poniższa frazeologia: (Aircraft callsign) GNSS reported unreliable (or may not be available) in the area of (in the vicinity of [location or radius, between levels] Załoga powinna poinformować ATC o uruchomieniu wskazania RAIM i dalszych intencjach. (Aircraft callsign) GNSS unavailable (reason) RAIM indication or RAIM alert, (intentions) conducting missed approach.
Adres pocztowy: Polska Agencja Żeglugi Powietrznej ul. Wieżowa 8 02-147 Warszawa info@pansa.pl Dziękuję za uwagę!