PLN jako waluta rozrachunku na platformie T2S analiza SWOT

PLN jako waluta rozrachunku na platformie T2S analiza SWOT 1. Przewidywane uwarunkowania związane z funkcjonowaniem rynku polskiego w 2015r., niezależne od przystąpienia KDPW do inicjatywy T2S Zmiany regulacyjne Wprowadzenie kont omnibus umożliwiających szerszy dostęp inwestorów zagranicznych do polskiego rynku kapitałowego; Wprowadzenie dyrektywy Securities Law Directive (Legislation on Legal Certainty of Securities Holding and Dispositions) ujednolicającej zasady nabywania i rozporządzania papierami wartościowymi zapisanymi na rachunkach oraz wykonywania praw z tych papierów wartościowych w ramach Unii Europejskiej; Wprowadzenie dyrektywy Legislation on CSD, zwiększającej konkurencję pomiędzy depozytami papierów wartościowych: możliwość świadczenia usług rozrachunkowo - depozytowych przez każdy Depozyt w dowolnym kraju UE (paszportowanie usług rozrachunkowodepozytowych), możliwość rejestracji emisji w dowolnym depozycie papierów wartościowych w UE (swoboda rejestracji emisji). Zmiany infrastrukturalne na rynku polskim Rozliczenia transakcji dokonywane w izbie rozliczeniowej KDPW_CCP z funkcją nettingu w papierach wartościowych, w 2012 r.; Zawieranie transakcji giełdowych na nowym systemie transakcyjnym UTP w 2012 r.; Wdrożenie systemu SORBNET2 w 2013 r. umożliwi podmiotom zagranicznym bezpośredni dostęp do rozrachunku pieniężnego w NBP. Spodziewane trendy rynkowe w 2015 r. niezależne od przystąpienia KDPW do inicjatywy T2S Rynek giełdowy o Wysokie zainteresowanie inwestorów zagranicznych polskim rynkiem kapitałowym ze względu na atrakcyjność makroekonomiczną Polski oraz wysoki udział polskich inwestorów instytucjonalnych i indywidualnych w obrotach na GPW; o Rosnące zagrożenie przejęcia części obrotów akcjami polskich spółek przez zagraniczne platformy obrotu (np. MTF-y), wraz ze wzrostem atrakcyjności i znaczenia rynku polskiego w Europie; 1

o Walka GPW o utrzymanie dominującej pozycji w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w obliczu działań konkurencyjnych CEE Stock Exchange Group; o Możliwość sprzedaży pakietu akcji GPW pozostającego w rękach Skarbu Państwa inwestorowi strategicznemu; o Dalsza konsolidacja sektora giełdowego w wyniku potencjalnych fuzji Deutsche Boerse z NYSE-Euronext oraz London Stock Exchange z TMX Group (giełdy w Toronto i Montrealu). Rynek usług rozrachunkowo-depozytowych o Utrata przez polskie banki depozytariuszy części klientów zagranicznych pośredników, wybierających bezpośredni dostęp do KDPW z wykorzystaniem kont omnibus oraz dostęp do systemu rozrachunku pieniężnego NBP - SORBNET2; o Ryzyko utraty części polskiego rynku rozliczeniowego na rzecz pan-europejskiego CCP; o Wzrost presji konkurencyjnej na KDPW oraz KDPW_CCP wynikający z zapisów regulacji europejskich (EMIR, Legislation on CSD); o Postępująca konsolidacja lub budowanie połączeń operacyjnych pomiędzy izbami rozliczeniowymi CCP oraz depozytami papierów wartościowych stosownie do zmian własnościowych na rynku giełdowym (potencjalna fuzja Deutsche Boerse i NYSE-Euronext może doprowadzić do aliansu strategicznego lub połączenia pomiędzy Euroclear i Clearstream, możliwość przejęcia rozliczeń na połączonych rynkach przez Eurex Clearing); o Wzrost roli globalnych custodianów w obsłudze rozrachunku transakcji zawieranych na globalizujących się rynkach ułatwiony dzięki harmonizacji prawa papierów wartościowych w aspekcie nabywania i rozporządzania papierami wartościowymi zapisanymi na rachunkach oraz wykonywania praw z tych papierów wartościowych. 2

