Projekt Life+ Realizacja i efekty projektu pn. Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Rozpoczęcie projektu: 01.01.2012 r. Zakończenie projektu: 31.12.2014 r. L 1
Geneza projektu Inicjatywa Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych Przygotowanie wniosku wspólne z Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych Realizacja zadań - CKPŚ, przy wsparciu DGLP 2
Budżet i źródła finansowania Budżet projektu to 2 093 790 Euro Źródła finansowania: 50,00% Komisja Europejska 39,25% NFOŚiGW 10,75% LP 3
Główne cele projektu promocja czynnej ochrony przyrody, w szczególności w lasach inicjowanie nowych projektów w oparciu o najlepsze praktyki przygotowanie zaleceń dla prowadzenia skutecznych działań ochrony przyrody wzrost wiedzy osób zainteresowanych ochroną przyrody o działaniach uznanych za najlepsze praktyki 4
Gatunki i siedliska, którymi zajmuje się projekt żubr wilk, ryś i niedźwiedź kuraki leśne - głuszec i cietrzew rzadkie gady chronione - żółw błotny, wąż Eskulapa, gniewosz plamisty ptaki szponiaste - bielik, rybołów, orlik krzykliwy, orzeł przedni, sokół wędrowny nietoperze owady - wybrane gatunki błonkówek i ksylobiontów sowy - gatunki leśne zając i kuropatwa murawy kserotermiczne mokradła 5
Korzystający ze środowiska przyrodniczego całe społeczeństwo W szczególności: Zasady wyboru grup docelowych Osoby mające bezpośredni wpływ na kształtowanie środowiska Osoby mogące realizować projekty z zakresu ochrony przyrody Osoby kształtujące świadomość społeczeństwa, dotyczącą ochrony przyrody Osoby zawodowo odpowiedzialne za ochronę przyrody 6
Grupy, do których skierowane były działania Ogół społeczeństwa, w szczególności grupy mające wpływ na funkcjonowanie ochrony przyrody: Leśnicy Osoby zainteresowane przyrodą Eksperci Pracownicy instytucji odpowiedzialnych za ochronę przyrody 7
Działania projektu adresowane do ekspertów Identyfikacja najlepszych praktyk w zakresie ochrony przyrody, w celu ich dalszej promocji Przygotowanie map drogowych zawierających wskazówki do ochrony gatunków i siedlisk Przygotowanie opracowań i przeprowadzenie konferencji 8
Działania projektu adresowane do leśników i przyrodników Strona internetowa Podręczniki najlepszych praktyk ochrony gatunków i siedlisk 11 filmów o ochronie przyrody 29 warsztatów szkoleniowych 6 konferencji o ochronie gatunków i siedlisk 9
Działania projektu adresowane do ogółu społeczeństwa Kampania w mediach 11 filmów o ochronie przyrody 10
Na podstawie społecznego odbioru projektu można stwierdzić: Zakres i sposób realizacji zadań był dobrze dobrany do: przyrodników ekspertów Trafność doboru zadań pracowników instytucji odpowiedzialnych za ochronę i finansowanie przyrody Zadania były częściowo trafione w zapotrzebowanie leśników Brak możliwości oceny trafności działań w odniesieniu do ogółu społeczeństwa 11
Zmiana zakresu realizowanych zadań Rozszerzenie o: Dodatkowe 7 warsztatów szkoleniowych 6 konferencji o ochronie gatunków i siedlisk 6 opracowań o potrzebach i metodach ochrony gatunków i siedlisk Zmiana wynikała z zapotrzebowania odbiorców 12
Monitoring Monitorowanie realizacji projektu Monitorowanie efektów działań Monitorowanie zainteresowania projektem 13
Monitorowanie realizacji projektu Nadzór nad pracami prowadzony przez zespół realizujący Praca Komitetu Sterującego Wizyta monitorująca, współpraca z Monitorem projektu i Komisją Europejską Komitet sterujący 14
Strona internetowa W ramach projektu prowadzona była strona internetowa: www.bestpractice-life.pl Na stronie zamieszczane były: informacje o wydarzeniach (np. warsztatach) inne informacje związane z tematem projektu produkty projektu (podręczniki, filmy, mapy drogowe) Funkcjonowało też forum dyskusyjne 15
Monitorowanie efektów działania strony Monitoring wejść na stronę internetową Aktywność na forum 16
