CENTRUM NAUKOWO-TECHNICZNE KOLEJNICTWA KOMPETENCJE W ZAKRESIE KOLEI DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE Dr Andrzej Massel, dr Marek Pawlik
ZAWARTOŚĆ PREZENTACJI CMK (Centralna Magistrala Kolejowa) Standardy techniczne modernizacji CMK do prędkości 200-250 km/h Wstępne studium wykonalności połączenia sieci kolejowej dużych prędkości wschód zachód Przeniesienie regulacji kolejowych UE do prawa polskiego Zespół interoperacyjności
CENTRALNA MAGISTRALA KOLEJOWA (CMK) Połączenie Warszawy i Śląska powstałe w latach 1970 1978 Długość 224 km Bardzo dogodne parametry geometryczne: Minimalny promień łuku: R=4000 m Maksymalne pochylenie: 6 Szerokość międzytorza: 4.50 m Elektryfikacja 3 kv DC Czterostawna samoczynna blokada liniowa Początkowo tylko ruch towarowy Od 1984 roku ruch pociągów ekspresowych z prędkością 140 km/h Od 1988 roku ruch pociągów ekspresowych z prędkością 160 km/h CMK linia o wysokim standardzie zbudowana wcześniej niż Direttissima we Włoszech i linia Paryż Lyon we Francji Obecnie modernizacja CMK
CENTRALNA MAGISTRALA KOLEJOWA (CMK)
STANDARDY TECHNICZNE MODERNIZACJI CMK DO V=200-250 250 km/h Projekt zrealizowany przez CNTK w latach 2001-2002 dla Grupy PKP S.A. Cel projektu: uzupełnienie i uaktualnienie warunków technicznych w świetle zmian legislacyjnych (TSI HS) i postępu technicznego Standaryzacja i normalizacja dla: Drogi kolejowej Sterowania ruchem kolejowym taboru Telekomunikacji Kompatybilności elektromagnetycznej Ruchu kolejowego Ochrony środowiska Wymagania szczegółowe dla aspektów szczegółowych, np. Podtorza i nawierzchni kolejowej Budynków i budowli, etc
STUDIUM POŁĄCZENIA SIECI DUŻYCH PRĘDKOŚCI WSCHÓD-ZACHÓD Projekt zrealizowany przez CNTK w latach 2001-2002 na zlecenie UIC Cele Studium: Zapewnienie pełnej informacji niezbędnej do opracowania właściwego studium wykonalności Identyfikacja i wyspecyfikowanie istniejących problemów Określenie zadań wymagających rozwiązania Wstępny harmonogram Studium ograniczone terytorialnie do połączeń stolic Austrii, Czech, Niemiec i Polski
STUDIUM POŁĄCZENIA SIECI DUŻYCH PRĘDKOŚCI WSCHÓD-ZACHÓD Zadania do roku 2010: Koncentracja na usprawnieniach na liniach istniejących, głównie połączeniach pomiędzy stolicami państw Prędkość w głównych korytarzach wyniesie 160 km/h, na szeregu odcinkach nawet mniej CMK w Polsce jedyny odcinek do prędkości 250 km/h Modernizacja linii istniejących nie może być traktowana jako tworzenie właściwej sieci kolei dużych prędkości w krajach Europy Środkowo-wschodniej Wnioski: Plany poszczególnych kolei (CD, DB, ÖBB, PKP) nie prowadzą do stworzenia rzeczywistej sieci kolei dużych prędkości w krajach Europy Środkowo-wschodniej do roku 2020 Modernizacja linii i wprowadzanie taboru z wychylnymi nadwoziami to rozwiązanie na dzisiaj ale nie na jutro By stworzyć sieć kolei dużych prędkości konieczne jest ustalenie priorytetów Bardzo: istotne: czas potrzebny na dyskusje, planowanie, uzgodnienia, pozwolenia i budowę nowych linii to minimum 15-20 lat
STUDIUM POŁĄCZENIA SIECI DUŻYCH PRĘDKOŚCI WSCHÓD-ZACHÓD Najbardziej obiecujące opcje: połączenia międzynarodowe o największych potokach podróżnych: Linie łączące stolice Polski i Czech z największymi centrami Europy Propozycja pierwszego etapu kolei dużych prędkości: Warszawa Berlin, Wiedeń Praga Berlin, Warszawa Wiedeń, Praga Norymberga Drugi etap tworzenia sieci dużych prędkości powinien obejmować: Połączenia pomiędzy ważniejszymi centrami w Polsce i Czechach Przedłużenia sieci na wschód (Słowacja) i południe (Węgry, Rumunia)