2. Analiza SWOT - PLN jako waluta rozrachunku na platformie T2S NBP Wykorzystanie doświadczenia Przystąpienie NBP nie zwiększy uzyskanego w trakcie realizacji znacząco wpływu NBP na Rozwój nowych funkcjonalności Ponoszenie przez NBP projektu przyłączenia NBP do podstawową architekturę systemu. Założenia: systemu TARGET2. NBP jako bank spoza Eurosystemu Pełna operacyjna nie dysponuje statusem decyzyjnym migracja uczestników Wariant 1 NBC Eurosystemu (brak głosu w na T2S rozpocznie się Możliwość wpływu NBP na rozwój Radzie Prezesów). Oznacza to: w I kw. 2015 r. systemu T2S ze względu na o brak pełnego wpływu na prace System SORBNETwejście do T2S w fazie Governing Council (GC) i T2S Board EURO zostanie rozpoczęcia działalności dla NBP i innych banków zamknięty w operacyjnej systemu. centralnych spoza strefy Euro, listopadzie 2011 r. Uzyskanie uczestnictwa w gdyż są jedynie reprezentowane w grupach roboczych i ciałach Non-euro Currency Steering Group Niektóre elementy doradczych T2S (Foreign Currency (NECCSG) i mają jedynie analizy przedstawiono Steering Group, Advisory Group) możliwość kierowania wybranych w 2 wariantach spraw dotyczących kont włączenia przez NBP Wariant 2 pieniężnych w lokalnej walucie do PLN na T2S : Skorzystanie z gotowego, GC i T2S Board; sprawdzonego rozwiązania o ograniczenie rozstrzygania sporów Wariant 1 europejskiej infrastruktury. pomiędzy FCSG i GC do Włączenie PLN przez kompetencji Arbitration Pannel co NBP na platformę T2S może zmniejszyć szanse na w 2015 /od początku przeforsowanie zdania NBP; funkcjonowania T2S/ o udział przedstawicieli z Polski pod warunkiem: tylko w pracach subgroup co najmniej 3-letniego powoduje brak wpływu na okresu pozostałego do najważniejsze decyzje GC; wejścia Polski do strefy o główny, a właściwie jedyny wpływ 3 systemu rozrachunku pieniężnego np. w zakresie udostępniania płynności uczestnikom w PLN (np. autokolateralizacja). Szersze zastosowanie PLN w rozrachunku papierów wartościowych w kontekście transgranicznym. W przypadku wydłużenia okresu pozostawania przez Polskę poza strefą euro wczesne przystąpienie oznacza wydłużenie okresu amortyzacji kosztów opracowania i wdrożenia infrastruktury koniecznej dla funkcjonowania denominowanych w PLN kont pieniężnych NBP w T2S. Ewentualna możliwość zwiększenia wpływów z obsługi transferów pieniężnych między systemem RTGS NBP a T2S oraz oprocentowania instrumentów kredytowych NBP ze względu na zwiększone zapotrzebowanie rynku na takie instrumenty. odpowiedzialności za błędy funkcjonowania outsourcowanych do T2S denominowanych w PLN kont pieniężnych. Niejednoznaczny wpływ udostępnienia PLN dla rozrachunku w T2S na możliwe zmniejszenie skuteczności polityki pieniężnej NBP. Pojawienie się kosztów związanych z umożliwieniem rozrachunku w PLN w T2S, które mogą zostać poniesione, a mogą nie zostać zamortyzowane, np. w związku z szybszym niż zakłada się przyjęciem euro w Polsce. W przypadku przesunięcia terminu wdrożenia T2S mniejsze prawdopodobieństwo zwrotu nakładów inwestycyjnych poniesionych na przygotowanie systemu do obsługi PLN w T2S. Nie w pełni zdefiniowane ryzyka prawne.

