STOMATOLOGIA PRAKTYCZNA Prktyk Tomsz A. Grotowski Implnt Bsed Prosthesis in Cses of Hypodonti of Upper Lterl Inisors. Long Term Oservtions Pr reenzown Prywtn Prktyk Stomtologizn w Szzeinie, Aost i Plermo we W³oszeh Streszzenie Wrodzony rk zwi¹zków górnyh siekzy oznyh pozostje doœæ pow nym zgdnieniem stomtologiznym. Ptologi t powoduje przede wszystkim prolemy ntury estetyznej, gdy psuje hrmoniê uœmiehu. Stnowi to g³ówny powód, dl którego pjeni deyduj¹ siê n lezenie. Klinizne lezenie hipodonji opier siê n wspó³dzi³niu lekrzy rozmityh spejlnoœi stomtologiznyh w ró nym, lez œiœle okreœlonym zsie, zmierzj¹yh do uzyskni doryh efektów funkjonlnyh, rtykulyjnyh i estetyznyh. W pry, n podstwie w³snyh spostrze eñ, omówiono trzy wyrne przypdki z wieloletniej prktyki kliniznej, uzsdnij¹ elowoœæ stosowni st³yh prtów ortodontyznyh orz wszzepów wewn¹trzkostnyh, êd¹yh njlepszym rozwi¹zniem w lezeniu protetyznym rku zwi¹zków zêów. Summry Congenitl sene of upper lterl inisor tooth-germs remins rther signifint dentl prolem. This pthology gives rise to prolems of n estheti nture in the first ple, s it disturs the hrmony of the smile. This is the hief reson why ptients deide on tretment. Clinil tretment of hypodonti is sed on o-opertion etween vrious dentl speilties within vrious, ut stritly determined, periods of time tht im t the hieving of good funtionl, rtiultor nd estheti results. The study sed on the uthor s own oservtions desries three seleted ses from mny yers of linil prtie. It justifies the ppropriteness of using fixed orthodonti pplines nd introsseous implnts, s eing the est solution in the prostheti tretment of missing tooth-germs. Hs³ indeksowe: hipodonj, st³y prt ortodontyzny, lezenie kompleksowe, mosty dhezyjne, wszzepy Key words: hypodonti, fixed orthodonti pplines, omplex tretment, dhesive ridges, implnts Kontkt z utorem: Dr Tomsz A. Grotowski Tel. 0039-0165-902-772 e-mil: info@implntgrot.om www.implntgrot.om Rehilitj implntop w przypdkh hipodon siekzy górnyh oz Oserwje wieloletnie Nieprwid³owoœi zêów mleznyh i st³yh, zrówno w szzêe, jk i w uhwie, mog¹ dotyzyæ ih kszt³tu, wielkoœi, zsu wyrzynni, miejs w ³uku zêowym orz lizy. Zurzeni dotyz¹e lizy zêów (1) nle ¹ do njzêœiej spotyknyh i jk wynik z odziennej prktyki, pozostj¹ wi¹ jednym z njtrudniejszyh prolemów lezeni pjentów w wieku rozwojowym. Zurzenimi odnosz¹ymi siê do lizy zêów (2, 3, 4, 5, 6) s¹: ) nodonj ³kowity rk zwi¹zków zêów mleznyh i st³yh, ) hipodonj rk jednego lu kilku zêów tk mleznyh, jk i st- ³yh ) oligodonj oenoœæ tylko kilku zwi¹zków zêowyh lu zêów. Pomimo i n fkt wrodzonego rku zêów zwrno uwgê od dwn, do dzisij nie m jednk zgodnoœi pogl¹dów o do etiologii tego zjwisk (7, 8). Widomo, e n rozwój ró nyh nrz¹dów (w tym nrz¹du ui i uzêieni) mj¹ wp³yw nie tylko zynniki genetyzne, le równie œrodowiskowe, oddzi³uj¹e zrówno w yiu p³odowym, poprzez orgnizm mtki, jk i póÿniej w osonizym okresie rozwoju dziek. Wielu utorów uznje hipodonjê z redukjê uzêieni w