Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego Open Finance, 23 stycznia 2009 r. NAJWAśNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW PKB Wielkiej Brytanii spadło w ostatnim kwartale 2008 r. o 1,8 proc. r/r PKB Chin wzrosło w IV kw. 2008 r. o 6,8 proc. r/r Minister Finansów J.Rostowski potwierdził chęć wprowadzenia Polski do mechanizmu walutowego ERM2 w 2009 r. RYNEK WALUTOWY KURSY NBP KUPNO SPRZEDAś 1 USD 3,3305 3,3977 1 EUR 4,3194 4,4066 1 CHF 2,8848 2,9430 100 JPY 3,7574 3,8334 Tabela obowiązująca od dnia 23.01.2009 r. Kolejny tydzień osłabiania złotego za nami. Tym razem obeszło się bez prób odwrócenia tendencji, w zasadzie tylko w czwartek rano złoty umacniał się (dzięki wcześniejszym zwyŝkom na rynkach akcji), ale w skali tygodnia wygląda to ledwie na epizod, choć umocnienie sięgało nawet 8-10 groszy. Jednak licząc od zeszłego piątku dolar podroŝał o kolejne 6,8 proc. do 3,46 PLN. Tym samym jego umocnienie od lipca 2008 r. sięga juŝ 70 proc. wobec złotego. Euro podroŝało o 3,5 proc. do 4,435 PLN, frank zaś podroŝał najmniej, bo o 1,8 proc. do 2,95 PLN, między innymi dzięki zapowiedziom Narodowego Banku Szwajcarii, który zapowiedział interwencje na rynku walutowym w celu osłabienia swojej waluty. Tydzień zaczął się od umocnienia euro, ale dobre nastroje wokół europejskiej waluty utrzymały się tylko w poniedziałek rano. Później, to dolar był górą, choć walka w okolicach 1,30 USD trwała aŝ do czwartku. W piątek szala przechyliła się na korzyść dolara euro spadło do 1,283 USD, czyli najniŝszego poziomu od ponad miesiąca. Jen umocnił się o kolejne 1,5 proc. wobec dolara i aŝ o 4,8 proc. wobec euro. Frank z kolei spadł o 4,4 proc. wobec dolara (m.in. za sprawą zapowiedzi interwencji SNB), ale wobec euro umocnił się o 1 proc.
RYNEK OBLIGACJI Dyskusja o stanie polskiego budŝetu nie słuŝy obligacjom skarbowym. Zwłaszcza spekulacje dotyczące skali zwiększenia deficytu w 2009 r. Rząd robi co prawda dobrą minę do złej gry, ale rynek wie swoje. Zresztą, jak moŝna policzyć, MF sprzeda w styczniu papiery za ok. 20 mld PLN, co wygląda na podkręcenie tempa w ściąganiu pieniędzy z rynku. Ceny obligacji w takich okolicznościach zaczęły spadać, zwłaszcza w drugiej połowie tygodnia. MoŜna oczywiście wiązać ten fakt takŝe z groźbą obniŝenia ratingów niektórym krajom. W piątek spekulacje o obcięciu ratingu dotknęły nawet Francję. Na koniec tygodnia rentowność obligacji dwuletnich wyniosła 4,96 proc. (wzrost o 22 pkt w ciągu tygodnia). Trzymiesięczna stopa WIBOR, która jest podstawą naliczania oprocentowania większości złotowych kredytów hipotecznych spadła o 21 punktów do 5,36 proc. Determinacja nowego gabinetu w USA w walce z recesją zaczyna być takŝe odczytywana jako determinacja do zwiększenia zadłuŝenia budŝetu. A jedną z dróg, która do tego wiedzie jest emisja obligacji. Rynek zaczyna się zatem obawiać o wzrost ich podaŝy, co zaczyna szkodzić cenom amerykańskich papierów skarbowych. Na koniec tygodnia rentowność obligacji dwuletnich wyniosła 0,78 proc. tyle samo co tydzień temu. Ale juŝ rentowność 10-letnich wyniosła 2,66 proc. o 26 pkt więcej niŝ w poprzedni piątek. To największy wzrost rentowności od czerwca 2008 r. W Europie inwestorzy przerzucają się na papiery o krótkim terminie wygaśnięcia widząc w nich większe bezpieczeństwo. Obawy o wzrost inflacji w przyszłości zaczynają się więc ujawniać (takŝe w notowaniach złota, o czym niŝej). W efekcie rentowność niemieckich obligacji dwuletnich spadła do 1,36 proc. (o 18 pkt w ciągu tygodnia), a 10-letnich wzrosła do 3,14 proc. (o 20 pkt). Wyraźniej widać teŝ róŝnicę między obligacjami poszczególnych krajów. Obligacje francuskie mają rentowność wyŝszą od niemieckich o 50 pkt, podczas gdy we wcześniejszych miesiącach było to średnio 8 pkt. Dziś ekonomiści z ING postraszyli rynek opinią, Ŝe