Polacy o instytucjach i produktach finansowych Raport z badania ilościowego THINKTANK

Polacy o instytucjach i produktach finansowych Raport z badania ilościowego THINKTANK 2015

Spis treści I. II. III. IV. V. Główne wnioski z badania Cele i metodologia badania Ocena i zaufanie do instytucji finansowych Korzystanie z produktów finansowych Postawy wobec oszczędzania, inwestowania i pożyczania

GŁÓWNE WNIOSKI

Główne wnioski z badania Mamy dobrą opinię o instytucjach finansowych. 6 na 10 Polaków ocenia je dobrze lub bardzo dobrze. Nie ma prostej zależności pomiędzy wiekiem badanych, a stosunkiem do takich instytucji. Najgorzej oceniają je osoby najstarsze (60+ lat), najlepiej osoby w wieku 30-34 lata. Instytucje finansowe cieszą się różnym poziomem zaufania społecznego. Najbardziej ufamy bankom spółdzielczym, firmom ubezpieczeniowym, w trzeciej kolejności: bankom z kapitałem państwowym. Najniższym zaufaniem cieszą się firmy wyndykacyjne. Chętnie sięgamy po bankowość online. Ponad połowa Polaków w ostatnim roku korzystała z bankowości elektronicznej (wg badań NBP z 2012 r. 77% Polaków w ogóle ma konto w banku). Najczęściej stosowali ją do robienia przelewów. Jeszcze nie jesteśmy mobilni w finansach. 14 na 100 Polaków w zeszłym roku wykonywała jakieś operacje finansowe za pomocą smartfonu lub tabletu. Najczęściej: podglądali środki na koncie, albo robili przelewy.

Główne wnioski z badania Polacy nie są bardzo oszczędni. 4 na 10 Polaków otrzymane niespodziewanie środki w wysokości 4 tys. zł wydałoby w całości na bieżące potrzeby domowe i rozrywkę. Zarazem co 4 Polak większość lub wszystko by zainwestował lub zaoszczędził. 5% przeznaczyłoby takie środki na spłatę długów. Lubimy inwestować we własny dom. Gdyby niespodziewany przychód mógł być tylko zainwestowany, najczęściej zostałby wydany na inwestycje we własne gospodarstwo domowe (deklaruje tak co 2 badany). W drugiej kolejności na własny rozwój, edukację, kształcenie. Nie jesteśmy bardzo pożyczalscy. 12 na 100 Polaków przyznaje się do wzięcia w ostatnim roku pożyczki do ręki, 1 na 10 do wzięcia kredytu gotówkowego, 3 na 100 z nas wzięło pożyczkę przez internet. 1/3 Polaków nie wzięłaby pożyczki za żadne skarby, pomimo różnych potrzeb. Polakom zdarza się jednak nie spłacać rat. 13% z nas deklaruje, że kiedyś zdarzyło im się zalegać ze spłatą kredytu, pożyczki lub debetu na koncie. Jeśli już pożyczać, to na zdrowie, albo dom. Polacy, którzy deklarują, że wzięliby w przyszłości pożyczkę, zrobiliby to przed wszystkm ze wzlędu na problemy zdrowotne (1 na 3 pożyczających ), ale też konieczność remontu domu (1 na 4) oraz chęć kupienia dóbr trwałego użytku (1 na 5).

CELE I METODOLOGIA BADANIA

Cele badania Poznanie opinii Polaków na temat instytucji finansowych. Poznanie sposobów korzystania przez Polaków z produktów i usług finansowych. Sprawdzenie, jak Polacy myślą o oszczędzaniu, inwestowaniu pieniędzy i zadłużaniu się.

Metodologia badania Technika: CATI (ang. Computer Assisted Telephone Interview, czyli wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny) Próba: reprezentatywna dla populacji pełnoletnich Polaków, n=1067 (błąd szacowania 3%, przedział ufności 95%) Dobór próby: warstwowo-losowy (warstwy ze względu na płeć, wiek, wojewódz-two) Termin realizacji: 9-16 listopada 2015 r.

WYNIKI BADANIA

OCENA I ZAUFANIE DO INSTYTUCJI FINANSOWYCH

Większość Polaków ma dobrą opinię o funkcjonujących w Polsce instytucjach finansowych. Jak ogólnie ocenia Pani/Pan działalność instytucji finansowych w Polsce, takich jak banki, kasy oszczędnościowy, zakłady ubezpieczeniowe, czy fundusze inwestycyjne? 9% 16% 18% 6% 51% Bardzo dobrze Dobrze Źle Bardzo źle Trudno powiedzieć/nie wiem Ponad połowa (57%) Polaków ocenia instytucje finansowe dobrze lub bardzo dobrze. Jednoznacznie negatywną o nich opinię (ocena bardzo zła) ma jedynie 9% Polaków. Próba: ogół badanych n=1067

