1 Cel laboratorium Technologie Informacyjne Mechatronika 2012/2013 MS Excel Celem laboratorium jest zapoznanie się z możliwościami tworzenia baz danych w arkuszu kalkulacyjnym MS Excel oraz poznanie funkcji logicznej JEŻELI. 2 Zadania do wykonania Utworzyć bazę danych: o Etykiety: L.p., Film, Gatunek, Sklep, Ilość, Cena; o Co najmniej 12 rekordów; o W bazie danych umieścić 4 różne filmy (1 animacja, 2 filmy fantasy i 1 dowolny film) oraz 4 różne sklepy. Wyznaczyć przy użyciu funkcji podanych w nawiasach: o Średnią cenę jednego z filmów (funkcja bazy danych BD.ŚREDNIA) i dostępną liczbę sztuk tego filmu (funkcja bazy danych BD.SUMA); o Średnią (funkcja bazy danych BD. ŚREDNIA) i maksymalną (funkcja bazy danych BD.MAX) cenę filmu z gatunku fantasy w dowolnie wybranym sklepie; o Średnią cenę dwóch dowolnych filmów (funkcja bazy danych BD.ŚREDNIA); o Liczbę dostępnych tytułów filmów w wybranym sklepie w cenie innej niż 40 zł (funkcja bazy danych BD.ILE.REKORDÓW) i cenie wyższej niż 20 zł (funkcja bazy danych BD.ILE.REKORDÓW); o Minimalną cenę filmu fantasy lub animacji (funkcja bazy danych BD.MIN); o Maksymalną cenę filmu innego niż fantasy w wybranym sklepie (funkcja bazy danych BD.MAX); o Łączną liczbę zapasów we wszystkich sklepach (funkcja bazy danych BD.SUMA); o Który z dwóch dowolnych sklepów ma większe zapasy filmów (funkcja bazy danych BD.SUMA i funkcja logiczna JEŻELI). Przykładowy dokument zamieszczony jest w punkcie 4. Nie musi być odtworzony, wynik musi być podobny w ogólnym zarysie. Przygotowany materiał należy przesłać pocztą elektroniczną z adresu politechnicznego na adres prowadzącego. 3 Materiały pomocnicze Baza danych jest szeregiem wierszy w arkuszu, które zawierają powiązane ze sobą dane. Dane w bazie organizowane są za pomocą następujących elementów: Rekord - każdy wiersz jest rekordem bazy danych, dlatego też nie powinno się umieszczać w bazie danych pustych wierszy. Pusty wiersz oznacza koniec danych w bazie. Można nie
wpisywać danych w wybranych komórkach; Pola bazy danych kolumny stanowią pola bazy danych. Tak jak w przypadku pustych wierszy pusta kolumna oznacza, że w rekordzie nie ma już więcej pól; Etykiety kolumn - etykiety umieszcza się w pierwszym wierszu. Stanowią one nazwy pól. 3.1 Tworzenie etykiet W pierwszym wierszu (i osobnych kolumnach) wpisać nazwy poszczególnych kolumn (pól bazy danych). 3.2 Wprowadzanie danych Dane można wprowadzać wywołując każdą komórkę arkusza danych osobno, bądź też za pomocą formularza danych. Formularz jest wygodnym sposobem wprowadzania i wyświetlania jednego rekordu danych (rys. 1). Aby przejść do formularza danych zaznaczamy dowolną komórkę bazy danych, a następnie rozwijamy menu Dane Formularz (rys. 2). Rys. 1 Formularz danych Rys. 2 Otwieranie formularza danych
3.3 Funkcje bazy danych Istnieje 12 funkcji używanych do obróbki danych zawartych w bazie. Nazwy wszystkich tych funkcji poprzedzone są przedrostkiem BD. Każda funkcja składa się z trzech argumentów: Baza danych - zakres komórek tworzących bazę danych; Pole etykieta kolumny, wykorzystywanej przez funkcję; Kryteria - zakres komórek, w którym zawarte są warunki. Kryterium musi zawierać co najmniej jedną etykietę kolumny i jedną komórkę poniżej etykiety, w której określony jest warunek. Funkcje bazy danych (źródło: http://office.microsoft.com/pl): BD.ILE.REKORDÓW - Zlicza komórki zawierające liczby w bazie danych; BD.ILE.REKORDÓW.A - Zlicza niepuste komórki