Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 21 listopada 2008 r. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Szwajcarski Bank Narodowy obniżył stopę procentową o 100 pkt. bazowych do poziomu 1 proc. Produkcja przemysłowa w Polsce wzrosła w październiku o 0,2 proc. Liczba osób po raz pierwszy sięgających po zasiłek dla bezrobotnych w USA była w ubiegłym tygodniu najwyższa od 16 lat. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAŻ USD/PLN 3,0378 3,0992 EUR/PLN 3,8042 3,8810 CHF/PLN 2,4910 2,5414 Tabela obowiązująca od dnia 21.11.2008 r. Trwa niekorzystna passa złotego. Inwestorzy światowi obawiają się skutków spowolnienia gospodarczego w Polsce i wszystkiego, co może się z tym wiązać. M.in. chodzi o potrzebę nowelizacji założeń do przyszłorocznego budżetu oraz ewentualnie rosnących potrzeb pożyczkowych Polski. To spycha naszą walutę, nawet wobec narastającego dysparytetu stóp procentowych. Na koniec tygodnia dolar wyceniany był na 3,09 PLN więcej o 6,2 proc. niż przed tygodniem i zarazem najdroższy od dwóch lat. Euro podrożało o 4,8 proc. do 3,88 PLN i w cenach zamknięcia jest najdroższe od półtora roku. Z kolei frank podrożał o 3,3 proc. do 2,53 PLN. Rynek euro/dolar, który był wcześniej papierkiem lakmusowym całego rynku kapitałowego wykazywał się zdumiewającą obojętnością na zawirowania na giełdach akcji czy surowców. W minionym tygodniu euro nadal przebywało w korytarzu 1,25-1,30 USD, a więc konsolidacja trwa. Na koniec tygodnia kurs wynosił 1,255 USD. Jen umocnił się o 2,2 proc. do dolara i o 2,6 proc. wobec euro. W końcówce tygodnia japońska waluta osłabiała się, ale był to tylko słaby ruch korekcyjny.
RYNEK OBLIGACJI Ostatnich dni na rynku obligacji nie można zaliczyć do specjalnie emocjonujących. Inwestorzy po prostu nie są zainteresowani krajowymi papierami, po tym jak inwestorzy zagraniczni wyrzucili je ze swoich portfeli kilka tygodni temu, a brakuje powodów, dla których warto byłoby ponownie je nimi napełniać. Mówiąc krótko tydzień nie przyniósł większych zmian w obrazie rynku, choć zdaje się, że możliwość spadku stóp procentowych przeważa jednak nad obawami o dużą podaż nowych papierów na początku przyszłego roku. Na koniec tygodnia rentowność obligacji dwuletnich wyniosła 6,41 proc. (spadek o 4 pkt), a 10-letnich 6,39 proc. (bez zmian) Trzymiesięczna stopa WIBOR, która jest podstawą naliczania oprocentowania większości złotowych kredytów hipotecznych spadła o 5 punktów do 6,71 proc. Ceny amerykańskich obligacji rosły w minionym tygodniu, w miarę jak postępowały spadki na rynkach akcji. Inwestorzy wciąż szukają bezpieczeństwa nie bacząc na to, że rentowność obligacji poniżej 1 proc. może oznaczać realną stratę z inwestycji (przy wysokiej inflacji). W czwartek rentowność papierów dwuletnich spadła poniżej 1 proc. Inwestorzy uznali, że to jednak zbyt daleko idący ruch i w piątek go korygowali (przy początkowym wsparciu w postaci zwyżki cen akcji na NYSE). Po południu naszego czasu rentowność obligacji 2-letnich wynosiła 1,07 proc. (1,21 proc. przed tygodniem), a 10-letnich 3,18 proc. (3,75 proc. tydzień temu). W Europie ceny obligacji rosły ze względu na oczekiwania dotyczące dalszego spadku inflacji. W piątek rentowność obligacji 2-letnich niemieckiego rządu wyniosła 2,09 proc. (spadek o 17 pkt w skali tygodnia), a 10-letnich 3,40 proc. (spadek o 29 pkt). RYNKI AKCJI Na GPW kolejne dni rozczarowań. WIG20 w czwartek na zamknięciu przebił dno (także z zamknięcia) z października, ale piątek przyniósł lekką poprawę nastrojów związaną głównie z liczeniem na odbicie w USA. Fundamentalnych przesłanek dla korekty wzrostowej wciąż próżno wyglądać kolejne dane makro zdają się wyłącznie rozczarowywać. W skali tygodnia WIG20 stracił 7,1 proc., WIG 6,3 proc., mwig 4,4 proc., a swig 5,2 proc. Obroty podliczono na 5 mld PLN na całym rynku akcji, można więc mówić, że były bardzo skromne. EUROPA. Weekendowy szczyt grupy G20 rozczarował inwestorów brakiem konkretnych rozwiązań, po czym tydzień na europejskich parkietach rozpoczął się wyprzedażą akcji. Francja zainicjowała tworzenie funduszu mającego pomóc w łagodzeniu skutków kryzysu w Europie, ale kwota 25 mld USD jaką będzie dysponował, przy skali obecnych strat banków i globalnych koncernów, wygląda delikatnie mówiąc mało poważnie. Islandia i Serbia otrzymały już pieniądze z Międzynarodowego Funduszu Walutowego, a w kolejce na rozpatrzenie wniosku czekają m.in. Łotwa i Białoruś. Ukraina według rządowych szacunków może odnotować w 2009 r. spadek PKB o 7 proc., a tamtejsze największe banki rozważają przekazanie depozytów pod zarządzanie banku centralnego.
