KDPW_CCP cele zadania, korzyści dla rynku

Transkrypt

1 Izba rozliczeniowa KDPW_CCP KDPW_CCP cele zadania, korzyści dla rynku 1 lipca 2011 r. nastąpi przekazanie przez Krajowy Depozyt spółce KDPW_CCP zadań dotyczących prowadzenia rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz w alternatywnym systemie obrotu i prowadzenia systemu zabezpieczania płynności rozliczeń. W strukturach samego KDPW pozostaną funkcje z zakresu rozrachunku transakcji oraz centralnego depozytu papierów wartościowych. Wprowadzając tę zmianę Krajowy Depozyt wypełnia najwyższe międzynarodowe standardy oraz znacząco podnosi konkurencyjność polskiego rynku kapitałowego. Wydzielenie ze struktur KDPW izby rozliczeniowej jest efektem przyjętej pod koniec 2009 roku i realizowanej konsekwentnie Strategii Krajowego Depozytu na lata , która zakłada m.in. stworzenie nowego modelu biznesowego KDPW. Głównym zadaniem izb rozliczeniowych jest prowadzenie rozliczeń transakcji z zastosowaniem mechanizmów, które pozwalają na systemowe obniżenie ryzyka niewywiązania się stron ze zobowiązań wynikających z zawartych transakcji. Na polskim rynku zadania te pełnić będzie izba utworzona przez Krajowy Depozyt KDPW_CCP. Wydzielenie ze struktur KDPW izby rozliczeniowej jest efektem przyjętej pod koniec 2009 roku i realizowanej konsekwentnie Strategii Krajowego Depozytu na lata , która zakłada m.in. stworzenie nowego modelu biznesowego KDPW. Strategia KDPW wyzwania przyszłości Kluczowym zadaniem realizowanej Strategii jest przygotowanie KDPW do działania w warunkach wzmożonej konkurencji zagranicznej oraz konsolidacji rynku. Strategia jest ukierunkowana na budowę pozycji regionalnej oraz konkurencyjności KDPW. Dokument powstał w oparciu o wnikliwą analizę głównych trendów zachodzących na międzynarodowych rynkach finansowych, doświadczenia i kompetencje Zarządu oraz kadry menedżerskiej KDPW. Strategia była szeroko konsultowana ze środowiskiem polskiego rynku kapitałowego. Strategia prezentuje nowe podejście do wyzwań stojących przed Krajowym Depozytem, kładzie nacisk na aktywne budowanie pozycji Spółki w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, wprowadzanie nowoczesnych usług odpowiadających potrzebom rynku lokalnego i rynków międzynarodowych.

2 Jednym z kluczowych projektów Strategii KDPW jest utworzenie izby rozliczeniowej w oparciu o powszechnie stosowany na świecie model centralnego kontrpartnera CCP. Pierwszym krokiem do utworzenia pełnej izby rozliczeniowej było powołanie do życia w maju 2010 r. instytucji Gwaranta Rozliczeń spółki KDPW_CLEARPOOL, której zadaniem było gwarantowanie kapitałem własnym systemu wspierania płynności rozliczeń. Już ten krok został pozytywnie oceniony przez zagranicznych i krajowych inwestorów oraz doprowadził do podniesienia oceny Krajowego Depozytu w międzynarodowych ratingach. Rys. 1. Kamienie milowe w rozwoju projektu utworzenia CCP 31 maja 2010 r. Wejście w życie umowy zawartej pomiędzy KDPW SA a KDPW_CLEARPOOL SA dotyczącej wprowadzenia dodatkowego elementu systemu gwarantowania rozliczeń Q2/2011 Powołanie izby rozliczeniowej KDPW_CCP wyposażonej w nowoczesny system zarządzania ryzykiem 2012r. Dostosowanie KDPW_CCP do zmian systemu GPW Rozwój systemu zarządzania ryzykiem Obsługa pożyczek rynkowych Wprowadzanie nettingu w papierach wartościowych dla rozliczeń w KDPW_CCP (rozliczeń częściowych) Rozpoczęcie rozliczeń derywatów rynku OTC Źródło: Opracowanie własne KDPW_CCP główne zadania Wśród zadań izby rozliczeniowej KDPW_CCP znajdą się następujące funkcje: rozliczanie i gwarantowanie rozliczeń transakcji zarządzanie ryzykiem rozliczeniowym administrowanie zabezpieczeniami Do wydzielanej izby rozliczeniowej KDPW_CCP przeniesiona zostanie działalność z zakresu obsługi rozliczeń transakcji rynku kasowego i instrumentów pochodnych, zawieranych na rynku regulowanym i w alternatywnym systemie obrotu, a także projekty związane z możliwością 2