rozwoju filogenetyznym. W piœmiennitwie rdzo zêsto spotyk siê opisy rku trzeih zêów trzonowyh, tk wiê hipodonji zêów m¹droœi nie trktuje siê ju dzisij jko ptologii, lez uw z konsekwenjê zminy tryu yi (od ywini) wynikj¹¹ z postêpu ywilizyjnego. Mo n przyj¹æ, e nieprwid³owoœi dotyz¹e lizy zêów s¹ wieloprzyzynowe, zynnikmi wp³ywj¹ymi n wyst¹pienie hipodonji s¹: 1) wrodzon dysplzj tknki entodermlnej, 2) redukj uzêieni w rozwoju filogenetyznym, 3) dziedziznoœæ, 4) zurzeni funkji gruzo³ów wydzielni wewnêtrznego (zynniki endokrynologizne) 5) urzy 6) ró ne jednostki horoowe( np. gruÿli, ki³ itd.), horoy wirusowe (np. gryp, œwink itd.) oddzi³uj¹e w yiu p³odowym. Zurzeniom lizy zêów towrzysz¹ zêsto inne nieprwid³owoœi, np. dotyz¹e po³o eni zêów w ³uku zêowym zy wdy zgryzu dodtkowo komplikuj¹e ju sm fkt zistnieni hipodonji. Wspomnine nieprwid³owoœi mog¹ siê równie odnosiæ do zmin skórnyh, oznyh, ow³osieni itp., tworz¹ zespo³y horoowe, np. zespó³ Reiger, zespó³ Goltz, zespó³ Ellis vn Cleveld, zespó³ Down itp. (9, 10). Czêœæ dzy (11, 12) jest zgodn o do zêstoœi wystêpowni hipodonji i uznje, e nieprwid³owoœæ t dotyk zêœiej dziewz¹t ni h³opów (stosunek 3: 2), dotyzy g³ównie drugih dolnyh zêów przedtrzonowyh, nstêpnie oznyh siekzy górnyh, i dopiero w dlszej kolejnoœi pozost- ³yh zêów, przy zym stosunkowo rzdko odnosi siê do k³ów. Postêpownie terpeutyzne w hipodonji jest œiœle zwi¹zne z wiekiem dziek, tzn. z rozwojem nrz¹du ui i ewentulnym wystêpowniem towrzysz¹yh wd zgryzu. Z uwgi n m³ody wiek pjentów wyór metody postêpowni i wynik koñowy w du- ym stopniu zle y od stopni wspó³pry pjent. Z regu³y pe³n rehilitj wymg rdzo d³ugiego lezeni (13, 14) orz pry zespo³owej: pedodonty, ortodonty, hirurg szzêkowego i protetyk. W tym miejsu wypd podkreœliæ niezwykle w n¹ rolê lekrz pierwszego kontktu, tj. pedodonty, poniew dodtkow utrt jkiegokolwiek zê z powodu powik³ñ próhniowyh przy- 50
rotetyzn ji nyh zyni siê do hmowni wzrostu wyrostków zêodo³owyh, pogrszj¹ njpierw retenjê prtów ortodontyznyh, w przysz³oœi rehilitjê protetyzn¹. Uwg t odnosi siê zw³szz do rozleg³yh posti rku zêów. Nie mniej w n jest rol lekrz ortodonty (15, 16) jko koordyntor plnu lezeni. Jk ju wzeœniej wspomnino, hipodonj górnyh siekzy oznyh znjduje siê n drugim miejsu pod wzglêdem zêstoœi wystêpowni. Wd wystêpuje zrówno jednostronnie, jk i oustronnie, wp³ywj¹ negtywnie n funkjê, zw³szz n estetykê uzêieni pjentów niezle nie od wieku. Spowodowne rkiem górnyh siekzy oznyh przerwnie i¹g³oœi ³uku zêowego, tj. pojwienie siê luki w odinku przednim lu zêsto wystêpuj¹e zurzenie symetrii (przemieszzenie linii poœrodkowej), w konsekwenji odij siê negtywnie n wygl¹dzie pjent dziek, powoduj¹ dodtkowo prolemy ntury psyhologiznej i wp³ywj¹ ujemnie n jego rozwój emojonlny. W przypdku rehilitji hipodonji oznyh siekzy górnyh w plnie lezeni nle y uwzglêdniæ równie strukturê ezzênej okoliy tk pod wzglêdem jkoœi, jk i iloœi tknki kostnej. Brdzo zêsto owiem mo n siê spotkæ z defiytem koœi