KDPW - rola i zadania na polskim rynku kapitałowym Sławomir Panasiuk Wiceprezes Zarządu KDPW

Transkrypt

1 KDPW - rola i zadania na polskim rynku kapitałowym Sławomir Panasiuk Wiceprezes Zarządu KDPW Warszawa, 8 czerwca 2011 r.

2 KDPW podstawowe informacje Historia Integralna część Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A obecnie Niezależna instytucja działająca w formie spółki akcyjnej Struktura akcjonariatu(od 1999 r.) Skarb Państwa GPW Narodowy Bank Polski 1/3 akcji 1/3 akcji 1/3 akcji 2

3 Statystyki KDPW Liczba zdeponowanych emisji akcji 780 Liczba zdeponowanych emisji obligacji skarbowych 191 Liczba zdeponowanych emisji obligacji pozaskarbowych 129 Kapitalizacja zdeponowanych emisji akcji 525 mld PLN Kapitalizacja zdeponowanych emisji obligacji skarbowych 479 mld PLN Kapitalizacja zdeponowanych emisji obligacji pozaskarbowych 22 mld PLN Liczba transakcji rozliczonych przez KDPW 18 mln Wartość transakcji rozliczonych przez KDPW mld PLN Liczba zarejestrowanych emitentów 730 Liczba uczestników bezpośrednich 72 Źródło: KDPW, dane na koniec 2010 roku 3

4 Główne zadania KDPW (1) Prowadzenie kont depozytowych dla uczestników, na których w formie elektronicznego zapisu, rejestrowane są papiery wartościowe Rejestrowanie oraz przechowywanie instrumentów finansowych podlegających dematerializacji na kontach depozytowych uczestników Rozliczenia i rozrachunek transakcji zawieranych na rynkach regulowanych: GPW oraz BondSpot, a także transakcji zawieranych poza rynkiem regulowanym (NewConnect, Treasury BondSpot Poland) Nadzorowanie zgodności wielkości emisji papierów wartościowych znajdujących się w obrocie Realizacja zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych (np. wypłata dywidendy w PLN i walutach obcych, scalanie akcji) Przydzielanie kodów ISIN (International Securities Identifying Numbers) polskim emisjom instrumentów finansowych (KDPW jest krajową agencją odpowiedzialną za ich nadawanie) 4

5 Główne zadania KDPW (2) Zarządzanie Funduszem Rozliczeniowym dla rynku regulowanego oraz alternatywnego systemu obrotu (rynek ASO). W jego skład wchodzą: - Fundusz Gwarantowania Rozliczeń Transakcji Giełdowych - Fundusz Gwarantowania Rozliczeń Transakcji ASO Rynku BondSpot - Fundusz Gwarantowania Rozliczeń Transakcji ASO Rynku NewConnect - Fundusz Gwarantowania Giełdowych Transakcji Terminowych Zarządzanie Funduszem Gwarancyjnym tworzonym ze składek Powszechnych Towarzystw Emerytalnych, gwarantującym wypłatę świadczeń członkom funduszy Obsługa wypłat transferowych pomiędzy otwartymi funduszami emerytalnymi - w wyniku zmiany funduszu przez uczestnika lub podziału środków zgromadzonych przez uczestnika Zarządzanie Systemem Rekompensat stworzonym w celu gromadzenia środków na wypłaty rekompensat inwestorom w razie ewentualnej upadłości domu maklerskiego 5

6 Główne zadania KDPW (3) Realizacja zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych (akcjonariuszy), m.in.: wypłata dywidendy w PLN i walutach obcych podział (split) akcji scalanie akcji asymilacja realizacja prawa poboru zamiana obligacji zamiennych na akcje Obsługa Walnych Zgromadzeń zgodnie z przepisami KSH Krajowy Depozyt, jako podmiot prowadzący depozyt papierów wartościowych, uczestniczy w procesie sporządzania i udostępniania emitentom wykazu akcjonariuszy deklarujących swój udział w Walnym Zgromadzeniu spółki publicznej 6