4 Warszawa, 3-03-2011 r. euro oraz 3-letniego okresu amortyzacji modułu IT (interfejsu) koniecznego dla współpracy polskiego na budowę Eurosystemu miały banki centralne ze strefy Euro, co skutkuje dopasowaniem systemu do oczekiwań użytkowników z tej strefy. RTGS z platformą T2S. Poniesienie przez NBP kosztów stworzenia modułu rozrachunku Wariant 2 pieniężnego w PLN dla lokalnej Włączenie PLN przez NBP na platformę T2S infrastruktury rynkowej, co wynika m.in. z konieczności dostosowania w 2017 funkcjonalności nowego systemu (lub później zależnie RTGS w NBP (SORBNET2) do od przystąpienia Polski platformy T2S, np. w zakresie do strefy euro) udostępniania uczestnikom płynności w PLN w T2S. NBP będzie obciążany opłatą na rzecz T2S Provider za dostarczenie IT dla funkcjonalności kont pieniężnych, utrzymywania software u i przeprowadzanie operacji w systemie. Konieczność prowadzenia przez NBP baz danych dla dedykowanych kont pieniężnych na T2S (dedicated cash accounts) oraz monitorowania sald w PLN w T2S. Możliwe zwiększenie zapotrzebowania na PLN w celu przeprowadzenia rozliczeń, co może doprowadzić do spadku płynności na Możliwość płynnego przejścia na rozrachunek w euro po zamknięciu rozrachunku w PLN.

KDPW S.A. Założenia: Wprowadzenie na rynku polskim kont omnibus i możliwości outsourcingu rozrachunku przez KDPW (do roku 2014, rozpoczęcie testów 5 Warszawa, 3-03-2011 r. rynku międzybankowym. Zwiększenie zapotrzebowania na PLN może wynikać z: o funkcjonowania dedykowanych rachunków pieniężnych na platformie T2S. Część środków pieniężnych na rynku finansowym może zostać przekazana do systemu T2S, co odpowiednio zmniejszy płynność w RTGS. o możliwego utrzymania atrakcyjności polskich spółek dla inwestorów zagranicznych, co może powodować wzrost zaangażowania inwestorów zagranicznych w zakresie polskich papierów wartościowych denominowanych w PLN Uczestnictwo w procesie Ograniczony wpływ KDPW na rozwój Aktywne włączenie się KDPW w Obniżenie stawki marży na harmonizacji europejskiego systemu rozrachunku, m.in. działania integracyjne rozrachunku transakcji ze względu systemu rozrachunku. utrudnione wprowadzanie nowych zwiększające możliwości na : funkcjonalności zgodnych ze dostosowania się do o ponoszenie dodatkowych Ułatwienie technicznej obsługi specyficznymi potrzebami rynku dynamicznych zmian opłat na rzecz T2S połączeń operacyjnych (linków) polskiego; zachodzących w Europie w o wzrost konkurencji między KDPW a europejskimi wyniku wdrażania europejskich pomiędzy depozytami centralnymi depozytami. Ponoszenie przez KDPW kosztów inicjatyw legislacyjnych i papierów wartościowych długotrwałego (przez 6 lat) harmonizacyjnych. działającymi na platformie Ponoszenie na rzecz systemu T2S zaangażowania zasobów w projekt T2S takich samych opłat za T2S oraz poniesienie nakładów Uniknięcie przez KDPW dokonywanie przez KDPW inwestycyjnych na dostosowanie potencjalnej konkurencji,ze Możliwe pogorszenie wyniku