Francja moŝe mieć obniŝony rating kredytowy. RYNKI AKCJI Za nami kolejny słaby tydzień na GPW. Dzień oddechu inwestorzy mieli tylko w środę, ale w pozostałe dni tygodnia indeksy notowały straty. Na ostatnich trzynaście sesji na GPW, tylko dwie były wzrostowe statystyka mówi sama za siebie. Najbardziej ucierpieli posiadacze akcji banków ich indeks branŝowy spadł o 8,5 proc., po tym jak niektóre banki przyznały, Ŝe ogłoszą niebawem słabe wyniki za IV kwartał (BRE, ING), ale swoje dołoŝyła takŝe przecena banków na światowych rynkach. Głównie więc za sprawą sektora finansowego WIG 20 stracił 5,5 proc., ale obronił październikowo-listopadowe dołki. WIG stracił 5,3 proc. i dołków z jesieni nie obronił, podobnie jak mwig (w dół o 6,1 proc.) i swig (spadek o 4,1 proc.). EUROPA. Lawina złych wiadomości z Wielkiej Brytanii zaciąŝyła na wszystkich europejskich rynkach akcji. Po tym jak brytyjski rząd zapowiedział zwiększenie udziału w akcjonariacie banku RBS do blisko 70 proc. inwestorzy w popłochu pozbywali się akcji innych banków, które mogą wkrótce zostać z nacjonalizowane. Akcje RBS, Lloyds oraz Barclays potaniały w tym tygodniu o ponad 60 proc. Pomysł utworzenia jednego banku, który przejąłby "toksyczne aktywa" od największych instytucji finansowych zyskuje coraz większe poparcie w Niemczech. Coraz głośniej mówi się równieŝ o nacjonalizacji banków w Irlandii.
USA. Kolejne historyczne minima danych z rynku nieruchomości (ilość rozpoczętych budów i nowych pozwoleń) przekreślają szansę na szybką stabilizację gospodarki USA. Objęcie urzędu prezydenckiego przez B.Obamę poza medialnym efektem nie miała dla Wall Street większego znaczenia, poniewaŝ uwaga inwestorów koncentrowała się głównie na wypowiedziach nowego przewodniczącego Departametnu Skarbu Tima Geithner'a oraz negatywnych komunikatach spółek. Rozpoczęty właśnie sezon publikacji raportów kwartalnych ujawnił niepokojąco słabą kondycję branŝy technologicznej: Microsoft i Intel rozczarowały wynikami i zpowiedziały, Ŝe zwolnią po kilka tysięcy pracowników. Pozytywnie zaskoczył natomiast Apple, który w 2008 r. sprzedał ponad 13 mln telefonów iphone. AZJA. W listopadzie 2008 r. eksport Japonii skurczył się aŝ o 14,5 proc., co jest najgorszym wynikiem w ponad czterdziestoletniej historii monitorowania danych o handlu zagranicznym. Import spadł zaledwie o 2,3 proc. co potwierdza, Ŝe cały świat agresywnie ogranicza wydatki na samochody czy elektronikę, które stanowią filar japońskiej gospodarki. Chiny w tym tygodniu ogłosiły długo oczekiwany program opieki zdrowotnej, który obejmie w ciągu dwóch lat ok. 1,3 mld Chińczyków i będzie kosztował ok. 123 mld USD. Nowy Sekretarz Skarbu USA powołując się na słowa B.Obamy skrytykował politykę walutową Chin, które utrzymują kurs juana na niskim poziomie, aby wesprzeć eksporterów w bardzo trudnych czasach. O tym, jak analitycy przeceniają rynki wschodzące mówią dane o PKB Korei Południowej - w IV. kw spadł o 5,6 proc. kw/kw Spodziewano się spadku rzędu 2,5 proc. kw/kw. EUROPA USA AZJA BUX -4,6% CAC40-6,7% FTSE -3,4 % DJIA -3,4% NASDAQ -5,1% S&P500-4,4% Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 23.01.2009 r. (godz. 17.00) HANG SENG -5,1% B-SHARES SHANGHAI +3,3% NIKKEI -5,9% RYNEK SUROWCÓW Na rynku surowców w minionym tygodniu najbardziej taniały metale przemysłowe, poniewaŝ producenci nie nadąŝają za kurczącym się popytem z ograniczaniem wydobycia w kopalniach. Niskie ceny metali sprawiły, Ŝe w ciągu ostatnich dwóch miesięcy na całym świecie zamknięto lub tymczasowo wstrzymano pracę 55 duŝych kopalń, ale brak organizacji zrzeszającej podaŝową stronę rynku na wzór naftowego OPEC utrudnia powstrzymanie dalszej przeceny metali. Stabilnie zachowywała się cena ropy naftowej, która w piątek po południu poruszała się w okolicach 42 USD za baryłkę. Rosja zweryfikowała załoŝenia do tegorocznego budŝetu, które zakładały średnią cenę ropy w 2009 r. na poziomie 95 USD za baryłkę. Obecny zapis mówi o 41 USD za baryłkę, co oznacza, Ŝe mniejsze wpływy do państwowej kasy zaowocują deficytem budŝetowym na poziomie 5-7 proc. PKB Rosji SUROWIEC ZMIANA miedź +1,3% ropa naftowa +7,4% złoto -1,5% Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 23.01.2009 r. (godz. 17.00)
FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH TYGODNIOWE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (21.01.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich Commercial Union FIO subfundusz CU Nowoczesnych Technologii -0,53% papierów dłuŝnych AIG FIO Obligacji 1,05% rynku pienięŝnego Allianz FIO subfundusz Allianz PienięŜny 0,36% stabilnego wzrostu AIG FIO Stabilnego Wzrostu 0,51% mieszane BPH FIO Parasolowy BPH Subfundusz Aktywnego Zarządzania -0,64% akcji zagranicznych Pioneer Akcji Amerykańskich FIO 6,10% papierów dłuŝnych zagr. Millennium FIO Subfundusz Dolarowa Lokata 6,61% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień ROCZNE WYNIKI RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (21.01.2009) RODZAJ FUNDUSZU NAJLEPSZY FUNDUSZ WYNIK akcji polskich SKOK Parasol FIO Subfundusz SKOK Akcji -29,70% papierów dłuŝnych KBC Alfa SFIO 50,41% rynku pienięŝnego Idea Premium SFIO 6,66% stabilnego wzrostu Fundusz Własności Pracowniczej PKP SFIO 22,04% mieszane PZU FIO Optymalnej Alokacji -6,95% akcji zagr. SEB SFIO Subfundusz SEB Japoński -1,72% papierów dłuŝnych zagr. UniFundusze FIO subfundusz UniDolar Obligacje 37,96% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok FINANSE OSOBISTE Rok 2009 na rynkach finansowych Fundusze inwestycyjne Generalnie fundusze inwestycyjne w przyszłym roku nie będą mieć wiele do powiedzenia, a jedyna niemrawo rysującą się na horyzoncie szansa na wygranie rywalizacji z depozytami moŝe trafić się funduszom obligacji. Spowolnienie gospodarcze, wypełzające właśnie z gęstwiny przeróŝnych wskaźników i danych, w połączeniu z coraz niŝszą inflacją, moŝe popchnąć Radę Polityki PienięŜnej do obniŝania stóp procentowych. Ekonomiści mówią nawet o obniŝkach rzędu 1-1,5 punktu procentowego w przyszłym roku. Doprowadziłoby to niechybnie do spadku rentowności obligacji, a to z kolei przełoŝyłoby się na wzrost cen papierów wyemitowanych wcześniej, na czym skorzystałyby fundusze obligacji. Istnieje niestety ryzyko, które moŝe zmniejszyć szansę na realizację tak pozytywnego dla funduszy obligacji scenariusza, a jest nim potencjalna i zarazem całkiem realna moŝliwość nowelizacji ustawy
budŝetowej w trakcie roku 2009. Konieczność zwiększenia deficytu budŝetowego (jeśli wpływy z podatków okaŝą się niŝsze od zakładanych) i zwiększonej podaŝy obligacji, moŝe mieć negatywny wpływ na ich ceny. Teoretycznie, w przyszłym roku na giełdzie moŝe dojść do gwałtownego odreagowania spadków z ostatniego roku. Szansa na to jest jednak niewielka. Dlatego w fundusze lokujące część bądź większość aktywów w akcjach, naleŝy inwestować rozwaŝnie i niespiesznie. Zbyt wiele niewiadomych odnośnie faktycznego stanu gospodarki powoduje, Ŝe w przyszłym roku równie dobrze moŝe dojść do dalszych spadków, jak i do odbicia, albo zwyczajnie nic znaczącego się nie wydarzy. Jedyne co moŝna w obecnej sytuacji poradzić osobom nielękającym się podwyŝszonego ryzyka, to powolne, stopniowe i rozłoŝone na przynajmniej sześć miesięcy akumulowanie funduszy z udziałem akcji lub korzystanie z funduszy stosujących strategie timingowe. W przeciwnym wypadku tego ryzyka lepiej unikać. Bernard Waszczyk, analityk Open Finance TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO: przygotowanie Łukasz Wróbel, Emil Szweda, finanse osobiste Bernard Waszczyk, wyniki funduszy na podstawie danych Analizy Online. Kontakt z redakcją: analizy@open.pl