7 Podstawowe fakty Wszystkie papiery wartościowe, które są w obrocie na polskim rynku występują w formie zdematerializowanej (elektronicznych zapisów na kontach) System rejestracji prowadzony przez KDPW zapewnia pełne bezpieczeństwo dla swoich Uczestników. Nigdy w historii Krajowego Depozytu nie było przypadków kradzieży, defraudacji czy fałszerstwa zdeponowanych papierów wartościowych Zadaniem KDPW jest rozliczenie transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe. W wyniku rozliczenia ustala się wysokości świadczeń pieniężnych i niepieniężnych wynikających z zawartych transakcji - pomiędzy ich stronami Krajowy Depozyt przeprowadza również rozrachunek transakcji. W wyniku rozrachunku następuje obciążenie lub uznanie konta depozytowego lub rachunku papierów wartościowych prowadzonego przez Krajowy Depozyt Dzięki połączeniom operacyjnym (tzw. linki) KDPW z zagranicznymi depozytami możliwe jest notowanie zagranicznych spółek na GPW w formule dual-listing. KDPW utworzył do tej pory 17 takich połączeń System depozytowo-rozliczeniowy kdpw_stream jest w stanie obsłużyć operacji dziennie 7

8 Instrumenty finansowe rejestrowane w KDPW Wszystkie papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym są zarejestrowane w KDPW Obecnie w systemie KDPW zarejestrowane są następujące papiery wartościowe: - Akcje (krajowe i zagraniczne) - Obligacje (Skarbu Państwa, NBP /banku centralnego/, korporacyjne /krajowe i zagraniczne/, komunalne, zamienne, EBI, z prawem pierwszeństwa, obligacje niepubliczne, listy zastawne) - Certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych - Kontrakty Futures (na indeks WIG20, na walutę, na akcje) - Indeksowe jednostki udziałowe - Opcje (europejskie, na indeks WIG20, na akcje) Wyjątek: Bony skarbowe: przechowywanie, rozliczanie oraz rozrachunek system Narodowego Banku Polskiego 8

9 Rozliczenie transakcji Cykl rozliczeniowy dla transakcji na akcjach, prawach do akcji, certyfikatach zawartych na rynku regulowanym trwa trzy dni robocze (T+3), a dla obligacji - dwa dni robocze (T+2) Oznacza to, że formalnym właścicielem akcji staniemy się trzeciego dnia rozliczeniowego po dokonaniu transakcji, a w przypadku obligacji drugiego dnia. 9

10 Podstawowe zasady rozliczeń realizowanych w KDPW Transfery papierów wartościowych odbywają się poprzez dokonywanie zapisów księgowych w systemie depozytowym, rozliczeniowym i rozrachunkowym KDPW Transferów dokonuje się pomiędzy kontami uczestników KDPW (banków i domów maklerskich) Obowiązkowa segregacja aktywów (aktywa własne, aktywa klientów) Zmiana stanów własności następuje w momencie dokonania zapisu księgowego Dokonywanie rozliczeń transakcji na rzecz: GPW, BondSpot, NewConnect (ASO), Treasury BondSpot Poland Model rozliczeniowy w trybie DvP: BIS model I, BIS model II Rozliczenia: T+2, T+3 dla obrotu na rynku regulowanym GPW, NewConnect, BondSpot T+0 do T+n dla transakcji poza rynkiem regulowanym OTC Dwa tryby rozliczenia: RTGS DVP ( ), FOP ( ) Tryb wielosesyjny ( ) 10

11 Strona pieniężna rozliczenia Umowa pomiędzy NBP i KDPW System interfejsowy Pełnomocnictwo dla KDPW od Banków Płatników na obciążenie lub uznanie rachunku pieniężnego. Rozliczanie pieniężne na rachunkach Banków Płatników w NBP Bank Płatnik: bank posiadający status uczestnika KDPW oraz posiadający rachunek pieniężny w systemie NBP Bank Płatnik jest odpowiedzialny za rozliczenia: zarówno swoich transakcji, jak i swoich klientów transakcji przeprowadzanych przez Uczestników Rozliczających, którzy nie posiadają rachunku pieniężnego w NBP Uczestnik Rozliczający jest zobligowany do posiadania gotówki wymaganej do rozliczenia na rachunku Banku Płatnika, KDPW informuje Bank Płatnik o pozycjach pieniężnych netto do zapłaty w dniu rozliczenia KDPW wysyła instrukcje rozliczeniowe do NBP korzystając z interfejsu NBP 11

