Wojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN"

Ignacy Witkowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 OCHRONA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH W OBSZARZE TORFOWISKA ORAWSKO-NOWOTARSKIE Wojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN

2 Dyrektywa Siedliskowa siedliska oraz gatunki roślin i zwierząt (bez ptaków) Dyrektywa Ptasia gatunki ptaków i ich siedliska Obszary siedliskowe Obszary ptasie

gatunki ptaków i ich siedliska 30.04.2004 25.01.

3 METODY I NARZĘDZIA OCHRONY Metody ochrony: całkowicie w gestii krajów członkowskich UE (istotny jest efekt: zachowanie lub odtworzenie właściwego stanu zachowania gatunków i typów siedlisk przyrodniczych) Główne narzędzia ochrony: plany ochrony (wstępne przygotowania) procedury przeprowadzania ocen oddziaływania na środowisko (są już prowadzone, np. żwirownia) finansowanie kosztów wdrażania i funkcjonowania sieci (np. płatności w ramach programu rolno-środowiskowego) są realne możliwości czy wykorzystane?

(wstępne przygotowania) procedury przeprowadzania ocen oddziaływania na środowisko (są już prowadzone, np.

4 NATURA 2000 OBOWIĄZKI PAŃSTW UE 1. Określenie niezbędnych działań ochronnych, a tam gdzie to potrzebne opracowanie planów ochrony (samodzielnych lub wkomponowanych w istniejące plany) 2. Podejmowanie odpowiednich działań w celu uniknięcia pogorszenia stanu siedlisk na tych obszarach 3. Ocenianie skutków oddziaływania wszelkich planów lub przedsięwzięć, które mogłyby w istotny sposób zagrozić gatunkom i siedliskom, dla których ochrony obszar został wyznaczony 4. Odpowiednie zarządzanie obszarami z uwzględnieniem wyników prowadzonego monitoringu

istniejące plany) 2. Podejmowanie odpowiednich działań w celu uniknięcia pogorszenia stanu siedlisk na tych obszarach 3.

5 NATURA 2000 PLANY OCHRONY USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Art Dla obszaru Natura 2000 minister właściwy do spraw środowiska ustanawia, w drodze rozporządzenia, plan ochrony na okres 20 lat, uwzględniający ekologiczne właściwości siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony obszar ten został wyznaczony, wykorzystując, obejmujące obszar Natura 2000, plany ochrony ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego oraz plany urządzenia lasu. Plan ochrony może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt.

Dla obszaru Natura 2000 minister właściwy do spraw środowiska ustanawia, w drodze rozporządzenia, plan ochrony na okres 20 lat, uwzględniający ekologiczne

6 NATURA 2000 PLANY OCHRONY USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Art Projekt planu ochrony obszaru Natura 2000 sporządza sprawujący nadzór nad obszarem w terminie 5 lat od dnia wyznaczenia tego obszaru, w uzgodnieniu z właściwymi miejscowo radami gmin. Art Plan ochrony obszaru Natura 2000 zawiera: 1) opis i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków; 2) opis warunków zachowania lub przywrócenia właściwego stanu ochrony siedlisk i gatunków, o których mowa w ust. 1; 3) wykaz zadań ochronnych, z określeniem sposobu ich wykonywania, rodzaju, zakresu i lokalizacji, na okres stosowny do potrzeb; 4) określenie zakresu monitoringu przyrodniczego; 5) opis przebiegu granic obszaru Natura 2000.

Plan ochrony obszaru Natura 2000 zawiera: 1) opis i ocenę istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich

7 PROJEKTY DOTYCHCZAS REALIZOWANE W OBSZARZE PROJEKT POLSKO-ANGIESKO-HOLENDERSKI, wykonywany przy współudziale MŚ -zakończony PROJEKT NORWESKI, pod nadzorem MŚ, MRozwoju Regionalnego i NFOŚ -kontynuacja

8 STRATEGIE ZARZĄDZANIA Strategia zarządzania wstępna wersja Gromadzenie informacji o zasobach przyrodniczych obszaru aktualizacja danych o borach bagiennych i cietrzewiu Identyfikacja istniejących lub potencjalnych zagrożeń oraz szukanie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków propozycje działań ochronnych Analiza istniejących opracowań planistycznych pod kątem ich zgodności z ochroną siedlisk i gatunków w obszarze Natura 2000

zagrożeń oraz szukanie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagrożeń i ich skutków propozycje działań

9 KROK NASTĘPNY: PLAN OCHRONY I WDROŻENIE OCHRONY Plan ochrony dla obszaru Natura 2000: Musi być sporządzony Może być prosty i krótki, ujmujący tylko najważniejsze kwestie, ale realistyczny i zdroworozsądkowy Powinien być podstawowym dokumentem dla zarządzających obszarami Zarządzanie obszarem: Muszą w nim uczestniczyć właściciele lub władający terenem Powołanie Stowarzyszenia lub sporządzenie umowy o Partnerstwie publiczno-prywatnym spośród przedstawicieli właścicieli (lokalnych społeczności) i instytucji władających obszarem, jako odpowiedzialnych za zarządzanie obszarem Konieczny merytoryczny nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody

uczestniczyć właściciele lub władający terenem Powołanie Stowarzyszenia lub sporządzenie umowy o Partnerstwie publiczno-prywatnym spośród przedstawicieli