wyrostk i w wymirze pionowym, i poziomym. Lezenie ortodontyzne êdzie ztem przygotowniem do ostteznego etpu rozwi¹zni rku oznyh siekzy górnyh. Pln lezeni (17, 18) sprowdz siê w zsdzie do podjêi nstêpuj¹yh deyzji: 1. Zmkniêie luk z przemieszzeniem mezjlnym górnyh k³ów w pozyjê rkuj¹yh siekzy oznyh z równozesn¹ koronoplstyk¹ k³ów, tj. korekt¹ ih kszt³tu. Opisne postêpownie mo n przeprowdziæ u osó m³odyh, uzyskuj¹ trw³y rezultt i unikj¹ zrzem rdziej inwzyjnego rozwi¹zni, np. wykonni trdyyjnyh st³yh uzupe³nieñ protetyznyh w posti mostów. Kolejn¹ zlet¹ tkiego postêpowni êd¹ niew¹tpliwie ni sze koszty poniesione przez pjent, wyór owiem tkiego sposou lezeni pozwl unikn¹æ w przysz³oœi lezeni protetyznego. Metod t m jednk doœæ istotne wdy. W pierwszej kolejnoœi jest to utrt funkji przewodnitw k³ n rzez przewodnitw grupy. Nstêpnie z uwgi n wielkoœæ k³ i inny, tj. iemniejszy, kolor nie zwsze nwet dziêki zstosowniu koronoplstyki, szlifowni zy mteri³ów kompozytowyh mo n uzyskæ idelny efekt estetyzny. 2. Odtworzenie miejs w pozyji rkuj¹yh górnyh siekzy oznyh i jego utrzymnie do zsu wykonni uzupe³nieni st³ego. Z wyoru wykonuje siê to w przypdkh, w któryh nie m st³ozeñ zêów, istniej¹ ntomist luki miêdzyzêowe i towrzysz¹e im zêsto wdy zgryzu. Zmierzeniem doelowym jest wówzs korekt wdy zgryzu, nstêpnie zœ przygotownie miejs n uzupe³nienie rku górnego siekz (lu oydwu siekzy). Z regu³y metod odtworzni miejs w pozyji rkuj¹yh siekzy dje rdzo dory wzesny efekt estetyzny, przygotowuj¹ pjent do dlszego lezeni protetyznego lu implntoprotetyznego. Ujemn¹ stron¹ tej metody jest d³ugi ³kowity zs trwni terpii, jej koszt (zw³szz gdy w grê whodzi rehilitj oprt n wszzeph zêowyh) orz rk trw- ³ego rezulttu estetyznego, zwi¹zny ze strzeniem siê pjent o odnosi siê równie do uzêieni nturlnego. Ten osttni zynnik skzuje pjent n okresow¹ wyminê (np. o 15-20 lt) protezy st³ej (mostu) lu implntoprotezy n wszzepie. Jk ju wzeœniej podkreœlno, metod odtwrzni miejs determinuje dlsze postêpownie, którego podstw¹ jest lezenie protetyzne lu hirurgizno-protetyzne. Po wyrównniu wdy zgryzu i uzyskniu odpowiedniego miejs w pozyji rkuj¹yh siekzy mo n przejœæ do osttniej fzy lezeni. Postêpownie protetyzne mo e siê sprowdzæ do wykonni konwenjonlnyh protez st³yh (mostów) lu te rkuj¹e siekze mo n uzupe³niæ w sposó mniej inwzyjny, wykorzystuj¹ np. tehniki dhezyjne (mosty Mrylnd). Zlet¹ tej drugiej metody jest unikniêie szlifowni zdrowyh zêów ogrnizj¹yh rki miêdzyzêowe. Wd¹ tego rozwi¹zni jest mo liwoœæ odementowni siê mostu dhezyjnego. Niew¹tpliwie njwiêksz¹ zdoyz¹ stomtologii XX wieku s¹ wszzepy zêowe (19, 20, 21). W œwietle wspó³zesnej wiedzy rehilitj oprt n wykorzystniu wszzepów zêstokroæ jest jednk wielkim wyzwniem dl lekrz, poniew jk zznzono wzeœniej wystêpownie defiytu tknki kostnej w okoliy rkuj¹yh siekzy jest rdzo zêstym zjwiskiem (22). Oprowuj¹ pln lezeni, musi wiê rozw yæ, zy dysponuje wszzepem o odpowiednih wymirh, dptuj¹ym siê do istniej¹yh wrunków pod³o