Inwestycje funduszy Private Equity na rynku spożywczym w Polsce V Forum Rynku Spożywczego i Handlu 15 października 2012
Spis treści KPMG jako wiodący doradca finansowy Aktywność funduszy PE na rynku spożywczym w Polsce Proces pozyskania inwestora finansowego 1
KPMG jest jedną z 4 wiodących firm doradztwa finansowego na świecie KPMG na świecie KPMG Obecność w 152 krajach 145.000 pracowników na całym świecie Przychody wyniosły 20,63 mld USD w roku finansowym 2010 KPMG w Polsce Audyt Podatki Doradztwo Corporate Finance Założona w 1990 roku 1.200 pracowników, w tym 45 partnerów 6 biur: Warszawa, Gdańsk, Katowice, Kraków, Poznań, Wrocław Fuzje i przejęcia Wyceny Finansowanie Corporate Finance w Polsce Biuro w Warszawie 3 partnerzy: Krzysztof W. Klamut, Krzysztof A. Rozen, Tomasz P. Wiśniewski 37 profesjonalistów w Polsce 2
KPMG to wiodący doradca w liczbie obsługiwanych transakcji M&A na świecie Średnio jedna transakcja dziennie! 2010 Liczba transakcji 1. KPMG 284 2. Morgan Stanley 238 2011 Liczba transakcji 1. KPMG 370 2. Morgan Stanley 365 3. Goldman Sachs & Co 361 4. JP Morgan 290 5. PwC 276 2009 Liczba transakcji 3. PwC 232 6. Credit Suisse 265 1. KPMG 260 4. Lazard 232 7. UBS 262 2. JP Morgan 250 5. Goldman Sachs & Co 231 8. BoA Merrill Lynch 256 2008 Liczba transakcji 3. Goldman Sachs & Co 240 6. Rothschild 222 9. Rothschild 253 2007 Liczba transakcji 1. Citi 457 2. KPMG 450 3. Goldman Sachs & Co 418 4. Morgan Stanley 395 5. UBS 392 6. JP Morgan 361 1. KPMG 390 2. JP Morgan 357 3. Goldman Sachs & Co 316 4. Credit Suisse 315 5. Citi 314 6. Merrill Lynch 307 7. UBS 306 8. Morgan Stanley 298 9. PricewaterhouseCooper s 284 4. PricewaterhouseCooper s 229 5. Morgan Stanley 222 6. Credit Suisse 210 7. Rothschild 206 8. UBS 203 9. BoA Merrill Lynch 198 10. Deutsche Bank AG 192 7. Deloitte 220 8. JP Morgan 196 9. Credit Suisse 185 10. UBS 177 10. Ernst & Young LLP 236 7. Credit Suisse 343 10. Rothschild 269 8. PricewaterhouseCoopers 335 9. Rothschild 329 10. Merrill Lynch 282 Źródło: Thomson Reuters SDC Każde z zestawień opiera się na opublikowanych rankingach za dany rok 3
jak również wiodący doradca M&A w sektorze Consumer Markets 2009 Liczba transakcji 2010 Liczba transakcji 2011 Liczba transakcji 1 KPMG 48 1 KPMG 28 1 Rothschild 27 w Europie 2 PricewaterhouseCoopers 43 3 Rothschild 36 4 Lazard 31 5 Credit Suisse 30 6 IMAP 29 7 UBS 28 7 Ernst & Young LLP 28 2 Rothschild 25 2 Deloitte 25 4 Credit Suisse 23 5 PricewaterhouseCoopers 19 6 UniCredit 15 7 Lazard 14 8 Morgan Stanley 13 2 KPMG 19 3 Rabobank 16 4 PricewaterhouseCoopers 14 4* IMAP 14 6 M&A International 12 6* Credit Agricole 12 8 Societe Generale 10 8* Spayne Lindsay & Co 10 9 BNP Paribas SA 24 9 Ernst & Young LLP 11 10 Ernst & Young 9 10 JP Morgan 23 10 IMAP 9 10* UBS 9 i na świecie Źródło: Uwaga: 2009 Liczba transakcji 1 PricewaterhouseCoopers 82 2 KPMG 78 3 JP Morgan 65 4 Bank of America Merrill Lynch 58 5 Credit Suisse 52 5 Goldman Sachs & Co 52 7 Nomura 49 7 UBS 49 9 Lazard 48 9 Citi 48 Thomson Reuters SDC Każde z zestawień opiera się na opublikowanych rankingach za dany rok *Zestawienie dotyczy liczby transakcji w sektorach Consumer Markets i Retail Market 2010 Liczba transakcji* 1 KPMG 51 2 PricewaterhouseCoopers 49 3 Deloitte 48 3* Rothschild 48 5 Credit Suisse 46 6 Goldman Sachs & Co 42 7 Nomura 38 8 IMAP 37 9 Lazard 36 10 Bank of America Merrill Lynch 31 2011 Liczba transakcji 1 KPMG 82 2 PricewaterhouseCoopers 80 3 Rothschild 65 4 Morgan Stanley 58 4* Credit Suisse 58 4* IMAP 58 7 Goldman Sachs & Co 57 8 Ernst & Young LLP 56 9 BDO Internationa 49 10 Nomura 48 4