6 Warszawa, 3-03-2011 r. uczestnika) Przystąpienie KDPW do T2S w terminie uruchomienia platformy (migracja w IV kw. 2015 r.) i efektywne prowadzenie standardowego rozrachunku DVP dla rynku polskiego poprzez platformę T2S wymaga włączenia przez NBP PLN jako waluty rozrachunku na T2S. rozrachunku jak w przypadku funkcjonalności systemu IT do strony zagranicznych depozytów, finansowego KDPW w przypadku największych depozytów europejskich (skorzystanie przez KDPW z efektu skali wypracowanego przez duże depozyty). Korzystanie przez KDPW z knowhow wypracowanego w ramach projektu T2S oraz wykorzystanie ściślejszej współpracy zagranicznej Możliwość korzystania z pozytywnych skutków udziału w T2S. Ponoszenie przez KDPW bieżących kosztów korzystania z T2S w tym wykorzystywania sieci komunikacyjnej do T2S, Konieczność reorganizacji pracy Depozytu, ze względu na konieczność prowadzenia rozrachunku nocnego w T2S. które na bazie paszportu europejskiego (zgodnie z Legislation on CSD) będą mogły świadczyć usługi rozrachunkowe dla polskich uczestników rynku korzystając z platformy T2S. Możliwość uchronienia się przed zjawiskiem odpływu emitentów (którzy zamierzają notować swoje akcje zagranicą) do innych depozytów ze względu na wejście w życie dyrektywy Legislation on CSDs". standaryzacji europejskiego systemu rozrachunkowego i Wsparcie GPW w realizacji infrastruktury rynków strategii regionalnej notowania kapitałowych, takich jak: spółek zagranicznych poprzez wystandaryzowane komunikaty tańszą obsługę linków z do rozrachunku transakcji, zagranicznymi depozytami na harmonizacja dnia i cyklu platformie T2S rozrachunkowego, standaryzacja systemu zabezpieczeń pod Zwiększenie liczby transakcje dotyczące operacji bezpośrednich zagranicznych banków centralnych, itp. uczestników KDPW, w tym depozytów zagranicznych, co Możliwość zaoferowania bezpośrednio może wpłynąć na uczestnikom nowych zwiększone przychody Depozytu. funkcjonalności rozrachunku braku możliwości zrekompensowania utraty marży na rozrachunku zwiększonymi przychodami finansowymi grupy kapitałowej KDPW wynikającymi z potencjalnego wzrostu liczby transakcji zawieranych przez zagranicznych inwestorów na GPW i rozliczanych w KDPW_CCP. Możliwość przejęcia i internalizacji przez inne depozyty rozrachunku transakcji zawieranych przez inwestorów zagranicznych na polskich papierach notowanych na zagranicznych platformach obrotu, w sytuacji gdyby doszło do znacznej migracji obrotu z GPW na zagraniczne platformy obrotu. Ewentualna migracja obrotu z GPW wpłynęłaby przede wszystkim na utratę obecnych wolumenów obrotu związanych z rozliczeniem transakcji przez planowaną do wprowadzenia izbę rozliczeniową KDPW_CCP. Możliwe opóźnienia w dostosowywaniu się systemu

transgranicznego Możliwość prowadzenia przez rozrachunkowego T2S do potrzeb KDPW rozrachunku rynku europejskiego związane z transgranicznego transakcji koniecznością osiągnięcia zawieranych przez polskich konsensusu przez dużą liczbę inwestorów na rynkach uczestników systemu. zagranicznych (konkurencja w stosunku do globalnych banków Ograniczona kontrola ryzyka depozytariuszy). Istnieje szansa, operacyjnego Eurosystemu przez iż zarówno banki powiernicze jak KDPW/krajowy organ nadzoru również biura maklerskie będą korzystały z rozliczeń na rynkach związana z przekazaniem realizacji wybranych czynności w zakresie obsługiwanych w ramach T2S za rozrachunku papierów pośrednictwem KDPW. Działanie wartościowych na platformę T2S, takie będzie uzależnione od ze względu na centralne strategii grupy kapitałowej, w przeprowadzanie audytu przez której znajduje się depozytariusz zewnętrznego audytora. lub dom maklerski obsługujący polskiego inwestora oraz od powiązań biznesowych. Możliwość stania się przez KDPW pośrednikiem do T2S dla krajów z regionu, które nie przystąpią do T2S (efekty drugiego rzędu). Polski kapitałowy rynek Zwiększenie zakresu narzędzi optymalizacji rozrachunku transakcji oraz zarządzania aktywami przez uczestników W przypadku rozrachunku w PLN na T2S wyższy koszt obsługi rachunku pieniężnego dla uczestników (z uwagi na opłatę za korzystanie z Wzrost obrotów zawieranych przez inwestorów zagranicznych, oraz zmniejszenie spreadów transakcyjnych w Polsce, ze Ograniczenie zakresu działania polskich oddziałów globalnych custodianów wybierających bezpośredni dostęp do T2S (ryzyko KDPW. modułu komunikacyjnego pomiędzy względu na zmniejszenie barier przeniesienia rozrachunku do NBP a T2S). dostępu do rozrachunku na rynku centrali) do obsługi zdarzeń 7

