KDPW_CCP to dopiero początek

Transkrypt

1 Izba rozliczeniowa KDPW_CCP KDPW_CCP to dopiero początek 1 lipca 2011 r. nastąpi przekazanie przez Krajowy Depozyt spółce KDPW_CCP zadań dotyczących prowadzenia rozliczeń transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz w alternatywnym systemie obrotu i prowadzenia systemu zabezpieczania płynności rozliczeń. W strukturach samego KDPW pozostaną funkcje z zakresu rozrachunku transakcji oraz centralnego depozytu papierów wartościowych. Wprowadzając tę zmianę Krajowy Depozyt wypełnia najwyższe międzynarodowe standardy oraz znacząco podnosi konkurencyjność polskiego rynku kapitałowego. Wydzielenie ze struktur KDPW izby rozliczeniowej jest efektem przyjętej pod koniec 2009 roku i realizowanej konsekwentnie Strategii Krajowego Depozytu na lata , która zakłada m.in. stworzenie nowego modelu biznesowego KDPW. Powstanie KDPW_CCP jest jednym z kluczowych projektów Strategii KDPW na lata , gwarantujących wzrost konkurencyjności i rozwój całego rynku kapitałowego. Projekt ten jest jedną z kilkudziesięciu inicjatyw, które podejmowane są przez Krajowy Depozyt w celu wzmacniania pozycji i jakości usług dostępnych w Polsce, aspirującej pozycji do regionalnego huba finansowego Europy Środkowo-Wschodniej. Strategia KDPW przewiduje realizację szeregu projektów mających na celu rozwój polskiego rynku kapitałowego i generujących korzyści dla inwestorów polskich zarówno indywidualnych, jak i instytucjonalnych oraz zagranicznych. Są to projekty mające wpływ na obniżenie kosztów rozliczeń i rozrachunku, a co za tym idzie kosztów ponoszonych przez inwestorów. Rozdzielenie funkcji rozliczeniowej od depozytowej na dwa odrębne podmioty KDPW_CCP oraz KDPW jest zgodne z międzynarodowymi standardami i zaleceniami. Pozwoli to również na harmonijny rozwój usług oferowanych przez obie spółki, zgodnie z oczekiwaniami swoich klientów oraz jest odpowiedzią na wyzwania rynkowe i międzynarodową konkurencję. Kluczowa dla dalszego rozwoju KDPW_CCP będzie realizacja następujących projektów (realizowanych przez Izbę Rozliczeniową i samo KDPW): netting w papierach wartościowych CCP dla rynku OTC derywatów

2 rozwój usług oferowanych przez giełdową izbę rozrachunkową GIR KDPW platforma pożyczek papierów wartościowych mechanizm Hold-Relase rozliczenia częściowe Netting w papierach wartościowych Mechanizm nettingu papierów wartościowych umożliwi generowanie przez KDPW_CCP do KDPW (jako izby rozrachunkowej i centralnego depozytu) jednej instrukcji rozliczeniowej (do rozrachunku w papierach wartościowych i środkach pieniężnych), z wszystkich operacji rozliczanych w CCP na danej sesji rozrachunkowej na danym koncie ewidencyjnym, uznającej/obciążającej dane konto ewidencyjne prowadzone przez KDPW. Realizacja tego projektu wprowadzi na polski rynek standardy obowiązujące na rynkach europejskich i zwiększy tym samym konkurencyjność KDPW_CCP oraz KDPW w zakresie oferowania usług rozliczeniowych i rozrachunkowych, co może pozytywnie wpłynąć na utrzymanie dotychczasowych klientów i pozyskanie nowych klientów zagranicznych. W związku z planowaną współpracą z platformą Target2-Securities wprowadzenie nettingu zmniejszy liczbę operacji, która podlegałaby kalkulacjom dotyczącym rozrachunków kierowanym do T2S. CCP dla rynku OTC derywatów Projekt rozliczania i gwarantowania transakcji zawieranych na rynku OTC na instrumentach pochodnych ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa rozliczania transakcji zawieranych poza rynkiem zorganizowanym. Projekt rozwiązań tworzonych przez KDPW jest odpowiedzią na potrzeby i oczekiwania uczestników rynku, ale także na propozycje regulacji Komisji Europejskiej dotyczących rozliczeń transakcji pochodnych OTC w CCP i funkcjonowania CCP. Zgodnie z nimi do końca 2012 wszystkie transakcje zawierane przez banki w UE, w instrumentach pochodnych wskazanych przez regulatora rynku będą podlegały obowiązkowi rozliczania przez instytucje typu CCP. Innym wymogiem proponowanych regulacji jest obowiązek raportowania transakcji OTC do centralnych repozytoriów transakcji. Krajowy Depozyt dąży do obsługi również tej funkcjonalności, gdyż jest ona naturalnym uzupełnieniem projektowanych funkcji rozliczeniowych. 2