Klientami KPMG w Polsce były lub są dziesiątki czołowych firm dóbr konsumpcyjnych 5
dla których w ostatnich latach z sukcesem zrealizowaliśmy m.in. szereg projektów fuzji i przejęć Delic-Pol S.A. KPMG Corporate Finance było doradcą finansowym dla akcjonariuszy w procesie sprzedaży Delic-Pol S.A. do funduszu Resource Partners 2012 Refresco BV KPMG Corporate Finance było doradcą finansowym dla Refresco BV w procesie zakupu 100% udziałów w Taja Sp. z o.o., producenta wody butelkowanej i napojów gazowanych 2012 Bacha Polska Sp. z o.o. KPMG Corporate Finance było doradcą finansowym dla udziałowców Bacha Polska Sp. z o.o. przy sprzedaży spółki do Zott Polska Sp. z o.o. 2012 Pharma Cosmetic KPMG Corporate Finance było wyłącznym doradcą finansowym dla Pharma Cosmetic przy sprzedaży Spółki inwestorowi strategicznemu Arseus N.V. 2012 Zakład Leczniczy Uzdrowisko Nałęczów S.A. KPMG Corporate Finance było wiodącym doradcą finansowym grupy Nestle w procesie sprzedaży Zakładu Leczniczego Uzdrowisko Nałęczów S.A. spółce Nałęczowskie Towarzystwo Inwestycyjne S.A. w transakcji wykupu menedżerskiego 2011 Good Food S.A. Corporate Finance było doradcą finansowym dla funduszu MBO Avallon w procesie sprzedaży Good Food S.A., producenta wafli ryżowych 2011 Pięć transakcji w ostatnim roku! Cederroth AB Corporate Finance Mispol S.A. i Makarony Polskie Corporate Finance Dopio Sp. z o.o. Corporate Finance Good Food Corporate Finance Orkla Brands AS Corporate Finance Orkla Brands AS Corporate Finance było doradcą Cederroth AB w procesie zakupu 100% udziałów w Dermika SA, producenta markowych kosmetyków do pielęgnacji twarzy było doradcą Mispol i Makarony Polskie w procesie ustalenia kluczowych parametrów finansowych rozważanej transakcji połączenia spółek było doradcą finansowym Pana Marka Jutkiewicza, właściciela spółki Dopio Sp. z o.o., przy nabyciu spółki Towarzystwo Gospodarcze BEWA Sp. z o.o., polskiego producenta wody źródlanej było doradcą finansowym w procesie sprzedaży Good Food sp. z o.o., producenta wafli ryżowych, w transakcji wykupu menedżerskiego współfinansowanego przez Avallon Sp. z o.o. było doradcą finansowym w procesie sprzedaży Elbro sp. z o.o., polskiej spółki z grupy Orkla zajmującej się sprzedażą mrożonych dań gotowych, spółce Agros Nova było doradcą finansowym w procesie sprzedaży Kotlin sp. z o.o., polskiej spółki z grupy Orkla zajmującej się produkcją przetworów owocowych i warzywnych, spółce Agros Nova 2010 2010 2010 2009 2009 2009 6
Spis treści KPMG jako wiodący doradca finansowy Aktywność funduszy PE na rynku spożywczym w Polsce Proces pozyskania inwestora finansowego 7
Liczba transakcji Aktywność M&A w sektorze spożywczym w Polsce od 2002 roku 70 60 50 40 30 20 10 0 16 1 4 17 13 5 1 3 2 11 9 10 32 6 1 25 52 12 5 35 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 (do dziś) Sektor żywności Sektor napojów bezalkoholowych Sektor detaliczny 32 6 2 24 47 11 2 34 63 16 8 39 42 7 0 35 21 7 0 14 Źródło: Analizy KPMG wg DealWatch 8