17 Strona internetowa Liczba wejść od grudnia 2012 do listopada 2014
Cel: Warsztaty przekazanie wiedzy teoretycznej w zakresie ochrony przyrody 18
Warsztaty oraz praktycznych umiejętności 19
20
21
Warsztaty Uczestnicy Około 1300 osób z różnych środowisk: pracownicy Lasów Państwowych osoby zajmujące się ochroną przyrody organizacje pozarządowe myśliwi pracownicy instytucji naukowych sympatycy przyrody studenci 22
Warsztaty - rekrutacja Za pośrednictwem strony internetowej projektu Informację zamieściły na swoich stronach zaprzyjaźnione NGO Pierwszeństwo uczestnictwa dla leśników, potem pracowników administracji przyrodniczej, instytucji finansujących i przyrodników 23
24 Warsztaty - uczestnicy
Monitorowanie efektów działania Monitoring efektów warsztatów ankiety Monitoring efektów warsztatów zainteresowanie uczestnictwem 25
Warsztaty - efekty Badania ankietowe na początku i na końcu warsztatów Przyrost wiedzy około 40% wzrost liczby poprawnych odpowiedzi Ocena trenerów bardzo dobra, rzadziej dobra 26
Warsztaty ocena efektów Problem ze spełnieniem ambitnych założeń Pytania w testach nie mogą być zbyt łatwe Wysoki poziom merytoryczny uczestników przyczyną zbyt niskiego przyrostu wiedzy Materiały szkoleniowe pomocą przy rozwiązywaniu testów Szybka analiza wyników pozwala na modyfikowanie założeń warsztatów Ocena trenerów i przebiegu szkolenia umożliwia lepsze dostosowanie oferty do oczekiwań uczestników 27
28 Warsztaty bliskie spotkania z naturą
29 Warsztaty bliskie spotkania z naturą
30 Warsztaty bliskie spotkania z naturą
31 Warsztaty bliskie spotkania z naturą
32 Warsztaty przygoda
33 Warsztaty przygoda
34 Warsztaty dodatkowe atrakcje
35 Warsztaty dodatkowe atrakcje
Podręczniki Najlepszych Praktyk Opis metod ochrony przyrody na przykładzie wybranych projektów lub działań Autorzy: Wybrani w drodze przetargu eksperci Pakiet 11 podręczników został przekazany do każdego Nadleśnictwa, GDOŚ, RDOŚ, NFOŚiGW, WFOŚiGW oraz innych zainteresowanych instytucji lub organizacji Nakład: 3000 pakietów 36
Monitoring efektów działania Kontakty z odbiorcami Zainteresowanie produktami 37
Filmy Cykl 11 filmów zrealizowany przez Telewizję Polska pod wspólnym tytułem Ocalony Świat Autorzy filmów: Ogólna koncepcja opracowana przez CKPŚ Scenariusz: Marta Kądziela, Radosław Niziołek Reżyseria: Marta Kądziela Zdjęcia: Andrzej Olichwier Muzyka: Paweł Lucewicz Emisja premierowa: TVP1 od września do listopada 2014 r. 38
Filmy goście występujący w odcinakach 1. Z dziobem i szponami Mateusz Damięcki 2. Leśny Majestat Cezary Kosiński 3. Dlaczego głuszec żyje w głuszy Zbigniew Zamachowski 4. Gorąco i sucho Anna Dymna 5. Dzikość w sercu Ewelina Flinta 6. Głową w dół Beata Tadla 7. Cuda Mikroświata Joanna Kulig 8. Pełzająca mądrość Anna Popek 9. Szaraka szukaj w polu Olga Bończak 10. Tajemniczy nocni łowcy Agata Kulesza 11. Na mokradłach życie kwitnie Paweł Królikowski Gospodarz wszystkich odcinków Grzegorz Miśtal 39
Filmy monitoring efektów Monitoring oglądalności - każdy odcinek oglądało około 500 tys. widzów! Filmy promocyjne trudność z oceną efektu Pośrednia ocena opinie widzów Obiektywne źródło informacji udział w festiwalach filmowych 40
Filmy prezentacje na festiwalach I Nagroda Główna w kategorii specjalnej Natura 2000 Międzynarodowy Festiwal Filmów Ekologicznych EKOFILM 2014 Odcinek Gorąco i sucho Pokazywane w ramach festiwali: Wildlife Vaasa International Nature Film Festiwal (Findlandia), Ekofilm (Czechy), Matsalu Nature Film Festiwal (Estonia), Iffest Dokument (Ruminia), INPUT 2015 Berlin (Niemcy, luty 2015) 41
42
43
44
45
46
47
Artykuły prasowe Opublikowane w prasie artykuły sponsorowane: 25 w Gazecie Wyborczej wydanie ogólnopolskie 22 w Gazecie Wyborczej wydania lokalne 11 prasie branżowej: Świat Wiedzy, Wiedza i Życie, Brać Łowiecka, Przyroda Polska 48