8 Warszawa, 3-03-2011 r. Standaryzacja procedur polskim korporacyjnych polskich papierów rozrachunku i przebiegu dnia Zmniejszenie wpływu polskich oraz doradztwa podatkowego księgowego dla uczestników uczestników na tempo wprowadzania Uzyskanie przez polskich (zmiana profilu obsługi lokalnych rynków obsługiwanych przez T2S. i kierunki zmian systemu emitentów szerszego dostępu do oddziałów z local agent na service rozrachunkowego T2S. zagranicznych inwestorów, co agent) W długim okresie oszczędności pozwoli na obniżenie kosztu dla uczestników działających na pozyskania kapitału i poprawę Konieczność konkurowania wielu rynkach zagranicznych wyceny dużych i średnich spółek. polskich oddziałów globalnych związane z niższymi kosztami Należy jednak zaznaczyć, że w depozytariuszy z KDPW w zakresie dostosowania back office do opinii uczestników, obecnie nie świadczenia polskim uczestnikom specyfiki tych rynków. istnieją bariery na tyle istotne aby rynku kapitałowego usług wstrzymywały decyzję związanych z rozrachunkiem Niższe niż obecnie koszty zagranicznych banków, biur transgranicznym rozrachunku transgranicznego maklerskich czy inwestorów o dla inwestorów wynikające ze wejściu na polski rynek Zwiększenie presji konkurencyjnej standaryzacji rozwiązań T2S w postaci obniżania opłat na oraz ze skrócenia łańcucha Zwiększenie możliwości polskim rynku kapitałowym, co pośredników w transgranicznym biznesowych domów maklerskich, przyśpieszy konsolidację polskich obrocie papierami funduszy inwestycyjnych, uczestników (wynikającą w części z wartościowymi. funduszy emerytalnych oraz wprowadzenia kont omnibus oraz mniejszych banków bezpośredniego dostępu powierniczych w penetracji podmiotów zagranicznych do rynków zagranicznych, w tym Sorbnet 2); zwiększenie wolumenu obsługiwanych przez nie Zmniejszenie liczby pośredników w transakcji transgranicznych, ze transgranicznym obrocie papierami względu na ułatwienie i obniżenie wartościowymi. kosztu rozrachunku transgranicznego. Obecność KDPW z PLN na platformie T2S może sprzyjać

Większe możliwości realizacji wzrostowi liczby i wartości strategii regionalnej przez GPW transakcji zawieranych przez polegającej na notowaniu spółek inwestorów zagranicznych na zagranicznych w postaci single i konkurencyjnych MTF-ach i dual-listingu. Z drugiej strony rozliczanych w pan-europejskich wdrażane w życie europejskie CCP. inicjatywy legislacyjne oraz produkcyjne uruchomienie platformy T2S może zwiększyć atrakcyjność konsolidujących się rynków lokalnych w ramach integracji poziomej kosztem duallistingu na giełdach zagranicznych. 9