51% Taki odsetek Polaków ocenia dobrze działalność instytucji finansowych (6% bardzo dobrze ). Wg badań CBOS z 2015 r., dobrze oceniało działalność Kościoła Rzymskokatolickego 55% respondentów, Narodowego Banku Polskiego - 53%, a Narodowego Funduszu Zdrowia - tylko 18%. Próba: ogół badanych n=1067

Najlepszą opinię o instytucjach finansowych mają osoby w wieku 30-34 lata; nieznacznie lepiej oceniają mężczyźni niż kobiety. Jak ogólnie ocenia Pani/Pan działalność instytucji finansowych w Polsce, takich jak banki, kasy oszczędnościowy, zakłady ubezpieczeniowe, czy fundusze inwestycyjne? Suma ocen dobrych i bardzo dobrych w różnych przedziałach wiekowych 80% 63% 60% 75% 60% 55% 58% 62% 60% Suma ocen dobrych i bardzo dobrych wśród kobiet i mężczyzn 55% 58% 40% 41% 20% 0% Aż 75% osób w wieku 30-34 lata ocenia dobrze lub bardzo dobrze instytucje finansowe. Z kolei osoby w wieku 60+ mają o tych instytucjach nienajlepszą opinię (41% wskazań). Instytucje nieznacznie lepiej oceniają mężczyźni (58%) niż kobiety (55%). Próba: ogół badanych n=1067 40% Kobieta Mężczyzna

Największym zaufaniem wśród instytucji finansowych cieszą się banki spółdzielcze i firmy ubezpieczeniowe. Jaki jest stopień Pani/Pana zaufania do firm, instytucji, które za chwilę wymienię? (Odpowiedzi na skali 1-5, gdzie 1 oznacza zdecydowanie nie ufam, 5 - zdecydowanie ufam) Banki spółdzielcze Firmy ubezpieczeniowe Banki państwowe Banki prywatne Spółdzielcze kasy oszczędnościowe (SKOKi) Giełda papierów wartościowych Fundusze inwestycyjne Firmy pożyczkowe: działające poza internetem Firmy pożyczkowe: internetowe Firmy windykacyjne 3,13 3,10 3,07 3,02 2,94 2,77 2,75 2,57 2,43 2,42 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Polacy spośród instytucji finansowych najbardziej ufają bankom spółdzielczym (średnia ocenia 3.13 na 5.00) oraz firmom ubezpieczeniowym (ocena 3.10 na 5.00). Najniższym zaufaniem cieszą się firmy wyndykacyjne (2.42 na 5.00). Próba: ogół badanych n=1067

KORZYSTANIE Z PRODUKTÓW FINANSOWYCH

Ponad połowa Polaków korzystała w ostatnim roku z bankowości elektronicznej, jedynie co dziesiąty wziął kredyt gotówkowy w banku. Z których z poniższych produktów, instrumentów finansowych korzystał(a) Pan(i) w ciągu ostatnich 12 miesięcy? Bankowość elektroniczna Karta kredytowa Pożyczka w gotówce "do ręki" Dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne/na życie Kredyt gotówkowy w banku Debet na koncie Kredyt hipoteczny Pożyczka przez internet Gra akcjami na giełdzie 12% 12% 10% 9% 4% 3% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 24% 58% 90% Taki odsetek Polaków, którzy korzystali z bankowości online, robiło to w celu zrobienia przelewu. 60% 58% Polaków w ostatnim roku korzystała z bankowości elektronicznej (głównie w celu robienia przelewów), jedynie 3% z nich wzięło pożyczkę przez internet, a zaledwie 2% - kupowało lub sprzedawało akcje na giełdzie. Próba: ogół badanych n=1067

58% Taki odsetek Polaków korzystał w 2015 r. z bankowości elektronicznej. W 2013 r., według badania Zwyczaje płatniczne Polaków Narodowego Banku Polskiego, było to 51% dorosłych Polaków. Próba: ogół badanych n=1067

Zdecydowana większość Polaków nie korzystała w ostatnim roku z operacji finansowych wykonywanych za pomocą urządzeń mobilnych, takich jak smartfon lub tablet. Czy w ciągu ostatniego roku wykonywała(a) Pani/Pan jakiekolwiek operacje finansowe za pomocą smartfonu lub tabletu, tzw. urządzeń mobilnych? 14% Tak Nie 86% Jedynie 14% Polaków w ostatnim roku wykonywała operacje finansowe za pomocą urządzeń mobilnych, takich jak smartfon lub tablet. Próba: ogół badanych n=1067

Mobilne finanse: Polacy korzystają z nich głównie po to, by podglądac środki na koncie i robić przelewy. Z jakich operacji, transakcji finansowych wykonywanych za pomocą urządzeń mobilnych, takich jak smarfton lub tablet korzystał(a) Pan(i) w ciągu ostatnich 12 miesięcy? Podgląd środków na koncie Robienie przelewów Kupowanie przez internet Portfel elektroniczny Zaciągnie kredytów Zakładanie lokat bankowych Pożyczki online Inny cel Obsługa funduszy inwestycyjnych 46% 16% 36% 12% 10% 5% 4% 0% 20% 40% 81% 78% 8 na 10 Polaków, którzy korzystali z urządzeń mobilnych do operacji finansowych, robiło to, aby podglądać środki na koncie, mniej więcej tyle samo do robienia przelewów. Co 10-ty mobilny Polak brał za pomocą tabletu/smartfonu pożyczki online. 60% 80% Próba: korzystający mobilnie z operacji finansowych n=147