Monitoring efektów działań Artykuły prasowe - łączny nakład: 10 200 000 egz. 49
Monitoring zainteresowania projektem Wejścia na stronę internetową Informacje w mediach Prośby o produkty (podręczniki, filmy) Opinie ustne przy bezpośrednich spotkaniach Wynik plebiscytu na najlepszy projekt Life+ w 2014 r. 50
Efekty projektu Opracowanie wskazówek merytorycznych, których wdrożenie usprawni system ochrony przyrody w Polsce Przeszkolenie około 1300 osób z metod czynnej ochrony przyrody Wydanie podręczników, które są cenną pomocą merytoryczna przy planowaniu i ocenie działań dotyczących ochrony gatunków i siedlisk Wyprodukowanie i emisja filmów, a także publikacja artykułów prasowych, ukazujących ludzi zaangażowanych w ochronę przyrody oraz sens ich działań 51
Efekty projektu Opracowanie dwóch projektów ochrony gatunków i złożenie wniosków do Life Pomoc merytoryczna w przygotowaniu pięciu (potwierdzone) wniosków do Life 52
Efekty projektu - niewymierne Wzrost wiedzy w społeczeństwie na temat potrzeby ochrony przyrody Ukazanie, że praktyczna ochrona przyrody nie antagonizuje, ale jednoczy różne środowiska Integracja różnych środowisk przyrodników Inspiracja do podejmowania działań z zakresu ochrony przyrody 53
Efekty projektu - trwałość Trwała użyteczność produktów Dystrybucja produktów do odpowiednich odbiorców Dobór wykonawców i odbiorców działań edukacyjnych (w tym wypadku szkoleń): eksperci o sprawdzonej wiedzy i umiejętności jej przekazywania odbiorcy wykorzystujący wiedzę w praktyce (leśnicy, przyrodnicy, pracownicy administracji, instytucji finansujących, ) KONTYNUACJA. 54
Efekty projektu inne obszary Mapy drogowe ochrony gatunków i siedlisk przekazane do DGLP i GDOŚ DGLP przygotowało na ich podstawie 2 wnioski do Life Brak informacji o sposobie wykorzystania ich przez GDOŚ 55
Wnioski merytoryczne z realizacji projektu Występuje bardzo duże zapotrzebowanie na szkolenia z zakresu ochrony przyrody Potrzebne są spotkania środowisk odpowiedzialnych za ochronę danego gatunku (administracja państwowa i samorządowa, eksperci, organizacje pozarządowe, gospodarze terenów, w tym leśnicy), w celu wspólnego ustalenia działań Spotkania różnych środowisk umożliwiają lepsze poznanie racji innych osób i zapobiegają konfliktom 56
Wnioski techniczne z realizacji projektu komunikacja z interesariuszami Komunikację z interesariuszami należy budować już na etapie opracowywania założeń projektu Przed złożeniem wniosku należy uzgodnić z odbiorcami działań (zwłaszcza instytucjami) zapotrzebowanie na produkty Należy starać się utrzymywać kontakt z różnymi grupami interesariuszy na każdym etapie działań, np. poprzez komitet sterujący, stronę internetową, bezpośrednie spotkania Informacje od interesariuszy powinny być uwzględniane przy planowaniu sposobu, zakresu i terminów realizacji zadań 57
Wnioski techniczne z realizacji projektu kontakty z innymi projektami Propozycje współpracy z innymi projektami spotykały się ze słabym odzewem Partnerzy zagraniczni nie byli zainteresowani współpracą, krajowi na ogół tak W praktyce współpraca ograniczała się do umieszczania na stronach internetowych komunikatów otrzymywanych od partnerów oraz wzajemnym zapraszaniu się (rzadziej udziale) na organizowane imprezy (szkolenia, konferencje) Na cele i sposoby współpracy pomiędzy projektami należy zwrócić większą uwagę w szkoleniach dla beneficjentów Life 58
Dziękuję za uwagę Projekt Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk - Best for Biodiversity jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu finansowego LIFE +, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Lasów Państwowych. Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych 02-362 Warszawa, ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r., nr 3 centrum@ckps.pl tel. +48 (22) 318 70 82 fax +48 (22) 318 70 98 www.ckps.lasy.gov.pl