kostnego lu te êdzie zmuszony do przeprowdzeni tzw. ziegów przedimplntyjnyh (dodtkowo oi¹ j¹yh pjent) elem zwiêkszeni wymirów ezzênego wyrostk zêodo³owego. Prolem ten dotyzy zw³szz jego wymiru poziomego, zyli szerokoœi tknki kostnej. Cel pry Celem pry jest podkreœlenie znzeni w³œiwego rozpoznni i ustleni optymlnego dl pjent plnu lezeni w przypdkh hipodonji oznyh siekzy górnyh orz przedstwienie mo liwoœi terpeutyznyh oprtyh n zstosowniu st³yh prtów ortodontyznyh i wszzepów wewn¹trzkostnyh. Mteri³y i metody W pry opisno rozwi¹znie trzeh przypdków hipodonji górnyh siekzy oznyh. W pierwszym przypdku przedstwiono lezenie oprte n metodzie zmkniêi luk miêdzyzêowyh w pozyji rkuj¹yh zêów 12 i 22. W dwóh pozost³yh przypdkh rk górnyh siekzy oznyh po lezeniu ortodontyznym uzupe³niono, wykorzystuj¹ wszzepy. U ywj¹ gruoœiomierz kostnego (ry. 4), dokonno serii pomirów ezzênyh kolowtyh wyrostków zêodo³owyh szzêki. W oydwu przypdkh stwierdzono, e gruoœæ tknki kostnej w krytyznym, tj. njieñszym, miejsu wynosi³ 4 mm, o zdeydow- ³o o wyorze tehniki implntyjnej. W rehilitji implntoprotetyznej wykorzystno smotn¹¹ œruê ikortykln¹ Gri. Chrkterystyk i zlety zstosowni tego wszzepu zost³y ju wzeœniej opisne w polskim piœmiennitwie (23). Bezpoœrednio po ziegu implntji pjentów zoptrzono w korony prowizoryzne. Opis przypdków Przypdek 1 Pjentk A.C., lt 23, zg³osi³ siê do nszego ginetu elem uzupe³nieni 51
STOMATOLOGIA PRAKTYCZNA Prktyk oustronnego rku zêów 12 i 22. N podstwie dni rdiologizno-kliniznego, po przeprowdzeniu konsultji z wspó³pruj¹ym z ginetem ortodont¹, ustlono nstêpuj¹e rozpoznnie: III kls Angle, zgryz prosty w odinku przednim, oustronn hipodonj zêów 12 i 22. W tym przypdku pln lezeni przewidyw³: z³o enie st³ego prtu ortodontyznego w górnym i dolnym ³uku zêowym; ekstrkj zêów 44 i 34 w elu dystlnego przesuniêi k³ów dolnyh i uzyskni I klsy w odinku przednim, z równozesnym rozwi¹zniem prolemu st³ozeni siekzy dolnyh, nstêpnie wyprostownie zêów 45, 46, 47 i 35, 36, 37 w odinkh oznyh z wyrównniem linii Spee. W górnym ³uku zêowym nle ³o skorygowæ ustwienie zêów 15, 16, 17 orz 25, 26, 27 elem odtworzeni prwid³owego zwri w odinku tylnym szzêki, nstêpnie przesun¹æ w kierunku mezjlnym zêy 13 i 23, y zmkn¹æ istniej¹e luki w miejsu rkuj¹yh siekzy oznyh. W elu skorygowni zgryzu prostego w odinku przednim zêy górne mi- ³y zostæ wyhylone, dolne ofniête w kierunku jêzykowym (tork wed³ug tehniki Ginelliego). Po uzyskniu po ¹dnego rezulttu nle ³o zmodyfikowæ kszt³t zêów 13 i 23 poprzez koronoplstykê orz usun¹æ wszystkie ztery trzonowe trzeie. W dlszej kolejnoœi zmierzno dokonæ selektywnej korekty zgryzu zmierzj¹ej do mksymlnego zguzkowni zêów, y zpoie ewentulnemu nwrotowi wdy. W etpie koñowym przewidzino wykonnie ruhomyh prtów retenyjnyh, któryh pjentk mi³ u ywæ w noy. Pjente przedstwiono równie drugi, lterntywny pln lezeni ortodontyzno-hirurgizny, który z pewnoœi¹ d³y lepszy rezultt funkjonlny i estetyzny. Po zpoznniu siê z kosztorysem i przewidywnym