3 Rys. 1. Uporządkowanie struktury rynku OTC dzięki prowadzeniu rozliczeń przez CCP Źródło: Opracowanie własne Na polskim rynku kapitałowym jedynie KDPW dysponuje niezbędną infrastrukturą organizacyjnotechnologiczną, gwarantującą bezpieczeństwo rozliczeń, wiedzą i doświadczeniem, systemem komunikacji z bankami. Dodatkowym atutem jest planowane uczestnictwo w systemie rozrachunku brutto euro w czasie rzeczywistym TARGET2. Katalog instrumentów rozliczanych przez KDPW_CCP został skonfigurowany z założeniem sukcesywnego zwiększania listy instrumentów pochodnych OTC, tak aby ostatecznie objąć wszystkie instrumenty będące w portfelach banków działających w Polsce. W pierwszym etapie projektu lista instrumentów obejmie instrumenty pochodne rozliczane w PLN na bazie netto. Lista instrumentów rozliczanych w I etapie obejmuje: forwardy na stopę procentową (FRA) swapy stopy procentowej (IRS, OIS, basis swap) repo W drugim etapie projektu lista instrumentów rozliczanych przez rozszerzona o: KDPW_CCP może zostać FX Swap opcje FX opcje na stopy procentowe swapy procentowo-walutowe (CIRS) Od samego początku wszystkie transakcje z rynku OTC rozliczane w KDPW_CCP będą objęte trójstopniowym systemem gwarantowania rozliczeń, zgodnie z projektowanymi regulacjami oraz międzynarodowymi standardami. 3

4 Rys. 2. Wielostopniowy system gwarantowania rozliczeń w KDPW_CCP Depozyty zabezpieczające Fundusz rozliczeniowy dla rynku OTC Kapitały własne KDPW_CCP Źródło: Opracowanie własne Zgodnie z harmonogramem ustalonym z uczestnikami rynku (bankami) CCP dla rynku OTC rozpocznie działalność w połowie 2012 roku. KDPW planuje, że usługa będzie w pełni dostępna wraz z wejściem w życie regulacji europejskich dotyczących rozliczania transakcji OTC. Rozwój usług oferowanych przez GIR KDPW 11 grudnia 2010 r. rozpoczął działalność poee Rynek Energii GPW. Od tego dnia Giełdowa Izba Rozrachunkowa Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (GIR KDPW) prowadzi zabezpieczenia i rozliczenia zleceń oraz transakcji zawieranych na tym rynku. Utworzenie Giełdowej Izby Rozrachunkowej jest elementem realizacji Strategii na lata , w ramach której KDPW rozszerza zakres oferowanych przez siebie usług i wchodzi w nowe obszary biznesowe. Rys. 1. Schemat organizacji strony transakcyjnej i rozliczeniowej Rynku Energii GPW Źródło: Opracowanie własne Krajowy Depozyt, posiadający wieloletnie doświadczenie na polskim rynku kapitałowym, gwarantuje szybkie i oparte na najlepszych rozwiązaniach technologicznych rozliczanie i rozrachunek transakcji zawieranych na Rynku Energii GPW. Przeniesienie działalności GIR KDPW do KDPW_CCP będzie skutkowało nowymi, korzystniejszymi dla członków GIR rozwiązaniami. Dzięki przeniesieniu rozrachunku z banku komercyjnego (co mam miejsce obecnie) do banku centralnego zwiększy się bezpieczeństwa prowadzenia rozrachunku. Członkowie Izby będą mogli wykorzystać swoje rachunki rozliczeniowe w dowolnym banku w Polsce, co pozwoli na uniezależnienie się od jednego Banku rozliczeniowego 4

