Znaczenie i rola błękitno zielonej infrastruktury w adaptacji do zmian klimatu Dr inż.arch. Justyna Gorgoń Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach
Obecność błękitno zielonej infrastruktury w mieście i obszarze zurbanizowanym Błękitno zielona infrastruktura jest istotnym komponentem struktury przestrzennej miasta. Składa się szeroko rozumianych miejskich terenów zieleni, zarówno urządzonych jak i tych pozostających w stanie naturalnym oraz z cieków i zbiorników wodnych zlokalizowanych w danym obszarze Jej znaczenie wynika w dużej mierze z różnorodność składowych samej infrastruktury, z bogactwa ekosystemów występujących w różnych lokalizacjach miejskich oraz z wielości i wielofunkcyjności rozwiązań projektowych, które zawierają jej poszczególne elementy
Znaczenie obszarów zieleni w prawidłowym funkcjonowaniu struktur miejskich Jakość życia w mieście wiąże się z jakością środowiska miejskiego. Zieleń w mieście pełni szereg funkcji, które decydują o jakości życia jego mieszkańców Zieleń w miastach jest ważnym elementem kompozycji urbanistycznej, pełni również funkcje: wypoczynkowo-rekreacyjne zdrowotne estetyczne izolacyjne społeczne ekonomiczne ochronne (np. przeciwpowodziowe)
Usługi ekosystemów działanie zielonej infrastruktury Przyroda w mieście pełni funkcję służebną wobec człowieka dostarczając mu określonych usług. Usługi te nazywane są usługami ekosystemów Jakość życia w mieście definiują wskaźniki zdrowia środowiskowego, które prezentują zmiany stanu zdrowia mieszkańców wywoływane zmianami jakości środowiska Wskaźniki te są związane w szczególności z usługami regulacyjnymi ekosystemów
Usługi ekosystemów w świetle adaptacji do zmian klimatu Podział usług ekosystemów: usługi podstawowe (siedliskowe) np. cykl hydrologiczny usługi zaopatrujące np. w wodę i żywność usługi regulacyjne np. łagodzenie ekstremów pogodowych, regulacja klimatu usługi kulturowe Każdy ekosystem może jednocześnie świadczyć wiele różnych usług. Najwięcej usług związanych z adaptacją do zmian klimatu mieści się w grupie usług regulacyjnych
Zmiany klimatu wpływ na miasto i komponenty jego struktury Zmiany klimatu są prognozowane w perspektywie 30-40 lat, natomiast strukturę miast i obszarów zurbanizowanych stanowi zabudowa, która jest planowana na 40-100 lat (a niektóre przykłady historyczne świadczą, że może to być znacznie dłużej). Relacja ta powoduje, że adaptacja do zmian klimatu stanowi obecnie i będzie stanowić w przyszłości istotne zagadnienie polityki miejskiej Zmiany klimatu determinują nowe kierunki polityki miejskiej i wskazują na potrzebę kształtowania struktury miasta z uwzględnieniem wzmocnienia funkcji ekosystemów jako składowych błękitnej i zielonej infrastruktury
Kształtowanie struktury miasta z uwzględnieniem adaptacji do zmian klimatu Integracja działań w zakresie gospodarki gruntami oraz gospodarki wodnej na płaszczyźnie planowania przestrzennego i strategicznego stanowi ramy miejskiej polityki w zakresie adaptacji do zmian klimatu Wykorzystanie błękitnej i zielonej infrastruktury jako elementów struktury miejskiej chroniącej przed powodziami i innymi negatywnymi skutkami zmieniających się tendencji i zjawisk pogodowych
Rola błękitno-zielonej infrastruktury w procesie adaptacji do zmian klimatu Istniejąca i planowana zielona infrastruktura złożona z niezabudowanych terenów zalewowych, pozwoli łagodzić skutki powodzi przez stopniowe uwalnianie zgromadzonej wody do naturalnych odbiorników (rzek i strumieni) Obszary leśne w mieście są naturalnymi jak pochłaniaczami dwutlenku węgla, natomiast tereny podmokłe absorbując zanieczyszczenia podnoszą jakość wody w mieście Zespoły, szpalery oraz pojedyncze drzewa stanowią ochronę przed ekstremalnymi temperaturami obniżając jej poziom i dostarczają wilgoci
Dziękuję za uwagę Dr inż. arch. Justyna Gorgoń Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach Mail: jgorgon@ietu.katowice.pl