zsem trwni terpii pjentk wyr³ pierwsze rozwi¹znie, mniej inwzyjne i proste w relizji, którego elem y³o zst¹pienie rkuj¹yh oznyh siekzy górnyh przez k³y. Wykonne 2 lt po zkoñzeniu lezeni kontrolne zdjêie rdiologizne (ry. 1) przedstwi równoleg³oœæ korzeni zêów, przede wszystkim n poziomie przesuniêtyh mezjlnie zêów 13 i 23. Tknk kostn szzêk ez jkihkolwiek zmin, nie zoserwowno równie resorpji korzeni zêów. Trzeie trzonowe w szzêe i w uhwie zost³y usuniête. Przypdek 1: ry. 1-2. Przypdek 2 Pjentk S.F., lt 16, zost³ skierown do nszego ginetu w roku 1991 przez lekrz ortodontê, po zkoñzonym lezeniu ortodontyznym, z proœ¹ o dokonnie ziegu wprowdzeni wszzepu w pozyji rkuj¹ego zê 22. N podstwie wykonnyh przed lezeniem i po lezeniu modeli gipsowyh, wywidu i dni rdiologizno-kliniznego ustlono, e pjentk mi³ poz¹tkowo II klsê Angle po stronie prwej orz I klsê Angle po stronie lewej, w odinku przednim zgryz g³êoki. W dniu wizyty w nszym gineie pjentk mi³ z³o ony st³y prt ortodontyzny w górnym ³uku zêowym, poz tym widozn y³ luk miêdzyzêow w pozyji rkuj¹ego zê 22 wystrzj¹ n wykonnie ziegu implntji. Po konsultji z ortodont¹ pruj¹ym w nszym gineie ustlono, e prowdz¹y do tej pory przypdek pjentki S.F. ortodont podj¹³ ³êdn¹ deyzjê i elem przyspieszeni terpii zdeydow³ siê tylko n zmkniêie distemy i przesuniêie w kierunku dystlnym zê 23, y zmkn¹æ lukê miêdzy zêmi 23 i 24. Lezenie ortodontyzne w tym przypdku poleg³o n wstêpnym przygotowniu górnego ³uku zêowego i odtworzeniu miejs w pozyji rkuj¹ego zê 22, z pominiêiem wd zgryzu pjentki. Pjente i rodziom zproponowno ponowne lezenie ortodontyzne, którego elem w pierwszym rzêdzie y³oy lezenie wd zgryzu; poinformowno ih równie, e niezstosownie siê do nszyh wskzówek grozi w przysz³oœi nwrotem wdy, nwet utrt¹ wszzepu zêowego. Dziêki szzegó³owym wyjœnieniom rodzie i pjentk zdeydowli siê n zieg implntji, podpisuj¹ zgodê n jego wykonnie. Z uwgi n oenoœæ zg³êieni od strony powierzhni wrgowej w pozyji rkuj¹ego zê 22 przed przyst¹pieniem do ziegu zdeydowno siê n wykonnie serii pomirów szerokoœi ezzênego wyrostk. Uzyskn nliz szerokoœi (ry. 4) wp³ynê³ n wyór tehniki implntyjnej. Szerokoœæ wyrostk zêodo³owego w njwê - szym miejsu wynosi³ 4 mm. W zniezuleniu nsiêkowym (2% krokin) w pozyji rkuj¹ego zê 22 umieszzono wszzep, smotn¹¹ tytnow¹ œruê ikortykln¹ Gri, o œredniy gwintu 3,5 mm (trzon œruy 2,2 mm). Bezpoœrednio po ziegu implntji zementowno krylow¹ koronê prowizoryzn¹, któr¹ zst¹piono po up³ywie tygodni implntoprotez¹ osttezn¹ wykonn¹ w metlu i porelnie. W dlszej kolejnoœi wykonno ruhomy prt retenyjny, przeprowdzono selektywn¹ korektê zgryzu, pjente udzielono równie szzegó³owyh instrukji dotyz¹yh utrzymywni prwid³owej higieny jmy ustnej. Z uwgi n z³e rokownie i relne ryzyko nwrotu wdy pjente wyznzono wizyty kontrolne rz w miesi¹u w i¹gu pierwszego roku po ziegu, nstêpnie o 6 miesiêy. W omwinym przypdku, w wyniku przeprowdzonej wzeœniej rozmowy, st³o siê ewidentne, e dl pjentki lezenie wdy