12 Gwarantowanie rozliczeń transakcji Należności uczestnika niewypłacalnego Depozyty zabezpieczające (tylko dla rynku terminowego) Wpłaty podstawowe uczestnika niewypłacalnego Wpłaty podstawowe pozostałych uczestników 50% maksymalnych wpłat dodatkowych pozostałych uczestników (ograniczonych do poziomu 110% wpłat podstawowych) 20 mln zł ze środków gwaranta (KDPW_CCP) 50% maksymalnych wpłat dodatkowych pozostałych uczestników (ograniczonych do poziomu 110% wpłat podstawowych) Decyzja Zarządu KDPW Środki gwaranta Krajowy Depozyt prowadzi wielostopniowy systemu zabezpieczania płynności rozliczeń. Gwarantuje on uczestnikom rynku bezpieczeństwo realizacji zawartych transakcji. 1 Lipca 2011 roku nastąpi wydzielenie izby rozliczeniowej CCP, która powstanie poprzez przekazanie przez Krajowy Depozyt spółce KDPW_CCP zadań dotyczących prowadzenia rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym i w ASO oraz prowadzenia systemu zabezpieczania płynności rozliczeń. W strukturach samego KDPW pozostaną funkcje z zakresu rozrachunku transakcji oraz centralnego depozytu papierów wartościowych. 12

13 Zmiany w systemie gwarantowania - porównanie Stan obecny (KDPW) 1-stopniowy system oparty na funduszu wzajemnego gwarantowania niestandardowa metodologia obliczeń ryzyka Rynek kasowy Stan docelowy (KDPW_CCP) 2-stopniowy system oparty na indywidualnych depozytach zabezpieczających i funduszu wzajemnego gwarantowania prowadzonym dla kompleksu rynków oparcie obliczeń ryzyka na metodologii SPAN Liquidation Risk Rynek terminowy 2-stopniowy system oparty na depozytach i funduszu wzajemnego gwarantowania niestandardowa metodologia obliczeń ryzyka 2-stopniowy system oparty na indywidualnych depozytach zabezpieczających i funduszu wzajemnego gwarantowania prowadzonym dla kompleksów rynków standard SPAN Fundusz Rozliczeniowy odrębny fundusz dla każdego rynku fundusz dla kompleksu rynków metodologia ryzyka niepokrytego gwarantowanie kapitałami izby 13

14 Infrastruktura rynku stan obecny Zawarcie transakcji GPW BondSpot OTC KDPW Rozliczenie Rozliczenie i rozrachunek transakcji System Gwarantowania Rozrachunek Centralny Depozyt KDPW_CCP NBP 14

15 Infrastruktura rynku stan po wdrożeniu CCP Zawarcie transakcji GPW BondSpot OTC KDPW_CCP Rozliczenie transakcji Rozliczenie System Zarządzania Ryzykiem Rozrachunek transakcji KDPW Rozrachunek Centralny Depozyt NBP 15

16 Linki z zagranicznymi depozytami Euroclear Sweden EVK 16

17 Linki korzyści dla rynku Budowa centrum regionalnego Spółki zagraniczne notowane na GPW Dywersyfikacja inwestycji RYNEK Możliwości dla OFE (limit inwestycji zagranicznych) Promocja polskiego rynku Przyciąganie kolejnych spółek efekt kuli śnieżnej Krajowy Depozyt pełni istotną rolę w budowaniu w Warszawie regionalnego centrum finansowego dla Europy Środkowo-Wschodniej 17

18 Główne cele strategiczne KDPW 1. Wprowadzenie nowego modelu biznesowego KDPW Strategia KDPW na lata Opracowana i zatwierdzona do realizacji w końcu 2009 r. 2. Pozycjonowanie KDPW jako głównej instytucji depozytowo-rozliczeniowej w regionie CEE 3. Integracja KDPW ze strukturami europejskimi 4. Wprowadzenie nowych usług zwiększających wartość grupy kapitałowej 5. Podnoszenie jakości i zakresu obecnie oferowanych usług 18

19 Wizja rozwoju KDPW w świetle strategii na lata Reagowanie z wyprzedzeniem na wyzwania konkurencji Portfel usług oparty o nowoczesne i innowacyjne rozwiązania technologiczne Zdobywanie nowych klientów i rynków KDPW prężna grupa kapitałowa Wspieranie budowy regionalnego centrum finansowego w Warszawie Rozwój nowych obszarów biznesu Główna instytucja depozytoworozliczeniowa w Europie Środkowo- Wschodniej Aktywna Aktywna współpraca współpraca wszystkich uczestników uczestników rynku rynku 19

20 20