Najważniejsze transakcje M&A w sektorze w ciągu ostatnich trzech lat Data Cel przejęcia Kupujący Sprzedający Wartość transakcji Rodzaj inwestora 14.06.2010 Agros Nova Sp. z o.o. IK Investment Partners Limited Sonda S.A. 245 mln EUR Finansowy 28.06.2011 Kamis S.A. McCormick & Company Inc Robert Kamiński 209 mln EUR Strategiczny 28.06.2010 E.Wedel S.A. (aktywa spółki) Lotte Group Kraft Foods 157 mln EUR Strategiczny 24.06.2010 Lider S.K.G. Groupe Poult Gerard Kalinowski 92 mln EUR Strategiczny 13.08.2011 Elstar Oils S.A. Archer Daniels Midland Nederland B.V. Blazito Ltd 63 mln EUR Strategiczny 09.03.2010 IgloKrak Group Penta Investments Limited b.d. 50 mln EUR Finansowy 21.12.2011 18.08.2010 Polski oddział VK Muhlen Mainstream Scotland Limited LLI Euromills VK Muhlen 50 mln EUR Strategiczny Morpol S.A. Cermaq ASA 44 mln EUR Strategiczny 21.06.2010 ZPC Mieszko S.A. (65,9% akcji) EVA Grupe Central European Confectionery Holdings BV 31 mln EUR Finansowy 12.04.2010 Lisner 15.03.2012 Delic-Pol S.A. Homann Feinkost GmbH & Co. KG Axa Private Equity, Resource Partners Uniq Plc 29 mln EUR Strategiczny b.d. 27 mln EUR Finansowy 01.12.2011 ZT Bodaczów Glencore International KTS b.d. Strategiczny 9
Aktywność funduszy private equity w sektorze FMCG w Polsce Nazwa funduszu Obecne inwestycje w sektorze FMCG 1 Advent Star Food Historyczne inwestycje w sektorze FMCG Struktura transakcji PE w Polsce 2011 roku (wartość transakcji) Usługi biznesowe i przemysłowe 3% Transport 6% Usługi finansowe 10% Nauka i ochrona zdrowia 12% Źródło: EVCA IT i elektronika użytkowa 2% Pozostałe 6% Dobra konsumpcyjne i handel 25% Telekomunikacja i media 36% 2 Argan Capital Hortex 3 Avallon 4 Capital Partners Bać-Pol Ceko, Limito, Organic Farma Zdrowia Good Food 5 Cornerstone Winiary, Goplana 6 Darby Private Equity ZTB, Mieszko 7 EMSA Capital Wosana 8 Enterprise Investors Kofola, Dino Polska 9 EVA Grupe Mieszko 10 IK Investment Partners Argos Nova 11 Mid Europa Partners Żabka 12 Oresa Ventures PLOH Vending 13 Penta Investment IgloKrak Żabka 14 Resource Partners Value4Capital, Societe 15 Generale Delic-Pol, Good Food, Melvit, SPS Handel, Interchem Fornetti Wrocław Agros Nova, Eldorado (Emperia) 10
Spis treści KPMG jako wiodący doradca finansowy Aktywność funduszy PE na rynku spożywczym w Polsce Proces pozyskania inwestora finansowego 11
Czy fundusz Private Equity jest odpowiedni dla Twojej firmy? Czy Twój biznes działa na rynku wzrostowym? Czy jesteś gotów oddać część kontroli nad firmą? Czy perspektywy rozwoju Twojej firmy są wystarczająco ambitne? Czy Twój zespół jest gotów za Tobą podążyć? Czy ma on odpowiednie doświadczenie? Czy Twoja firma może wykazać się określonymi przewagami konkurencyjnymi? Czy jesteś gotów dzielić podejmowanie decyzji z innymi udziałowcami? Czy istnieje realistyczna strategia wyjścia z inwestycji w przyszłości dla wszystkich udziałowców? Źródło: Guide on Private Equity and Venture Capital for Entrepreneurs, EVCA 12
Proces dochodzenia do tak w transakcji z Private Equity Sprzedający INFORMACJE OFERTY Kupujący Zaproszenie do procesu, teaser List o zachowaniu poufności Memorandum informacyjne Oferta wstępna / List intencyjny Due diligence Negocjacje umowy Oferta wiążąca / Potwierdzenie warunków transakcji Podpisanie transakcji 13
Istotne kwestie transakcyjne Solidny biznes-plan Przygotowanie spółki do transakcji i przygotowanie do due diligence Gotowość podzielenia się kontrolą nad spółką Wynegocjowanie komfortowej umowy inwestycyjnej i/lub sprzedaży udziałów Strategia wyjścia funduszu po okresie inwestycji 14
Dziękuję za uwagę! Piotr Grauer Dyrektor Grupa Corporate Finance KPMG Advisory e-mail: pgrauer@kpmg.pl Tel. +48 502 052 982 15