zgryzu nie y³o zyt istotne; zle ³o jej przede wszystkim n jk njszyszym uzyskniu korzystnego rezulttu estetyznego priorytetem y³o uzupe³nienie rkuj¹ego zê 22. Z zsem zgodnie z nszymi owmi dosz³o do nwrotu wdy i pojwieni siê distemy. Opisny przypdek jest przyk³dem niepowodzeni Ÿle zplnownego i przeprowdzonego lezeni ortodontyznego. Tylko dziêki skrupultnej higienie jmy ustnej, ekstrkji wszystkih trzeih trzonowów i zêstym wizytom kontrolnym (kontrole zwri i ewentulne korekty zgryzu przez szlifownie) po 15 lth, które up³ynê- ³y od ziegu implntji, mo n dziœ mówiæ o powodzeniu implntoterpii. Przypdek 2: ry. 3-7. Przypdek 3 Pjent T.R., lt 19. Zg³osi³ siê n konsultjê do nszego ginetu w 1995 roku. N podstwie nlizy modeli gipsowyh i dni rdiologizno- -kliniznego stwierdzono hipodonjê zêów 12 i 22, oustronnie I klsê Angle, distemê miêdzy zêmi 11 i 21 orz luki miêdzyzêowe w odinkh oznyh tk w górnym, jk i w dolnym ³uku zêowym. Ustlj¹ pln lezeni, wyrno opjê oustronnego odtworzeni miejs w pozyji rkuj¹yh siekzy górnyh elem przygotowni pjent do dlszej rehilitji z oustronnym zstosowniem wszzepów. Pjentowi z³o ono st³y prt ortodontyzny w dolnym i górnym ³uku zêowym, stosuj¹ drut niklowo-tytnowy i sprê yny ortodontyzne. Po 18 miesi¹h lezeni ortodontyznego uzyskno w pe³ni zdowlj¹y rezultt, tk wiê zgodnie z wzeœniej oprownym plnem lezeni w jego osttniej fzie, tj. w roku 1997, przyst¹piono do ziegu implntji. Równie w tym przypdku, z uwgi n defiyt tknki kostnej w wymirze poziomym, z wyoru zstosowno smotn¹e œruy ikortyklne Gri. W tym smym dniu zementowno n wszzeph krylowe korony prowizoryzne, dokonuj¹ równie selektywnej korekty 52
PRZYPADEK 1 d Ry. 1: ) Pntomogrm pjentki A.C. wykonny 2 lt po lezeniu ortodontyznym. Zêy 13 i 23 zost³y osiowo przesuniête n pozyjê rkuj¹yh zêów 12 i 22. Wszystkie zêy trzonowe trzeie orz zêy 44 i 34 zost³y usuniête; ), ), d) Modele gipsowe pjentki sporz¹dzone 2 lt po zkoñzeniu lezeni ortodontyznego. 2006 2006 Ry. 2: ) Zdjêie œródustne pjentki; ) Koñowy rezultt estetyzny stnowi kompromis w stosunku do zkeptownego przez pjentkê plnu lezeni; ) Ruhome prty retenyjne. 53
PRZYPADEK 2 STOMATOLOGIA PRAKTYCZNA Prktyk d Ry. 3: ) Pntomogrm pjentki S.F. N zdjêiu widozny rk zê 22 orz zznzone strz³kmi trzeie zêy trzonowe: ) Zdjêie wewn¹trzustne z roku 1991, po zkoñzeniu lezeni ortodontyznego, wówzs 17-letniej pjentki. N zdjêiu widozny st³y prt ortodontyzny (zêœiowo usuniêty) w górnym ³uku zêowym; ) wszzep-œru ikortykln in situ, d) Bezpoœrednio po ziegu implntji n wszzepie w pozyji rkuj¹ego zê 22 zementowno koronê prowizoryzn¹ z krylu. Ry. 4: ) U yty do serii pomirów ezzênego wyrostk gruoœiomierz z podzi³k¹ milimetrow¹; ) Grfizny shemt wyrostk zêodo³owego w p³szzyÿnie strz³kowej; ) Pnormizne zdjêie rtg wykonne ezpoœrednio po ziegu implntji potwierdz prwid³owe umieszzenie wszzepu. 54