USA. W kończącym się tygodniu miało odbyć się głosowanie nad wnioskiem o dołączenie do listy firm korzystających z pakietu pomocowego największych koncernów motoryzacyjnych z Detroit. Prezesi General Motors, Forda i Chryslera, przylecieli prywatnymi samolotami do Waszyngtonu, aby prosić o pieniądze podatników i do wielu kongresmenów dotarły argumenty, że w wyniku bankructwa tych kolosów na bruk może trafić nawet 3 mln pracowników. Równie gorącym tematem były kłopoty Citigroup - najpierw prezes poinformował, że w wyniku cięcia kosztów w grupie liczba etatów zostanie zredukowana o ok. 52 tys., a później pojawiły się pogłoski o poszukiwaniu nabywców na część oddziałów banku. Inwestor, który kupił akcje Citigroup w poprzedni piątek kończył tydzień ze stratą rzędu 60 proc. AZJA. Japoński bank centralny nie zaskoczył inwestorów i pozostawił stopy procentowe na poziomie 0,3 proc., jednak drugi z rzędu spadek PKB drugiej największej gospodarki świata sprawił, że formalnie spełniła ona kryteria recesji. Najpoważniejsze kłopoty stoją obecnie przed branżą motoryzacyjną i eksporterami sprzętu elektronicznego, ponieważ w ciągu ostatnich tygodni rewizji uległy budżety domowe gospodarstw z całego świata, które nakręcały koniunkturę w Japonii. W Australii z podobnego powodu mocno przeceniano akcje BHP Billiton i Rio Tinto - największych graczy z rynku metali przemysłowych. EUROPA USA AZJA BUX -8,1% CAC40-13,0% FTSE -11,3% DJIA -11,3% NASDAQ -13,8% S&P500-14,3% Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 21.11.2008 r. (godz. 17.15) HANG SENG -6,5% B-SHARES SHANGHAI -0,5% NIKKEI -6,5% RYNEK SUROWCÓW Na początku tygodnia agencje informacyjne z całego świata informowały o porwaniu tankowca przez piratów z Somalii, a w czwartek dowiedzieliśmy się, że lokalne gangi zaatakowały platformy należące do koncernów Royal Dutch Shell i Chevron. Inwestorzy jednak nie reagowali zbyt porywczo na te sygnały i cena ropy z dnia na dzień opadała coraz niżej. Recesja w Japonii i recesja w strefie euro są już faktem, więc trudno oczekiwać, że ceny surowców wrócą do trendu wzrostowego, gdy najwięksi ich odbiorcy hamują z tygodnia na tydzień. W piątek za baryłkę płacono już 49 USD, tzn o 12 proc. mniej niż przed tygodniem i najmniej od maja 2005r. SUROWIEC ZMIANA miedź -5,7% ropa naftowa -14,0% złoto +5,7% Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 21.11.2008 r. (godz. 17.15)
FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (19.11.2008) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich ING FIZ Akcji -1,11% papierów dłużnych Allianz FIO subfundusz Allianz Obligacji 2,18% rynku pieniężnego CitiPłynnościowy SFIO 0,32% stabilnego wzrostu UniFundusze FIO subfundusz UniStabilny Wzrost 2,26% mieszane PZU FIO Optymalnej Alokacji -0,72% akcji zagranicznych DWS Parasol SFIO Subfundusz DWS Gold 2,46% papierów dłużnych zagr. UniFundusze FIO subfundusz UniDolar Obligacje 2,58% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (19.11.2008) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich SKOK Parasol FIO subfundusz SKOK Akcji -42,06% papierów dłużnych PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych - FIO 