w bazie danych; BD.ILOCZYN- Mnoży wartości w konkretnym, spełniającym kryteria polu rekordów bazy danych; BD.MAX - Zwraca wartość maksymalną z wybranych wpisów bazy danych; BD.MIN - Zwraca wartość minimalną z wybranych wpisów bazy danych; BD.ODCH.STANDARD - Szacuje odchylenie standardowe na podstawie próbki z wybranych wpisów bazy danych; BD.ODCH.STANDARD.POPUL Oblicza odchylenie standardowe na podstawie całej populacji wybranych wpisów bazy danych; BD.POLE - Wyodrębnia z bazy danych jeden rekord spełniający określone kryteria; BD.ŚREDNIA - Zwraca wartość średniej wybranych wpisów bazy danych; BD.SUMA - Dodaje liczby w kolumnie pól rekordów bazy danych, które spełniają kryteria; BD.WARIANCJA - Szacuje wariancję na podstawie próbki z wybranych wpisów bazy danych; BD.WARIANCJA.POPUL - Oblicza wariancję na podstawie całej populacji wybranych wpisów bazy danych. 3.5 Funkcja logiczna JEŻELI Funkcja JEŻELI sprawdza podany warunek logiczny (zapisany w pierwszym argumencie). Jeśli został on spełniony (PRAWDA), zwracana jest wartość drugiego argumentu (Wartość jeżeli prawda), a jeśli nie (FAŁSZ) wynikiem jest wartość trzeciego argumentu (Wartość jeżeli fałsz). Składnia funkcji JEŻELI: Test logiczny sprawdzany warunek logiczny; Wartość jeżeli prawda wartość zwracana, gdy test logiczny ma wartość PRAWDA; Wartość jeżeli fałsz - wartość zwracana, gdy test logiczny ma wartość FAŁSZ. 5 Przykład Utworzona baza danych przedstawiona jest na rys. 3.
Rys. 3 Przykładowa baza danych Wyznaczanie średniej ceny filmu REC Zapis funkcji: =BD.ŚREDNIA(Arkusz1!A1:F19;F1;J5:J6) Musi zostać spełnione kryterium: Film REC. Kryterium należy zapisać jak na rysunku poniżej. Kryterium składa się z etykiety i zapisanej pod nią wartości. W tym przypadku etykieta to: Film, a wartość: REC.
Wynik: 33 Wyznaczanie średniej ceny filmu fantastycznego w Empiku Zapis funkcji: =BD.ŚREDNIA(Arkusz1!A1:F19;Arkusz1!F1;J11:K12) Muszą zostać spełnione jednocześnie dwa warunki: Gatunek fantastyka i Sklep Empik, dlatego warunki te zapisane są obok siebie. Wynik: 52 Wyznaczanie średniej ceny filmów Iron Man i Thor Zapis funkcji: =BD.ŚREDNIA(Arkusz1!A1:F19;Arkusz1!F1;J16:J18)
Kryterium stanowią dwa warunki należące do jednej kategorii, dlatego warunki należy zapisać jeden pod drugim. Wynik: 37,8 Wyznaczanie ile tytułów filmów w Empiku jest w cenie innej niż 55 Zapis funkcji: =BD.ILE.REKORDÓW(Arkusz1!A1:F19; Arkusz1!E1;J22:K23 Cena filmu ma być inna niż 55. Wartość poprzedzona symbolem <> nie zostanie uwzględniona w wyniku. Wynik: 2 Wyznaczanie minimalnej ceny filmu REC lub dowolnego filmu fantastycznego Zapis funkcji: =BD.MIN(Arkusz1!A1:F19;Arkusz1!F1;J32:K34)
Musi zostać spełniony jeden z dwóch warunków: Gatunek fantastyka lub Film REC, dlatego wartość drugiego warunku musi zostać zapisana poniżej wartości pierwszego warunku i w kolumnie obok. Wynik: 15 Wyznaczanie liczby zapasów we wszystkich sklepach Zapis funkcji: =BD.SUMA(Arkusz1!A1:F19;Arkusz1!E1;J43:J44) Warunek dotyczy wszystkich sklepów, dlatego pole pod etykietą Sklep pozostaje puste.
Wynik: 409 Wyznaczanie, w którym z dwóch sklepów (Empik czy Saturn) jest więcej filmów w magazynie W tym przypadku konieczne będzie wyznaczenie osobno zapasów w Empiku i osobno w Saturnie. Następnie za pomocą funkcji JEŻELI porównane zostaną zapasy w obu sklepach. Konieczne jest użycie zagnieżdżonej funkcji JEŻELI, aby uwzględnić przypadek, że liczba zapasów jest taka sama w Emipku i w Saturnie