3 dokonywania rozliczeń transakcji innych niż zawierane w obrocie zorganizowanym (np. rynek OTC). KDPW_CCP będzie m.in. rozliczała transakcje na Głównym Rynku GPW, rynku NewConnect, Catalyst, BondSpot, a także poee Rynku Energii GPW (poprzez giełdową izbę rozrachunkową GIR KDPW). Ponadto izba KDPW_CCP będzie zarządzała ryzykiem rozliczeniowym. Wraz z rozpoczęciem działalności operacyjnej nastąpi wdrożenie nowego systemu gwarantowania rozliczeń, Wprowadzony zostanie model, w którym większe znaczenie będą miały zabezpieczenia zindywidualizowane (depozyty zabezpieczające), niż środki wspólne (fundusz rozliczeniowy). Ponadto wprowadzone zostanie jednolite podejście do zarządzania ryzykiem w ramach rynków należących do tego samego kompleksu giełdowego. Nowy system oparty został o rozwiązania stosowane w innych instytucjach oferujących gwarancje rozrachunku transakcji, w szczególności o metodologię SPAN. KDPW_CCP korzyści dla rynku Funkcjonowanie na danym rynku izby rozliczeniowej, przynosi szereg korzyści zarówno bezpośrednim uczestnikom tego rynku jak i rynkowi finansowemu w szerokim rozumieniu. Do najważniejszych zalet związanych z powołaniem przez KDPW izby rozliczeniowej typu CCP należą: ograniczenie ryzyka kontrpartnerów poprzez gwarantowanie transakcji przyjętych do rozliczenia przez KDPW_CCP; zwiększenie efektywności zarządzania ryzykiem; zwiększenie katalogu podmiotów uprawnionych do pełnienia roli uczestników rozliczających (w tym o podmioty zagraniczne, które do tej pory nie miały takiej możliwości); poprawa postrzegania infrastruktury polskiego rynku kapitałowego przez polskie i zagraniczne instytucje finansowe; zwiększenie zainteresowania polskim rynkiem kapitałowym; możliwość rozwijania funkcjonalności dotyczących procesu rozliczeń i rozrachunku wg międzynarodowych standardów; podjęcie współpracy z zagranicznymi CCP oraz Centralnymi Depozytami. 3

4 Nowacja i open offer Zazwyczaj centralny kontrpartner CCP staje się stroną transakcji w wyniku zastosowania jednego z dwóch mechanizmów prawnych: nowacji lub open offer. O nowacji mówimy wówczas, gdy oryginalna umowa zawarta na rynku pomiędzy stronami transakcji jest zastępowana dwiema umowami z CCP, w efekcie czego CCP staje się kupującym dla strony sprzedającej i sprzedającym dla strony kupującej. Jeżeli natomiast umowa transakcji jest zawierana przez każdą ze stron transakcji (kupującego i sprzedającego) z centralnym kontrpartnerem (CCP) natychmiast po zestawieniu szczegółów transakcji na platformie transakcyjnej mamy do czynienia z mechanizmem open offer. W polskim prawie brak jest szczegółowych uregulowań dotyczących zarówno nowacji, jak i open offer. W przypadku KDPW_CCP zastosowana zostanie tzw. odpowiedzialność gwarancyjna CCP: umowa transakcji zawierać będzie wskazanie technicznego kontrpartnera, a uruchomienie odpowiedzialności CCP nastąpi w przypadku niezapłacenia przez kontrahenta zobowiązań w terminie wskazanym w transakcji jako data rozrachunku. Istotne z punktu widzenia rozwoju polskiego rynku jest wprowadzenie do krajowych regulacji mechanizmów prawnych nowacji i open offer. Tabela 1. Stosowanie nowacji i open offer w europejskich CCP CCP Nowacja Open Offer Eurex Clearing Nie Tak SIX x-clear Nie Tak CCP.Austria Nie Tak EMCF Tak Tak Euro CCP Tak Nie LCH Clearnet Ltd. Tak Tak LCH Clearnet SA Tak Nie Źródło: Opracowanie własne KDPW_CCP podstawy prawne działalności izby Realizację zadań z zakresu m.in. prowadzenia centralnego depozytu papierów wartościowych, rozliczania i rozrachunku transakcji zawieranych na rynku regulowanym i w alternatywnym systemie obrotu, prowadzenia systemu zabezpieczenia płynności nakłada na Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Na jej podstawie (art. 48 ust. 7) KDPW może przekazać w drodze umowy wykonywanie określonych w Ustawie zadań spółce zależnej. 4

5 Izba rozliczeniowa KDPW_CCP utworzona przez Krajowy Depozyt będzie wykonywać będzie zadania z zakresu: rozliczania transakcji zawieranych na rynku regulowanym; rozliczania transakcji zawieranych w alternatywnym systemie obrotu; rozliczania transakcji innych niż zawierane w obrocie zorganizowanym; wykonywania funkcji giełdowej izby rozrachunkowej w zakresie transakcji zawieranych na giełdach towarowych; prowadzenie systemu zabezpieczania płynności rozliczeń, w tym systemu gwarantowania rozliczeń transakcji zawartych na rynku regulowanym. Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi mówi również, że minimalna wysokość kapitału własnego spółki, której KDPW powierzył część swoich zadań wynosi 10 milionów złotych. KDPW_CCP dysponować będzie znacznie wyższym kapitałem - w wysokości 100 mln zł, który sukcesywnie będzie zwiększany. Zgodnie z zapisami Ustawy o obrocie KDPW przekaże izbie rozliczeniowej KDPW_CCP aktywa wchodzące w skład funduszu rozliczeniowego oraz funduszy zabezpieczających ASO. KDPW_CCP przejmuje prawa i obowiązki wynikające z umów o uczestnictwo. Tym samym Uczestnicy rozliczający KDPW staną się Uczestnikami rozliczającymi CCP w zakresie prowadzenia rozliczeń oraz prowadzenia systemu zabezpieczania rozliczeń transakcji. Izba rozliczeniowa KDPW_CCP będzie działała w oparciu o Regulamin, który został zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Ponieważ działalność KDPW_CCP prowadzona jest w oparciu o powierzenie prowadzenia rozliczeń przez KDPW, nie wymaga ona osobnego zezwolenia KNF. *************** 5