STUDIUM POŁĄCZENIA SIECI DUŻYCH PRĘDKOŚCI WSCHÓD-ZACHÓD Figure 16 European High - Speed, proposals of the Consultant 2020 European High-Speed Network Réseau Européen à Grande Vitesse Europäisches Hochgeschwindigkeitsnetz new lines lignes nouvelles Neubaustrecken upgraded lines lignes aménagées Ausbaustrecken Proposals of the Consultant Sundsvall Oslo Helsinki St.Petersburg Stockholm Tallinn Göteborg Edinburgh Riga Glasgow Moskva København Vilnius Gdansk Hamburg Dublin Minsk Amsterdam Berlin London Hann. Warszawa Brux. Köln Praha Katowice Fr. Nürnberg Lviv Kiev Lux. Paris München Wien Bratislava Rennes Budapest Zürich Chisinau Genève Ljubljana Milano Lyon Bordeaux Zagreb Beograd Bologna Bucuresti Genova Sarajevo Marseille Sofia Skopje Porto Roma Istanbul Barcelona Tirana Madrid Napoli Bari Ankara Valencia High-Speed Division Lisboa Sevilla Málaga Athinai 0 500 km Version 23.02.2002 All rights reserved. UIC 2002
PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA Podstawowe akty prawne dotyczące kolei Dyrektywy UE 91/440/EEC on the development of the Community's railways 95/18/EC on the licensing of railway undertakings 95/19/EC on the allocation of railway infrastructure capacity and the charging of infrastructure fees 96/48/EC on the interoperability of the trans-european high-speed rail system 01/12/EC amending Council Directive 91/440/EEC on the development of the Community's railways 01/13/EC amending Council Directive 95/18/EC on the licensing of railway undertakings 01/14/EC on the capacity allocation, charges for the use of railway infrastructure, safety certification 01/16/EC on the interoperability of the trans-european conventional rail system 04/49/EC on safety on the Community's railways and amending 95/18/EC and 2001/14/EC 04/50/EC amending 96/48/EC on HS interoperability and 2001/16/EC on CR interoperability 04/51/EC amending Council Directive 91/440/EEC on the development of the Community's railways...... Trzeci pakiet kolejowy...
PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA PRAWO NARODOWE Dyrektywy UE 91/440/EEC 95/18/EC 95/19/EC 96/48/EC 01/12/EC 01/13/EC 01/14/EC 01/16/EC 04/49/EC 04/50/EC 04/51/EC REGULACJE UE NOWEGO PODEJŚCIA dyrektywy TSI Normy EN. PRAWO NARODOWE
Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym Ustawa o transporcie kolejowym z 28 marca 2003 railway development, licensing of RU, capacity allocation, safety certification, - przygotowana przez Min. Infrastruktury - konsultowana z ekspertami kolejowymi - konsultowana z przedstawicielami izb - ostateczny tekst przygotowany przez wspólny zespół na trzydniowym spotkaniu -głosowana przez Sejm po akceptacji RCL Dyrektywy UE 91/440/EEC 95/18/EC 95/19/EC 96/48/EC 01/12/EC 01/13/EC 01/14/EC 01/16/EC 04/49/EC 04/50/EC 04/51/EC
Dyrektywy UE 91/440/EEC 95/18/EC 95/19/EC 96/48/EC 01/12/EC 01/13/EC 01/14/EC 01/16/EC 04/49/EC 04/50/EC 04/51/EC PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA Interoperacyjność kolei: - podsystemy -składniki dyrektywy TSI Normy EN Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności Ustawa o ocenie zgodności z 30 sierpnia 2002 Zmiana ustawy o transporcie kolejowym Rozporządzenie w spr. interoperacyjności z 20 kwietnia 2004 29 czerwca 2004 - przygotowana przez Ministerstwo Infrastruktury - przygotowana przez MI i iekspertów CNTK prowadzących zespół interop. CNTK - konsultowana z koleją oraz izbami -głosowana przez Sejm po akceptacji RCL
PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA Piramida legislacyjna UE dla kolei dużych prędkości HS Dyrektywa 96/48/WE o interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości Decyzja 2001/260/WE (sterowanie) Rekomendacja 2001/290/WE (infrastruktura) dla transeuropejskiego systemu kolei dużych prędk. Decyzje 2002/730/WE - 2002/735/WE (infrastruktura, sterowanie, energia, ruch kol., tabor, utrzymanie) normy (np. normy CENELEC dla MMI) Specyfikacje europejskie(gsm-r i ETCS obligatoryjne i informacyjne)
PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA Ustawa o ocenie zgodności 30 sierpnia 2002 Polska piramida legislacyjna Ustawa o transporcie kolejowym 28 marca 2003 Zmiana ustawy o transporcie kol. 20 kwietnia 2004 ogólne zasady oceny zgodności mają zastosowanie w przypadku wdrażania dyrektyw UE wprowadzających unifikację techniczną w celu budowy wspólnego rynku (nowe podejście) Rozp.. w spr. interoperacyjności 29 czerwca 2004 Rozp.. w spr. interoperacyjn. kolei konw. 2005 Normy PN ENs i inne specyfikacje europejsk. ogólne przepisy kolejowe i regulacje: - zgodnie z dyrektywami UE - regulacje narodowe - rozporządzenia
BUDOWA KOMPETENCJI Budowa kompetencji związanych z interoperacyjnością w Polsce Zaangażowanie PKP w projekty UIC - projekt ETCS, - projekt EIRENE, -..., - karty UIC, np. dla wagonów towarowych Studia PHARE - studium wdrożenia ERTMS na linii E20, - studium strategiczne ERTMS dla krajów Europy Środkowo-wschodniej, -..., Opracowanie wymagań dla modernizacji CMK na podstawie TSI dla kolei dużych prędkości
PRZENIESIENIE REGULACJI KOLEJOWYCH UE DO POLSKIEGO PRAWA Marzec 2001: 2001/16/EC Marzec 2001: 2001/260/EC 2001/290/EC Maj 2002 : TSI HS IN - infrastruktura TSI HS EN - energia TSI HS CC - sterowanie TSI HS OP - ruch TSI HS RS - tabor TSI HS MA - utrzymanie Listopad/Grudzień 2004: TSI CR CCS - sterowanie TSI CR TAF - telematyka TSI NOI - hałas TSI CR RST wagony tow. AEIF HS AEIF CR PKP w AEIF październik 2001 Zespół Interoperacyjności w PKP Marzec 2002 Praca CNTK nr 4016 Zespół Interoperacyjności 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
ZESPÓŁ INTEROPERACYJNOSCI Struktura Zespołu Interoperacyjności Przewodn. Wiceprzewodn K. Zakrzewski Marek Pawlik Wiceprzewodn. J. Malinowski koordynator M. Wos Eksperci wspomagający nominowani przez spółki Grupy PKP Grupy robocze: - infrastruktura (INF) - energia (ENE) - sterowanie (CCS) - tabor (RST) - telematyka (TAF) - ruch kol. (OPE) - tunele (SRT) -niepełnosprawni (PRM) Grupy przekrojowe: - koordynacja (CS), - ekonomiczna (EE), - zgodność (CF/ERC). Grupy eksperckie: -hałas (NOI) - personel (EXPER) -maźnice (HABD) Grupa zarządzania zmianami (CCB/CCSC)
ZESPÓŁ INTEROPERACYJNOSCI Zadania Zespołu Interoperacyjności PKP Zaangażowanie w prace AEIF w zakresie interoperacyjności - wspieranie prac europejskich nad TSI przez aktywny udział w grupach roboczych AEIF, - analiza proponowanych wymagań ze względu na rozwiązania techniczne i praktykę eksploatacyjną w Polsce, - przygotowanie przypadków szczególnych (jeżeli jest to konieczne) i przedstawianie ich na poziomie AEIF. Informowanie ekspertów wspomagających i spółek PKP o: - pracach AEIF nad TSI i innych istotnych sprawach, - aktualnych wersjach TSI i dokumentów związanych. Analiza i prezentacja dla spółek PKP konsekwencji technicznych i ekonomicznych TSI dla kolei w Polsce - raporty, - informacje, notatki dla członków zarządów spółek PKP.
ZESPÓŁ INTEROPERACYJNOSCI Polskie wersje TSI dla kolei dużych prędkości TSI HS RST TSI HS OPE TSI HS ENE TSI HS INS TSI HS CCS = TSI HS MAI LEKSYKON CD 06d
WNIOSKI Duży wysiłek włożony w przygotowanie warunków dla powstania systemu kolei dużych prędkości w Polsce Przygotowanie projektów Opracowanie standardów technicznych Wdrożenie regulacji UE, w tym szczególnie TSI
WIZJA KOLEI DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