POSTAWY WOBEC OSZCZĘDZANIA, INWESTOWANIA I POŻYCZANIA

Ponad 1/3 Polaków niespodziewany przychód wydałaby na bieżące potrzeby i rozrywkę, co czwarty Polak wszystko zaoszczędziłby lub zainwestował. Wyobraźmy sobie sytuację niespodziewanego przychodu. Co by Pan(i) zrobił(a), gdyby niespodziewanie otrzymała (a) Pani 4 tys. zł (np. za wygraną w konkursach, spadek, nieoczekiwany zarobek?) 24% 5% Wydał(a)bym wszystko na bieżące potrzeby domowe lub trochę luksusu, rozrywki 37% Wydał(a)bym większość, trochę odkładając na oszczędności 16% 18% Wydał(a)bym mniej więcej połowę, a połowę zaoszczędził(a) albo zainwestował 55% Polaków, gdyby otrzymało niespodziewanie 4 tys. zł, wydałoby wszystko lub większość pieniędzy na bieżące potrzeby. 5% respondentów deklaruje, że pieniądze przeznaczyłoby na spłatę długów. Zaoszczędził(a)bym lub zainwestował(a) większość lub wszystkie środki Skorzystałbym z części lub wszystkich środków na spłatę długów Próba: ogół badanych n=1067

Polacy najchętniej inwestowaliby niespodziewany przychód we własne gospodarstwo domowe, swoją edukację, albo założyliby lokatę długoterminową. Jeżeli mógłby/mogłaby Pan/Pani tę kwotę (4 tys. zł) tylko zainwestować, to na co by ją Pan(i) przeznaczył (a)? Zainwestował(a)bym we własne gospodarstwo domowe Zainwestował(a)bym we własną edukację, rozwój Założył(a)bym lokatę długoterminową Zainwestował(a)bym w fundusz inwestycyjny Kupił(a)bym antyki, dzieła sztuki, dobra luksusowe Kupił(a)bym akcje firm na GPW Kupił(a)bym złoto lub inne cenne kruszce 6% 5% 4% 4% 20% 19% 49% 0% 20% 40% 49% Polaków deklaruje, że niespodziewany przychód zainwestowałoby we własne gospodarstwo domowe. Jedynie 4% respondentów stwierdza, ze takie pieniądze zainwestowałoby w złoto, inne kruszce lub kupiłoby akcje na GPW. 60% Próba: ogół badanych n=1067

Jakie potrzeby mogłoby skłonić Polaków do wzięcia pożyczki w instytucji lub firmie pożyczkowej? Jakie potrzeby, motywacje mogłyby nakłonić Panią/Pana do wzięcia pożyczki od instytucji finansowej, banku, czy firmy pożyczkowej? Żadne:nie wzięłabym/ nie wziąłbym pożyczki mimo różnych potrzeb 32% 32% Polaków deklaruje zdecydowanie, że nie wzięłoby pozyczki w firmie lub instytucji pożyczkowej mimo różnych własnych potrzeb. Próba: ogół badanych n=1067

Do wzięcia pożyczki najbardziej skłoniłyby Polaków problemy zdrowotn konieczność remontu domu lub chęć kupienia dóbr trwałego użytku. Jakie potrzeby, motywacje mogłyby nakłonić Panią/Pana do wzięcia pożyczki od instytucji finansowej, banku, czy firmy pożyczkowej? 68% Problemy zdrowotne Konieczność remontu domu 25% 35% Chęć kupienia dóbr trwałego użytku 18% Doraźne potrzeby domowe 17% Planowany wypoczynek 16% Własne kształcenie 14% Konieczność uregulowania długów 13% Kształcenie dzieci 12% 35% respondentów pożyczających deklaruje, że do wzięcia pożyczki skłoniłyby ich problemy zdrowotne, 25% mówi o potrzebie remontu domu, 12% - potrzebie kształcenie dzieci. 0% 10% 20% 30% 40% Próba: osoby, które wzięłyby pożyczkę, n=724

13-tu na 100 Polaków okazjonalnie miało problem ze spłatą raty kredytu, pożyczki lub debetu na koncie. Czy zdarzyło się Pani/Panu zalegać ze spłatą raty kredytu, pożyczki, debetu na koncie? 1% 5% Nie, nigdy 13% 81% Tak, zdarzyło się to okazjonalnie Tak, kontaktowała się ze mną w tej sprawie firma windykacyjna 81% Polaków deklaruje, że nigdy nie zdarzyło się im zalegać ze spłatą kredytu, pożyczki lub debetu na koncie. 13% stwierdza, że zdarzało się to im okazjonalnie. Odmowa odpowiedzi Próba: ogół badanych n=1067

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