5 Wraz z włączeniem usług oferowanych przez KDPW GIR do izby rozliczeniowej zwiększy się także bezpieczeństwo systemu gwarantowania rozliczeń w tym segmencie. Istniejący obecnie Fundusz Gwarantowania Rozliczeń Transakcji zawartych na poee Rynku Energii GPW, w skład którego wchodzą depozyty zabezpieczające i fundusz rozliczeniowy poszerzy się o kolejny stopień gwarancji - kapitały własne izby rozliczeniowej KDPW_CCP. Platforma pożyczek papierów wartościowych Trwają prace nad utworzeniem elektronicznej platformy pożyczek papierów wartościowych, którą dawałaby możliwość skupienia w jednym miejscu ofert pożyczkodawców i pożyczkobiorców. KDPW posiada ponad 10-letnie doświadczenie w zakresie organizacji sytemu pożyczek papierów wartościowych, których celem było zabezpieczenie płynności rozliczeń. Doświadczenie to zostanie wykorzystane w celu dalszego rozwoju rynku pożyczek papierów wartościowych. Celem projektu jest zapewnienie uczestnikom rynku kapitałowego w Polsce narzędzia, umożliwiającego sprawną realizację pożyczek papierów wartościowych. Za pomocą specjalnej aplikacji uczestnicy KDPW, jako pożyczkobiorcy lub pożyczkodawcy, przedstawiać będą anonimowo swoje oferty. Po zaakceptowaniu oferty aplikacja automatycznie generować będzie dokumenty rozliczeniowe do systemu kdpw_stream, gdzie będą one rozliczane zgodnie z warunkami umowy pożyczki. Co istotne, zwrot pożyczki będzie gwarantowany wykorzystaniem zasobów systemu gwarantowania rozliczeń. Podstawowym zabezpieczeniem pożyczek będzie zabezpieczenie początkowe wnoszone w środkach pieniężnych i przekazywane do pożyczkodawcy. Stosowane będą także depozyty zabezpieczające naliczane przez moduł SPAN, a także środki funduszu rozliczeniowego oraz kapitał własny izby rozliczeniowej CCP. Projekt ten jest szczególnie istotny z punktu widzenia rozwoju krótkiej sprzedaży na polskim rynku. Warunkiem koniecznym w przypadku stosowania KS jest możliwość pożyczenia papierów wartościowych na rynku po to, by inwestor mógł je sprzedać w określonym momencie, a następnie odkupić w terminie późniejszym po znacznie niższej cenie i oddać pożyczkodawcy. Pożyczki papierów wartościowych mają istotny wpływ na rozwój rynku jako całości: zwiększają jego płynność (papiery przechowywane w portfelach długoterminowych inwestorów instytucjonalnych poprzez transakcje krótkiej sprzedaży powracają na rynek zwiększając tym samym liczbę papierów w wolnym obrocie); zwiększają płynność rozliczeń (głównie transakcji krótkiej sprzedaży); poprawiają efektywność wyceny papierów zarówno z rynku kasowego jak i terminowego; dostarczają nowych strategii inwestycyjnych, bez których pewne istotne dla rynku rodzaje aktywności rynkowej nie miałyby miejsca np. arbitraż, zabezpieczanie portfela opcji (delta hedge). 5

6 Mechanizm Hold-Relase Mechanizm Hold-Release jest technicznym instrumentem, który umożliwia jak najwcześniejsze zestawianie instrukcji rozrachunkowych. Pozwala na stosowaniu jednej instrukcji w celu zestawiania i ostatecznego rozrachunku oraz rozdziela proces zestawiania instrukcji od procesu weryfikacji dostępności środków pieniężnych i papierów wartościowych niezbędnych do rozrachunku. Hold-Relase polega on na nadawaniu zestawionym instrukcjom statusu: Hold (Wstrzymaj) w celu wstrzymania rozrachunku transakcji, której dotyczy instrukcja; wstrzymany powinien być przede wszystkim rozrachunek tych transakcji, dla których nie ma pewności co do pokrycia w papierach wartościowych lub środkach pieniężnych Release (Realizuj) w celu realizacji rozrachunku transakcji; dla instrukcji o statusie Release rozrachunek transakcji zostanie zrealizowany bez żadnych dodatkowych działań ze strony uczestnika Nadawanie instrukcji statusu Hold lub Release realizowane jest jednostronnie, zmiana statusu nie wymaga więc zgody kontrpartnera. Wprowadzenie mechanizmu Hold-Release będzie służyć implementacji standardów zestawiania instrukcji rozliczeniowych zgodnie z rekomendacjami ESSF/ECSDA ( Proposals to harmonise and standardise pre-settlement date matching processes throughout Europe ). Wdrożenie tego projektu wpłynie na zmniejszenie liczby nierozliczonych instrukcji, a co za tym idzie - obniżenie kosztów rozrachunku. Rozliczenia częściowe Rozliczenia częściowe będą miały na celu optymalizację przeprowadzanego rozrachunku transakcji poprzez zmniejszenie liczby transakcji podlegających rozrachunkowi. Pozwoli to na obniżenie kosztów rozrachunku. Mechanizm rozrachunku w częściach transakcji zawartych na rynku regulowanym i ASO (oraz dotyczących ich rozrachunków posttransakcyjnych) jest dopuszczalny na gruncie Kodeksu cywilnego (częściowe spełnienie świadczenia) oraz Ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (optymalizacja przeprowadzanego rozrachunku, podobnie jak pożyczki automatyczne). Korzyści wynikające z wprowadzenia tego rozwiązania odczują bezpośrednio Uczestnicy KDPW_CCP oraz cały rynek. Do głównych korzyści zaliczyć należy: : zwiększenie płynności prowadzonych rozrachunków; zwiększenie płynności rozliczeń; znaczna redukcja wysokości opłat za zawieszenie rozrachunku transakcji; 6

7 zmniejszenie wzajemnych zobowiązań i należności pomiędzy Izbą Rozliczeniową a jej Uczestnikami; zmniejszenie wolumenu transakcji kierowanych do odkupu. *************** 7