Pytania 1. Twoja odległość miejsca zamieszkania od PP [km] 2. Czy posiadasz samochód? 3. Czy posiadasz rower (jak tak, to ile) 4. Kiedy ostatni raz korzystałaś/łeś z roweru? 5. Jaka była motywacja podróży? a) Dom-uczelnia (szkoła) b) Dom-praca c) Dom-zakupy d) Dom-rekreacja e) Dom-inne 1
Pytania c.d. 6. Czym dojeżdżasz na PP? a) Publiczna komunikacja zbiorowa b) Samochód c) Pieszo d) Rower e) Inne 7. Wymień 3 elementy, które wpływają na częstość korzystania z roweru 2
Transport publiczny Znaczenie transportu rowerowego Dr inż. Marcin Kiciński Marcin.Kicinski@put.poznan.pl
Agenda 1. Wprowadzenie 2. Transport rowerowy (Holandia, Włochy) 3. Idealny system rowerowy w mieście 4. Transport rowerowy w Polsce 4
Wprowadzenie Dlaczego nie rower / rower? 5
Wprowadzenie Dlaczego rower w mieście? 6
Wprowadzenie Dlaczego rower w mieście? 7
Wprowadzenie Żródło: prezentacja M. Beim, 2013 8
Wprowadzenie Zależność między szerokością pasa rowerowego, a potokiem ruchu, prędkością jazdy, gęstością (Miller and Ramey, 1975) 9
Wprowadzenie Korzyści społeczności lokalnej ekonomiczne (przykładowo: zmniejszenie wydatków na samochód w budżetach gospodarstw domowych, zmniejszenie liczby godzin pracy straconych w korkach, zmniejszenie wydatków na ochronę zdrowia dzięki efektom regularnego uprawiania ćwiczeń); polityczne (przykładowo: zmniejszenie uzależnienia energetycznego, oszczędność nieodnawialnych bogactw naturalnych); społeczne (przykładowo: demokratyzacja sposobów przemieszczania się, większa autonomia i dostępność całej infrastruktury dla dzieci, młodzieży i dla seniorów) ekologiczne - przy rozróżnieniu między krótkoterminowymi efektami lokalnymi (pojęcie ochrony środowiska) i długoterminowymi efektami trudnymi do zlokalizowania (pojęcie równowagi ekologicznej). 10
Wprowadzenie 11
Wprowadzenie Korzyści dla miast: bezpośrednie zmniejszenie utrudnień ruchu przez ograniczenie liczby poruszających się samochodów; pośrednie zmniejszenie utrudnień ruchu przez zwiększenie atrakcyjności komunikacji publicznej dla kierowców jeżdżących na trasach "tam i z powrotem" dzięki połączeniu komunikacji publicznej i roweru oszczędność przestrzeni (jezdnia i parkowanie), a więc zmniejszenie inwestycji w drogi miejskie i możliwość inwestycji publicznych zwiększających atrakcyjność centrum (mieszkania i handel, kultura i rekreacja); zmniejszenie kosztów inwestycji przez przedsiębiorstwa (parkingi) i władze publiczne (parkingi, nowa infrastruktura) ; ogólna poprawa jakości życia w mieście (zanieczyszczenie powietrza, hałas, miejsca publiczne, bezpieczeństwo dzieci); większa atrakcyjność mieszkaniowa, szczególnie w zakresie mieszkań rodzinnych; mniejsze zniszczenie zabytków historycznych, mniejsze koszty utrzymania (przykładowo, rzadsza konserwacja). 12
Wprowadzenie 13
Wprowadzenie 14
Wprowadzenie 15
Wprowadzenie Dzięki większej dostępności, rower może przyczynić się do uatrakcyjnienia transportu publicznego. Bazując na stałej długości czasu przemieszczania się (10 min.) obliczono, że liczba klientów skłonnych do pokonania pierwszego odcinka trasy na rowerze piętnastokrotnie zwiększa strefę zasięgu przystanku transportu publicznego. 16
Wprowadzenie Czas zaoszczędzony przez rowerzystę 17
Wprowadzenie Jakie warunki atmosferyczne ograniczają korzystanie z roweru? 18
Transport rowerowy - Holandia Historia: Czasy Napoleona - budowa nowoczesnego systemu dróg; po odzyskaniu niepodległości zaniechano Budowa dróg kosztowna położenie terenów (częste powodzie) Rozwój transportu kolejowego 50. lata XIX w. zwężenie dróg (obniżenie kosztów utrzymania, niewykorzystane powierzchnie) 1887 r. poszerzono drogi dla ruchu rowerowego (aspekt ekonomiczny wykorzystania transportu rowerowego) 1905 r. wprowadzenie zakazu wjazdu innym pojazdom na pas rowerowy Wzrost liczby samochodów w miastach przebudowa dróg w miastach 19
Transport rowerowy - Holandia 16 mln mieszkańców 18 mln rowerów Rower najbardziej uprzywilejowany środek transportu Liczne wypożyczalnie rowerów Wydzielone drogi rowerowe bezkolizyjne skrzyżowania, tunele, kładki rowerowe Amsterdam: Polityka rowerowa częścią polityki transportowej Większość mieszkańców korzysta min. 1 raz w tygodniu z roweru 450 km odseparowanych pasów i dróg rowerowych 90% ulic przyjaznych rowerzystom Szereg parkingów P&R Stojaki dla rowerów 20