Ry. 5: ) Pjentk S.F. podzs dni kontrolnego n oenoœæ p³ytki kteryjnej 9 lt po ziegu implntji. Zstosowno p³yn firmy Butler n zie erytrozyny. Zdjêie uwidzni rdzo dory stn higieny jmy ustnej; widozny jest równie nwrót wdy w posti distemy; ) ten sm przypdek podzs wizyty kontrolnej 14 lt po ziegu. Pomimo rdzo dorego stnu higieny, wykonywnyh okresowo korekt zgryzu, n pierwszym plnie widozn distem, œwidz¹ o niepowodzeniu lezeni ortodontyznego. Stn wszzepu w pozyji rkuj¹ego zê 22 rdzo dory. Ry. 6: ), ), ) Modele gipsowe pjentki S.F., stn ktulny, tj. po 15 lth od wykonni ziegu implntji. 2006 Ry. 7: ) Aktulne zdjêie rdiologizne wykonne po 15 lth od ziegu implntji. Jk widæ, wszystkie trzeie zêy trzonowe zost³y usuniête. W oenie rdiologiznej stn wszzepu rdzo dory; ) Efekt estetyzny implntoterpii: koron metlowo-porelnow n wszzepie w pozyji rkuj¹ego zê 22 po 15 lth od ziegu. 55
STOMATOLOGIA PRAKTYCZNA Prktyk PRZYPADEK 3 1997 d 1997 Ry. 8: ) Kontrolne zdjêie rdiologizne wykonne w koñowej fzie lezeni ortodontyznego, przed przyst¹pieniem do implntoterpii; ) Wykonne w roku 1997 zdjêie œródustne pjent przedstwi koñowy wynik lezeni ortodontyznego; ) Ten sm przypdek ezpoœrednio po ziegu implntji. W pozyji rkuj¹yh zêów 12 i 22 umieszzono wszzepy œruy ikortyklne; d) w trkie ziegu w elu oeny pozyji wszzepów wykonno pnormizne zdjêie rtg. 1997 1997 d Ry 9: ) W tym smym dniu zementowno n wszzeph prowizoryzne korony z krylu; ) N pierwszym plnie zementowne po 10 dnih korony osttezne w metlu-porelnie. N zdjêiu widozny równie dolny st³y prt ortodontyzny, pozostwiony tymzsowo w elu utrzymni osi¹gniêtyh wyników lezeni ortodontyznego; ) Pntomogrm wykonny po up³ywie 12 miesiêy od dty wykonni ziegu implntji; d) Ten sm przypdek po 3 lth; podzs wizyty kontrolnej wykonno test n oenoœæ p³ytki kteryjnej. 56
2006 2006 Ry. 10: ) i ) Brdzo dory stn ktulny po 11 lth od rozpozêi lezeni ortodontyznego i 9 lth od wykonni ziegu implntji. zgryzu. W i¹gu 10 dni po ziegu wykonno i zementowno implntoprotezy osttezne w metlu-porelnie. Pjentowi pozostwiono n 10 miesiêy dolny st³y prt ortodontyzny. Rokownie w tym przypdku y³o dore, o potwierdzi³y wizyty kontrolne w i¹gu 9 lt od dty zkoñzeni lezeni implntoprotetyznego. Przypdek 3: ry. 8-10. Dyskusj i wnioski Przypdki zwi¹zne z jednostronnym lu oustronnym rkiem oznyh siekzy górnyh nle y jk njwzeœniej rozpoznwæ, dignozowæ i ustlæ w³œiwy pln lezeni ze wzglêdu n zurzeni zynnoœiowe i estetyzne. Rozwi¹znie prolemów zwi¹znyh ze zjwiskiem hipodonji wymg lezeni kompleksowego pozyskni wspó³pry spejlistów z wielu dziedzin stomtologii. Przedstwione i omówione w niniejszej pry przypdki klinizne wyijj¹ n pierwszy pln ogromn¹ rolê i odpowiedzilnoœæ lekrz ortodonty, który ustl i koordynuje pln lezeni, ior¹ pod uwgê ³oœæ zynników szkieletowyh i zêowyh. Postêp, który siê dokon³ w stomtologii, potwierdz przydtnoœæ i potrzeê stosowni zrówno st³yh prtów ortodontyznyh, jk i wszzepów wewn¹trzkostnyh w lezeniu rku zwi¹zków zêów. W hwili oenej n podstwie ogtego piœmiennitw orz wieloletnih oserwji w³snyh skojrzon¹ z terpi¹ ortodontyzn¹ implntologiê mo - n uznæ z njlepsz¹ metodê. Lezenie ortodontyzne i implntoprotetyzne w przypdkh hipodonji poprwi owiem wydolnoœæ ui, preyzjê wymowy i estetykê uzêieni pjentów, wrunkuj¹ tym smym ih dore smopozuie orz prwid³owy rozwój emojonlny. W przedstwionyh w pry przypdkh zstosowno z wyoru wszzepy Piœmiennitwo 1. Polstri F. i wsp.: Vlutzione linio-rdiologi delle nomlie di numero in difetto reli ed pprenti. Min. Stomtol., 2000, 40. 2. Cprioglio D.: Le genezie dentli. Msson, Milno 1988. 3. Goldenerg M. i wsp.: Clinil rdiogrphi nd geneti evlution of novel form of utosoml-dominnt oligodonti. J. Dent. Res., 2000, 79, 1469-1475. 4. Wgenerg B.D., Spitzer D.A.: Therpy for ptient with oligodonti: se report. J. Periodontol., 2000, 71, 3, 510-516. 5. Cmeron J., Smpson W.J.: Hypodonti of the permnent dentition. Cse reports., Aus. Dent. J., 41, 1996. 6. Ronhin M. i wsp.: Oligodonti e progenismo, onsiderzioni e implizioni linihe., Quintessene Int., 1980, 11. 7. Stri L., Mttei M.: L tipologi y l etiologi fmilir de les genesis dentles. Adv. Odontostom., 1992, 8. 8. Pltell G., Pltell P.: Studio delle genesie dentrie. Ann. Stomtol., 1979, 18. 9. Szpringer-Nodzk M.: Stomtologi wieku rozwojowego. PZWL, Wrszw 1993. 10. Grttini G. i wsp.: Aspetti epidermiologii reltivi ll genesi. Dent. Cdmos, 1987, 18. 11. Silvestrini A. i wsp.: Inidenz di nomlie dentrie in sogetti in et solre. Dent. Cdmos, 1999, 6. 12. Ginni E.: L nuov ortogntodonzi, Piin. 1985. 13. Mngno C. i wsp.: Trttmento ortodontio implntoprotesio delle genezie. Il Dentist Moderno, 1989, 9. 14. Novi S., Lri G. i wsp.: Trttmento ominto ortodontio-protesio di un genesi di un pziente dulto. Il Dentist Moderno, 1993, 8. 15. M Neill R.W., Joondeph D.R.: Cogenitly sent mxillry lterl inisor, tretment plnning onsidertion. Angle Orthod., 1973, 43. 16. Rdio P. i wsp.: Il ruolo dell ortodotist nell terpi delle genesie. Attulit Odontol., 2002, 18. 17. Senty E.L.: The mxillry uspid nd missing lterl inisors,estheti nd olusion. Angle Orthod., 1976, 46. 18. Borlotti L.: Trttmento protesio di sogetti in et pedodonti. Quintessene Int., 1993, 6\7. 19. Lzzro P., Pourrt F.: Reltionship of orthodontis nd endosseous implntology. Reviev of literture. Inf. Dent., 1991, 73. 20. Mngno C. i wsp.: Implntoprotesi, spetti linii, metodo hirrurgio stndrizzto. Dent. Cdmos, 1992, 3. 21. Zuti G.: Implnt therpy in ses of genesis. J.Clin.Orthod., 1993, 27. 22. Grotowski T.A.: Atls wszzepów dentystyznyh. Bellon, Wrszw 1992, 120-122. 23. Grotowski T.A., Grotowsk M.: Doœwidzeni w ntyhmistowej poekstrkyjnej rehilitji implntoprotetyznej z zstosowniem œruy ikortyklnej typu Grio. Oserwje zternstoletnie. Mgzyn Stomt., 2004, XIV, 12, 66-71. jednofzowe. M³ inwzyjnoœæ ziegów implntji przeprowdzonyh t¹ metod¹ m ogromne znzenie, zw³szz w przypdku pjentów m³odoinyh, zpewni przy tym d³ugo ozekiwny przez pjent ntyhmistowy korzystny rezultt estetyzny. Metodyk postêpowni w przypdku zstosownej œruy ikortyklnej Gri wyhodzi nprzeiw njnowszym wyzwniom stomtologii XXI wieku. 57