10 Torfowiska Orawsko-Nowotarskie: mapa siedlisk przyrodniczych

11 Siedliska torfowiskowe Torfowisko przejściowe przy granicy ze Słowacją

12 Mapa rozmieszczenia siedlisk torfowiskowych

13 OCHRONA SIEDLISK TORFOWISKOWYCH Zasypywanie rowów odwadniających Wykonanie zastawek Usunięcie drzew z kopuł torfowisk Niwelacja, profilowanie pionowych obrzeży torfowiska powstałych na skutek eksploatacji torfu

kopuł torfowisk Niwelacja, profilowanie pionowych

14 OCHRONA TORFOWISK działania towarzyszące Drogi przeciwpożarowe wyżwirowanie i naprawa istniejących dróg; Wykup działek na torfowiskach podzielonych jeśli właściciele zgłoszą taką potrzebę; Ustalenie rekompensat za zaniechanie wydobycia (wg. prawa górniczego dot. przypadków wydanych koncesji); Płatności rolno-środowiskowe za odpowiednie zabiegi, utrzymanie i głównie zaniechanie gospodarowania itd. na działkach rolnych położonych na torfowiskach;

zaniechanie wydobycia (wg. prawa górniczego dot.

15 OCHRONA TORFOWISK działania już prowadzone Aktywna ochrona na Borze na Czerwonem : zastawki na rowach, usuwanie sosny zwyczajnej z kopuły torfowiska

16 Bory bagienne

17 MAPA BORÓW BAGIENNYCH - ZAKTUALIZOWANA

18 OCHRONA SIEDLISK LEŚNYCH Zastawki na rowach odwadniających Utrzymanie dróg leśnych oraz szlaków zrywkowych w sąsiedztwie Utrzymanie dotychczasowego sposobu gospodarowania, zgodnego z uproszczonym planem urządzania lasu Sporządzenie uproszczonych planów urządzenia lasu uwzględniających ochronę borów bagiennych Szkolenie w zakresie programów leśnośrodowiskowych (jeśli zostaną wdrożone od 2013 r) i innych działań służących pozyskiwaniu środków

Sporządzenie uproszczonych planów urządzenia lasu uwzględniających ochronę borów bagiennych Szkolenie w

19 SIEDLISKA NADRZECZNE ŁĘGI i KAMIEŃCE

20 MAPA SIEDLISK NADRZECZNYCH

21 OCHRONA SIEDLISK NADRZECZNYCH Zaniechanie prac regulacyjnych Czarnego Dunajca (Wróblówka-Długopole) Zaniechanie poboru kamienia z koryta Czarnego Dunajca Budowa odcinka wału przeciwpowodziowego, lub zastosowanie innego rozwiązania ochrony ppow. (jeśli jest taka potrzeba) Gospodarka w łęgach prowadzona na dotychczasowych zasadach Likwidacja dzikich wysypisk śmieci Likwidacja gatunków inwazyjnych w miarę ich pojawiania się

22 ŁĄKI I MURAWY

23 MAPA ROZMIESZCZENIA ŁĄK I MURAW

24 OCHRONA SIEDLISK ŁĄKOWYCH Wykaszanie łąk z usuwaniem siana, wypas Usuwanie krzewów Rezygnacja z intensyfikacji produkcji łąkowej PONADTO: Szkolenie i doradztwo dla rolników w zakresie programów rolnośrodowiskowych i innych działań służących pozyskiwaniu środków

25 OCHRONA GATUNKÓW ZWIERZĄT

26 OCHRONA GATUNKÓW ZWIERZĄT zbieżna z ochroną siedlisk!!! Ważka: łątka turzycowa utrzymanie siedliska wykaszanie zbyt wysokiej roślinności zielnej i usuwaniu krzewów i drzew na brzegach cieków, rotacyjne usuwanie części roślinności wodnej na kolejnych fragmentach cieku, tzn. w różnych latach na różnych fragmentach zasiedlonego odcinka, Potencjalnie: rezygnacja z intensywnego nawożenia w odległości przynajmniej 50 m od cieku, Wilk: zapobieganie kłusownictwu, utrzymanie siedliska kompleksu leśnego z fragmentami nie penetrowanymi przez ludzi, wypłata odszkodowań Wydra: Utrzymanie siedliska: zadrzewione odcinki cieków Płazy: utrzymanie łęgów w aktualnym stanie ze zbiornikami wodnymi Skójka gruboskorupowa: utrzymanie naturalnych koryt cieków wodnych, zaniechanie poboru kamienia

27 PROGRAMY ROLNO-ŚRODOWISKOWE Pakiet 5: Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 Ochrona siedlisk lęgowych ptaków 1370 zł/ha Półnaturalne łąki wilgotne: 840 zł/ha Półnaturalne łąki świeże: 840 zł /ha Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe: 870 zł/ha Użytki przyrodnicze (torfowiska wysokie 7110, 7120, przejściowe 7140, zasadowe 7230): 550 zł/ha

28 Dziękuj kuję za uwagę Wojciech Mróz

Podobne dokumenty

Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a

Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a Najwa niejsze kompetencje organów, które odpowiadaj za powo anie i funkcjonowanie sieci obszarów Natura 2000 w Polsce oraz ustalaj ce te kompetencje artyku y ustawy o ochronie przyrody Organ Generalny