Transport rowerowy - Holandia Sygnalizacja świetlna w Holandii zazwyczaj jest wyposażona w odrębne światła dla rowerów. Opracowane udogodnienia, które mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i przepływu rowerów, obejmują: czujniki zamontowane w pewnej odległości, aby z wyprzedzeniem rejestrować zbliżanie się rowerzystów; dwie sekwencje zielonych świateł dla rowerzystów; równoczesne zielone światła dla rowerzystów we wszystkich kierunkach (szczególnie użyteczne dla rowerzystów skręcających w lewo, ponieważ umożliwiają im przejazd przez skrzyżowanie na ukos); zegary informujące rowerzystów, jak długo muszą czekać na zielone światło. 21
Transport rowerowy - Holandia http://thisbigcity.net 22
Transport rowerowy - Holandia 23
Transport rowerowy Holandia Podział dróg rowerowych w miastach ze względu na ich usytuowanie: Wydzielone drogi rowerowe, położone poza pasem drogowym Wydzielone drogi rowerowe, położone w pasie drogowym Pasy dla rowerów wyznaczone w jezdni Ulice o ruchu uspokojonym (wspólny ruch rowerowy i zmotoryzowany) Ciągi (obszary) pieszo-rowerowe wyłączone z ruchu samochodowego 24
Transport rowerowy Holandia 25
Transport rowerowy Holandia 26
Transport rowerowy Holandia 27
Transport rowerowy Holandia 28
Transport rowerowy Holandia Podział dróg rowerowych poza miastem ze względu na ich usytuowanie: Związane z drogą i usytuowane w jezdni: Nieoznakowane Oznakowane Związane z drogą i usytuowane poza jezdnią Niezwiązane z drogą 29
Transport rowerowy Holandia 30
Transport rowerowy Włochy Ferrara Ok. 133 tys. mieszkańców ok. 100 tys. Rowerów Centrum miasta zamknięte dla samochodów (otwarte dla rowerów) Liczne ograniczenia dla samochodów Preferencja dla ruchu rowerowego i pieszego na ciągach komunikacyjnych 30% udział transportu rowerowego (szkoły, praca) 2500 miejsc parkingowych dla rowerów W historycznej części wymiana bruku 31
Idealny system rowerowy w mieście Koncepcja pięciu e 1. Engineering (konstruowanie) 2. Enforcement (wdrażanie) 3. Encouragement (zachęcanie) 4. Evaluation (ocena) 5. Education (edukacja) 32
Idealny system rowerowy w mieście Koncepcja pięciu e 33
Idealny system rowerowy w mieście Koncepcja pięciu e 34
Idealny system rowerowy w mieście Koncepcja pięciu e 35
Idealny system rowerowy w mieście 1. Połączenie wszystkich źródeł i celów podróży Budynki mieszkalne, szkoły, urzędy, zakłady pracy, obiekty kulturalne i sportowe, parki, kościoły Strefy zamieszkania, rejony ruchu uspokojonego, pasy rowerowe pod prąd, wydzielone drogi rowerowe, kładki i tunele rowerowe 2. Duża zakładana prędkość projektowa układu sieci dróg rowerowych 36
Idealny system rowerowy w mieście 3. Sieć tras rowerowych jest hierarchiczna i czytelna dla potencjalnego użytkownika Główne trasy duże potoki duże prędkości 4. Określony priorytet dla rowerzystów na skrzyżowaniach głównych tras rowerowych z ulicami poprzecznymi ograniczanie hamowania i zatrzymywania się rowerzystów Sygnalizacja w wysokim lub absolutnym priorytetem dla głównego ruchu rowerowego Możliwe rozwiązania dwupoziomowe Prowadzenie ruchu rowerowego grzbietem progów spowalniających 37
Idealny system rowerowy w mieście 5. Różnorodność przebiegu trasy dla tej samej relacji Różne doświadczenie, umiejętności Różny poziom bezpieczeństwa Różny poziom trudności trasy 6. Rower codziennie przez cały rok korzystanie z roweru w każdych warunkach pogodowych Opady: śnieg, deszcz Zalewanie rzeką trasy rowerowej Ograniczone pole widzenia rowerzysty 38
Idealny system rowerowy w mieście 7. Trasy rowerowe przystosowane dla różnych rowerów Rowery poziome Rowery turystyczne z sakwami Rowery z przyczepkami (np. dla dzieci) Tandemy Rowery trójkołowe 8. Możliwość bezpiecznego i wygodnego pozostawienia roweru Różny czas pozostawienia roweru Stojaki w kluczowych punktach 39
Idealny system rowerowy w mieście 9. Minimalizacja miejsc przecinania się dróg rowerowych z pasami szybkiego ruchu Np. lewoskrętów Zachowanie podstawowych kryteriów dla infrastruktury drogowej: spójności, bezpośredniości, wygody, bezpieczeństwa i atrakcyjności 40
Transport rowerowy w Polsce Liczba rowerów w Polsce: ok. 9 mln. (brak dokładnych statystyk) Pomiary ruchu GPR (GDDKiA co 5 lat ostatni 2010) Drogi krajowe niewielki udział ruchu rowerowego Tam gdzie ruch samochodowy jest mały wzrasta ruch rowerowy i odwrotnie 41
Transport rowerowy w Polsce 42
Transport rowerowy w Polsce (Warszawa) Polityka transportowa w Warszawie Na podstawie: M. Czajkowski, Warszawa 43
Podsumowanie Jaki jest wpływ roweru na publiczny transport zbiorowy? 44
Dziękuję za uwagę 45
http://www.mojaholandia.nl/artykul/jak-zbudowano-drogi-dla-rowerow-wholandii Brzeziński A. Jesionkiewicz K., Masłowski K.: Rowerowa Holandia - przykłady praktycznych rozwiązań. Warszawa 2010 46