14,62% rynku pieniężnego UniWibid SFIO 6,06% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP SFIO 19,50% mieszane AIG SFIO Parasol Podatkowy AIG subfundusz Aktywnej Alokacji -29,10% akcji zagr. PKO/Credit Suisse Światowy Fundusz Walutowy SFIO Subfundusz Japońskiego Rynku Akcji -19,14% papierów dłużnych zagr. Millennium FIO Subfundusz Dolarowa Lokata 25,97% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE SNB OBNIŻYŁ STOPY PROCENTOWE Dzięki obniżce stóp w Szwajcarii raty kredytów w CHF mogą wkrótce wrócić do poziomów sprzed kryzysu. Na razie jest jednak o wiele za wcześnie by stwierdzić, czy trzykrotne obniżenie stóp procentowych przez SNB w odstępie zaledwie kilku tygodni (od 8 października) łącznie o 175 pkt do przedziału 0,5-1,5 proc. faktycznie przełoży się na dostępność kredytów we frankach. Jak do tej pory tego typu działania zdawały się nie mieć wpływu na dostępność CHF np. dla polskich banków, nie przeszkodziło to także we wzroście notowań franka, zarówno wobec złotego jak i dolara czy euro. Z pewnością jednak można powiedzieć, że działania SNB mają pewien wpływ na sytuację osób zadłużonych we frankach szwajcarskich, ponieważ ich umowy kredytowe w zdecydowanej większości opierają się na wysokości oprocentowania kredytu o stopę LIBOR. Osoby, które jeszcze w sierpniu miały kredyty oprocentowane na 4,3 proc., po dzisiejszej obniżce będą mogły mieć kredyt oprocentowany nawet na 2,3 proc. (jeśli LIBOR faktycznie spadnie o kolejne 100 pkt bazowych), co oznaczałoby spadek rat o ok. 22 proc., w praktyce równoważąc wzrost notowań franka o 25 proc. (z 2 do 2,5 PLN) jaki dokonał się w tym samym czasie.
kwota kredytu oproc. w sierpniu rata w sierpniu oproc. obecnie rata obecnie (uwzględniająca zmiany kursowe) zmiana w porównaniu do sierpnia 100 000 PLN 4,3 proc. 520 PLN 3,3 proc. 575 PLN +10,6 proc. Zmiany rat istniejącego kredytu w CHF w ostatnich miesiącach Kredyt na 30 lat, marża 1,3 pkt powyżej LIBOR, raty równe kwota kredytu teoretyczne oproc. po dzisiejszej obniżce stóp rata w oparciu o dzisiejszy kurs CHF zmiana w porównaniu do sierpnia 100 000 PLN 2,3 proc. 505 PLN -2,9 proc. Kredyt w CHF obecnie Kredyt na 30 lat, marża 1,3 pkt powyżej LIBOR, raty równe O ile sytuacja posiadaczy kredytów we frankach wydaje się w tym kontekście relatywnie dobra (trzeba pamiętać, że wzrost zadłużenia jaki dokonał się po wzroście kursu CHF pozostaje na nie zmienionym poziomie), to należy przyjąć konserwatywne założenie wobec możliwości zwiększenia dostępności kredytów w CHF mimo działań podjętych przez NBP i SNB przynajmniej w najbliższych miesiącach. Bowiem to nie kwestia wysokości stóp procentowych w bankach centralnych jest podstawą obecnego kryzysu na rynkach finansowych, lecz brak zaufania między instytucjami komercyjnymi. Również obecni posiadacze kredytów w CHF muszą pamiętać, że o ile wzrost rat wynikający z wyższego kursu walutowego jest odczuwalny niemal natychmiast (w dniu spłaty raty), to efekt obniżki stóp procentowych i stóp LIBOR jest odczuwalny z kilkumiesięcznym opóźnieniem. TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel Emil Szweda wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl